UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dobierać

Chronologizacja

2 połowa XVI w., SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dobieram	dobieramy
2 os.	dobierasz	dobieracie
3 os.	dobiera	dobierają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dobierałem +(e)m dobierał	dobierałam +(e)m dobierała	dobierałom +(e)m dobierało	dobieraliśmy +(e)śmy dobierali	dobierałyśmy +(e)śmy dobierały
2 os.	dobierałeś +(e)ś dobierał	dobierałaś +(e)ś dobierała	dobierałoś +(e)ś dobierało	dobieraliście +(e)ście dobierali	dobierałyście +(e)ście dobierały
3 os.	dobierał	dobierała	dobierało	dobierali	dobierały

bezosobnik: dobierano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dobierał będę dobierać	będę dobierała będę dobierać	będę dobierało będę dobierać	będziemy dobierali będziemy dobierać	będziemy dobierały będziemy dobierać
2 os.	będziesz dobierał będziesz dobierać	będziesz dobierała będziesz dobierać	będziesz dobierało będziesz dobierać	będziecie dobierali będziecie dobierać	będziecie dobierały będziecie dobierać
3 os.	będzie dobierał będzie dobierać	będzie dobierała będzie dobierać	będzie dobierało będzie dobierać	będą dobierali będą dobierać	będą dobierały będą dobierać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dobierajmy
2 os.	dobieraj	dobierajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dobierałbym bym dobierał	dobierałabym bym dobierała	dobierałobym bym dobierało	dobieralibyśmy byśmy dobierali	dobierałybyśmy byśmy dobierały
2 os.	dobierałbyś byś dobierał	dobierałabyś byś dobierała	dobierałobyś byś dobierało	dobieralibyście byście dobierali	dobierałybyście byście dobierały
3 os.	dobierałby by dobierał	dobierałaby by dobierała	dobierałoby by dobierało	dobieraliby by dobierali	dobierałyby by dobierały

bezosobnik: dobierano by

bezokolicznik: dobierać

imiesłów przysłówkowy współczesny: dobierając

gerundium: dobieranie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dobieranie	dobierania
D.	dobierania	dobierań
C.	dobieraniu	dobieraniom
B.	dobieranie	dobierania
N.	dobieraniem	dobieraniami
Ms.	dobieraniu	dobieraniach
W.	dobieranie	dobierania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dobierający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dobierający	dobierający	dobierający	dobierające	dobierająca
D.	dobierającego	dobierającego	dobierającego	dobierającego	dobierającej
C.	dobierającemu	dobierającemu	dobierającemu	dobierającemu	dobierającej
B.	dobierającego	dobierającego	dobierający	dobierające	dobierającą
N.	dobierającym	dobierającym	dobierającym	dobierającym	dobierającą
Ms.	dobierającym	dobierającym	dobierającym	dobierającym	dobierającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dobierający	dobierający	dobierające	dobierające
D.	dobierających	dobierających	dobierających	dobierających
C.	dobierającym	dobierającym	dobierającym	dobierającym
B.	dobierających	dobierających	dobierających	dobierające
N.	dobierającymi	dobierającymi	dobierającymi	dobierającymi
Ms.	dobierających	dobierających	dobierających	dobierających

imiesłów przymiotnikowy bierny: dobierany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dobierany	dobierany	dobierany	dobierane	dobierana
D.	dobieranego	dobieranego	dobieranego	dobieranego	dobieranej
C.	dobieranemu	dobieranemu	dobieranemu	dobieranemu	dobieranej
B.	dobieranego	dobieranego	dobierany	dobierane	dobieraną
N.	dobieranym	dobieranym	dobieranym	dobieranym	dobieraną
Ms.	dobieranym	dobieranym	dobieranym	dobieranym	dobieranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dobierani	dobierani	dobierane	dobierane
D.	dobieranych	dobieranych	dobieranych	dobieranych
C.	dobieranym	dobieranym	dobieranym	dobieranym
B.	dobieranych	dobieranych	dobieranych	dobierane
N.	dobieranymi	dobieranymi	dobieranymi	dobieranymi
Ms.	dobieranych	dobieranych	dobieranych	dobieranych

odpowiednik aspektowy: dobrać

Pochodzenie

Zob. dobrać

1. sobie jedzenia

Definicja

brać dodatkowo pewną ilość czegoś, co się już wcześniej brało

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy

Cytaty

W każdym momencie zabawy gracz dysponuje siedmioma „płytkami”, co oznacza, że po położeniu jakiejś ich liczby na planszę dobiera sobie brakujące litery – oczywiście metodą losową.

źródło: NKJP: Anna Ładuniuk: Gra w słowa, Trybuna Śląska, 2001-12-21

Odezwał się parę zaledwie razy, a potem siedział milczący, jadł z apetytem, kilkakrotnie dobierał sobie na talerz i tylko od czasu do czasu marszczył z wyraźnym zniecierpliwieniem swoje gęste, ciemnymi łukami zarysowane brwi.

źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Noc i inne opowiadania, 2001

[...] dobieracie karty z tego samego stosu [...].

źródło: NKJP: Internet

Składnia

dobierać

2. przyjaciół

Definicja

decydować, że spośród wszystkich możliwych obiektów właśnie jeden lub kilka konkretnych nadaje się do wykonania określonego zadania lub pełnienia określonej roli

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

dobierać ludzi; parę, partnera, przyjaciół; cytaty, ilustracje, parametry, słowa
dobierać dokładnie, doskonale, idealnie, indywidualnie, odpowiednio, precyzyjnie, niefortunnie, nieodpowiednio, specjalnie, starannie, znakomicie

Cytaty

Do zarządzania naszymi szpitalami staramy się dobierać ludzi, którzy łączą dwa zawody - menedżera i lekarza o nieposzlakowanej opinii [...].

źródło: NKJP: Łukasz Bąk, Współpraca Marcin Grudzień: Zdrowe, bo prywatne, Ozon, 2005

Zbigniew D. starannie dobiera słowa.

źródło: NKJP: Jacek Szczepanik: Charytatywny biznes, Gazeta Wyborcza, 1993-12-09

[...] niezbyt uważnie dobierała cytaty z dzieł jezuity [...].

źródło: NKJP: Jacek Bolewski: Daleki Wschód na Zachodzie od reinkarnacji do regeneracji, 2006

Składnia

dobierać

KOGO/CO

3. dodatki do sukni

Definicja

wybierać taką rzecz spośród wielu możliwych, która będzie pasowała do określonej innej rzeczy

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

dobierać buty, dodatki, mebel, ubranie; podkład; kolor

Cytaty

Możemy również dobierać dodatki w różnych barwach, ale w jednej pasującej gamie kolorystycznej.

źródło: NKJP: ama: Kto powiedział, że torebka musi pasować do butów?, Dziennik Zachodni, 2010-10-27

Panie uważnie dobierają kolory do stroju.

źródło: NKJP: reg: Najmodniejsze w tym sezonie, Trybuna Śląska, 2003-01-25

Składnia

dobierać

CO + (do CZEGO)

Frazeologizmy

ktoś dobiera się do skóry komuś
ktoś dobiera się do tyłka komuś
ktoś dobiera się do dupy komuś

Data ostatniej modyfikacji: 10.01.2018