UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

bezwład

Chronologizacja

1900, SJPWar

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. bezwład
 bezwłady
D. bezwładu
 bezwładów
C. bezwładowi
 bezwładom
B. bezwład
 bezwłady
N. bezwładem
 bezwładami
Ms. bezwładzie
 bezwładach
W. bezwładzie
 bezwłady

Inne uwagi

Zwykle lp

Pochodzenie

Zob. bezwładny

1. urzędów

Definicja

książk.  pejorat. 
stan zobojętnienia, przejawiający się niezdolnością do podejmowania działań i niewrażliwością na bodźce

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • budowlany; uczuciowy, umysłowy bezwład; bezwład gospodarczy; organizacyjny
  • bezwład administracji, instytucji, rządu, urzędów; przełożonych, urzędników
  • bezwład w pracach, w systemie
  • stan bezwładu
  • bezwład ogarniał kogoś; zapanował gdzieś
  • otrząsnąć się z bezwładu
  • trwać w bezwładzie

Cytaty

Po południu czuli się osłabieni, ogarniał ich bezwład, oczy same się zamykały.

źródło: NKJP: Anna Gronczewska: Anna i Paweł Nowiccy pracowali w łódzkim Teatrze Studyjnym. W Kolumbii należeli do najpopularniejszych twórców telenowel Przystanek Bogota, Dziennik Łódzki, 2001-12-21

Zapadaliśmy w stan bezwładu, opuszczenia, drętwoty.

źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Busz po polsku, 2007

Kobieta otrząsnęła się z bezwładu i pobiegła ku otwartym drzwiom.

źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Skarb w glinianym naczyniu, 2008

Dlaczego jest taki bezwład organizacyjny? Dlaczego te sprawy nie są dograne? Pieniądze uciekają z budżetu.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 06.01.2000

Rajcy zgodnie narzekali na bezwład w pracach nad planem miejscowym w rejonie osiedla Zasole. Ich zdaniem blokuje to rozwój największego oświęcimskiego osiedla.

źródło: NKJP: (RL): Generalnie czasy są trudne, Gazeta Krakowska, 2001-11-23

Składnia

bez ograniczeń + bezwład +
KOGO/CZEGO

2. kończyn

Definicja

med. 
brak możliwości poruszania kończyną na skutek uszkodzenia układu nerwowego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie rodzaje chorób

Relacje znaczeniowe

synonimy:  paraliż, porażenie

Połączenia

  • całkowity, kompletny, totalny; postępujący bezwład
  • bezwład ciała, kolana, kończyn, nóg, rąk
  • mieć bezwład
  • dotknięty bezwładem
  • chorować, cierpieć na bezwład

Cytaty

Cierpiała na całkowity bezwład obu nóg. Nie mogła chodzić.

źródło: NKJP: Violetta Gradek: Dziękowała za uzdrowienie, Dziennik Zachodni, 2008-01-29

- Maciek ma bezwład nóg, porusza się na wózku [...].

źródło: NKJP: Festyn dla Maćka, Dziennik Polski, 2008-06-06

- Całkowity bezwład ciała od pasa w dół, 100-procentowe kalectwo - ocenili lekarze pół roku później.

źródło: NKJP: Ryszard Opiatowski: Gdyby nie żył, nie byłoby żadnego problemu, Gazeta Wyborcza, 1994-05-28

Krzysiek jest pacjentem dotkniętym bezwładem. Tkwi w więzieniu własnego ciała.

źródło: NKJP: Ryszarda Socha: Tam, gdzie miękną twardziele, Polityka nr 2587, 2007-01-13
Data ostatniej modyfikacji: 28.05.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN