UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przeżyć

Chronologizacja

SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob.  żyć 

1. rozczarowanie

Definicja

doznać silnych emocji w związku z jakimiś znaczącymi wydarzeniami i doświadczeniami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

Połączenia

  • przeżyć chwilę, moment (chwały, grozy...); dramat, horror, piekło, tragedię; szok, traumę; przeprowadzkę; rozwód; czyjąś śmierć; (pierwszą, nieszczęśliwą...) miłość, zawód miłosny; rozczarowanie, uczucie czegoś; przygodę; uroczystość
  • głęboko, mocno, ogromnie, strasznie przeżyć coś
  • bardzo przeżyć coś

Cytaty

Burmistrz [...] wrócił z obchodów 60-lecia wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau: - Ogromnie przeżyłem tę uroczystość. Rozmawiałem z ludźmi, którzy przeszli przez piekło Oświęcimia, łza się zakręciła.

źródło: NKJP: K.Jakubowski: Niechaj Polska będzie im matką, Tygodnik Ciechanowski, 2005-03-06

Jej starszy syn po dwóch latach nauki gry na skrzypcach uznał, że nie chce dłużej grać. Małgosia przeżyła ogromne rozczarowanie. Przez kilka dni prawie nie odzywała się do niego.

źródło: NKJP: Barbara Jakubowska: Jak mądrze kochać dzieci, 2001

[...] zaprosiła do naszego mieszkania przystojnego bruneta. Przeżyłem to mocno, świadomość, że kobieta, którą się kocha, właśnie oddaje się innemu mężczyźnie w łóżku, które kupowaliśmy wspólnie na raty, to prawdziwy koszmar.

źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008

Lenin dość łatwo przeżył śmierć brata, skazanego za udział w zamachu na cara Aleksandra II. Umiał maskować wyższe uczucia lub miał ich niewiele.

źródło: NKJP: Pucz Lenina, Dziennik Polski, 2003-11-07

[...] są ludzie, którzy przeżywszy poczucie krzywdy, przechodzą do niejako następnego etapu w procesie przeżywania rozpadu ich rodziny, usankcjonowanego separacją lub rozwodem, etapu koncentracji na zadaniach związanych z nową sytuacją, w jakiej się znaleźli.

źródło: NKJP: Kuba Jabłoński: Rozwód. Jak go przeżyć?, 2000

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przeżyję
 przeżyjemy
2 os. przeżyjesz
 przeżyjecie
3 os. przeżyje
 przeżyją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeżyłem
+(e)m przeżył
 przeżyłam
+(e)m przeżyła
 przeżyłom
+(e)m przeżyło
 przeżyliśmy
+(e)śmy przeżyli
 przeżyłyśmy
+(e)śmy przeżyły
2 os. przeżyłeś
+(e)ś przeżył
 przeżyłaś
+(e)ś przeżyła
 przeżyłoś
+(e)ś przeżyło
 przeżyliście
+(e)ście przeżyli
 przeżyłyście
+(e)ście przeżyły
3 os. przeżył
 przeżyła
 przeżyło
 przeżyli
 przeżyły

bezosobnik: przeżyto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przeżyjmy
2 os. przeżyj
 przeżyjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeżyłbym
bym przeżył
 przeżyłabym
bym przeżyła
 przeżyłobym
bym przeżyło
 przeżylibyśmy
byśmy przeżyli
 przeżyłybyśmy
byśmy przeżyły
2 os. przeżyłbyś
byś przeżył
 przeżyłabyś
byś przeżyła
 przeżyłobyś
byś przeżyło
 przeżylibyście
byście przeżyli
 przeżyłybyście
byście przeżyły
3 os. przeżyłby
by przeżył
 przeżyłaby
by przeżyła
 przeżyłoby
by przeżyło
 przeżyliby
by przeżyli
 przeżyłyby
by przeżyły

bezosobnik: przeżyto by

bezokolicznik: przeżyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeżywszy

gerundium: przeżycie

imiesłów przymiotnikowy bierny: przeżyty

odpowiednik aspektowy: przeżywać

Składnia

bez ograniczeń + przeżyć +
CO

2. osiemdziesiąt lat

Definicja

żyć określony czas i umrzeć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Połączenia

  • człowiek, mąż, mężczyzna, ojciec; kot, pies przeżył; kobieta, matka, żona przeżyła siedemdziesiąt, osiemdziesiąt... lat
  • przeżyć dzień, miesiąc, rok, dziesięć, dwadzieścia... lat

Cytaty

Przeżyła 80 lat, zmarła w styczniowy wieczór, a urna ze spopielonym ciałem została złożona na cmentarzu na Wólce Węglowej.

źródło: NKJP: Wspomnienie o Ewie Różbickiej. Urodzona dla teatru, Tygodnik Ciechanowski, 2002-03-02

[...] ojciec przeżył jeszcze pięć lat i umarł wcale nie na wątrobę, tylko na raka.

źródło: NKJP: Maciej Pinkwart: Dziewczyna z Ipanemy, 2003

Teofilowi dane było przeżyć tylko 75 lat.

źródło: NKJP: Krzysztof Strauchmann: Strażnik tradycji, Dziennik Polski, 2002-02-09

[...] przez większość czasu żywią się roślinnym nektarem. Podobne menu mają samce, ginące tuż po zapłodnieniu jaj, przeżywszy tylko kilka dni.

źródło: NKJP: Agnieszka Rychwalska: Dlaczego tnie i kogo?, Gazeta Wyborcza, 1997-09-02

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przeżyję
 przeżyjemy
2 os. przeżyjesz
 przeżyjecie
3 os. przeżyje
 przeżyją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeżyłem
+(e)m przeżył
 przeżyłam
+(e)m przeżyła
 przeżyłom
+(e)m przeżyło
 przeżyliśmy
+(e)śmy przeżyli
 przeżyłyśmy
+(e)śmy przeżyły
2 os. przeżyłeś
+(e)ś przeżył
 przeżyłaś
+(e)ś przeżyła
 przeżyłoś
+(e)ś przeżyło
 przeżyliście
+(e)ście przeżyli
 przeżyłyście
+(e)ście przeżyły
3 os. przeżył
 przeżyła
 przeżyło
 przeżyli
 przeżyły

bezosobnik: przeżyto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przeżyjmy
2 os. przeżyj
 przeżyjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeżyłbym
bym przeżył
 przeżyłabym
bym przeżyła
 przeżyłobym
bym przeżyło
 przeżylibyśmy
byśmy przeżyli
 przeżyłybyśmy
byśmy przeżyły
2 os. przeżyłbyś
byś przeżył
 przeżyłabyś
byś przeżyła
 przeżyłobyś
byś przeżyło
 przeżylibyście
byście przeżyli
 przeżyłybyście
byście przeżyły
3 os. przeżyłby
by przeżył
 przeżyłaby
by przeżyła
 przeżyłoby
by przeżyło
 przeżyliby
by przeżyli
 przeżyłyby
by przeżyły

bezosobnik: przeżyto by

bezokolicznik: przeżyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeżywszy

gerundium: przeżycie

imiesłów przymiotnikowy bierny: przeżyty

odpowiednik aspektowy: przeżywać

Składnia

bez ograniczeń + przeżyć +
CO

3. swoje dzieci

Definicja

żyć przez jakiś czas po śmierci kogoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Połączenia

  • przeżyć (swoje, własne) dziecko, córkę, syna, męża, żonę
  • przeżyć kogoś o rok, o dwa, trzy... lata

Cytaty

Znała sześciu brytyjskich monarchów oraz 27 premierów. O 50 lat przeżyła męża, króla Jerzego VI, niecałe dwa miesiące temu pochowała swą młodszą córkę, księżniczkę Małgorzatę.

źródło: NKJP: Dagmara Łopatowska: Tajemnica długowieczności, Dziennik Polski, 2002-04-09

Był tak aktywny i twórczy, że wydawało nam się, iż przeżyje nas wszystkich, zdrowych i hożych trzydziestolatków.

źródło: NKJP: Kamila Sławińska: Nowy Jork. Przewodnik niepraktyczny, 2008

Bolek był artystą, malarzem, filmowcem. Mieszkał w Nowym Jorku. Zmarł tam na białaczkę, co było największą tragedią Staszki. Przeżyła własne dziecko.

źródło: NKJP: Remigiusz Grzela: Bądź moim Bogiem, 2007

Teodora przeżyła swego męża o trzy lata, zmarła w wieku lat 50., w roku 1896.

źródło: NKJP: Żona Mistrza Jana, czyli retuszowanie portretu, Dziennik Polski, 2000-01-08

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przeżyję
 przeżyjemy
2 os. przeżyjesz
 przeżyjecie
3 os. przeżyje
 przeżyją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeżyłem
+(e)m przeżył
 przeżyłam
+(e)m przeżyła
 przeżyłom
+(e)m przeżyło
 przeżyliśmy
+(e)śmy przeżyli
 przeżyłyśmy
+(e)śmy przeżyły
2 os. przeżyłeś
+(e)ś przeżył
 przeżyłaś
+(e)ś przeżyła
 przeżyłoś
+(e)ś przeżyło
 przeżyliście
+(e)ście przeżyli
 przeżyłyście
+(e)ście przeżyły
3 os. przeżył
 przeżyła
 przeżyło
 przeżyli
 przeżyły

bezosobnik: przeżyto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przeżyjmy
2 os. przeżyj
 przeżyjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeżyłbym
bym przeżył
 przeżyłabym
bym przeżyła
 przeżyłobym
bym przeżyło
 przeżylibyśmy
byśmy przeżyli
 przeżyłybyśmy
byśmy przeżyły
2 os. przeżyłbyś
byś przeżył
 przeżyłabyś
byś przeżyła
 przeżyłobyś
byś przeżyło
 przeżylibyście
byście przeżyli
 przeżyłybyście
byście przeżyły
3 os. przeżyłby
by przeżył
 przeżyłaby
by przeżyła
 przeżyłoby
by przeżyło
 przeżyliby
by przeżyli
 przeżyłyby
by przeżyły

bezosobnik: przeżyto by

bezokolicznik: przeżyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeżywszy

gerundium: przeżycie

imiesłów przymiotnikowy bierny: przeżyty

Składnia

bez ograniczeń + przeżyć +
KOGO

4. dzieciństwo na wsi

Definicja

żyjąc, spędzić gdzieś lub w jakiś sposób określony czas

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Połączenia

  • przeżyć długie, szczęśliwe lata; lato, zimę...; dzieciństwo, młodość, starość; kawałek, połowę życia
  • przeżyć coś z mężem, z żoną
  • przeżyć coś w dostatku, w biedzie
  • przeżyć coś wspólnie

Cytaty

W nowej ojczyźnie powodziło mu się wyśmienicie, ale matka, jako osoba honorowa, nigdy nie wystąpiła wobec niego z roszczeniami finansowymi. Dzięki temu całe swoje dzieciństwo przeżyłem w biedzie, doświadczając wszelkich możliwych przykrości z tym związanych.

źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008

Ta dzielnica jest jak małe, przytulne miasteczko. Tu przeżyłam najlepszy kawałek mojego życia.

źródło: NKJP: Marek Soból: Mojry, 2005

[...] Polska jest chyba jedynym krajem na Ziemi, gdzie obcych traktuje się lepiej niż swoich i że nawet długie lata przeżyte w innym kraju nie gwarantują wpasowania się w długi ciąg ludzkich pokoleń, które ten kraj tworzą.

źródło: NKJP: Kamila Sławińska: Nowy Jork. Przewodnik niepraktyczny, 2008

Życzę Panu miłej, udanej i pożytecznej soboty i niedzieli, i poniedziałku, i wtorku, i środy, i czwartku, i piątku, i każdego innego dnia, jaki przyjdzie Panu przeżyć do końca swych dni – w Pańskim czeskim filmie.

źródło: NKJP: Iwona L. Konieczna; Paweł Tomczyk: Szarlotka z ogryzków, 2006

Stanąwszy przy moim łóżku, powiedziała: „W zasadzie niczego szczególnie niepokojącego w tej chwili u dziecka nie stwierdzamy”. Następną dobę przeżyłam w wielkim niepokoju, zastanawiając się wielokrotnie, co to znaczy „w zasadzie” [...].

źródło: NKJP: Sonia Raduńska: Kartki z białego zeszytu, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przeżyję
 przeżyjemy
2 os. przeżyjesz
 przeżyjecie
3 os. przeżyje
 przeżyją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeżyłem
+(e)m przeżył
 przeżyłam
+(e)m przeżyła
 przeżyłom
+(e)m przeżyło
 przeżyliśmy
+(e)śmy przeżyli
 przeżyłyśmy
+(e)śmy przeżyły
2 os. przeżyłeś
+(e)ś przeżył
 przeżyłaś
+(e)ś przeżyła
 przeżyłoś
+(e)ś przeżyło
 przeżyliście
+(e)ście przeżyli
 przeżyłyście
+(e)ście przeżyły
3 os. przeżył
 przeżyła
 przeżyło
 przeżyli
 przeżyły

bezosobnik: przeżyto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przeżyjmy
2 os. przeżyj
 przeżyjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeżyłbym
bym przeżył
 przeżyłabym
bym przeżyła
 przeżyłobym
bym przeżyło
 przeżylibyśmy
byśmy przeżyli
 przeżyłybyśmy
byśmy przeżyły
2 os. przeżyłbyś
byś przeżył
 przeżyłabyś
byś przeżyła
 przeżyłobyś
byś przeżyło
 przeżylibyście
byście przeżyli
 przeżyłybyście
byście przeżyły
3 os. przeżyłby
by przeżył
 przeżyłaby
by przeżyła
 przeżyłoby
by przeżyło
 przeżyliby
by przeżyli
 przeżyłyby
by przeżyły

bezosobnik: przeżyto by

bezokolicznik: przeżyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeżywszy

gerundium: przeżycie

imiesłów przymiotnikowy bierny: przeżyty

Składnia

bez ograniczeń + przeżyć +
CO + GDZIE
bez ograniczeń + przeżyć +
CO + JAK

5. wojnę

Definicja

wytrzymać jakieś, zwykle trudne i niebezpieczne dla życia, wydarzenia i wypadki

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Połączenia

  • przeżyć okupację, powstanie, rewolucję, stan wojenny, wojnę; bitwę, bombardowanie, nalot, rzeź, zamach; obóz, więzienie; pożar, wybuch; tortury; uderzenie, upadek, wypadek; operację
  • cudem przeżyć

Cytaty

Rodzina państwa Jurkiewiczów przeżyła niemieckie bomby, agresję rosyjskich żołnierzy i ubeckie denuncjacje. Po wojnie wykształcili dzieci.

źródło: NKJP: M.Rutkowska: Historie życiem pisane: Feliks Jurkiewicz – żywa historia Płońska, Tygodnik Ciechanowski, 2008-03-01

Ojciec Joanny, który przeżył wojnę, wyjawił jej prawdę. Byliśmy jednymi z niewielu dzieci warszawskiego getta, którym udało się przeżyć.

źródło: NKJP: Marian Marzyński: Sennik polsko-żydowski, 2005

Nikt, kto przeżył obóz, kto spędził w nim wiele lat, tak jak ja, nikt taki nie jest całkiem normalny, zawsze będą do niego wracały wszystkie te nieznajome ciała leżące na kupach, i duchy tamtych ludzi, i ból, i strach.

źródło: NKJP: Marek Soból: Mojry, 2005

Młoda suczka z dwojgiem dzieci właśnie adoptowała niechcianego szczeniaczka, a wiekowy kundel cudem przeżył po groźnej batalii ze współlokatorem.

źródło: NKJP: K.Wieteska: Dom dla niechcianych, Tygodnik Ciechanowski, 2006-07-16

Kiedy w tysiąc dwieście dwudziestym drugim roku Herat, miasto poetów, malarzy i myślicieli, jedno z najstarszych miast ludzkości, został podbity przez ordy Czyngis-chana, ze stu sześćdziesięciu tysięcy mieszkańców rzeź przeżyło tylko czterdziestu.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przeżyję
 przeżyjemy
2 os. przeżyjesz
 przeżyjecie
3 os. przeżyje
 przeżyją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeżyłem
+(e)m przeżył
 przeżyłam
+(e)m przeżyła
 przeżyłom
+(e)m przeżyło
 przeżyliśmy
+(e)śmy przeżyli
 przeżyłyśmy
+(e)śmy przeżyły
2 os. przeżyłeś
+(e)ś przeżył
 przeżyłaś
+(e)ś przeżyła
 przeżyłoś
+(e)ś przeżyło
 przeżyliście
+(e)ście przeżyli
 przeżyłyście
+(e)ście przeżyły
3 os. przeżył
 przeżyła
 przeżyło
 przeżyli
 przeżyły

bezosobnik: przeżyto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przeżyjmy
2 os. przeżyj
 przeżyjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeżyłbym
bym przeżył
 przeżyłabym
bym przeżyła
 przeżyłobym
bym przeżyło
 przeżylibyśmy
byśmy przeżyli
 przeżyłybyśmy
byśmy przeżyły
2 os. przeżyłbyś
byś przeżył
 przeżyłabyś
byś przeżyła
 przeżyłobyś
byś przeżyło
 przeżylibyście
byście przeżyli
 przeżyłybyście
byście przeżyły
3 os. przeżyłby
by przeżył
 przeżyłaby
by przeżyła
 przeżyłoby
by przeżyło
 przeżyliby
by przeżyli
 przeżyłyby
by przeżyły

bezosobnik: przeżyto by

bezokolicznik: przeżyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeżywszy

gerundium: przeżycie

imiesłów przymiotnikowy bierny: przeżyty

odpowiednik aspektowy: przeżywać

Składnia

bez ograniczeń + przeżyć +
CO

6. do pierwszego

Definicja

pot. 
poradzić sobie, dysponując minimalnymi środkami finansowymi

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca wynagrodzenie za pracę

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wyżyć

Połączenia

  • przeżyć do końca miesiąca, do pierwszego; do następnej emerytury, do renty
  • przeżyć dzięki zasiłkom

Cytaty

Kurysowie mieli mnóstwo kłopotów: chorą matkę, niepewną pracę Zbyszka, ciągły dylemat, jak przeżyć do pierwszego bez pożyczek, jednak jakoś sobie radzili.

źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Nie zabijać pająków, 2007

Duża część z nich, zdemoralizowana długotrwałym pozostawaniem bez zajęcia, nauczona, że jakoś udaje się przeżyć - dzięki zasiłkom z różnego rodzaju źródeł [...] nigdy już nie podejmie żadnej stałej pracy.

źródło: NKJP: S.Żagiel: Budowlane (o)błędne koło, Tygodnik Ciechanowski, 2007-06-04

Dostaje niewiele, bo około dwieście złotych na miesiąc, ale to zawsze coś. – Gdybym miał tylko na to liczyć, nie przeżyłbym do pierwszego – mówi klepiąc się symbolicznie po kieszeni.

źródło: NKJP: Jak bezdomni kręcą interesy, Tygodnik Rybnicki, 2008-01-22

Poszkodowane zostały starsze, samotne osoby [...]. Skradzione pieniądze w niektórych przypadkach miały wystarczyć na przeżycie do następnej emerytury lub renty.

źródło: NKJP: Coraz więcej kradzieży, Dziennik Polski, 2001-11-09

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przeżyję
 przeżyjemy
2 os. przeżyjesz
 przeżyjecie
3 os. przeżyje
 przeżyją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeżyłem
+(e)m przeżył
 przeżyłam
+(e)m przeżyła
 przeżyłom
+(e)m przeżyło
 przeżyliśmy
+(e)śmy przeżyli
 przeżyłyśmy
+(e)śmy przeżyły
2 os. przeżyłeś
+(e)ś przeżył
 przeżyłaś
+(e)ś przeżyła
 przeżyłoś
+(e)ś przeżyło
 przeżyliście
+(e)ście przeżyli
 przeżyłyście
+(e)ście przeżyły
3 os. przeżył
 przeżyła
 przeżyło
 przeżyli
 przeżyły

bezosobnik: przeżyto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przeżyjmy
2 os. przeżyj
 przeżyjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeżyłbym
bym przeżył
 przeżyłabym
bym przeżyła
 przeżyłobym
bym przeżyło
 przeżylibyśmy
byśmy przeżyli
 przeżyłybyśmy
byśmy przeżyły
2 os. przeżyłbyś
byś przeżył
 przeżyłabyś
byś przeżyła
 przeżyłobyś
byś przeżyło
 przeżylibyście
byście przeżyli
 przeżyłybyście
byście przeżyły
3 os. przeżyłby
by przeżył
 przeżyłaby
by przeżyła
 przeżyłoby
by przeżyło
 przeżyliby
by przeżyli
 przeżyłyby
by przeżyły

bezosobnik: przeżyto by

bezokolicznik: przeżyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeżywszy

gerundium: przeżycie

Składnia

bez ograniczeń + przeżyć +
do CZEGO

7. okres świetności

Definicja

podlegać (w przeszłości względem chwili mówienia) stanowi, wyrażonemu podrzędnym rzeczownikiem

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • przeżyć kryzys, okres (rozwoju, świetności...)

Cytaty

W ramach tej nowej instytucji biblioteka Rudomino przeżyła swój „złoty wiek”, gdyż wreszcie nie brakowało jej środków na zakup nowych nabytków.

źródło: NKJP: Irena Kapuścik: Margarita Iwanowna Rudomino - twórczyni wielkiej biblioteki, prasa, 2006

Może po Cézannie sztuka przeżyła za dużo sensacji w dobrym i w najgorszym sensie - zaczynając od Picassa, od abstrakcji aż po... body art !

źródło: NKJP: Czapski Józef: Patrząc, 1996

Pod jego kierownictwem firma przeżyła okres wzmożonego rozwoju, który trwał do chwili odwołania prezesa.

źródło: NKJP: Sprawozdanie z 42. posiedzenia Senatu RP część 2, wersja robocza, 4. kadencja

W Rzeszowie kino przeżyło oblężenie w ostatni weekend, ale obecnie - choć sala jest pełna - biletów nie brakuje.

źródło: NKJP: Rekordowy „Titanic”, Dziennik Polski, 1998-02-19

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przeżyję
 przeżyjemy
2 os. przeżyjesz
 przeżyjecie
3 os. przeżyje
 przeżyją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeżyłem
+(e)m przeżył
 przeżyłam
+(e)m przeżyła
 przeżyłom
+(e)m przeżyło
 przeżyliśmy
+(e)śmy przeżyli
 przeżyłyśmy
+(e)śmy przeżyły
2 os. przeżyłeś
+(e)ś przeżył
 przeżyłaś
+(e)ś przeżyła
 przeżyłoś
+(e)ś przeżyło
 przeżyliście
+(e)ście przeżyli
 przeżyłyście
+(e)ście przeżyły
3 os. przeżył
 przeżyła
 przeżyło
 przeżyli
 przeżyły

bezosobnik: przeżyto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przeżyjmy
2 os. przeżyj
 przeżyjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeżyłbym
bym przeżył
 przeżyłabym
bym przeżyła
 przeżyłobym
bym przeżyło
 przeżylibyśmy
byśmy przeżyli
 przeżyłybyśmy
byśmy przeżyły
2 os. przeżyłbyś
byś przeżył
 przeżyłabyś
byś przeżyła
 przeżyłobyś
byś przeżyło
 przeżylibyście
byście przeżyli
 przeżyłybyście
byście przeżyły
3 os. przeżyłby
by przeżył
 przeżyłaby
by przeżyła
 przeżyłoby
by przeżyło
 przeżyliby
by przeżyli
 przeżyłyby
by przeżyły

bezosobnik: przeżyto by

bezokolicznik: przeżyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeżywszy

gerundium: przeżycie

imiesłów przymiotnikowy bierny: przeżyty

odpowiednik aspektowy: przeżywać

Składnia

bez ograniczeń + przeżyć +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 27.09.2011
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN