UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

batalia

Chronologizacja

1 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

wł. battaglia 'bitwa'

1. wojna

Definicja

wieloetapowa bitwa rozstrzygająca o przebiegu wojny

Noty o użyciu

D. C. Ms. lp i D. lm wymawiane: [batalji].

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

bitwa

Połączenia

ciężka, największa; racławicka batalia
batalia pod Austerlitz, Tczewem, Zadwórzem...
plan, przebieg batalii
batalia toczy się
stoczyć batalię

Cytaty

	To właśnie tam rozegrała się krwawa bitwa pod Gorlicami, największa batalia frontu wschodniego I wojny światowej. źródło: NKJP: Cmentarze zgody, Dziennik Polski, 2003-10-22
	Batalia o Kabul nie skończyła się. Nasze wojska wycofały się w komplecie i pełnym uzbrojeniu, żeby oszczędzić cywilów. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Afganistan. Władza w rękach fundamentalistów, Gazeta Wyborcza, 1996-09-28
	Bitwa pod Ostrołęką [...] przeszła do historii jako największa batalia stoczona w czasie powstania listopadowego. źródło: NKJP: Internet
	W trzy dni po batalii przybył Napoleon i objeżdżał plac bitwy. źródło: NKJP: K.Kowalski: Pułtuski stawia na Napoleona, Tygodnik Ciechanowski, 2005-03-03
	Wojnie Czarnego Jastrzębia, chociaż nie trwała długo ani nie obfitowała w słynne batalie, nadany został wielki rozgłos. źródło: NKJP: Zbigniew Teplicki: Wielcy Indianie Ameryki Północnej, 1994

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	batalia	batalie
D.	batalii	batalii	neut
D.	batalii	batalij	char
C.	batalii	bataliom
B.	batalię	batalie
N.	batalią	bataliami
Ms.	batalii	bataliach
W.	batalio	batalie

2. spór

Definicja

gwałtowne dyskusje prowadzone wokół pewnej istotnej sprawy, w których ujawniają się zdecydowanie odmienne zdania

Noty o użyciu

D. C. Ms. lp i D. lm wymawiane: [batalji].

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

spór

Połączenia

główna, kolejna; prawdziwa, wielka batalia; batalia budżetowa, podatkowa, prawna; dyplomatyczna, parlamentarna, polityczna, sądowa; słowna
batalia o kształt budżetu, nowego systemu wyborczego, polskiej demokracji...; o podział rynku
batalia z Pentagonem, z rządem, z władzami...
batalia rozegra się, toczy się, trwa
rozpocząć, stoczyć, toczyć; wygrać batalię

Cytaty

	Główna batalia dotyczy modernizacji kolei linowej. PKL chciałyby w miejsce starej puścić nowoczesną [...], TPN mówi twardo: nie! źródło: NKJP: Piotr Pytlakowski: Polska: coraz więcej tras, Polityka, 2006-11-18
	Zakończyła się wielotygodniowa batalia parlamentarna dotycząca zmian w przepisach o podatku dochodowym od towarów i usług. źródło: NKJP: Pogoń za leasingiem rozpoczęta!, Dziennik Polski, 2004-03-29
	Inni toczą obłudne batalie słowne, chociaż zmierzają do tego samego co i my. źródło: NKJP: Aleksander Żylin: Potrzeba twardej dyktatury, Gazeta Wyborcza, 1993-03-23
	Osiągnięciem AWS mają być tzw. ulgi prorodzinne oraz pozostawienie ulg remontowych. Czy to o te szczegóły toczyła się cała batalia polityczna? źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 09.11.1999
	Główna batalia dotyczy wprowadzenia do szkół odrębnego przedmiotu „ochrona środowiska”. źródło: NKJP: Stefan Kozłowski: Ekorozwój: wyzwanie XXI wieku, 2000

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	batalia	batalie
D.	batalii	batalii	neut
D.	batalii	batalij	char
C.	batalii	bataliom
B.	batalię	batalie
N.	batalią	bataliami
Ms.	batalii	bataliach
W.	batalio	batalie

Składnia

	+	batalia	+	(z KIM) + (o CO)
	+	batalia	+	(JAKA)

3. intensywne działania

Definicja

intensywne działania zmierzające do osiągnięcia pewnych celów

Noty o użyciu

D. C. Ms. lp i D. lm wymawiane: [batalji].

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ofensywa

Połączenia

decydująca; przegrana, wygrana; ciężka, ostra, prawdziwa, wielka, zacięta; historyczna batalia
batalia przeciw budowie, dyskryminacji, podwyżce...
batalia o medale, o stanowisko; o awans
batalia z masową prostytucją, z terroryzmem, z totalitaryzmem...
batalia toczy się, trwa, trwała
podjąć, prowadzić, rozpocząć/rozpoczynać, stoczyć, toczyć; przegrać, wygrać batalię

Cytaty

	Od 1998 roku trwała batalia o utworzenie gminy wiejskiej, w skład której weszłaby Rdzawka, Chabówka i Ponice. źródło: NKJP: (BES): Na razie bez rewolucji, Dziennik Polski, 2001-12-11
	Bez zmiany warunków ekonomicznych, bez zlikwidowania nędzy i bezrobocia, batalia z masową prostytucją jest przysłowiową walką z wiatrakami. źródło: NKJP: Stanisław Milewski: Intymne życie niegdysiejszej Warszawy, 2008
	Dziś o tej porze toczyć się będzie decydująca batalia o medale w parach sportowych. źródło: NKJP: Małgorzata Syrda-Śliwa: Jeszcze wierzymy, Dziennik Polski, 2000-03-29
	Owe inspiracje nie były obce Herderowi, kiedy rozpoczął batalię przeciwko modzie francuskiej, optując za uznaniem wartości tradycji ludowych. źródło: NKJP: Jan Pieszczachowicz: Koniec wieku: szkice o literaturze, 1994
	Batalie o jakość mleka toczyły się w PRL latami, a ono było coraz gorsze, już nawet wąchać się nie dawało. źródło: NKJP: Danuta Zagrodzka: Rynek dla producenta, rachunek dla konsumenta, Gazeta Wyborcza, 1992-06-25

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	batalia	batalie
D.	batalii	batalii	neut
D.	batalii	batalij	char
C.	batalii	bataliom
B.	batalię	batalie
N.	batalią	bataliami
Ms.	batalii	bataliach
W.	batalio	batalie

Składnia

+	batalia	+	(o CO)
+	batalia	+	(przeciw/przeciwko CZEMU)
+	batalia	+	(z CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 12.03.2024