UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

skrzywić się

Chronologizacja

SJPXVII, STR, SL: pod: krzywić się, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. krzywy

1. w bok

Definicja

zmienić swój kształt, stając się krzywym

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Relacje znaczeniowe

antonimy:  wyprostować się
hiperonimy:  zniekształcić się

Połączenia

  • kręgosłup skrzywił się; felga, oś skrzywiła się

Cytaty

W jakimś samobójczym skręcie walimy bokiem o krawężnik, omal nie rozduszając o ścianę miłego jegomościa w rzeźnickim kitlu. Tracimy cenne minuty na zmianę koła - felga się skrzywiła beznadziejnie.

źródło: NKJP: Tomasz Domaniewski: Niedaleko od prawdy, 1978

Motor kawasaki z niewiadomej przyczyny zjechał na lewy pas i uderzył w kabinę ciężarówki. Siła uderzenia była ogromna. W tirze aż skrzywiła się przednia oś.

źródło: NKJP: (TWO): Śmierć na ścigaczu, Dziennik Zachodni, 2005-09-03

- Kiedy ściana się skrzywi, może się zdarzyć, że nie da się [drzwi] już rozewrzeć, bo zaklinowały się we framudze - wyjaśnia rzeczowo.

źródło: KWSJP: Ewa Cechnicka: Znak Anny, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. skrzywię się
skrzywimy się
2 os. skrzywisz się
skrzywicie się
3 os. skrzywi się
skrzywią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. skrzywiłem się
+(e)m się skrzywił
skrzywiłam się
+(e)m się skrzywiła
skrzywiłom się
+(e)m się skrzywiło
skrzywiliśmy się
+(e)śmy się skrzywili
skrzywiłyśmy się
+(e)śmy się skrzywiły
2 os. skrzywiłeś się
+(e)ś się skrzywił
skrzywiłaś się
+(e)ś się skrzywiła
skrzywiłoś się
+(e)ś się skrzywiło
skrzywiliście się
+(e)ście się skrzywili
skrzywiłyście się
+(e)ście się skrzywiły
3 os. skrzywił się
skrzywiła się
skrzywiło się
skrzywili się
skrzywiły się

bezosobnik: skrzywiono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. skrzywmy się
2 os. skrzyw się
skrzywcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. skrzywiłbym się
bym się skrzywił
skrzywiłabym się
bym się skrzywiła
skrzywiłobym się
bym się skrzywiło
skrzywilibyśmy się
byśmy się skrzywili
skrzywiłybyśmy się
byśmy się skrzywiły
2 os. skrzywiłbyś się
byś się skrzywił
skrzywiłabyś się
byś się skrzywiła
skrzywiłobyś się
byś się skrzywiło
skrzywilibyście się
byście się skrzywili
skrzywiłybyście się
byście się skrzywiły
3 os. skrzywiłby się
by się skrzywił
skrzywiłaby się
by się skrzywiła
skrzywiłoby się
by się skrzywiło
skrzywiliby się
by się skrzywili
skrzywiłyby się
by się skrzywiły

bezosobnik: skrzywiono by się

bezokolicznik: skrzywić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: skrzywiwszy się

gerundium: skrzywienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. skrzywienie się
skrzywienia się
D. skrzywienia się
skrzywień się
C. skrzywieniu się
skrzywieniom się
B. skrzywienie się
skrzywienia się
N. skrzywieniem się
skrzywieniami się
Ms. skrzywieniu się
skrzywieniach się
W. skrzywienie się
skrzywienia się

odpowiedniki aspektowe: skrzywiać się , krzywić się

Składnia

Rznieżywotny + skrzywić się + bez ograniczeń

2. z bólu

Definicja

zrobić grymas

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wykrzywić się, zgrymasić się

Połączenia

  • twarz skrzywiła się w uśmiechu, usta skrzywiły się w grymasie
  • skrzywić się z bólu, z obrzydzenia; z drwiną, z niechęcią, z niesmakiem, z niezadowoleniem, z odrazą, z politowaniem, ze wzgardą, z zażenowaniem, ze zgorszeniem
  • skrzywić się boleśnie, drwiąco, dziwnie, ironicznie, kapryśnie, lekceważąco, lekko, nagle, nieznacznie, okropnie, pociesznie, sceptycznie, śmiesznie, trochę, wyraźnie, zabawnie
  • skrzywić się jak przy bólu zęba, jak po cytrynie, jak do płaczu; skrzywił się jakby rozgryzł coś gorzkiego, jakby się octu napił
  • skrzywić się i nastroszyć, skrzywić się i jęknąć, skrzywić się i żachnąć; łyknąć i skrzywić się, powąchać i skrzywić się, skosztować i skrzywić się

Cytaty

Ewa otworzyła senne oczka, chciała się uśmiechnąć do ojca, ale zaraz się skrzywiła i łzy nabiegły jej do oczu.

źródło: KWSJP: Krystyna Nepomucka: Miłość niedoskonała, 1978

Wychyliłem nalewki i anim się skrzywił.

źródło: KWSJP: Stanisław Rembek: Ballada o wzgardliwym wisielcu, 1977

Horst skrzywił się z bólu i przyłożył chusteczkę do oka.

źródło: KWSJP: Zbigniew Krempf: Resztę pozostaw bogom, 1966

Skrzywił się w uśmiechu, widząc nasze ogłupiałe miny i przerażone, nic, ale to nic nie rozumiejące spojrzenia.

źródło: KWSJP: Witold Szołginia: Dom pod Żelaznym Lwem, 1989

- Nie będziemy się bawić. - Dlaczego? - dziewczynka skrzywiła się do płaczu.

źródło: KWSJP: Julian Stryjkowski: Echo, 1988

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. skrzywię się
skrzywimy się
2 os. skrzywisz się
skrzywicie się
3 os. skrzywi się
skrzywią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. skrzywiłem się
+(e)m się skrzywił
skrzywiłam się
+(e)m się skrzywiła
skrzywiłom się
+(e)m się skrzywiło
skrzywiliśmy się
+(e)śmy się skrzywili
skrzywiłyśmy się
+(e)śmy się skrzywiły
2 os. skrzywiłeś się
+(e)ś się skrzywił
skrzywiłaś się
+(e)ś się skrzywiła
skrzywiłoś się
+(e)ś się skrzywiło
skrzywiliście się
+(e)ście się skrzywili
skrzywiłyście się
+(e)ście się skrzywiły
3 os. skrzywił się
skrzywiła się
skrzywiło się
skrzywili się
skrzywiły się

bezosobnik: skrzywiono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. skrzywmy się
2 os. skrzyw się
skrzywcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. skrzywiłbym się
bym się skrzywił
skrzywiłabym się
bym się skrzywiła
skrzywiłobym się
bym się skrzywiło
skrzywilibyśmy się
byśmy się skrzywili
skrzywiłybyśmy się
byśmy się skrzywiły
2 os. skrzywiłbyś się
byś się skrzywił
skrzywiłabyś się
byś się skrzywiła
skrzywiłobyś się
byś się skrzywiło
skrzywilibyście się
byście się skrzywili
skrzywiłybyście się
byście się skrzywiły
3 os. skrzywiłby się
by się skrzywił
skrzywiłaby się
by się skrzywiła
skrzywiłoby się
by się skrzywiło
skrzywiliby się
by się skrzywili
skrzywiłyby się
by się skrzywiły

bezosobnik: skrzywiono by się

bezokolicznik: skrzywić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: skrzywiwszy się

gerundium: skrzywienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. skrzywienie się
skrzywienia się
D. skrzywienia się
skrzywień się
C. skrzywieniu się
skrzywieniom się
B. skrzywienie się
skrzywienia się
N. skrzywieniem się
skrzywieniami się
Ms. skrzywieniu się
skrzywieniach się
W. skrzywienie się
skrzywienia się

odpowiedniki aspektowe: krzywić się , skrzywiać się

3. na myśl o czymś

Definicja

wyrazić niezadowolenie lub dezaprobatę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

  • skrzywić się na dźwięk czegoś, na myśl o czymś, na propozycję, na czyjś widok, na wspomnienie czegoś

Cytaty

Jeszcze bardziej skrzywiła się na ten projekt Emilka. - Wojtek, czy musisz? - Muszę...

źródło: KWSJP: Eugeniusz Paukszta: Po burzy jest pogoda, 1966

Niejeden teolog skrzywi się zapewne, czytając niektóre fragmenty najnowszego dzieła ks. Malińskiego i postawi mu zarzut nader powierzchownego potraktowania ważnych kwestii.

źródło: KJ PWN: Rzeczpospolita, 2001.11.03

Kilka lat temu widok mężczyzny ustrojonego biżuterią mógł jeszcze dziwić. Dzisiaj tylko wyjątkowi konserwatyści skrzywią się, widząc pana z ozdobnym kolczykiem w uchu.

źródło: NKJP: Małgorzata Stuch: Prawdziwy mężczyzna złota się nie boi, Gazeta Krakowska, 2005-05-12

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. skrzywię się
skrzywimy się
2 os. skrzywisz się
skrzywicie się
3 os. skrzywi się
skrzywią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. skrzywiłem się
+(e)m się skrzywił
skrzywiłam się
+(e)m się skrzywiła
skrzywiłom się
+(e)m się skrzywiło
skrzywiliśmy się
+(e)śmy się skrzywili
skrzywiłyśmy się
+(e)śmy się skrzywiły
2 os. skrzywiłeś się
+(e)ś się skrzywił
skrzywiłaś się
+(e)ś się skrzywiła
skrzywiłoś się
+(e)ś się skrzywiło
skrzywiliście się
+(e)ście się skrzywili
skrzywiłyście się
+(e)ście się skrzywiły
3 os. skrzywił się
skrzywiła się
skrzywiło się
skrzywili się
skrzywiły się

bezosobnik: skrzywiono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. skrzywmy się
2 os. skrzyw się
skrzywcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. skrzywiłbym się
bym się skrzywił
skrzywiłabym się
bym się skrzywiła
skrzywiłobym się
bym się skrzywiło
skrzywilibyśmy się
byśmy się skrzywili
skrzywiłybyśmy się
byśmy się skrzywiły
2 os. skrzywiłbyś się
byś się skrzywił
skrzywiłabyś się
byś się skrzywiła
skrzywiłobyś się
byś się skrzywiło
skrzywilibyście się
byście się skrzywili
skrzywiłybyście się
byście się skrzywiły
3 os. skrzywiłby się
by się skrzywił
skrzywiłaby się
by się skrzywiła
skrzywiłoby się
by się skrzywiło
skrzywiliby się
by się skrzywili
skrzywiłyby się
by się skrzywiły

bezosobnik: skrzywiono by się

bezokolicznik: skrzywić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: skrzywiwszy się

gerundium: skrzywienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. skrzywienie się
skrzywienia się
D. skrzywienia się
skrzywień się
C. skrzywieniu się
skrzywieniom się
B. skrzywienie się
skrzywienia się
N. skrzywieniem się
skrzywieniami się
Ms. skrzywieniu się
skrzywieniach się
W. skrzywienie się
skrzywienia się

odpowiedniki aspektowe: krzywić się , skrzywiać się

Składnia

Rzosobowy + skrzywić się +
(na KOGO/CO)

4. moralnie

Definicja

książk.  pejorat. 
niezgodnym z pewnym wzorcem, jaki jest przyjmowany dla danego typu obiektów i sytuacji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Cytaty

Na pewno jest entuzjastą dziadków i pilnuje, żeby się nie skrzywili moralnie.

źródło: Internet: forum.poranny.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. skrzywię się
skrzywimy się
2 os. skrzywisz się
skrzywicie się
3 os. skrzywi się
skrzywią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. skrzywiłem się
+(e)m się skrzywił
skrzywiłam się
+(e)m się skrzywiła
skrzywiłom się
+(e)m się skrzywiło
skrzywiliśmy się
+(e)śmy się skrzywili
skrzywiłyśmy się
+(e)śmy się skrzywiły
2 os. skrzywiłeś się
+(e)ś się skrzywił
skrzywiłaś się
+(e)ś się skrzywiła
skrzywiłoś się
+(e)ś się skrzywiło
skrzywiliście się
+(e)ście się skrzywili
skrzywiłyście się
+(e)ście się skrzywiły
3 os. skrzywił się
skrzywiła się
skrzywiło się
skrzywili się
skrzywiły się

bezosobnik: skrzywiono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. skrzywmy się
2 os. skrzyw się
skrzywcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. skrzywiłbym się
bym się skrzywił
skrzywiłabym się
bym się skrzywiła
skrzywiłobym się
bym się skrzywiło
skrzywilibyśmy się
byśmy się skrzywili
skrzywiłybyśmy się
byśmy się skrzywiły
2 os. skrzywiłbyś się
byś się skrzywił
skrzywiłabyś się
byś się skrzywiła
skrzywiłobyś się
byś się skrzywiło
skrzywilibyście się
byście się skrzywili
skrzywiłybyście się
byście się skrzywiły
3 os. skrzywiłby się
by się skrzywił
skrzywiłaby się
by się skrzywiła
skrzywiłoby się
by się skrzywiło
skrzywiliby się
by się skrzywili
skrzywiłyby się
by się skrzywiły

bezosobnik: skrzywiono by się

bezokolicznik: skrzywić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: skrzywiwszy się

gerundium: skrzywienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. skrzywienie się
skrzywienia się
D. skrzywienia się
skrzywień się
C. skrzywieniu się
skrzywieniom się
B. skrzywienie się
skrzywienia się
N. skrzywieniem się
skrzywieniami się
Ms. skrzywieniu się
skrzywieniach się
W. skrzywienie się
skrzywienia się

odpowiednik aspektowy: skrzywiać się

Data ostatniej modyfikacji: 28.07.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj