UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

odnaleźć

Chronologizacja

SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Od dawnego (od XIV w.) naleźć 'znaleźć, odkryć, odszukać' z przedrostkiem od-, które od psł. *nalězti 'pełzając, posuwając się powoli, natrafić na coś, znaleźć coś', pochodnego od psł. *lězti 'pełzać, posuwać się powoli, z trudem, leźć'; zob. leźć

1. zaginionego

Definicja

ustalić, gdzie się znajduje szukana osoba lub rzecz

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  odszukać, znaleźć

Połączenia

  • patrol odnalazł; ekipa, policja, prokuratura odnalazła; archeolodzy, funkcjonariusze, naukowcy, policjanci, ratownicy odnaleźli
  • odnaleźć ciało, dziecko, matkę, mordercę, ofiarę, ojca, porwaną, poszukiwanego, rodziców, rodzinę, sprawcę, szczątki, świadka, turystów, właściciela, zaginionych, zwłoki; adres, akta, dokumenty, dom, dowody, grób, klucze, list, materiały, miejsce, pamiętnik, plik, rękopisy, samochód, skarb, trop, wrak, zgubę
  • odnaleźć spojrzeniem, wzrokiem
  • odnaleźć bez trudu
  • odnaleźć na liście, na strychu
  • odnaleźć po iluś dniach, po latach
  • odnaleźć w archiwum, w bibliotece, w internecie, w lesie, w piwnicy, w ruinach, w tekście
  • odnaleźć cudem, po omacku, przypadkiem
  • udało się odnaleźć
  • odnaleźć i opublikować, odnaleźć i sprowadzić, odnaleźć i ukarać, odnaleźć i uratować, odnaleźć i uwolnić; szukać i odnaleźć

Cytaty

Ekipy ratownicze odnalazły wczoraj na Filipinach wrak samolotu pasażerskiego filipińskich linii lotniczych.

źródło: KWSJP: Dziennik Polski, 1998-02-04

Organista wyjął z blaszanego pudełka połówkę papierosa. [...] - Nie podawaj mi ognia - powiedział. Odnalazł w kieszeni wielką zapalniczkę sporządzoną z łuski pocisku.

źródło: KWSJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 1967

Oni byli bardzo kolorowi, a ty jak zwykle gdzieś się zapodziałeś. Nie mogłam cię odnaleźć w tłumie poza barierą.

źródło: KWSJP: Halina Poświatowska: Opowieść dla przyjaciela, 1967

Mały elektroniczny identyfikator wstrzyknięty pod skórę psa pozwolił odnaleźć go w ciągu kilku godzin od momentu, gdy się zagubił.

źródło: KWSJP: JSU: Pies miał czipa, Super Express, 1998

We wtorek mazowiecka policja odnalazła skradziony kilka dni wcześniej cyjanek potasu i zatrzymała osiemnastoletniego złodzieja.

źródło: KWSJP: Tydzień w skrócie, Dzień dobry, 2001, nr 6

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odnajdę
odnajdziemy
2 os. odnajdziesz
odnajdziecie
3 os. odnajdzie
odnajdą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odnalazłem
+(e)m odnalazł
odnalazłam
+(e)m odnalazła
odnalazłom
+(e)m odnalazło
odnaleźliśmy
+(e)śmy odnaleźli
odnalazłyśmy
+(e)śmy odnalazły
2 os. odnalazłeś
+(e)ś odnalazł
odnalazłaś
+(e)ś odnalazła
odnalazłoś
+(e)ś odnalazło
odnaleźliście
+(e)ście odnaleźli
odnalazłyście
+(e)ście odnalazły
3 os. odnalazł
odnalazła
odnalazło
odnaleźli
odnalazły

bezosobnik: odnaleziono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odnajdźmy
2 os. odnajdź
odnajdźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odnalazłbym
bym odnalazł
odnalazłabym
bym odnalazła
odnalazłobym
bym odnalazło
odnaleźlibyśmy
byśmy odnaleźli
odnalazłybyśmy
byśmy odnalazły
2 os. odnalazłbyś
byś odnalazł
odnalazłabyś
byś odnalazła
odnalazłobyś
byś odnalazło
odnaleźlibyście
byście odnaleźli
odnalazłybyście
byście odnalazły
3 os. odnalazłby
by odnalazł
odnalazłaby
by odnalazła
odnalazłoby
by odnalazło
odnaleźliby
by odnaleźli
odnalazłyby
by odnalazły

bezosobnik: odnaleziono by

bezokolicznik: odnaleźć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odnalazłszy

gerundium: odnalezienie

rodzaj gramatyczny: dk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odnalezienie
odnalezienia
D. odnalezienia
odnalezień
C. odnalezieniu
odnalezieniom
B. odnalezienie
odnalezienia
N. odnalezieniem
odnalezieniami
Ms. odnalezieniu
odnalezieniach
W. odnalezienie
odnalezienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: odnaleziony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odnaleziony
odnaleziony
odnaleziony
odnalezione
odnaleziona
D. odnalezionego
odnalezionego
odnalezionego
odnalezionego
odnalezionej
C. odnalezionemu
odnalezionemu
odnalezionemu
odnalezionemu
odnalezionej
B. odnalezionego
odnalezionego
odnaleziony
odnalezione
odnalezioną
N. odnalezionym
odnalezionym
odnalezionym
odnalezionym
odnalezioną
Ms. odnalezionym
odnalezionym
odnalezionym
odnalezionym
odnalezionej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odnalezieni
odnalezieni
odnalezione
odnalezione
D. odnalezionych
odnalezionych
odnalezionych
odnalezionych
C. odnalezionym
odnalezionym
odnalezionym
odnalezionym
B. odnalezionych
odnalezionych
odnalezionych
odnalezione
N. odnalezionymi
odnalezionymi
odnalezionymi
odnalezionymi
Ms. odnalezionych
odnalezionych
odnalezionych
odnalezionych

odpowiedniki aspektowe: odnajdywać , odnajdować

Składnia

bez ograniczeń + odnaleźć +
KOGO/CO + (GDZIE)

2. miłość

Definicja

osiągnąć to, co jest nam potrzebne lub czego pragniemy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  znaleźć

Połączenia

  • odnaleźć cel, drogę, korzenie, miłość, odpowiedź, prawdę, przyczynę, radość, sens, siebie, spokój, sposób, szczęście, tożsamość, wolność

Cytaty

Przyjeżdżaliśmy tu, aby w miejscu dla siebie ważnym odnaleźć spokój i wiarę, że jutro będzie z pewnością lepsze.

źródło: KWSJP: Kira Gałczyńska: Nie wrócę tu nigdy, czyli pożegnanie z Mazurami, 1998

Pracować będziemy nad [...] elementarnymi zadaniami aktorskimi, ale przede wszystkim będę chciał doprowadzić do tego, by ludzie, którzy na warsztaty przyjdą, potrafili się otworzyć, żeby umieli odnaleźć w sobie dziecięcą autentyczność.

źródło: KWSJP: dr: Warsztaty aktorskie w nowotarskim MOK-u, Tygodnik Podhalański, 1996, nr 7

Są jednak osoby, które mają szczególną potrzebę nie tyle bycia z kimś i odnalezienia w drugiej osobie oparcia, ale poddania się w całości wszechogarniającemu uczuciu zauroczenia innym człowiekiem.

źródło: KWSJP: Życie jak rollercoaster, Cosmopolitan 1999, nr 12

Tylko miłość może przywrócić potrzebę pracy, chęć do uczenia się, rozwijania intelektu, porzucenia bezczynności. Może podtrzymać oczekiwania, pomóc odnaleźć cel życia, wyrwać z fałszu, zła, bezmyślności.

źródło: KWSJP: Mieczysław Gogacz: Ciemna noc miłości, 1985

Trzeba zatem czekać, aż prawnicy i biurokraci odnajdą sposób na rozwikłanie problemu.

źródło: KWSJP: mag: „Sokół” w rękach biurokratów, Tygodnik Podhalański, 1999, nr 28

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odnajdę
odnajdziemy
2 os. odnajdziesz
odnajdziecie
3 os. odnajdzie
odnajdą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odnalazłem
+(e)m odnalazł
odnalazłam
+(e)m odnalazła
odnalazłom
+(e)m odnalazło
odnaleźliśmy
+(e)śmy odnaleźli
odnalazłyśmy
+(e)śmy odnalazły
2 os. odnalazłeś
+(e)ś odnalazł
odnalazłaś
+(e)ś odnalazła
odnalazłoś
+(e)ś odnalazło
odnaleźliście
+(e)ście odnaleźli
odnalazłyście
+(e)ście odnalazły
3 os. odnalazł
odnalazła
odnalazło
odnaleźli
odnalazły

bezosobnik: odnaleziono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odnajdźmy
2 os. odnajdź
odnajdźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odnalazłbym
bym odnalazł
odnalazłabym
bym odnalazła
odnalazłobym
bym odnalazło
odnaleźlibyśmy
byśmy odnaleźli
odnalazłybyśmy
byśmy odnalazły
2 os. odnalazłbyś
byś odnalazł
odnalazłabyś
byś odnalazła
odnalazłobyś
byś odnalazło
odnaleźlibyście
byście odnaleźli
odnalazłybyście
byście odnalazły
3 os. odnalazłby
by odnalazł
odnalazłaby
by odnalazła
odnalazłoby
by odnalazło
odnaleźliby
by odnaleźli
odnalazłyby
by odnalazły

bezosobnik: odnaleziono by

bezokolicznik: odnaleźć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odnalazłszy

gerundium: odnalezienie

rodzaj gramatyczny: dk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odnalezienie
odnalezienia
D. odnalezienia
odnalezień
C. odnalezieniu
odnalezieniom
B. odnalezienie
odnalezienia
N. odnalezieniem
odnalezieniami
Ms. odnalezieniu
odnalezieniach
W. odnalezienie
odnalezienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: odnaleziony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odnaleziony
odnaleziony
odnaleziony
odnalezione
odnaleziona
D. odnalezionego
odnalezionego
odnalezionego
odnalezionego
odnalezionej
C. odnalezionemu
odnalezionemu
odnalezionemu
odnalezionemu
odnalezionej
B. odnalezionego
odnalezionego
odnaleziony
odnalezione
odnalezioną
N. odnalezionym
odnalezionym
odnalezionym
odnalezionym
odnalezioną
Ms. odnalezionym
odnalezionym
odnalezionym
odnalezionym
odnalezionej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odnalezieni
odnalezieni
odnalezione
odnalezione
D. odnalezionych
odnalezionych
odnalezionych
odnalezionych
C. odnalezionym
odnalezionym
odnalezionym
odnalezionym
B. odnalezionych
odnalezionych
odnalezionych
odnalezione
N. odnalezionymi
odnalezionymi
odnalezionymi
odnalezionymi
Ms. odnalezionych
odnalezionych
odnalezionych
odnalezionych

odpowiedniki aspektowe: odnajdywać , odnajdować

Składnia

Rzosobowy + odnaleźć +
CO

3. podobieństwo

Definicja

dostrzec coś lub uświadomić sobie istnienie czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

Połączenia

  • odnaleźć analogię, jakieś cechy, podobieństwo
  • odnaleźć w rysach, w czyimś spojrzeniu, w wyrazie twarzy

Cytaty

Wiadomo, że niewskazane jest czytanie książek medycznych przez laików, bowiem wrażliwy czytelnik odnajdzie w nich cały szereg schorzeń, które przypisze sobie.

źródło: KWSJP: Maria Szyszkowska: W poszukiwaniu sensu życia: po co nam filozofia, 1997

Dyrektorka zapewniała, iż w muzyce ludowej tego regionu można odnaleźć cechy wspólne z muzyką narodów posługujących się językami tureckimi grupy kipczackiej.

źródło: NKJP: Dziecięcy żywiołowy taniec, Dziennik Polski, 2003-07-28

Przyglądam się mijanym ludziom: czy odnajdę w wyrazie ich twarzy ślady przeżycia tej nocy? Czy coś się zmieniło, czy też nie.

źródło: KWSJP: Andrzej Kuśniewicz: Trzecie Królestwo, Miesięcznik Literacki, 1970, nr 3

Echa tych przemyśleń [...] można odnaleźć w pracy - Genesis - symbolicznym przedstawieniu sił wyrastania ku słońcu, życiowego zarodka (tu - nasienia, które rozpiera skałę).

źródło: KWSJP: Mogielnica 2000, 1997, nr 2

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odnajdę
odnajdziemy
2 os. odnajdziesz
odnajdziecie
3 os. odnajdzie
odnajdą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odnalazłem
+(e)m odnalazł
odnalazłam
+(e)m odnalazła
odnalazłom
+(e)m odnalazło
odnaleźliśmy
+(e)śmy odnaleźli
odnalazłyśmy
+(e)śmy odnalazły
2 os. odnalazłeś
+(e)ś odnalazł
odnalazłaś
+(e)ś odnalazła
odnalazłoś
+(e)ś odnalazło
odnaleźliście
+(e)ście odnaleźli
odnalazłyście
+(e)ście odnalazły
3 os. odnalazł
odnalazła
odnalazło
odnaleźli
odnalazły

bezosobnik: odnaleziono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odnajdźmy
2 os. odnajdź
odnajdźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odnalazłbym
bym odnalazł
odnalazłabym
bym odnalazła
odnalazłobym
bym odnalazło
odnaleźlibyśmy
byśmy odnaleźli
odnalazłybyśmy
byśmy odnalazły
2 os. odnalazłbyś
byś odnalazł
odnalazłabyś
byś odnalazła
odnalazłobyś
byś odnalazło
odnaleźlibyście
byście odnaleźli
odnalazłybyście
byście odnalazły
3 os. odnalazłby
by odnalazł
odnalazłaby
by odnalazła
odnalazłoby
by odnalazło
odnaleźliby
by odnaleźli
odnalazłyby
by odnalazły

bezosobnik: odnaleziono by

bezokolicznik: odnaleźć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odnalazłszy

gerundium: odnalezienie

rodzaj gramatyczny: dk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odnalezienie
odnalezienia
D. odnalezienia
odnalezień
C. odnalezieniu
odnalezieniom
B. odnalezienie
odnalezienia
N. odnalezieniem
odnalezieniami
Ms. odnalezieniu
odnalezieniach
W. odnalezienie
odnalezienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: odnaleziony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odnaleziony
odnaleziony
odnaleziony
odnalezione
odnaleziona
D. odnalezionego
odnalezionego
odnalezionego
odnalezionego
odnalezionej
C. odnalezionemu
odnalezionemu
odnalezionemu
odnalezionemu
odnalezionej
B. odnalezionego
odnalezionego
odnaleziony
odnalezione
odnalezioną
N. odnalezionym
odnalezionym
odnalezionym
odnalezionym
odnalezioną
Ms. odnalezionym
odnalezionym
odnalezionym
odnalezionym
odnalezionej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odnalezieni
odnalezieni
odnalezione
odnalezione
D. odnalezionych
odnalezionych
odnalezionych
odnalezionych
C. odnalezionym
odnalezionym
odnalezionym
odnalezionym
B. odnalezionych
odnalezionych
odnalezionych
odnalezione
N. odnalezionymi
odnalezionymi
odnalezionymi
odnalezionymi
Ms. odnalezionych
odnalezionych
odnalezionych
odnalezionych

odpowiedniki aspektowe: odnajdywać , odnajdować

Składnia

Rzosobowy + odnaleźć +
CO + (GDZIE)
Data ostatniej modyfikacji: 11.05.2011
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj