UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

mierzyć

Chronologizacja

1 połowa XV w., SStp

Pochodzenie

psł. *měriti 'mierzyć, odmierzać, przymierzać; celować, godzić czymś w kogoś'

1. temperaturę

Definicja

sprawdzać wielkość, wartość lub poziom czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

KATEGORIE FIZYCZNE

Połączenia

mierzyć ciężar, cholesterol, czas, długość, odległość, parametry, poziom, prędkość, puls, temperaturę, tętno, wilgotność, wysokość; działkę, okna, pokój, materiał; uczniów
mierzyć barometrem, centymetrem, ciśnieniomierzem, miarką, przyrządem, termometrem
mierzyć dokładnie, skrupulatnie
mierzyć i ważyć

Cytaty

	Mierzył powierzchnię gruntu, dzieląc go na równe części. źródło: KWSJP: Alicja Dybkowska, Jan Żaryn, Małgorzata Żaryn: Polskie dzieje od czasów najdawniejszych do współczesności, 1994
	Podczas wykładów bezpłatnie mierzony jest poziom cholesterolu, trójglicerydów, cukru we krwi i ciśnienie tętnicze. źródło: KWSJP: Warto wiedzieć i skorzystać..., Dziennik Polski, 2004-01-05
	Szyłem sobie smoking na nasz ślub, krawiec mierzy mnie, obmierza i w pewnej chwili mówi: - Ależ pan, przepraszam, szczupły. [...] Czułem, że miał na końcu języka chudy. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007
	[...] celnicy dokładnie kontrolują tekstylia. Mają przewijarki do tkanin, a czasem nawet mierzą je miarką. źródło: NKJP: Anna Mackiewicz, Michał Matys: Przemyt puszcza farbę, Gazeta Wyborcza, 1997-12-11

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	mierzę	mierzymy
2 os.	mierzysz	mierzycie
3 os.	mierzy	mierzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	mierzyłem +(e)m mierzył	mierzyłam +(e)m mierzyła	mierzyłom +(e)m mierzyło	mierzyliśmy +(e)śmy mierzyli	mierzyłyśmy +(e)śmy mierzyły
2 os.	mierzyłeś +(e)ś mierzył	mierzyłaś +(e)ś mierzyła	mierzyłoś +(e)ś mierzyło	mierzyliście +(e)ście mierzyli	mierzyłyście +(e)ście mierzyły
3 os.	mierzył	mierzyła	mierzyło	mierzyli	mierzyły

bezosobnik: mierzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę mierzył będę mierzyć	będę mierzyła będę mierzyć	będę mierzyło będę mierzyć	będziemy mierzyli będziemy mierzyć	będziemy mierzyły będziemy mierzyć
2 os.	będziesz mierzył będziesz mierzyć	będziesz mierzyła będziesz mierzyć	będziesz mierzyło będziesz mierzyć	będziecie mierzyli będziecie mierzyć	będziecie mierzyły będziecie mierzyć
3 os.	będzie mierzył będzie mierzyć	będzie mierzyła będzie mierzyć	będzie mierzyło będzie mierzyć	będą mierzyli będą mierzyć	będą mierzyły będą mierzyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		mierzmy
2 os.	mierz	mierzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	mierzyłbym bym mierzył	mierzyłabym bym mierzyła	mierzyłobym bym mierzyło	mierzylibyśmy byśmy mierzyli	mierzyłybyśmy byśmy mierzyły
2 os.	mierzyłbyś byś mierzył	mierzyłabyś byś mierzyła	mierzyłobyś byś mierzyło	mierzylibyście byście mierzyli	mierzyłybyście byście mierzyły
3 os.	mierzyłby by mierzył	mierzyłaby by mierzyła	mierzyłoby by mierzyło	mierzyliby by mierzyli	mierzyłyby by mierzyły

bezosobnik: mierzono by

bezokolicznik: mierzyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: mierząc

gerundium: mierzenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	mierzenie	mierzenia
D.	mierzenia	mierzeń
C.	mierzeniu	mierzeniom
B.	mierzenie	mierzenia
N.	mierzeniem	mierzeniami
Ms.	mierzeniu	mierzeniach
W.	mierzenie	mierzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: mierzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	mierzący	mierzący	mierzący	mierzące	mierząca
D.	mierzącego	mierzącego	mierzącego	mierzącego	mierzącej
C.	mierzącemu	mierzącemu	mierzącemu	mierzącemu	mierzącej
B.	mierzącego	mierzącego	mierzący	mierzące	mierzącą
N.	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącą
Ms.	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	mierzący	mierzący	mierzące	mierzące
D.	mierzących	mierzących	mierzących	mierzących
C.	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącym
B.	mierzących	mierzących	mierzących	mierzące
N.	mierzącymi	mierzącymi	mierzącymi	mierzącymi
Ms.	mierzących	mierzących	mierzących	mierzących

imiesłów przymiotnikowy bierny: mierzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	mierzony	mierzony	mierzony	mierzone	mierzona
D.	mierzonego	mierzonego	mierzonego	mierzonego	mierzonej
C.	mierzonemu	mierzonemu	mierzonemu	mierzonemu	mierzonej
B.	mierzonego	mierzonego	mierzony	mierzone	mierzoną
N.	mierzonym	mierzonym	mierzonym	mierzonym	mierzoną
Ms.	mierzonym	mierzonym	mierzonym	mierzonym	mierzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	mierzeni	mierzeni	mierzone	mierzone
D.	mierzonych	mierzonych	mierzonych	mierzonych
C.	mierzonym	mierzonym	mierzonym	mierzonym
B.	mierzonych	mierzonych	mierzonych	mierzone
N.	mierzonymi	mierzonymi	mierzonymi	mierzonymi
Ms.	mierzonych	mierzonych	mierzonych	mierzonych

odpowiednik aspektowy: zmierzyć

Składnia

mierzyć

KOGO/CO + (CZYM)

2. dwa metry

Definicja

mieć określoną wysokość lub długość

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Połączenia

koszykarz, piłkarz, sportowiec, tyczkarz, zawodnik mierzy ileś
mierzyć dwa metry, ileś centymetrów, metr

Cytaty

Tygrysy syberyjskie to największe koty na świecie. Dorosłe ważą do 350 kg i mierzą do 3 metrów!

źródło: NKJP: MASZ: Kira dorosła do macierzyństwa, Super Express, 2006

W ekipie z podwawelskiego grodu grają zawodnicy mierzący ponad 2 metry wzrostu.

źródło: NKJP: Rafał Lorek: Awans w zasięgu możliwości, „Polskapresse”. Oddział „Prasa Krakowska”, 2006-11-09

Nagrodą dla najlepszej drużyny globu jest okazały puchar - mierzący 36 cm wysokości, wykonany z 18-karatowego złota i ważący niespełna pięć kilogramów.

źródło: KWSJP: Puchar marzeń, Głos Szczeciński, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	mierzę	mierzymy
2 os.	mierzysz	mierzycie
3 os.	mierzy	mierzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	mierzyłem +(e)m mierzył	mierzyłam +(e)m mierzyła	mierzyłom +(e)m mierzyło	mierzyliśmy +(e)śmy mierzyli	mierzyłyśmy +(e)śmy mierzyły
2 os.	mierzyłeś +(e)ś mierzył	mierzyłaś +(e)ś mierzyła	mierzyłoś +(e)ś mierzyło	mierzyliście +(e)ście mierzyli	mierzyłyście +(e)ście mierzyły
3 os.	mierzył	mierzyła	mierzyło	mierzyli	mierzyły

bezosobnik: mierzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę mierzył będę mierzyć	będę mierzyła będę mierzyć	będę mierzyło będę mierzyć	będziemy mierzyli będziemy mierzyć	będziemy mierzyły będziemy mierzyć
2 os.	będziesz mierzył będziesz mierzyć	będziesz mierzyła będziesz mierzyć	będziesz mierzyło będziesz mierzyć	będziecie mierzyli będziecie mierzyć	będziecie mierzyły będziecie mierzyć
3 os.	będzie mierzył będzie mierzyć	będzie mierzyła będzie mierzyć	będzie mierzyło będzie mierzyć	będą mierzyli będą mierzyć	będą mierzyły będą mierzyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		mierzmy
2 os.	mierz	mierzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	mierzyłbym bym mierzył	mierzyłabym bym mierzyła	mierzyłobym bym mierzyło	mierzylibyśmy byśmy mierzyli	mierzyłybyśmy byśmy mierzyły
2 os.	mierzyłbyś byś mierzył	mierzyłabyś byś mierzyła	mierzyłobyś byś mierzyło	mierzylibyście byście mierzyli	mierzyłybyście byście mierzyły
3 os.	mierzyłby by mierzył	mierzyłaby by mierzyła	mierzyłoby by mierzyło	mierzyliby by mierzyli	mierzyłyby by mierzyły

bezosobnik: mierzono by

bezokolicznik: mierzyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: mierząc

gerundium: mierzenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	mierzenie	mierzenia
D.	mierzenia	mierzeń
C.	mierzeniu	mierzeniom
B.	mierzenie	mierzenia
N.	mierzeniem	mierzeniami
Ms.	mierzeniu	mierzeniach
W.	mierzenie	mierzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: mierzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	mierzący	mierzący	mierzący	mierzące	mierząca
D.	mierzącego	mierzącego	mierzącego	mierzącego	mierzącej
C.	mierzącemu	mierzącemu	mierzącemu	mierzącemu	mierzącej
B.	mierzącego	mierzącego	mierzący	mierzące	mierzącą
N.	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącą
Ms.	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	mierzący	mierzący	mierzące	mierzące
D.	mierzących	mierzących	mierzących	mierzących
C.	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącym
B.	mierzących	mierzących	mierzących	mierzące
N.	mierzącymi	mierzącymi	mierzącymi	mierzącymi
Ms.	mierzących	mierzących	mierzących	mierzących

Składnia

mierzyć

ILE

3. liczbą publikacji

Definicja

oceniać jakieś zjawisko, rzecz lub osobę pod względem określonych kryteriów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

mierzyć czyjś dorobek, poziom czegoś, sukces
mierzyć liczbą czegoś, jakimiś standardami, wielkością czegoś

Cytaty

Chcąc pokonać przeciwnika, musimy wysiłek własny mierzyć jego siłą oporu.

źródło: KWSJP: Edwin Bendyk: Zatruta studnia: rzecz o władzy i wolności, 2002

Podstawowym kryterium oceny w rankingu światowym jest wielkość i dojrzałość rynku, mierzona najczęściej liczbą i wartością notowanych spółek, wielkością obrotów i różnorodnością dostępnych instrumentów finansowych.

źródło: KWSJP: Wiesław Rozłucki: Rynki finansowe, Gazeta Bankowa, 1998, nr 22

W ostatnich latach napisano już wiele rozpraw, gdzie poematy Angelusa Silesiusa mierzone są standardami poezji japońskiej, filozofii pitagorejskiej i mistyki chasydzkiej.

źródło: KWSJP: Waniek Henryk: Opis podróży mistycznej z Oświęcimia do Zgorzelca 1257-1957, 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	mierzę	mierzymy
2 os.	mierzysz	mierzycie
3 os.	mierzy	mierzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	mierzyłem +(e)m mierzył	mierzyłam +(e)m mierzyła	mierzyłom +(e)m mierzyło	mierzyliśmy +(e)śmy mierzyli	mierzyłyśmy +(e)śmy mierzyły
2 os.	mierzyłeś +(e)ś mierzył	mierzyłaś +(e)ś mierzyła	mierzyłoś +(e)ś mierzyło	mierzyliście +(e)ście mierzyli	mierzyłyście +(e)ście mierzyły
3 os.	mierzył	mierzyła	mierzyło	mierzyli	mierzyły

bezosobnik: mierzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę mierzył będę mierzyć	będę mierzyła będę mierzyć	będę mierzyło będę mierzyć	będziemy mierzyli będziemy mierzyć	będziemy mierzyły będziemy mierzyć
2 os.	będziesz mierzył będziesz mierzyć	będziesz mierzyła będziesz mierzyć	będziesz mierzyło będziesz mierzyć	będziecie mierzyli będziecie mierzyć	będziecie mierzyły będziecie mierzyć
3 os.	będzie mierzył będzie mierzyć	będzie mierzyła będzie mierzyć	będzie mierzyło będzie mierzyć	będą mierzyli będą mierzyć	będą mierzyły będą mierzyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		mierzmy
2 os.	mierz	mierzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	mierzyłbym bym mierzył	mierzyłabym bym mierzyła	mierzyłobym bym mierzyło	mierzylibyśmy byśmy mierzyli	mierzyłybyśmy byśmy mierzyły
2 os.	mierzyłbyś byś mierzył	mierzyłabyś byś mierzyła	mierzyłobyś byś mierzyło	mierzylibyście byście mierzyli	mierzyłybyście byście mierzyły
3 os.	mierzyłby by mierzył	mierzyłaby by mierzyła	mierzyłoby by mierzyło	mierzyliby by mierzyli	mierzyłyby by mierzyły

bezosobnik: mierzono by

bezokolicznik: mierzyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: mierząc

gerundium: mierzenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	mierzenie	mierzenia
D.	mierzenia	mierzeń
C.	mierzeniu	mierzeniom
B.	mierzenie	mierzenia
N.	mierzeniem	mierzeniami
Ms.	mierzeniu	mierzeniach
W.	mierzenie	mierzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: mierzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	mierzący	mierzący	mierzący	mierzące	mierząca
D.	mierzącego	mierzącego	mierzącego	mierzącego	mierzącej
C.	mierzącemu	mierzącemu	mierzącemu	mierzącemu	mierzącej
B.	mierzącego	mierzącego	mierzący	mierzące	mierzącą
N.	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącą
Ms.	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	mierzący	mierzący	mierzące	mierzące
D.	mierzących	mierzących	mierzących	mierzących
C.	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącym
B.	mierzących	mierzących	mierzących	mierzące
N.	mierzącymi	mierzącymi	mierzącymi	mierzącymi
Ms.	mierzących	mierzących	mierzących	mierzących

imiesłów przymiotnikowy bierny: mierzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	mierzony	mierzony	mierzony	mierzone	mierzona
D.	mierzonego	mierzonego	mierzonego	mierzonego	mierzonej
C.	mierzonemu	mierzonemu	mierzonemu	mierzonemu	mierzonej
B.	mierzonego	mierzonego	mierzony	mierzone	mierzoną
N.	mierzonym	mierzonym	mierzonym	mierzonym	mierzoną
Ms.	mierzonym	mierzonym	mierzonym	mierzonym	mierzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	mierzeni	mierzeni	mierzone	mierzone
D.	mierzonych	mierzonych	mierzonych	mierzonych
C.	mierzonym	mierzonym	mierzonym	mierzonym
B.	mierzonych	mierzonych	mierzonych	mierzone
N.	mierzonymi	mierzonymi	mierzonymi	mierzonymi
Ms.	mierzonych	mierzonych	mierzonych	mierzonych

odpowiednik aspektowy: zmierzyć

Składnia

Rz_osobowy

mierzyć

CO + CZYM

4. sukienkę

Definicja

zakładając na siebie jakieś ubranie, obuwie lub dodatek do ubrania, sprawdzać, czy pasuje

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Połączenia

mierzyć buty, kapelusz, spodnie, sukienkę

Cytaty

- Po co mierzyć spodnie... - Całkiem nieźle, całkiem nieźle... - mruczał pan Dogg, upinając na Ferdynandzie marynarkę.

źródło: KWSJP: Ludwik Jerzy Kern: Ferdynand Wspaniały, 1963

Mizdrzyły się, mierząc kapelusze z połamanymi strusimi piórami.

źródło: NKJP: Krystyna Uniechowska-Dembińska: Był pałac, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	mierzę	mierzymy
2 os.	mierzysz	mierzycie
3 os.	mierzy	mierzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	mierzyłem +(e)m mierzył	mierzyłam +(e)m mierzyła	mierzyłom +(e)m mierzyło	mierzyliśmy +(e)śmy mierzyli	mierzyłyśmy +(e)śmy mierzyły
2 os.	mierzyłeś +(e)ś mierzył	mierzyłaś +(e)ś mierzyła	mierzyłoś +(e)ś mierzyło	mierzyliście +(e)ście mierzyli	mierzyłyście +(e)ście mierzyły
3 os.	mierzył	mierzyła	mierzyło	mierzyli	mierzyły

bezosobnik: mierzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę mierzył będę mierzyć	będę mierzyła będę mierzyć	będę mierzyło będę mierzyć	będziemy mierzyli będziemy mierzyć	będziemy mierzyły będziemy mierzyć
2 os.	będziesz mierzył będziesz mierzyć	będziesz mierzyła będziesz mierzyć	będziesz mierzyło będziesz mierzyć	będziecie mierzyli będziecie mierzyć	będziecie mierzyły będziecie mierzyć
3 os.	będzie mierzył będzie mierzyć	będzie mierzyła będzie mierzyć	będzie mierzyło będzie mierzyć	będą mierzyli będą mierzyć	będą mierzyły będą mierzyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		mierzmy
2 os.	mierz	mierzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	mierzyłbym bym mierzył	mierzyłabym bym mierzyła	mierzyłobym bym mierzyło	mierzylibyśmy byśmy mierzyli	mierzyłybyśmy byśmy mierzyły
2 os.	mierzyłbyś byś mierzył	mierzyłabyś byś mierzyła	mierzyłobyś byś mierzyło	mierzylibyście byście mierzyli	mierzyłybyście byście mierzyły
3 os.	mierzyłby by mierzył	mierzyłaby by mierzyła	mierzyłoby by mierzyło	mierzyliby by mierzyli	mierzyłyby by mierzyły

bezosobnik: mierzono by

bezokolicznik: mierzyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: mierząc

gerundium: mierzenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	mierzenie	mierzenia
D.	mierzenia	mierzeń
C.	mierzeniu	mierzeniom
B.	mierzenie	mierzenia
N.	mierzeniem	mierzeniami
Ms.	mierzeniu	mierzeniach
W.	mierzenie	mierzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: mierzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	mierzący	mierzący	mierzący	mierzące	mierząca
D.	mierzącego	mierzącego	mierzącego	mierzącego	mierzącej
C.	mierzącemu	mierzącemu	mierzącemu	mierzącemu	mierzącej
B.	mierzącego	mierzącego	mierzący	mierzące	mierzącą
N.	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącą
Ms.	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	mierzący	mierzący	mierzące	mierzące
D.	mierzących	mierzących	mierzących	mierzących
C.	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącym
B.	mierzących	mierzących	mierzących	mierzące
N.	mierzącymi	mierzącymi	mierzącymi	mierzącymi
Ms.	mierzących	mierzących	mierzących	mierzących

imiesłów przymiotnikowy bierny: mierzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	mierzony	mierzony	mierzony	mierzone	mierzona
D.	mierzonego	mierzonego	mierzonego	mierzonego	mierzonej
C.	mierzonemu	mierzonemu	mierzonemu	mierzonemu	mierzonej
B.	mierzonego	mierzonego	mierzony	mierzone	mierzoną
N.	mierzonym	mierzonym	mierzonym	mierzonym	mierzoną
Ms.	mierzonym	mierzonym	mierzonym	mierzonym	mierzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	mierzeni	mierzeni	mierzone	mierzone
D.	mierzonych	mierzonych	mierzonych	mierzonych
C.	mierzonym	mierzonym	mierzonym	mierzonym
B.	mierzonych	mierzonych	mierzonych	mierzone
N.	mierzonymi	mierzonymi	mierzonymi	mierzonymi
Ms.	mierzonych	mierzonych	mierzonych	mierzonych

odpowiednik aspektowy: zmierzyć

Składnia

Rz_osobowy

mierzyć

5. z broni

Definicja

kierować coś w czyjąś stronę lub w jakimś kierunku

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Połączenia

mierzyć do nieprzyjaciela, do tarczy, do wroga
mierzyć w głowę, w pierś, w plecy
mierzyć z łuku, z karabinu, z pistoletu, z rewolweru

Cytaty

	Widziałem jego plecy i mogłem w nie mierzyć z odległości paru kroków. źródło: KWSJP: Władysław Terlecki: Dwie głowy ptaka. Powrót z Carskiego Sioła, 1975
	Cięciwa była w połowie naciągu, ale grot strzały mierzył prosto w pierś jeźdźca. źródło: KWSJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996
	- Ręce do góry, jeśli wam życie miłe! - groźnie krzyknął po angielsku barczysty olbrzym, mierząc do nich z rewolweru. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek wśród łowców głów, 1965
	- A ja w przeciwieństwie do pana [...] nie mam tutaj niczego na własność... - Nie w tym rzecz! Bach to nie Mozart. Mozart to nie Beethoven. A pan to nie ja! - rzekłem mierząc weń palcem. źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Obłęd, 1980

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	mierzę	mierzymy
2 os.	mierzysz	mierzycie
3 os.	mierzy	mierzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	mierzyłem +(e)m mierzył	mierzyłam +(e)m mierzyła	mierzyłom +(e)m mierzyło	mierzyliśmy +(e)śmy mierzyli	mierzyłyśmy +(e)śmy mierzyły
2 os.	mierzyłeś +(e)ś mierzył	mierzyłaś +(e)ś mierzyła	mierzyłoś +(e)ś mierzyło	mierzyliście +(e)ście mierzyli	mierzyłyście +(e)ście mierzyły
3 os.	mierzył	mierzyła	mierzyło	mierzyli	mierzyły

bezosobnik: mierzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę mierzył będę mierzyć	będę mierzyła będę mierzyć	będę mierzyło będę mierzyć	będziemy mierzyli będziemy mierzyć	będziemy mierzyły będziemy mierzyć
2 os.	będziesz mierzył będziesz mierzyć	będziesz mierzyła będziesz mierzyć	będziesz mierzyło będziesz mierzyć	będziecie mierzyli będziecie mierzyć	będziecie mierzyły będziecie mierzyć
3 os.	będzie mierzył będzie mierzyć	będzie mierzyła będzie mierzyć	będzie mierzyło będzie mierzyć	będą mierzyli będą mierzyć	będą mierzyły będą mierzyć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		mierzmy
2 os.	mierz	mierzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	mierzyłbym bym mierzył	mierzyłabym bym mierzyła	mierzyłobym bym mierzyło	mierzylibyśmy byśmy mierzyli	mierzyłybyśmy byśmy mierzyły
2 os.	mierzyłbyś byś mierzył	mierzyłabyś byś mierzyła	mierzyłobyś byś mierzyło	mierzylibyście byście mierzyli	mierzyłybyście byście mierzyły
3 os.	mierzyłby by mierzył	mierzyłaby by mierzyła	mierzyłoby by mierzyło	mierzyliby by mierzyli	mierzyłyby by mierzyły

bezosobnik: mierzono by

bezokolicznik: mierzyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: mierząc

gerundium: mierzenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	mierzenie	mierzenia
D.	mierzenia	mierzeń
C.	mierzeniu	mierzeniom
B.	mierzenie	mierzenia
N.	mierzeniem	mierzeniami
Ms.	mierzeniu	mierzeniach
W.	mierzenie	mierzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: mierzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	mierzący	mierzący	mierzący	mierzące	mierząca
D.	mierzącego	mierzącego	mierzącego	mierzącego	mierzącej
C.	mierzącemu	mierzącemu	mierzącemu	mierzącemu	mierzącej
B.	mierzącego	mierzącego	mierzący	mierzące	mierzącą
N.	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącą
Ms.	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	mierzący	mierzący	mierzące	mierzące
D.	mierzących	mierzących	mierzących	mierzących
C.	mierzącym	mierzącym	mierzącym	mierzącym
B.	mierzących	mierzących	mierzących	mierzące
N.	mierzącymi	mierzącymi	mierzącymi	mierzącymi
Ms.	mierzących	mierzących	mierzących	mierzących

odpowiednik aspektowy: wymierzyć

Składnia

Rz_osobowy	+	mierzyć	+	do KOGO/CZEGO \| w KOGO/CO + (z CZEGO)
Rz_osobowy	+	mierzyć	+	CZYM + w KOGO/CO

Frazeologizmy

ktoś mierzy jakąś miarą kogoś/coś
ktoś mierzy się wzrokiem
ktoś mierzy się spojrzeniem
ktoś mierzy się oczami
ktoś mierzy siły na zamiary
ktoś mierzy wysoko
ktoś mierzy wzrokiem kogoś/coś
ktoś mierzy spojrzeniem kogoś/coś
ktoś mierzy oczami kogoś/coś
ktoś mierzy zamiary na siły
ktoś mierzy zamiar podług sił
ktoś mierzy zamiary podług sił

Data ostatniej modyfikacji: 05.04.2024