UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

bezpiecznik

Chronologizacja

1565, SPXVI
Inne znaczenie: 'człowiek pewny siebie'

Pochodzenie

Zob. bezpieczny

1. w instalacji elektrycznej

Definicja

urządzenie, które zabezpiecza instalację elektryczną przed nadmiernym obciążeniem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn

CZŁOWIEK I TECHNIKA Energia elektryczność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  korek, stopka

Połączenia

  • bezpiecznik chroniący; elektryczny, topikowy
  • bezpieczniki przepalają się, wyskakują, wysiadają
  • wyłączyć bezpieczniki

Cytaty

Nie ma prądu. Spalił się bezpiecznik.

źródło: NKJP: Komar Michał: O obrotach losów i ciał, 1998

Parę godzin później ja też byłem gotowy. Wyłączyłem bezpieczniki, zakręciłem butlę z gazem, zaciągnąłem zasłonki i zamknąłem drzwi.

źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Taksim, 2009

Na początku przez godzinę staliśmy w ciemnościach na dworze, bo elektrycy naprawiali bezpieczniki.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Monografia grzechów z dziennika 1978-1989, 2006

Planowaliśmy, że latarnie wyłączone będą codziennie od godziny 23 do 5 rano, ale do tego potrzebne są specjalne zegary, a tych podobno w Dąbrowie nie ma za dużo, [...] Gdyby nie dało się wyłączać na noc, tak jak planowaliśmy, to ustaliliśmy, że z co drugiej lampy wykręcony zostanie bezpiecznik. W ten sposób świeciło będzie tylko część lamp [...].

źródło: NKJP: Lampy na pokaz, Gazeta Krakowska, 2001-10-03

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. bezpiecznik
bezpieczniki
D. bezpiecznika
bezpieczników
C. bezpiecznikowi
bezpiecznikom
B. bezpiecznik
bezpieczniki
N. bezpiecznikiem
bezpiecznikami
Ms. bezpieczniku
bezpiecznikach
W. bezpieczniku
bezpieczniki

2. w broni

Definicja

element, który w sposób mechaniczny blokuje niekontrolowane działanie jakiegoś urządzenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn

Połączenia

  • bezpiecznik bomby, broni, pistoletu
  • dźwignia, skrzydełko bezpiecznika

Cytaty

Za mostkiem Chuny natknął się na kogoś, ten ktoś odskoczył i widać było na tle nieba, jak uniosła się na moment lufa i stuknął bezpiecznik.

źródło: NKJP: Leopold Buczkowski: Czarny potok, 1959

Podczas przezbrajania maszyn 18 października 1940 r. odbezpieczył się bezpiecznik bomby oświetlającej, grożąc natychmiastowym wybuchem i pożarem samolotu. Nowak chwycił dymiącą już bombę i odbiegł z nią od maszyny.

źródło: NKJP: Maciej Hubka: Lotnicy polscy w bitwie o Anglię 30.08-31.10.1940, Bo wolność krzyżami, 2009

Po paru sekundach usłyszał jej krzyk. Szarpnął drzwi i namacał w kieszeni bezpiecznik broni.

źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Stawka większa niż życie, 1967

Szef pralni sięgnął na półkę, gdzie za puszkami z mydłem ukryty był naładowany pistolet. Odbezpieczył go nawet, ale po namyśle przesunął bezpiecznik z powrotem, cicho odłożył broń w miejsce, z którego ją wziął [...].

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Czerwony byk, 2007

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. bezpiecznik
bezpieczniki
D. bezpiecznika
bezpieczników
C. bezpiecznikowi
bezpiecznikom
B. bezpiecznik
bezpieczniki
N. bezpiecznikiem
bezpiecznikami
Ms. bezpieczniku
bezpiecznikach
W. bezpieczniku
bezpieczniki

Składnia

bez ograniczeń + bezpiecznik +
(CZEGO)

3. w nartach

Definicja

element wiązania w nartach, który odblokowuje się w razie upadku, dzięki czemu but zostaje wypięty z narty

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport przedmioty związane ze sportem

Cytaty

[...] po kilku minutach prof. A. S. leżał ze złamaną nogą (ktoś „fachowy” tuż przed zjazdem dokręcił mu bezpieczniki bez wiedzy Janka i wbrew jego uprzednim instrukcjom).

źródło: NKJP: Andrzej Ziemilski: Janek, Gazeta Wyborcza, 1995-07-10

Ustawienie wcale nie jest takie banalne, np. w części nart Salomona montują teraz płytę z szynami zarówno dla przedniej, jak i tylnej części wiązania, ale oprócz tego reguluje się też wysokość i rozstaw przedniego bezpiecznika.

źródło: Internet: skiforum.pl

Wiązania z bezpiecznikami dla najmłodszych muszą mieć regulowaną skalę wypięcia w przedziale 0,5-2,5.

źródło: Internet: smyki.mjakmama24.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. bezpiecznik
bezpieczniki
D. bezpiecznika
bezpieczników
C. bezpiecznikowi
bezpiecznikom
B. bezpiecznik
bezpieczniki
N. bezpiecznikiem
bezpiecznikami
Ms. bezpieczniku
bezpiecznikach
W. bezpieczniku
bezpieczniki

Inne uwagi

Zwykle lm

4. w finansach

Definicja

element zmniejszający ryzyko pojawienia się negatywnych zdarzeń

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • bezpiecznik finansowy
  • bezpiecznych w finansach, w systemie, w ustawie

Cytaty

Mój pogląd nie był zresztą odosobniony; dzielę go z większością polityków i wyborców europejskich socjaldemokracji, dla których ważny pozostaje problem „społecznej sprawiedliwości” , rozumiany przede wszystkim jako moralna norma polityki państwowej. A także jako bezpiecznik stabilności systemu demokratycznego.

źródło: NKJP: Marek Beylin: Polska dla zwycięzców, Gazeta Wyborcza, 1996-11-19

Do tej ustawy zostały ponadto wmontowane pewne bezpieczniki mające chronić przed zaistnieniem sytuacji, o której mówił pan senator.

źródło: NKJP: Sprawozdanie z 69. posiedzenia Senatu RP część 5, wersja robocza, 4. kadencja

Sektor akcyzowy, czyli piwo i papierosy, ma służyć jako finansowy bezpiecznik.

źródło: NKJP: Joanna Solska: Luksusy Likusów, Polityka, 2007-01-13

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. bezpiecznik
bezpieczniki
D. bezpiecznika
bezpieczników
C. bezpiecznikowi
bezpiecznikom
B. bezpiecznik
bezpieczniki
N. bezpiecznikiem
bezpiecznikami
Ms. bezpieczniku
bezpiecznikach
W. bezpieczniku
bezpieczniki
Data ostatniej modyfikacji: 10.12.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj