UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

odpinać

Chronologizacja

1596, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odpinam
odpinamy
2 os. odpinasz
odpinacie
3 os. odpina
odpinają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odpinałem
+(e)m odpinał
odpinałam
+(e)m odpinała
odpinałom
+(e)m odpinało
odpinaliśmy
+(e)śmy odpinali
odpinałyśmy
+(e)śmy odpinały
2 os. odpinałeś
+(e)ś odpinał
odpinałaś
+(e)ś odpinała
odpinałoś
+(e)ś odpinało
odpinaliście
+(e)ście odpinali
odpinałyście
+(e)ście odpinały
3 os. odpinał
odpinała
odpinało
odpinali
odpinały

bezosobnik: odpinano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę odpinał
będę odpinać
będę odpinała
będę odpinać
będę odpinało
będę odpinać
będziemy odpinali
będziemy odpinać
będziemy odpinały
będziemy odpinać
2 os. będziesz odpinał
będziesz odpinać
będziesz odpinała
będziesz odpinać
będziesz odpinało
będziesz odpinać
będziecie odpinali
będziecie odpinać
będziecie odpinały
będziecie odpinać
3 os. będzie odpinał
będzie odpinać
będzie odpinała
będzie odpinać
będzie odpinało
będzie odpinać
będą odpinali
będą odpinać
będą odpinały
będą odpinać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odpinajmy
2 os. odpinaj
odpinajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odpinałbym
bym odpinał
odpinałabym
bym odpinała
odpinałobym
bym odpinało
odpinalibyśmy
byśmy odpinali
odpinałybyśmy
byśmy odpinały
2 os. odpinałbyś
byś odpinał
odpinałabyś
byś odpinała
odpinałobyś
byś odpinało
odpinalibyście
byście odpinali
odpinałybyście
byście odpinały
3 os. odpinałby
by odpinał
odpinałaby
by odpinała
odpinałoby
by odpinało
odpinaliby
by odpinali
odpinałyby
by odpinały

bezosobnik: odpinano by

bezokolicznik: odpinać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odpinając

gerundium: odpinanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odpinanie
odpinania
D. odpinania
odpinań
C. odpinaniu
odpinaniom
B. odpinanie
odpinania
N. odpinaniem
odpinaniami
Ms. odpinaniu
odpinaniach
W. odpinanie
odpinania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odpinający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odpinający
odpinający
odpinający
odpinające
odpinająca
D. odpinającego
odpinającego
odpinającego
odpinającego
odpinającej
C. odpinającemu
odpinającemu
odpinającemu
odpinającemu
odpinającej
B. odpinającego
odpinającego
odpinający
odpinające
odpinającą
N. odpinającym
odpinającym
odpinającym
odpinającym
odpinającą
Ms. odpinającym
odpinającym
odpinającym
odpinającym
odpinającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odpinający
odpinający
odpinające
odpinające
D. odpinających
odpinających
odpinających
odpinających
C. odpinającym
odpinającym
odpinającym
odpinającym
B. odpinających
odpinających
odpinających
odpinające
N. odpinającymi
odpinającymi
odpinającymi
odpinającymi
Ms. odpinających
odpinających
odpinających
odpinających

imiesłów przymiotnikowy bierny: odpinany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. odpinany
odpinany
odpinany
odpinane
odpinana
D. odpinanego
odpinanego
odpinanego
odpinanego
odpinanej
C. odpinanemu
odpinanemu
odpinanemu
odpinanemu
odpinanej
B. odpinanego
odpinanego
odpinany
odpinane
odpinaną
N. odpinanym
odpinanym
odpinanym
odpinanym
odpinaną
Ms. odpinanym
odpinanym
odpinanym
odpinanym
odpinanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. odpinani
odpinani
odpinane
odpinane
D. odpinanych
odpinanych
odpinanych
odpinanych
C. odpinanym
odpinanym
odpinanym
odpinanym
B. odpinanych
odpinanych
odpinanych
odpinane
N. odpinanymi
odpinanymi
odpinanymi
odpinanymi
Ms. odpinanych
odpinanych
odpinanych
odpinanych

odpowiednik aspektowy: odpiąć

Pochodzenie

Zob. piąć się

1. koszulę

Definicja

rozłączyć dwie części czegoś za pomocą określonego rodzaju mechanizmu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozpinać
antonimy:  zapinać
hiperonimy:  rozłączać

Połączenia

  • odpinać kurtkę, spodnie; pas, pasek; kaburę, narty

Cytaty

Odpinała spodnie, obserwując mnie. Ściągała je powoli, odsłaniając kolejne partie gładkiej, lśniącej w zachodzącym słońcu skóry.

źródło: NKJP: Magdalena Okoniewska: Mój świat jest kobietą. Dziennik lesbijki, 2004

Potem zacząłem odpinać bluzę. - Nic lepszego nie przyszło mi do głowy. No i zadziałało. - Patrzyła, jak uwalniam z dziurek kolejne guziki.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005

Kilkanaście kilogramów sprzętu w plecaku i na piersi. Gdy zauważałem coś ciekawego, odpinałem kurtkę i naciskałem migawkę.

źródło: NKJP: Małgorzata Więcek: Potrzebna jest wrażliwość, Gazeta Krakowska, 2003-09-14

[...] pewności dodawał mu zresztą wypchany portfel i gruby złoty łańcuch na piersi, który przy każdej okazji pokazywał, odpinając koszulę do pępka.

źródło: NKJP: Dariusz Piekarczyk: Znoś i powstrzymuj się, Dziennik Łódzki, 2004-11-29

Składnia

bez ograniczeń + odpinać +
CO

2. suwak

Definicja

rozłączać części określonego mechanizmu, który służy do tworzenia całości składającej się z określonych elementów

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozpinać
antonimy:  zapinać
hiperonimy:  rozłączać

Połączenia

  • odpinać guziki

Cytaty

Zaczęłam odpinać guziki sukienki, ale dłonie mi drżały.

źródło: NKJP: Magdalena Okoniewska: Mój świat jest kobietą. Dziennik lesbijki, 2004

Baśka [...] odpina suwak w namiocie załogi.

źródło: NKJP: Marcin Kołodziejczyk: W okolicznościach przyrody, Polityka, 2005-08-20

- Każdego roku powraca temat kombinezonów. Uszyte w jakiś specjalny sposób pomagają w uzyskiwaniu lepszych wyników...
- Są takie kombinacje. Przykładowo, w jednych można odpinać zamki, inne są nieco luźniejsze.

źródło: NKJP: Krzysztof Zawicki: Wojciech Fortuna, Gazeta Pomorska, 2010-02-09

[...] trochę niezręcznie i niezgrabnie, za pomocą pazurów i zębów, odpinał rzemienie, którymi przymocowany był do grzbietu płaski worek z lnianego płótna.

źródło: NKJP: Feliks W. Kres: Grombelardzka legenda, tom I, Esensja nr 06, 2009-08-21

Składnia

bez ograniczeń + odpinać +
CO

3. dziecko

Definicja

rozłączać części ubrania lub mechanizmu przytrzymującego na kimś, kto nie może tego zrobić samodzielnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozpinać
antonimy:  przypinać, zapinać

Cytaty

Przesunąłem fotel i nagle zobaczyłem dym, a potem płomienie. Nawet nie odpinałem dziecka z fotelika [...].

źródło: NKJP: Patrycja Strąk, Beata Leśniewska: Poparzone maleństwo, Dziennik Zachodni, 2004-02-02

Mężczyzna zapowiada, że w najbliższych dniach przykuje się do bramy zakładu. - Najpierw zamknę wszystkie kłódki, potem powyrzucam klucze i niech mnie odpinają.

źródło: NKJP: (pach): Chyba się podpalę, Gazeta Krakowska, 2001-12-20

Był to zwyczajny wypadek. [...] Równie dobrze mógł tę kobietę piorun rąbnąć podczas odpinania dziecka z fotelika.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + odpinać +
KOGO

Frazeologizmy

ktoś odpina wrotki
Data ostatniej modyfikacji: 08.12.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj