UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

obłuda

Chronologizacja

1 połowa XV w., SStp
Inne znaczenie: 'przywidzenie, widziadło, mara'

Pochodzenie

Rzeczownik odczasownikowy od dawnego przedrostkowego obłudzić 'podejść, oszukać, okłamać, zwieść'; zob. łudzić

Definicja

postawa kogoś, kto ukrywa swoje prawdziwe myśli i uczucia, aby zaprezentować się w lepszym świetle

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dwulicowość, faryzeizm, hipokryzja
hiperonimy:  nieszczerość

Połączenia

  • cyniczna, moralna, polityczna, wielka obłuda
  • obłuda lewicy, polityki, świata; polityków
  • obłuda i cynizm, obłuda i hipokryzja, obłuda i zakłamanie; dwulicowość i obłuda, fałsz i obłuda, kłamstwo i obłuda, krętactwo i obłuda
  • granica, szczyt; maska, przykład; świat obłudy
  • pełen obłudy
  • zarzucać komuś obłudę

Cytaty

Obłuda to sposób na ukrywanie zła pod pozorem cnoty.

źródło: NKJP: Józef Tischner: W krainie schorowanej wyobraźni, 1998

Słowo jest orężem i tylko od nas zależy, czy użyjemy go dla dobra, prawdy i piękna, czy fałszu, obłudy i destrukcji.

źródło: NKJP: Alchemia słowa, Dziennik Polski, 2000-11-18

Nie ulega kwestii, że komuniści byli kłamcami i oszustami, a polityczną obłudę doprowadzili do mistrzostwa.

źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski, Gazeta Wyborcza, 1995-12-09/1995-12-10

[...] nie lubi chamstwa i obłudy, nade wszystko ceni sobie uczciwość, szczerość.

źródło: NKJP: Krzysztof Varga: Chłopaki nie płaczą, 1996

Miłość nakazana, wymuszona z zewnątrz [...], skalkulowana życzliwość - to droga raczej do obłudy i zakłamania aniżeli budzenia kochającego serca.

źródło: NKJP: Tadeusz Bartoś: Wolność, równość, katolicyzm, 2007

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. obłuda
obłudy
D. obłudy
obłud
C. obłudzie
obłudom
B. obłudę
obłudy
N. obłudą
obłudami
Ms. obłudzie
obłudach
W. obłudo
obłudy

Inne uwagi

Zwykle lp

Data ostatniej modyfikacji: 07.01.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj