UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zgarniać

Chronologizacja

1689, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zgarniam	zgarniamy
2 os.	zgarniasz	zgarniacie
3 os.	zgarnia	zgarniają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zgarniałem +(e)m zgarniał	zgarniałam +(e)m zgarniała	zgarniałom +(e)m zgarniało	zgarnialiśmy +(e)śmy zgarniali	zgarniałyśmy +(e)śmy zgarniały
2 os.	zgarniałeś +(e)ś zgarniał	zgarniałaś +(e)ś zgarniała	zgarniałoś +(e)ś zgarniało	zgarnialiście +(e)ście zgarniali	zgarniałyście +(e)ście zgarniały
3 os.	zgarniał	zgarniała	zgarniało	zgarniali	zgarniały

bezosobnik: zgarniano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zgarniał będę zgarniać	będę zgarniała będę zgarniać	będę zgarniało będę zgarniać	będziemy zgarniali będziemy zgarniać	będziemy zgarniały będziemy zgarniać
2 os.	będziesz zgarniał będziesz zgarniać	będziesz zgarniała będziesz zgarniać	będziesz zgarniało będziesz zgarniać	będziecie zgarniali będziecie zgarniać	będziecie zgarniały będziecie zgarniać
3 os.	będzie zgarniał będzie zgarniać	będzie zgarniała będzie zgarniać	będzie zgarniało będzie zgarniać	będą zgarniali będą zgarniać	będą zgarniały będą zgarniać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zgarniajmy
2 os.	zgarniaj	zgarniajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zgarniałbym bym zgarniał	zgarniałabym bym zgarniała	zgarniałobym bym zgarniało	zgarnialibyśmy byśmy zgarniali	zgarniałybyśmy byśmy zgarniały
2 os.	zgarniałbyś byś zgarniał	zgarniałabyś byś zgarniała	zgarniałobyś byś zgarniało	zgarnialibyście byście zgarniali	zgarniałybyście byście zgarniały
3 os.	zgarniałby by zgarniał	zgarniałaby by zgarniała	zgarniałoby by zgarniało	zgarnialiby by zgarniali	zgarniałyby by zgarniały

bezosobnik: zgarniano by

bezokolicznik: zgarniać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zgarniając

gerundium: zgarnianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zgarnianie	zgarniania
D.	zgarniania	zgarniań
C.	zgarnianiu	zgarnianiom
B.	zgarnianie	zgarniania
N.	zgarnianiem	zgarnianiami
Ms.	zgarnianiu	zgarnianiach
W.	zgarnianie	zgarniania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zgarniający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zgarniający	zgarniający	zgarniający	zgarniające	zgarniająca
D.	zgarniającego	zgarniającego	zgarniającego	zgarniającego	zgarniającej
C.	zgarniającemu	zgarniającemu	zgarniającemu	zgarniającemu	zgarniającej
B.	zgarniającego	zgarniającego	zgarniający	zgarniające	zgarniającą
N.	zgarniającym	zgarniającym	zgarniającym	zgarniającym	zgarniającą
Ms.	zgarniającym	zgarniającym	zgarniającym	zgarniającym	zgarniającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zgarniający	zgarniający	zgarniające	zgarniające
D.	zgarniających	zgarniających	zgarniających	zgarniających
C.	zgarniającym	zgarniającym	zgarniającym	zgarniającym
B.	zgarniających	zgarniających	zgarniających	zgarniające
N.	zgarniającymi	zgarniającymi	zgarniającymi	zgarniającymi
Ms.	zgarniających	zgarniających	zgarniających	zgarniających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zgarniany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zgarniany	zgarniany	zgarniany	zgarniane	zgarniana
D.	zgarnianego	zgarnianego	zgarnianego	zgarnianego	zgarnianej
C.	zgarnianemu	zgarnianemu	zgarnianemu	zgarnianemu	zgarnianej
B.	zgarnianego	zgarnianego	zgarniany	zgarniane	zgarnianą
N.	zgarnianym	zgarnianym	zgarnianym	zgarnianym	zgarnianą
Ms.	zgarnianym	zgarnianym	zgarnianym	zgarnianym	zgarnianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zgarniani	zgarniani	zgarniane	zgarniane
D.	zgarnianych	zgarnianych	zgarnianych	zgarnianych
C.	zgarnianym	zgarnianym	zgarnianym	zgarnianym
B.	zgarnianych	zgarnianych	zgarnianych	zgarniane
N.	zgarnianymi	zgarnianymi	zgarnianymi	zgarnianymi
Ms.	zgarnianych	zgarnianych	zgarnianych	zgarnianych

odpowiednik aspektowy: zgarnąć

Pochodzenie

Zob. garnąć

1. śnieg

Definicja

zsuwać w jakiejś miejsce lub z jakiegoś miejsca

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

zgarniać liście, okruchy, papiery, śnieg
zgarniać łopatą, ręką; jednym ruchem
zgarniać z chodnika, z dachu, z trawnika, ze stołu

Cytaty

	Ewa podrywa się. Jednym ruchem zgarnia do szuflady rozsypane w nocy tabletki. źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Lustra, 1999
	Mówiąc to, zgarnia ręką ze stołu okruchy chleba. źródło: NKJP: Monika Pluskota, Leszek Wójcik: Drugie gratis, Gazeta Wyborcza, 1992-12-14
	W niektórych miejscach larw jest tak dużo, że po oprysku można je grabiami zgarniać z pola. źródło: NKJP: (kk): Rolnicy na rolnice, Dziennik Łódzki, 2005-10-20
	Pługi zgarniały z jezdni śnieg i błoto pośniegowe, a już po kilkudziesięciu minutach szosa znów była biała. źródło: NKJP: (wod): Mniej wypadków, Gazeta Krakowska, 2004-01-23

Składnia

zgarniać

CO + (DOKĄD) + (SKĄD)

2. stawkę

Definicja

pot.

zdobywać lub uzyskiwać coś wartościowego

Noty o użyciu

Używane przeważnie z dezaprobatą.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy

Połączenia

zwycięzca zgarnia; wygrani zgarniają coś
zgarniać forsę, miliony, nagrody, pieniądze, trofea, wszystko

Cytaty

	Przy narkotykach pracują najmłodsi. Łatwo się orientują, kto ich szuka, mają stałych klientów. Zgarniają forsę za niewielką działkę, potem niosą ją do szefa, biorą od niego towar i wracają. źródło: NKJP: Lidia Ostałowska: Bezprizorni, Gazeta Wyborcza, 1996-03-22
	Omawiano tam zagadnienia przyznawania pieniędzy z Unii. – No i zapytałem otwarcie, czy istnieje jakaś strefa wpływów. Jedne gminy zgarniają miliony, a inne nawet kilkudziesięciu tysięcy nie mogą wyrwać. źródło: NKJP: Lidia Góralewicz: Brakowało tylko szampana, Gazeta Krakowska, 2005-08-24
	Przez kolejne dwie dekady brylował [...], kręcąc blisko 20 filmów i zgarniając trofea na najważniejszych światowych festiwalach. źródło: NKJP: Marek Świrkowicz: Zmarł poeta ekranu Władysław Ślesicki, Dziennik Zachodni, 2008-12-11
	[...] oddzielną kwestią są zarobki golfistów czy tenisistów, którzy zgarniają wielką kasę za wygrane turnieje i reklamy. źródło: NKJP: Paweł Drażba, Maciej Stolarczyk: Maszyny do zarabiania kasy, Dziennik Zachodni, 2009-07-06

Składnia

Rz_osobowy

zgarniać

3. nieuczciwie

Definicja

pot.

kraść

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Połączenia

złodzieje zgarniają coś

Cytaty

„Moi” złodzieje działają, rzekłbym, niekonwencjonalnie. Normalny zawodowiec zgarnia jak leci co mu się wyda godne uwagi, a mój - przebiera, o dziwo, jak świadczą moje straty.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

Rz_osobowy

zgarniać

4. przestępcę

Definicja

pot.

zatrzymywać lub aresztować

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa policja i inne służby mundurowe

Połączenia

policja zgarnia kogoś
zgarniać pijanych, przemytników, złodziei

Cytaty

[...] za migdalenie się pod oknami policja nie zgarnia. Nie te czasy.

źródło: NKJP: Adopcja dzieci przez homoseksualistów, www.forumowisko.pl

W środku na ścianie widać było ślady krwi... Musiał się rozegrać jakiś dramat. Nagle podjechał samochód z wojskiem, żołnierze otoczyli teren koło szpitala i zgarniali ludzi jak w czasie łapanki.

źródło: NKJP: Sławomir Kmiecik: Mój Czerwiec 1956 - kronika pisana emocjami..., Polska Głos Wielkopolski, 2006-06-16

Zatrzymują nas, zgarniają z ulicy, zabierają telefony i nie mamy kontaktu. [...] Ten, kto milczy, nie musi się niczego obawiać. Natomiast ci, którzy mówią to, co niewygodne, mogą czuć się zagrożeni.

źródło: NKJP: X: Mówię, by nie zniknąć, Polska Głos Wielkopolski, 2005-11-04

Składnia

Rz_osobowy

zgarniać

KOGO + (SKĄD)

Frazeologizmy

ktoś garnie pod siebie
ktoś zgarnia pod siebie

Data ostatniej modyfikacji: 08.07.2024