UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

popsuć

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp
Współczesna postać bezokolicznika nowsza wobec stp. popsować

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. popsuję
popsujemy
2 os. popsujesz
popsujecie
3 os. popsuje
popsują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. popsułem
+(e)m popsuł
popsułam
+(e)m popsuła
popsułom
+(e)m popsuło
popsuliśmy
+(e)śmy popsuli
popsułyśmy
+(e)śmy popsuły
2 os. popsułeś
+(e)ś popsuł
popsułaś
+(e)ś popsuła
popsułoś
+(e)ś popsuło
popsuliście
+(e)ście popsuli
popsułyście
+(e)ście popsuły
3 os. popsuł
popsuła
popsuło
popsuli
popsuły

bezosobnik: popsuto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. popsujmy
2 os. popsuj
popsujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. popsułbym
bym popsuł
popsułabym
bym popsuła
popsułobym
bym popsuło
popsulibyśmy
byśmy popsuli
popsułybyśmy
byśmy popsuły
2 os. popsułbyś
byś popsuł
popsułabyś
byś popsuła
popsułobyś
byś popsuło
popsulibyście
byście popsuli
popsułybyście
byście popsuły
3 os. popsułby
by popsuł
popsułaby
by popsuła
popsułoby
by popsuło
popsuliby
by popsuli
popsułyby
by popsuły

bezosobnik: popsuto by

bezokolicznik: popsuć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: popsuwszy

gerundium: popsucie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. popsucie
popsucia
D. popsucia
popsuć
C. popsuciu
popsuciom
B. popsucie
popsucia
N. popsuciem
popsuciami
Ms. popsuciu
popsuciach
W. popsucie
popsucia

imiesłów przymiotnikowy bierny: popsuty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. popsuty
popsuty
popsuty
popsute
popsuta
D. popsutego
popsutego
popsutego
popsutego
popsutej
C. popsutemu
popsutemu
popsutemu
popsutemu
popsutej
B. popsutego
popsutego
popsuty
popsute
popsutą
N. popsutym
popsutym
popsutym
popsutym
popsutą
Ms. popsutym
popsutym
popsutym
popsutym
popsutej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. popsuci
popsuci
popsute
popsute
D. popsutych
popsutych
popsutych
popsutych
C. popsutym
popsutym
popsutym
popsutym
B. popsutych
popsutych
popsutych
popsute
N. popsutymi
popsutymi
popsutymi
popsutymi
Ms. popsutych
popsutych
popsutych
popsutych

odpowiednik aspektowy: psuć

Pochodzenie

Zob. psuć

1. zabawkę

Definicja

spowodować, że coś nie nadaje się do użytku

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

synonimy:  skrochmalić, zepsuć

Połączenia

  • popsuć zabawkę; komputer, rower, telefon, telewizor, samochód

Cytaty

Morderca musiał bardzo dobrze znać park, łącznie ze skrótami. To on popsuł latarnie, żeby działać pod osłoną ciemności.

źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Czarna wdowa atakuje, 2009

- Mama mówi, że jak kto ma życzenie pożyczyć drogą rzecz, to musi dać zastaw - wmieszała się znowu Hania. - Zastaw? - Julek nie zrozumiał. Edek wzruszył niechętnie ramionami. - No... coś drogiego - wyjaśnił, wstydząc się - że... gdybyś popsuł ten rower...

źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1990

Składnia

bez ograniczeń + popsuć +
CO

2. zdrowie

Definicja

pogorszyć funkcjonowanie organizmu lub jego części

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zepsuć

Połączenia

  • popsuć oczy, zęby, żołądek

Cytaty

On siedział obok i patrzył, równocześnie się uśmiechając, ale to nawet nie było to, bo miał żółte, popsute zęby, które nawet najszczerszy uśmiech przemieniały w wieloznaczny grymas [...].

źródło: NKJP: Mirosław Nahacz: Bocian i Lola, 2005

Mam tylko nadzieję, że od tego patrzenia w ekran nie popsuję sobie oczu.

źródło: Internet

Składnia

bez ograniczeń + popsuć +
CO + (CZYM)

3. humor

Definicja

zakłócić miły przebieg czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zepsuć

Połączenia

  • popsuć atmosferę, klimat; humor, nastrój; przyjemność, szczęście; opinię; kolację popołudnie, święta, wakacje
  • zupełnie popsuć

Cytaty

Jeszcze bardziej zaniepokoiła go wczorajsza rozmowa telefoniczna, która zupełnie popsuła mu dobry weekendowy humor.

źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010

Na razie wydawała się w porządku, ale jak się zachowa w sytuacji kryzysowej? Spróbuje dokręcić grupie śrubę? Oby nie, to z pewnością popsułoby ich stosunki.

źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Rytuał, 2008

Składnia

bez ograniczeń + popsuć +
(KOMU) + CO

4. dziecko

Definicja

sprawić, że ktoś zmienił się na gorsze

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata organizacje/placówki opiekuńcze i kulturalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zepsuć

Połączenia

  • popsuć córkę, chłopca, dziecko, dziewczynę, syna, wnuka, wnuczkę; charakter
  • zupełnie popsuć

Cytaty

Czy zauważacie u swoich dzieci tak drastyczne zmiany zachowania pod wpływem dziadków? Jak myślicie, czy jest to tylko kwestia nauczenia się reguł (na co z kim można sobie pozwolić), czy też takie różnice w sposobie postępowania mogą dziecku popsuć charakter?

źródło: NKJP: Internet

Powinieneś pogadać z panem Rugałą - jemu krysznaici popsuli dziecko [...].

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + popsuć +
(KOMU) + KOGO/CO

5. robotę

Definicja

wykonać jakąś pracę nieumiejętnie lub niedokładnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  okulawić, popaprać, schrzanić, sfuszerować, skisić, sknocić, skopać, skrochmalić, skulawić, skwasić, spaćkać, spaprać, spartaczyć, spartolić, spieprzyć, spitolić, zbabrać, zepsuć, zmaścić

Cytaty

Przed nami ktoś popsuł robotę i szukali następnego, by ją poprawił.

źródło: NKJP: Bożena Bilska-Smuś: Oscar dla polskich tapicerów, Dziennik Łódzki, 2003-05-09

Trochę za dużo popsuliśmy zagrywek. W decydującym momencie zabrakło koncentracji.

źródło: NKJP: (MS): Pod szatnią Resovii, Dziennik Polski, 2006-01-16

Składnia

bez ograniczeń + popsuć +
CO

Frazeologizmy

ktoś/coś pokrzyżował/pokrzyżowało szyki komuś
Data ostatniej modyfikacji: 02.07.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj