UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

barykada

Chronologizacja

1805, Wolter, Henryada, tłum. Ignacy Dembowski, polona.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. barykada
barykady
D. barykady
barykad
C. barykadzie
barykadom
B. barykadę
barykady
N. barykadą
barykadami
Ms. barykadzie
barykadach
W. barykado
barykady

Pochodzenie

fr. barricade

1. konstrukcja obronna

Definicja

zbudowana z różnych przypadkowych przedmiotów konstrukcja obronna przecinająca drogę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  zapora

Połączenia

  • prowizoryczne, uliczne; płonące; policyjne, powstańcze; paryskie, warszawskie barykady
  • barykady Powstania Warszawskiego; Paryża
  • obrona; obrońcy barykady; budowa; resztki barykad
  • barykady z opon, z worków (z piaskiem), z wraków samochodów...
  • barykada stoi; barykady powstały, stanęły
  • zniszczyć barykadę; budować, postawić, stawiać, ustawić/ustawiać, wznieść/wznosić, zbudować; rozbierać; obsadzić barykady

Cytaty

W połowie drogi do Bołtajn stoi barykada z ustawionego w poprzek pekaesu, a obok okopują się Sambijczycy.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Kisuny, 2008

Rozwalone domy. Uliczne barykady z worków napełnionych piaskiem i zdewastowanych autobusów [...] - to wszystko oglądałam na prywatnym pokazie filmu.

źródło: NKJP: Krystyna Kurczab-Redlich: Głową o mur Kremla, 2007

Tymczasem w mieście pojawiają się prowizoryczne barykady (kosze na śmieci, ławki, deski).

źródło: NKJP: Dariusz Rostkowski: Pała - woda - gaz - blues, Gazeta Wyborcza, 1993-07-28

Poruszali się w całkowitej ciszy, po drodze mijając opustoszałe powstańcze barykady, gniazda niemieckiej artylerii i rozkładające się ciała.

źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Waldorff, ostatni baron Peerelu, 2008

Już wtedy w czterdziestym czwartym roku ustawiono mnie w pobliżu barykady i kazano mi się uśmiechać do obiektywu.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Hiszpańskie oczy, 1990

2. polityczna

Definicja

książk. 
podziały istniejące między ludźmi o różnych poglądach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  podział

Połączenia

  • ideologiczna, historyczna; nowa, ostatnia; wspólna; polska barykada; polityczne barykady
  • wznosić barykady

Cytaty

Czy trzeba doprowadzać do zasadniczych konfliktów z Kościołem, który z istoty swojej broni prawa do życia istot nienarodzonych, czy trzeba w tej chwili budować nowe barykady i podziały społeczne?

źródło: NKJP: Aborcja, Dziennik Polski, 2004-03-12

Propozycje [...] ws. ustawy o ratyfikacji „Traktatu” są nacechowane złą wolą i wyznaczają w Polsce nową barykadę polityczną.

źródło: Internet

Bezkompromisowe działania obrońców praw autorskich sprawiają, że i druga strona zaczyna wznosić barykady.

źródło: NKJP: Łukasz Ptak: Więzienie za ściąganie, Polityka, 2006-11-18

Ani władza nie wydawała mu się wyłącznie demoniczna, ani opozycja tylko anielska. Wiedział, ile diabłów mieści się na czubku każdej polskiej barykady.

źródło: NKJP: Helena Zaworska: W przeciągu między Wschodem i Zachodem, Gazeta Wyborcza, 1994-02-19

Frazeologizmy

ktoś siedzi okrakiem na barykadzie
ktoś usiadł okrakiem na barykadzie
po drugiej stronie barykady
po jednej stronie barykady
po tej samej stronie barykady
po obu stronach barykady
Data ostatniej modyfikacji: 18.04.2024
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj