UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rzucić się

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Pochodzenie

Zob. rzucić

1. na wroga

Definicja

zaatakować nagle, aby wyrządzić fizyczną szkodę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	napaść I
	hiperonimy:	zaatakować

Połączenia

mężczyzna, pies, tłum rzucił się; dziewczyna rzuciła się; zwierzę rzuciło się; ludzie rzucili się
rzucić się na człowieka
rzucić się z bagnetem, z łapami, z pięściami, z zębami; z wściekłością
rzucić się gwałtownie, nagle, rozpaczliwie, wściekle

Cytaty

	Gdy tylko pani Dorota siadła przy stoliku, nagle jeden z klientów rzucił się na nią, zaczął szarpać za włosy i wyzywać. Chciał uderzyć. źródło: KWSJP: aza: Poszukiwania z dreszczykiem, Tygodnik Podhalański, 1997, nr 32
	Zwierzęta rzucą się na człowieka, powalą go na ziemię, chwycą zębami za szyję, tak że nie poruszy się choćby o włos. źródło: KWSJP: Tomasz Kołodziejczak: Krew i kamień, 2003
	Niebezpieczeństwo powstałoby, gdyby z miejsca rzuciła się na nich z paznokciami - ale ona miała poczucie winy. źródło: KWSJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2000
	Pies rzucił się na Mieszkowskiego i chwycił go za rękę, a ponieważ buldogi mają szczękościsk, trzeba było użyć sposobu, żeby rozwarł szczęki. źródło: KWSJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rzucę się	rzucimy się
2 os.	rzucisz się	rzucicie się
3 os.	rzuci się	rzucą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rzuciłem się +(e)m się rzucił	rzuciłam się +(e)m się rzuciła	rzuciłom się +(e)m się rzuciło	rzuciliśmy się +(e)śmy się rzucili	rzuciłyśmy się +(e)śmy się rzuciły
2 os.	rzuciłeś się +(e)ś się rzucił	rzuciłaś się +(e)ś się rzuciła	rzuciłoś się +(e)ś się rzuciło	rzuciliście się +(e)ście się rzucili	rzuciłyście się +(e)ście się rzuciły
3 os.	rzucił się	rzuciła się	rzuciło się	rzucili się	rzuciły się

bezosobnik: rzucono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rzućmy się
2 os.	rzuć się	rzućcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rzuciłbym się bym się rzucił	rzuciłabym się bym się rzuciła	rzuciłobym się bym się rzuciło	rzucilibyśmy się byśmy się rzucili	rzuciłybyśmy się byśmy się rzuciły
2 os.	rzuciłbyś się byś się rzucił	rzuciłabyś się byś się rzuciła	rzuciłobyś się byś się rzuciło	rzucilibyście się byście się rzucili	rzuciłybyście się byście się rzuciły
3 os.	rzuciłby się by się rzucił	rzuciłaby się by się rzuciła	rzuciłoby się by się rzuciło	rzuciliby się by się rzucili	rzuciłyby się by się rzuciły

bezosobnik: rzucono by się

bezokolicznik: rzucić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rzuciwszy się

gerundium: rzucenie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rzucenie się	rzucenia się
D.	rzucenia się	rzuceń się
C.	rzuceniu się	rzuceniom się
B.	rzucenie się	rzucenia się
N.	rzuceniem się	rzuceniami się
Ms.	rzuceniu się	rzuceniach się
W.	rzucenie się	rzucenia się

odpowiednik aspektowy: rzucać się

Składnia

Rz_żywotny

rzucić się

na KOGO + (z CZYM)

2. do drzwi

Definicja

zacząć przemieszczać się szybko w jakimś kierunku

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

pobiec, popędzić

Połączenia

mężczyzna, tłum rzucił się; dziewczyna rzuciła się; ludzie rzucili się
rzucić się do drzwi, do wyjścia
rzucić się na pomoc, na ratunek
rzucić się w jakąś stronę
rzucić się biegiem, pędem; gwałtownie, nagle, rozpaczliwie; naprzód

Cytaty

	Nie zważając na przeszkodę, rzuciła się do drzwi. źródło: KWSJP: Albin Bobruk: Zagony Rososzy, 1984
	W tym samym momencie trzasnęły drzwi wejściowe i przyjaciele rzucili się do kuchni. źródło: KWSJP: Jerzy Sosnowski: Prąd zatokowy, 2003
	Zenobia, doktor, chłopcy, Kasia i Hilda porwali się ze swoich miejsc i rzucili się w stronę mauzoleum. źródło: KWSJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1967
	Ciotka Chawa rzuciła się ku nim z wołaniem: - Żyjecie? źródło: KWSJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1971
	I rzuciła się biegiem ulicą Wielką, gdzie była słynna cukiernia „Wschodnia”. źródło: KWSJP: Tadeusz Konwicki: Kronika wypadków miłosnych, 1974

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rzucę się	rzucimy się
2 os.	rzucisz się	rzucicie się
3 os.	rzuci się	rzucą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rzuciłem się +(e)m się rzucił	rzuciłam się +(e)m się rzuciła	rzuciłom się +(e)m się rzuciło	rzuciliśmy się +(e)śmy się rzucili	rzuciłyśmy się +(e)śmy się rzuciły
2 os.	rzuciłeś się +(e)ś się rzucił	rzuciłaś się +(e)ś się rzuciła	rzuciłoś się +(e)ś się rzuciło	rzuciliście się +(e)ście się rzucili	rzuciłyście się +(e)ście się rzuciły
3 os.	rzucił się	rzuciła się	rzuciło się	rzucili się	rzuciły się

bezosobnik: rzucono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rzućmy się
2 os.	rzuć się	rzućcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rzuciłbym się bym się rzucił	rzuciłabym się bym się rzuciła	rzuciłobym się bym się rzuciło	rzucilibyśmy się byśmy się rzucili	rzuciłybyśmy się byśmy się rzuciły
2 os.	rzuciłbyś się byś się rzucił	rzuciłabyś się byś się rzuciła	rzuciłobyś się byś się rzuciło	rzucilibyście się byście się rzucili	rzuciłybyście się byście się rzuciły
3 os.	rzuciłby się by się rzucił	rzuciłaby się by się rzuciła	rzuciłoby się by się rzuciło	rzuciliby się by się rzucili	rzuciłyby się by się rzuciły

bezosobnik: rzucono by się

bezokolicznik: rzucić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rzuciwszy się

gerundium: rzucenie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rzucenie się	rzucenia się
D.	rzucenia się	rzuceń się
C.	rzuceniu się	rzuceniom się
B.	rzucenie się	rzucenia się
N.	rzuceniem się	rzuceniami się
Ms.	rzuceniu się	rzuceniach się
W.	rzucenie się	rzucenia się

odpowiednik aspektowy: rzucać się

Składnia

Rz_osobowy

rzucić się

DOKĄD

3. na ziemię

Definicja

skoczyć lub upaść tak, aby się znaleźć w określonym miejscu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	skoczyć
	hiperonimy:	położyć się

Połączenia

rzucić się na łóżko, na podłogę, na ziemię
rzucić się pod ciężarówkę, pod koła, pod pociąg, pod pojazd, pod samochód
rzucić się komuś w ramiona
rzucić się z balkonu, z klifu, z mostu, z ostatniego piętra, ze skarpy
rzucić się całym ciałem, gwałtownie, nagle

Cytaty

	Wszystko ponad moje siły. Ponad siły. W końcu albo zwariuję, albo rzucę się pod pociąg w metrze. źródło: NKJP: Jarosław Abramow-Newerly: Młyn w piekarni, 2002
	Najmłodszy, z którym do tej pory nie było żadnych problemów, rzucił się na podłogę, zanosząc się od płaczu. źródło: NKJP: Alina Dziewięcka, Zbigniew Barciński: Kiedy dzieci zachowują się... nie tak, jakbyśmy tego chcieli, 2009
	Basine nie miała sił, żeby się rozpakować. Podeszła tylko do okna i spojrzała na rozciągający się w dole Central Park, po czym w ubraniu rzuciła się na łóżko i zasnęła kamiennym snem. źródło: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999
	Pułkownik Ring rzucił się na ziemię i chwycił pistolet. źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 1967
	[...] oto Niwiński odwrócił się twarzą do przybysza, chwilę obaj stali naprzeciw siebie i nagle rzucili się sobie w ramiona. Ściskali się serdecznie. źródło: KWSJP: Jerzy Janicki: Polskie drogi, 1977

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rzucę się	rzucimy się
2 os.	rzucisz się	rzucicie się
3 os.	rzuci się	rzucą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rzuciłem się +(e)m się rzucił	rzuciłam się +(e)m się rzuciła	rzuciłom się +(e)m się rzuciło	rzuciliśmy się +(e)śmy się rzucili	rzuciłyśmy się +(e)śmy się rzuciły
2 os.	rzuciłeś się +(e)ś się rzucił	rzuciłaś się +(e)ś się rzuciła	rzuciłoś się +(e)ś się rzuciło	rzuciliście się +(e)ście się rzucili	rzuciłyście się +(e)ście się rzuciły
3 os.	rzucił się	rzuciła się	rzuciło się	rzucili się	rzuciły się

bezosobnik: rzucono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rzućmy się
2 os.	rzuć się	rzućcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rzuciłbym się bym się rzucił	rzuciłabym się bym się rzuciła	rzuciłobym się bym się rzuciło	rzucilibyśmy się byśmy się rzucili	rzuciłybyśmy się byśmy się rzuciły
2 os.	rzuciłbyś się byś się rzucił	rzuciłabyś się byś się rzuciła	rzuciłobyś się byś się rzuciło	rzucilibyście się byście się rzucili	rzuciłybyście się byście się rzuciły
3 os.	rzuciłby się by się rzucił	rzuciłaby się by się rzuciła	rzuciłoby się by się rzuciło	rzuciliby się by się rzucili	rzuciłyby się by się rzuciły

bezosobnik: rzucono by się

bezokolicznik: rzucić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rzuciwszy się

gerundium: rzucenie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rzucenie się	rzucenia się
D.	rzucenia się	rzuceń się
C.	rzuceniu się	rzuceniom się
B.	rzucenie się	rzucenia się
N.	rzuceniem się	rzuceniami się
Ms.	rzuceniu się	rzuceniach się
W.	rzucenie się	rzucenia się

odpowiednik aspektowy: rzucać się

Składnia

Rz_osobowy	+	rzucić się	+	na CO
Rz_osobowy	+	rzucić się	+	(DOKĄD) + (SKĄD)

4. do pracy

Definicja

zacząć wykonywać jakąś czynność z wielkim zaangażowaniem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

rzucić się do działania, do pomocy, do pracy, do roboty, do ucieczki, do zadań
rzucić się na jedzenie
rzucić się w wir interesów (obowiązków...)
rzucić się gwałtownie, ofiarnie, wściekle, zachłannie

Cytaty

	To był wielki, wielki pomysł! I już bez słowa rzucili się do pracy. Czternaście najdłuższych gałęzi (po siedem w każdej wiązce) ściągnęli dość luźno paskami. źródło: KWSJP: Jerzy Broszkiewicz: Wielka, większa i największa, 1960
	Nie po raz pierwszy się okazało, że wystarczy człowiekowi, choćby nie wiadomo jak zawiedzionemu, przedstawić szczytny cel życiowy, a ten zaraz odepchnie rozpacz i rzuci się do działania. źródło: KWSJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997
	Na wieść o zmianie sytuacji jedni rzucili się do ucieczki, drudzy chowali po piwnicach, trzeci modlili rozpaczliwie, liczni popełniali samobójstwa, ale nie było widać nikogo, kto by wyrażał radość. źródło: KWSJP: Marek Ławrynowicz: Diabeł na dzwonnicy, 1996
	Zgrzani młodzi ludzie podziękowali za wino i rzucili się chciwie na zimne piwo. źródło: KWSJP: Julian Krzyżanowski: O pięknych tradycjach rzeszowskich, Literatura Ludowa, 1957, nr 3
	Z impetem rzucił się w wir interesów [...]. źródło: KWSJP: Piotr Gabryel, Marek Zieleniewski: Piąta władza czyli Kto naprawdę rządzi Polską?, 1998

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rzucę się	rzucimy się
2 os.	rzucisz się	rzucicie się
3 os.	rzuci się	rzucą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rzuciłem się +(e)m się rzucił	rzuciłam się +(e)m się rzuciła	rzuciłom się +(e)m się rzuciło	rzuciliśmy się +(e)śmy się rzucili	rzuciłyśmy się +(e)śmy się rzuciły
2 os.	rzuciłeś się +(e)ś się rzucił	rzuciłaś się +(e)ś się rzuciła	rzuciłoś się +(e)ś się rzuciło	rzuciliście się +(e)ście się rzucili	rzuciłyście się +(e)ście się rzuciły
3 os.	rzucił się	rzuciła się	rzuciło się	rzucili się	rzuciły się

bezosobnik: rzucono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rzućmy się
2 os.	rzuć się	rzućcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rzuciłbym się bym się rzucił	rzuciłabym się bym się rzuciła	rzuciłobym się bym się rzuciło	rzucilibyśmy się byśmy się rzucili	rzuciłybyśmy się byśmy się rzuciły
2 os.	rzuciłbyś się byś się rzucił	rzuciłabyś się byś się rzuciła	rzuciłobyś się byś się rzuciło	rzucilibyście się byście się rzucili	rzuciłybyście się byście się rzuciły
3 os.	rzuciłby się by się rzucił	rzuciłaby się by się rzuciła	rzuciłoby się by się rzuciło	rzuciliby się by się rzucili	rzuciłyby się by się rzuciły

bezosobnik: rzucono by się

bezokolicznik: rzucić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rzuciwszy się

gerundium: rzucenie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rzucenie się	rzucenia się
D.	rzucenia się	rzuceń się
C.	rzuceniu się	rzuceniom się
B.	rzucenie się	rzucenia się
N.	rzuceniem się	rzuceniami się
Ms.	rzuceniu się	rzuceniach się
W.	rzucenie się	rzucenia się

odpowiednik aspektowy: rzucić się

Składnia

Rz_żywotny

rzucić się

do CZEGO|na CO

5. w drgawkach

Definicja

mimowolnie poruszyć się gwałtownie i intensywnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Połączenia

koń rzucił się; ryba rzuciła się
rzucić się gwałtownie

Cytaty

Po jakimś czasie wierzchowiec, na którym jechał, gwałtownie rzucił się na bok, parskając z przestrachu. Smuga omal nie wyleciał z siodła.

źródło: KWSJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963

Sporus rzucił się na stołku.

źródło: KWSJP: Teodor Jeske-Choiński: Gasnące słońce, 1958

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rzucę się	rzucimy się
2 os.	rzucisz się	rzucicie się
3 os.	rzuci się	rzucą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rzuciłem się +(e)m się rzucił	rzuciłam się +(e)m się rzuciła	rzuciłom się +(e)m się rzuciło	rzuciliśmy się +(e)śmy się rzucili	rzuciłyśmy się +(e)śmy się rzuciły
2 os.	rzuciłeś się +(e)ś się rzucił	rzuciłaś się +(e)ś się rzuciła	rzuciłoś się +(e)ś się rzuciło	rzuciliście się +(e)ście się rzucili	rzuciłyście się +(e)ście się rzuciły
3 os.	rzucił się	rzuciła się	rzuciło się	rzucili się	rzuciły się

bezosobnik: rzucono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rzućmy się
2 os.	rzuć się	rzućcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rzuciłbym się bym się rzucił	rzuciłabym się bym się rzuciła	rzuciłobym się bym się rzuciło	rzucilibyśmy się byśmy się rzucili	rzuciłybyśmy się byśmy się rzuciły
2 os.	rzuciłbyś się byś się rzucił	rzuciłabyś się byś się rzuciła	rzuciłobyś się byś się rzuciło	rzucilibyście się byście się rzucili	rzuciłybyście się byście się rzuciły
3 os.	rzuciłby się by się rzucił	rzuciłaby się by się rzuciła	rzuciłoby się by się rzuciło	rzuciliby się by się rzucili	rzuciłyby się by się rzuciły

bezosobnik: rzucono by się

bezokolicznik: rzucić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rzuciwszy się

gerundium: rzucenie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rzucenie się	rzucenia się
D.	rzucenia się	rzuceń się
C.	rzuceniu się	rzuceniom się
B.	rzucenie się	rzucenia się
N.	rzuceniem się	rzuceniami się
Ms.	rzuceniu się	rzuceniach się
W.	rzucenie się	rzucenia się

odpowiednik aspektowy: rzucać się

Składnia

Rz_żywotny

rzucić się

(na CZYM)

6. z pretensjami

Definicja

pot.

gwałtownie wyrazić swój sprzeciw lub zdenerwowanie czymś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

rzucić się z gębą, z mordą, z pretensjami, z pyskiem

Cytaty

Recenzenci warszawscy rzucili się z obelgami na polską prapremierę w Powszechnym.

źródło: NKJP: Jacek Sieradzki: Subiektywny spis aktorów teatralnych, Polityka, 2003-08-23

Podczas spotkania [...] kibic rzucił się z pretensjami do arbitra bocznego.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rzucę się	rzucimy się
2 os.	rzucisz się	rzucicie się
3 os.	rzuci się	rzucą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rzuciłem się +(e)m się rzucił	rzuciłam się +(e)m się rzuciła	rzuciłom się +(e)m się rzuciło	rzuciliśmy się +(e)śmy się rzucili	rzuciłyśmy się +(e)śmy się rzuciły
2 os.	rzuciłeś się +(e)ś się rzucił	rzuciłaś się +(e)ś się rzuciła	rzuciłoś się +(e)ś się rzuciło	rzuciliście się +(e)ście się rzucili	rzuciłyście się +(e)ście się rzuciły
3 os.	rzucił się	rzuciła się	rzuciło się	rzucili się	rzuciły się

bezosobnik: rzucono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rzućmy się
2 os.	rzuć się	rzućcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rzuciłbym się bym się rzucił	rzuciłabym się bym się rzuciła	rzuciłobym się bym się rzuciło	rzucilibyśmy się byśmy się rzucili	rzuciłybyśmy się byśmy się rzuciły
2 os.	rzuciłbyś się byś się rzucił	rzuciłabyś się byś się rzuciła	rzuciłobyś się byś się rzuciło	rzucilibyście się byście się rzucili	rzuciłybyście się byście się rzuciły
3 os.	rzuciłby się by się rzucił	rzuciłaby się by się rzuciła	rzuciłoby się by się rzuciło	rzuciliby się by się rzucili	rzuciłyby się by się rzuciły

bezosobnik: rzucono by się

bezokolicznik: rzucić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rzuciwszy się

gerundium: rzucenie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rzucenie się	rzucenia się
D.	rzucenia się	rzuceń się
C.	rzuceniu się	rzuceniom się
B.	rzucenie się	rzucenia się
N.	rzuceniem się	rzuceniami się
Ms.	rzuceniu się	rzuceniach się
W.	rzucenie się	rzucenia się

odpowiednik aspektowy: rzucać się

Składnia

Rz_osobowy

rzucić się

z CZYM

7. na serce

Definicja

spowodować chorobę określonego narządu lub części ciała

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Połączenia

rzucić się na płuca, na serce, na wątrobę

Cytaty

Po anginie dostała gorączki reumatycznej, która rzuciła się na serce - mówi pani Lipińska.

źródło: NKJP: Beata Półtorak: Kręgosłup w małym palcu, Wieczór Wybrzeża, 2001-06-19

Chodził z gorączką do pracy, w ogóle ją zlekceważył, nie leczył i rzuciło się na serce.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rzucę się	rzucimy się
2 os.	rzucisz się	rzucicie się
3 os.	rzuci się	rzucą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rzuciłem się +(e)m się rzucił	rzuciłam się +(e)m się rzuciła	rzuciłom się +(e)m się rzuciło	rzuciliśmy się +(e)śmy się rzucili	rzuciłyśmy się +(e)śmy się rzuciły
2 os.	rzuciłeś się +(e)ś się rzucił	rzuciłaś się +(e)ś się rzuciła	rzuciłoś się +(e)ś się rzuciło	rzuciliście się +(e)ście się rzucili	rzuciłyście się +(e)ście się rzuciły
3 os.	rzucił się	rzuciła się	rzuciło się	rzucili się	rzuciły się

bezosobnik: rzucono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rzućmy się
2 os.	rzuć się	rzućcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rzuciłbym się bym się rzucił	rzuciłabym się bym się rzuciła	rzuciłobym się bym się rzuciło	rzucilibyśmy się byśmy się rzucili	rzuciłybyśmy się byśmy się rzuciły
2 os.	rzuciłbyś się byś się rzucił	rzuciłabyś się byś się rzuciła	rzuciłobyś się byś się rzuciło	rzucilibyście się byście się rzucili	rzuciłybyście się byście się rzuciły
3 os.	rzuciłby się by się rzucił	rzuciłaby się by się rzuciła	rzuciłoby się by się rzuciło	rzuciliby się by się rzucili	rzuciłyby się by się rzuciły

bezosobnik: rzucono by się

bezokolicznik: rzucić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rzuciwszy się

gerundium: rzucenie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rzucenie się	rzucenia się
D.	rzucenia się	rzuceń się
C.	rzuceniu się	rzuceniom się
B.	rzucenie się	rzucenia się
N.	rzuceniem się	rzuceniami się
Ms.	rzuceniu się	rzuceniach się
W.	rzucenie się	rzucenia się

odpowiednik aspektowy: rzucać się

Składnia

Rz_nieżywotny

rzucić się

na CO

Frazeologizmy

ktoś padł w ramiona
ktoś rzucił się w ramiona
ktoś rzucił się w objęcia
ktoś porwał się z motyką na słońce
ktoś rzucił się z motyką na słońce
ktoś skoczył do oczu komuś
ktoś rzucił się do gardła komuś
ktoś rzucił się na szyję komuś
ktoś porwał się z motyką na słońce
ktoś rzucił się z motyką na słońce
ktoś rzucił się z pazurami na kogoś

Data ostatniej modyfikacji: 12.02.2024