UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

mania

Chronologizacja

1535, SPXVI
W postaci  manija 

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. mania
 manie
D. manii
 manii
 neut
manij
 char
C. manii
 maniom
B. manię
 manie
N. manią
 maniami
Ms. manii
 maniach
W. manio
 manie

Pochodzenie

p.-łac. 'szaleństwo'

z gr. manía 'szaleństwo, obłąkanie; zachwyt, zapał; szał; namiętność'

1. skłonność

Definicja

przesadny i trudny do kontrolowania pociąg do jakichś działań, czynności lub posiadania czegoś

Wymowa

[mańja]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  maniactwo

Połączenia

  • mania religijna; dziwna mania
  • mania zbierania
  • ogarnięty, opętany manią

Cytaty

Kamil na początku lat dziewięćdziesiątych zarobił pierwsze duże pieniądze i kupił kamerę. Dostał manii filmowania.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Sceny z życia pozamałżeńskiego, 2003

Człowiek opętany manią chodzenia po górach i znajdujący przyjemność w pokonywaniu trudności na karkołomnych ścianach - nie rezygnuje wobec perswazji słownych.

źródło: NKJP: Stanisław Zieliński: W stronę Pysznej, 2008

Helen nie rozumiała jego pasji, a już zupełnie nie znosiła manii rozkładania wszędzie wycinków z gazet i zapisanych kartek.

źródło: NKJP: Adam Barczyński: Ślepy los, 1999

Wacław bawił mnie swoim pedantyzmem i maniami. Obaj paliliśmy. Wtedy kupowało się tytoń i gilzy, żeby w domu robić papierosy. Pudełka gilz miały różne kolory i wzory. Waca kolekcjonował te pudełka i cieszył się układaniem ich w pionowe kolumny.

źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Abecadło Miłosza source, 1997

Składnia

bez ograniczeń + mania +
CZEGO

2. choroba

Definicja

med. 
zaburzenie psychiczne objawiające się zwiększonym pobudzeniem i podwyższonym lub drażliwym nastrojem

Wymowa

[mańja]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie rodzaje chorób

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  choroba I

Cytaty

Mania przedstawia obraz przeciwstawny depresji. Jeśli w depresji dynamika życiowa spada do minimum, to w manii podnosi się ona do maksimum. Chory jest pełen energii, radości życia, [...] świat go pociąga, wszystko go interesuje [...], przeszłość i przyszłość przedstawiają się w jasnych kolorach, podobnie obraz samego siebie.

źródło: NKJP: Antoni Kępiński: Melancholia, 1974

DHEA, którego wydzielanie zwiększa się podczas stresu, zwiększa czujność i koncentrację oraz może doraźnie poprawiać pamięć. Te same efekty w ekstremalnej formie objawiają się niepokojem, rozkojarzeniem, manią, paranoją, bezsennością.

źródło: NKJP: Dorota Czajkowska-Majewska: Stężenie życia, Polityka, 2003-06-14

Frazeologizmy

mania prześladowcza
mania wielkości
Data ostatniej modyfikacji: 19.10.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN