UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

odpiąć się

Chronologizacja

1601-1750, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odepnę się
odepniemy się
2 os. odepniesz się
odepniecie się
3 os. odepnie się
odepną się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odpiąłem się
+(e)m się odpiął
odpięłam się
+(e)m się odpięła
odpięłom się
+(e)m się odpięło
odpięliśmy się
+(e)śmy się odpięli
odpięłyśmy się
+(e)śmy się odpięły
2 os. odpiąłeś się
+(e)ś się odpiął
odpięłaś się
+(e)ś się odpięła
odpięłoś się
+(e)ś się odpięło
odpięliście się
+(e)ście się odpięli
odpięłyście się
+(e)ście się odpięły
3 os. odpiął się
odpięła się
odpięło się
odpięli się
odpięły się

bezosobnik: odpięto się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odepnijmy się
2 os. odepnij się
odepnijcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odpiąłbym się
bym się odpiął
odpięłabym się
bym się odpięła
odpięłobym się
bym się odpięło
odpięlibyśmy się
byśmy się odpięli
odpięłybyśmy się
byśmy się odpięły
2 os. odpiąłbyś się
byś się odpiął
odpięłabyś się
byś się odpięła
odpięłobyś się
byś się odpięło
odpięlibyście się
byście się odpięli
odpięłybyście się
byście się odpięły
3 os. odpiąłby się
by się odpiął
odpięłaby się
by się odpięła
odpięłoby się
by się odpięło
odpięliby się
by się odpięli
odpięłyby się
by się odpięły

bezosobnik: odpięto by się

bezokolicznik: odpiąć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odpiąwszy się

gerundium: odpięcie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odpięcie się
odpięcia się
D. odpięcia się
odpięć się
C. odpięciu się
odpięciom się
B. odpięcie się
odpięcia się
N. odpięciem się
odpięciami się
Ms. odpięciu się
odpięciach się
W. odpięcie się
odpięcia się

odpowiednik aspektowy: odpinać się

Pochodzenie

Zob. piąć się

1. o suwaku

Definicja

przestać tworzyć całość po odłączeniu się od innych elementów lub na skutek rozłączenia się elementów mechanizmu tworzącego tę całość

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozpiąć się
antonimy:  zapiąć się
hiperonimy:  rozłączyć się

Połączenia

  • narta odpięła się

Cytaty

Byłem kiedyś świadkiem, jak [...] od samochodu odpięła się przyczepka i poleciała kilkanaście metrów w dół.

źródło: NKJP: Mirosława Książek: Nie czekać na nieszczęście, Dziennik Zachodni, 2004-04-02

Norwegowi odpięło się wiązanie, przewrócił się, ale szybko przypiął ponownie nartę i ruszył w szaleńczą pogoń za oddalającymi się rywalami.

źródło: NKJP: JAC: Sensacyjny debiutant, Gazeta Poznańska, 2006-03-13

Salwy śmiechu na trybunach wywołał incydent, kiedy to jednej z dziewcząt podczas wchodzenia na ring odpiął się biustonosz.

źródło: NKJP: (pach): Tarnowska gala, Gazeta Krakowska, 2003-12-08

Sobotniego konkursu Adam Małysz nie zaliczy do udanych. W pierwszej serii spotkała go niemiła niespodzianka, gdyż na rozbiegu odpiął się pasek od jego gogli [...].

źródło: NKJP: Leszek Gracz: Małysz wciąż na żółto, Polska Głos Wielkopolski, 2003-12-08

Składnia

bez ograniczeń + odpiąć się +
(od CZEGO)

2. pod szyją

Definicja

rozłączyć na sobie zapięcie lub części ubrania albo części mechanizmu przytrzymującego

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozpiąć się
antonimy:  przypiąć się, zapiąć się

Cytaty

[...] urządzenie wyciąga paralotniarza na wysokość trzystu metrów. Potem wystarczy odpiąć się od liny i już się szybuje.

źródło: NKJP: Aneta Wieczorek: Skoki to doskonały lek na stresy, Dziennik Łódzki, 2003-04-25

Na prostym odcinku drogi dziewczynka odpięła się z fotelika. Chciała usiąść obok matki.

źródło: NKJP: (maw): Tragiczna przejażdżka, Gazeta Krakowska, 2002-09-12

[...] wyciąg na Kotelnicy w Paśmie Gubałówki nie ma fotokomórki, która służy do samoczynnego zatrzymania urządzenia, gdy ktoś nie odepnie się od orczyka.

źródło: NKJP: Niebezpieczny wyciąg, Dziennik Polski, 2004-02-19

Pasażerowie [...] będą mogli podziwiać widoki przypięci do swoich foteli albo odpiąć się, by doświadczyć stanu nieważkości.

źródło: NKJP: Chris Ayers: Kosmiczna taksówka, Dziennik Zachodni, 2009-12-09

[...] znając jesienną aurę, poszłam po rozum do głowy i wzięłam ze sobą kurtkę oraz coś, by opatulić moje biedne gardziołko. Tak jak się zapięłam po szyję w domu, tak odpięłam się dopiero po 3,5 godziny jazdy [...].

źródło: Internet: aga.bikestats.pl

Składnia

bez ograniczeń + odpiąć się +
(od CZEGO)
bez ograniczeń + odpiąć się +
(z CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 16.11.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj