Chronologizacja
XVI w., Bor
Pochodzenie
niem. Probe
z p.-łac. proba 'próba, próbowanie'
Forma łacińska w związku etymologicznym z łac. probō 'próbuję, badam, oglądam, oceniam; czynię coś uznania godnym', które jest związane z łac. probus 'dobry, słuszny, stosowny' (Bor)
1. ucieczki
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- nieudana, udana; desperacka, rozpaczliwa próba; bezskuteczne próby; próby samobójcze
- próba mediacji, nawiązania (kontaktu, rozmów), obalenia kogoś, samobójstwa, ucieczki, zreformowania czegoś
- podjąć, ponowić próbę; podejmować, ponawiać próby
Cytaty
|
[...] zdawali sobie sprawę, że próba wykończenia Wiktora Suchowiaka może ich kosztować życie. źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Początek, 1986 |
|
|
Nie powiodły się próby odwiedzenia mnie od tych planów. źródło: NKJP: Barbara Ziembicka: Najprostszą drogą: rozmowy z artystami, 1998 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | próba |
próby |
|
| D. | próby |
prób |
|
| C. | próbie |
próbom |
|
| B. | próbę |
próby |
|
| N. | próbą |
próbami |
|
| Ms. | próbie |
próbach |
|
| W. | próbo |
próby |
2. w teatrze
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka teatr
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka
Połączenia
- ostatnia próba
- próba aktorów; chóru, orkiestry, zespołu
- próba w filharmonii, w operze, w teatrze
- próba odbyła się/odbywa się gdzieś
- chodzić na próby
- uczestniczyć w próbie
Cytaty
|
Aktorzy mają próbę przed gościnnym występem [...] źródło: NKJP: Henryka Wach-Malicka: Najważniejszy film mojego życia, Dziennik Zachodni, 2009-02-09 |
|
|
Po kilku miesiącach prób orkiestra zaczęła koncertować. źródło: NKJP: (mir): Muzyka w remizie, Gazeta Krakowska, 2004-04-27 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | próba |
próby |
|
| D. | próby |
prób |
|
| C. | próbie |
próbom |
|
| B. | próbę |
próby |
|
| N. | próbą |
próbami |
|
| Ms. | próbie |
próbach |
|
| W. | próbo |
próby |
3. atomowa
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn
Połączenia
- próba atomowa, jądrowa, nuklearna
- próba dźwięku, mikrofonu
- przeprowadzić/przeprowadzać próbę
Cytaty
|
Próba dźwięku odbyła się przed dwoma dniami. źródło: NKJP: Modlą się w pustelni, pomagają samotnym w Zakopanem, Dziennik Polski, 2002-08-10 |
|
|
[...] na pokład weszło 150 komandosów i przy użyciu gazu łzawiącego obezwładniło ekologów protestujących przeciw francuskiej decyzji o wznowieniu prób atomowych na atolu. źródło: NKJP: Robert Sołtyk: Francuzi zaatakowali statek Greenpeace, Gazeta Wyborcza, 1995-07-10 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | próba |
próby |
|
| D. | próby |
prób |
|
| C. | próbie |
próbom |
|
| B. | próbę |
próby |
|
| N. | próbą |
próbami |
|
| Ms. | próbie |
próbach |
|
| W. | próbo |
próby |
4. trudność
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka
Połączenia
- ciężka; życiowa próba
- wiele prób
- (nie) wytrzymać próby
- poddać/poddawać kogoś próbie
- przetrwać próbę
- wyjść zwycięsko z próby
Cytaty
|
W drodze mądrego kompromisu przyjęto ustawę zasadniczą. źródło: NKJP: Aleksander Hall: Dwa przedwiośnia, Gazeta Wyborcza, 1993-11-10 |
|
|
[...] waszą miłość czeka jeszcze wiele prób i wyrzeczeń. źródło: NKJP: Anna Bryk: Siedem poziomów miłości, Cosmopolitan, 2000 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | próba |
próby |
|
| D. | próby |
prób |
|
| C. | próbie |
próbom |
|
| B. | próbę |
próby |
|
| N. | próbą |
próbami |
|
| Ms. | próbie |
próbach |
|
| W. | próbo |
próby |
5. literacka
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka
Połączenia
- udane próby; próby aktorskie, kompozytorskie, literackie, pisarskie
- dać próbę
Cytaty
|
Tymczasem testowany w Widzewie Łukasz K. z Wisłoki ponownie dał próbę swoich strzeleckich umiejętności. źródło: NKJP: (PACH): Przyglądają się?, Gazeta Krakowska, 2004-12-08 |
|
|
Jego udane próby kompozytorskie wskazują na wielką wrażliwość i wyczucie treści śpiewanych tekstów znanych autorów. źródło: NKJP: (aw): Coś dla ucha, Dziennik Bałtycki, 2001-03-22 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | próba |
próby |
|
| D. | próby |
prób |
|
| C. | próbie |
próbom |
|
| B. | próbę |
próby |
|
| N. | próbą |
próbami |
|
| Ms. | próbie |
próbach |
|
| W. | próbo |
próby |
6. substancji
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii
Połączenia
- próba krwi, powietrza, wody, żywności
- pobrać; analizować, badać, przebadać próbę
Cytaty
|
[...] próba wody analizowana była dwukrotnie. źródło: NKJP: Radioaktywność naturalna wody z ujęć podziemnych kredowej niecki łódzkiej, 2000 |
|
|
Pobrano także próby żywności oraz próby od osób przygotowujących i podających potrawy. źródło: NKJP: (RAP): Siedmioro dzieci chorych, Gazeta Krakowska, 2005-06-11 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | próba |
próby |
|
| D. | próby |
prób |
|
| C. | próbie |
próbom |
|
| B. | próbę |
próby |
|
| N. | próbą |
próbami |
|
| Ms. | próbie |
próbach |
|
| W. | próbo |
próby |
7. złota
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii
Połączenia
- próba platyny, srebra, złota
- srebro, złoto o jakiejś próbie
Cytaty
|
Witam, mam do sprzedania najdroższe pióro marki M. [...] Wykonane z platyny o próbie 950. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Pierwszy raz w historii Polski wybito lokalną monetę o tak dużej próbie złota: 999,9 [...] źródło: NKJP: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | próba |
próby |
|
| D. | próby |
prób |
|
| C. | próbie |
próbom |
|
| B. | próbę |
próby |
|
| N. | próbą |
próbami |
|
| Ms. | próbie |
próbach |
|
| W. | próbo |
próby |
Inne uwagi
Zwykle lp
8. respondentów
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
Połączenia
- losowa, reprezentatywna próba
- próba ankietowanych, respondentów
Cytaty
|
Badanie to objęło próbę 1389 respondentów pracujących w Wielkiej Brytanii i Irlandii [...] źródło: NKJP: Ewa Glińska: Etnocentryzm/patriotyzm konsumencki na rynku piwa jako przejaw nostalgii polskich migrantów, 2009 |
|
|
Wspomniano też badania „Rzeczpospolitej”, prowadzone przez PBS na [...] reprezentatywnych próbach dorosłych mieszkańców. źródło: NKJP: Sonda Rzeczpospolitej, Rzeczpospolita, 1998 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | próba |
próby |
|
| D. | próby |
prób |
|
| C. | próbie |
próbom |
|
| B. | próbę |
próby |
|
| N. | próbą |
próbami |
|
| Ms. | próbie |
próbach |
|
| W. | próbo |
próby |