UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

poddać się

Chronologizacja

1 połowa XV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	poddam się	poddamy się
2 os.	poddasz się	poddacie się
3 os.	podda się	poddadzą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poddałem się +(e)m się poddał	poddałam się +(e)m się poddała	poddałom się +(e)m się poddało	poddaliśmy się +(e)śmy się poddali	poddałyśmy się +(e)śmy się poddały
2 os.	poddałeś się +(e)ś się poddał	poddałaś się +(e)ś się poddała	poddałoś się +(e)ś się poddało	poddaliście się +(e)ście się poddali	poddałyście się +(e)ście się poddały
3 os.	poddał się	poddała się	poddało się	poddali się	poddały się

bezosobnik: poddano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		poddajmy się
2 os.	poddaj się	poddajcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	poddałbym się bym się poddał	poddałabym się bym się poddała	poddałobym się bym się poddało	poddalibyśmy się byśmy się poddali	poddałybyśmy się byśmy się poddały
2 os.	poddałbyś się byś się poddał	poddałabyś się byś się poddała	poddałobyś się byś się poddało	poddalibyście się byście się poddali	poddałybyście się byście się poddały
3 os.	poddałby się by się poddał	poddałaby się by się poddała	poddałoby się by się poddało	poddaliby się by się poddali	poddałyby się by się poddały

bezosobnik: poddano by się

bezokolicznik: poddać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: poddawszy się

gerundium: poddanie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	poddanie się	poddania się
D.	poddania się	poddań się
C.	poddaniu się	poddaniom się
B.	poddanie się	poddania się
N.	poddaniem się	poddaniami się
Ms.	poddaniu się	poddaniach się
W.	poddanie się	poddania się

odpowiednik aspektowy: poddawać się

Pochodzenie

Zob. dać

1. przeciwnikowi

Definicja

przerwawszy jakąś walkę lub nie przystąpiwszy do niej, przyznać zwycięstwo przeciwnikowi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Połączenia

przeciwnik poddał się
poddać się nieprzyjacielowi
poddać się bez walki

Cytaty

	[...] w swojej pierwszej walce pokonał reprezentanta gospodarzy. Przeciwnik poddał się już w pierwszej rundzie. źródło: NKJP: TR: Bracia na ringu, Gazeta Poznańska, 2004-03-31
	[...] wolała poddać się, tłumacząc się kontuzją, niż przegrać po sportowej walce. źródło: NKJP: Internet
	[...] wojska polskie otoczone musiały poddać się nieprzyjacielowi i patrzeć na ostateczny upadek nieszczęsnego kraju. źródło: NKJP: Marian Henryk Serejski: Europa a rozbiory Polski, 2009
	Miasto poddało się bez jednego wystrzału. źródło: NKJP: Weronika Kostyrko: Sąsiedzi, Gazeta Wyborcza, 1994-09-30
	Brał udział w kampanii wrześniowej. Jego oddział poddał się pod Zamościem. źródło: NKJP: Kamila Sypniewska: Trudne życie bez przeszkód, Gazeta Wyborcza, 1996-08-01

Składnia

poddać się

(KOMU)

2. badaniu

Definicja

zostać objętym wskazaną czynnością

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

poddać się badaniu, leczeniu, masażowi, operacji, terapii, zabiegowi; szczepieniom; hipnozie, testom; jakiejś procedurze; obdukcji; weryfikacji; kuracji; aborcji, chemioterapii
rewizji , rehabilitacji; kontroli, lustracji, ocenie, procesowi
poddać się pod ocenę, pod osąd, pod sąd; pod opiekę

Cytaty

	Podczas krótkiego pobytu w szpitalu poddał się niezbędnym badaniom [...]. źródło: NKJP: Stan krytyczny, Dziennik Polski, 2001-08-09
	[...] kobieta postanawia zniknąć na pewien czas i poddać się operacji plastycznej. źródło: NKJP: Przemysław Ćwik: Lekcja plastyki, Esensja, 2007-05
	Cierpliwie poddali się zabiegom fryzjera, który ułożył im włosy w piękne pukle. źródło: NKJP: Halina Rudnicka: Uczniowie Spartakusa, 1951
	Drobna operacja chirurgiczna przeraża Helenę do tego stopnia, że woli zaryzykować pogorszenie zdrowia niż poddać się znieczuleniu. źródło: NKJP: Julia Kristeva: Czarne słońce. Depresja i melancholia, 2007
	[...] za namową Radziejowskiego część szlachty sieradzkiej poddała się pod władzę Karola Gustawa. źródło: NKJP: Internet

Składnia

	+	poddać się	+	CZEMU
	+	poddać się	+	(pod CO)

3. po wielu próbach

Definicja

zrezygnować z działania pod wpływem przeszkód

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

spasować

Cytaty

	Komisarz Dyna początkowo wzbraniał się przed mieszaniem przyjemności z pracą, w końcu jednak poddał się, bo naciskały same kobiety, a on przed kobietami czuł należny respekt. źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Czarna wdowa atakuje, 2009
	Przychodziły takie chwile, że mówiłam do męża, by się poddał i zrezygnował z interesu. źródło: NKJP: Mirosław Kowalski: Dyskoteka pod ostrzałem, Gazeta Krakowska, 2002-10-05
	Zacząłem lekturę […] i się zawiodłem: akcja jakaś taka sztuczna […]. Po 50-100 stronach się poddałem. źródło: NKJP: Internet
	Podszedł do okna i szarpnął z całych sił za klamkę. [...] bezskutecznie próbowali je otworzyć niemal przez godzinę. Wreszcie poddali się, uznając sprawę za beznadziejną. źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Rytuał, 2008
	– No dobrze. – Profesor poddał się z wyraźnie nadąsaną miną. źródło: NKJP: Elizabeth Moon: Przeciw wszystkim, Esensja, 2005-10

4. rozkazowi

Definicja

uznać jakieś reguły, rygory lub czyjąś wolę za obowiązujące i postępować zgodnie z nimi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

poddać się dyktatowi, rozkazowi, czyjejś woli; naciskom, presji, rygorom, sugestii; karze, wyrokowi; autorytetom; jakimś warunkom, wpływowi czegoś

Cytaty

	[...] ojciec zabraniał jej o tym rozpowiadać. [...] Nie rozumiała dlaczego, ale ojciec podkreślał to tyle razy i z takim naciskiem, że poddała się nakazowi. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Naznaczeni błękitem, 2005
	Pod stanowczym naciskiem wsi musiałby niewątpliwie poddać się woli ogółu [...]. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Nowa przygoda: Gwinea, 1962
	Dwaj młodzi tragarze uznali go milcząco za swego zwierzchnika i poddali się jego kierownictwu. źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1949
	Teraz trzeba było podpisywać akty lojalności wobec nowej Polski. Nawet jeśli miało się przeszłość powstańczą po polskiej stronie. Ojciec, mimo że był powstańcem, też musiał poddać się temu rygorowi [...]. źródło: NKJP: Kazimierz Kutz: Piąta strona świata, 2010

Składnia

poddać się

KOMU/CZEMU

5. emocjom

Definicja

pozwolić się opanować jakimś uczuciom lub nastrojom

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Połączenia

poddać się emocjom, jakiemuś nastrojowi (chwili...), panice, pokusie, rozpaczy; pragnieniom

Cytaty

	[...] miał odrzucić rozum i poddać się sile pożądania. źródło: NKJP: Edwin Bendyk: Miłość, wojna, rewolucja: szkice na czas kryzysu, 2009
	[...] zamiast poddać się smutkowi po stracie przyjaciela, wydawał się być coraz bardziej zniecierpliwiony i gniewny. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Talizman złotego smoka, 2002
	Stracił głowę, przestał rozumować logicznie, poddał się panice wywołanej świadomością, że zabłądzili. źródło: NKJP: Stanisław Zieliński: W stronę Pysznej, 2008
	[...] sędziowie poddali się emocjom i ocenili styl jego skoków stanowczo za wysoko. źródło: NKJP: (PAS): Puchar Świata dla Adama Małysza?, 2003-03-08
	Dzielnicowy poddał się urokowi córki naszej sąsiadki i rzeczywiście dał jej się zaprosić [...]. źródło: NKJP: Karolina Macios: Pieskie życie mojego kota, 2009

Składnia

poddać się

CZEMU

6. losowi

Definicja

pozostać biernym wobec tego, co się z nami dzieje lub stanie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

poddać się pocałunkowi, uściskowi

Cytaty

	Z wdziękiem poddał się kołysaniu otwartego morza. źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1949
	Przyciągnął Martę i pocałował w usta. Bez namysłu poddała się temu pocałunkowi. źródło: NKJP: Kinga Dunin: Tabu, 1998
	Kiedy straciły kolejną pracę i nie miały pieniędzy na komorne, poddały się biegowi zdarzeń [...]. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Dżuma w Breslau, 2007
	[…] postanowił pójść za nim na koniec świata, poddać się sytuacji i jej wszelkim następstwom. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003

Składnia

poddać się

CZEMU

7. naporowi

Definicja

zmienić swoje położenie lub kształt pod wpływem działania jakiejś dużej siły

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Połączenia

poddać się jakiejś sile

Cytaty

	Bąbelkowa folia i papier niełatwo poddały się nożyczkom, ale – mimo obolałych palców – dał radę. źródło: NKJP: Paulina Grych: Numer zerowy, 2007
	[…] zgodnie z przykazem nacisnąłem zamontowaną furtkę, a ta za moim naciskiem poddała się z brzęczeniem i zatrzasnęła za mną jak automat. źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997
	[...] grunt poddał się pod ciśnieniem podpór rufowych [...]. źródło: NKJP: Stanisław Lem: Niezwyciężony, 1964
	[...] położyłem palce na jaju. [...] Leciutko nacisnąłem jego powierzchnię. Nie było twarde, poddało się lekko pod naciskiem. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004

Składnia

	+	poddać się	+	(CZEMU)
	+	poddać się	+	(JAK)

Data ostatniej modyfikacji: 13.03.2017