Chronologizacja
Pochodzenie
Od: budować
1. w ścianę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | przymocować |
Połączenia
- wbudować akumulator, aparat, czujnik, dyktafon, głośniczek, kamerę, lampę, lampkę, mikrofon, radio, szafę, telefon
- wbudować coś do obiektu budowlanego, do telefonu, do ściany
- wbudować coś w obudowę, w podłogę, w sufit, w ścianę
- wbudować na trwałe
- wbudowany fabrycznie
Cytaty
|
Zakopiański budynek „Turnia” usytuowany przy ulicy Kościuszki jest chyba jedynym zabytkiem w Polsce, w którego ściany wbudowano budkę z hot-dogami i arabskim kebabem. źródło: NKJP: (PP): Druga wojna o „Turnię”, Dziennik Polski, 2001-05-22 |
|
|
Małe rozmiary tego zespołu pozwalają wbudować go do tablicy przyrządów w kabinie pilota. źródło: NKJP: Zbigniew Czekała: Parada radarów, 1999 |
|
|
Konstruktorzy wbudowali silniki elektryczne w piasty tylnych kół, co zapewnia przeniesienie napędu bez zbędnych oporów tradycyjnych przekładni. źródło: NKJP: Adam Taukert: Samochody, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1993-05-07 |
|
|
Firma poszła dalej i wbudowała kamerę do cyfrowego telefonu źródło: NKJP: Stanisław M. Stanuch, Hanower, Tomasz Bienias: Cybity'99, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1999-03-23 |
|
|
Autor przekonał się, że w następnym roku ptaki wbudowały gniazdo w szczelinę w murze blisko miejsca dawnego gniazda. źródło: NKJP: O lęgach pluszcza, Wszechświat, 1958 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
wbuduję |
wbudujemy |
|||
| 2 os. |
wbudujesz |
wbudujecie |
|||
| 3 os. |
wbuduje |
wbudują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wbudowałem +(e)m wbudował |
wbudowałam +(e)m wbudowała |
wbudowałom +(e)m wbudowało |
wbudowaliśmy +(e)śmy wbudowali |
wbudowałyśmy +(e)śmy wbudowały |
| 2 os. |
wbudowałeś +(e)ś wbudował |
wbudowałaś +(e)ś wbudowała |
wbudowałoś +(e)ś wbudowało |
wbudowaliście +(e)ście wbudowali |
wbudowałyście +(e)ście wbudowały |
| 3 os. |
wbudował |
wbudowała |
wbudowało |
wbudowali |
wbudowały |
bezosobnik: wbudowano
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
wbudujmy |
|
| 2 os. |
wbuduj |
wbudujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wbudowałbym bym wbudował |
wbudowałabym bym wbudowała |
wbudowałobym bym wbudowało |
wbudowalibyśmy byśmy wbudowali |
wbudowałybyśmy byśmy wbudowały |
| 2 os. |
wbudowałbyś byś wbudował |
wbudowałabyś byś wbudowała |
wbudowałobyś byś wbudowało |
wbudowalibyście byście wbudowali |
wbudowałybyście byście wbudowały |
| 3 os. |
wbudowałby by wbudował |
wbudowałaby by wbudowała |
wbudowałoby by wbudowało |
wbudowaliby by wbudowali |
wbudowałyby by wbudowały |
bezosobnik: wbudowano by
bezokolicznik: wbudować
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wbudowawszy
gerundium: wbudowanie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | wbudowanie |
wbudowania |
| D. | wbudowania |
wbudowań |
| C. | wbudowaniu |
wbudowaniom |
| B. | wbudowanie |
wbudowania |
| N. | wbudowaniem |
wbudowaniami |
| Ms. | wbudowaniu |
wbudowaniach |
| W. | wbudowanie |
wbudowania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wbudowany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | wbudowany |
wbudowany |
wbudowany |
wbudowane |
wbudowana |
| D. | wbudowanego |
wbudowanego |
wbudowanego |
wbudowanego |
wbudowanej |
| C. | wbudowanemu |
wbudowanemu |
wbudowanemu |
wbudowanemu |
wbudowanej |
| B. | wbudowanego |
wbudowanego |
wbudowany |
wbudowane |
wbudowaną |
| N. | wbudowanym |
wbudowanym |
wbudowanym |
wbudowanym |
wbudowaną |
| Ms. | wbudowanym |
wbudowanym |
wbudowanym |
wbudowanym |
wbudowanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | wbudowani |
wbudowani |
wbudowane |
wbudowane |
| D. | wbudowanych |
wbudowanych |
wbudowanych |
wbudowanych |
| C. | wbudowanym |
wbudowanym |
wbudowanym |
wbudowanym |
| B. | wbudowanych |
wbudowanych |
wbudowanych |
wbudowane |
| N. | wbudowanymi |
wbudowanymi |
wbudowanymi |
wbudowanymi |
| Ms. | wbudowanych |
wbudowanych |
wbudowanych |
wbudowanych |
odpowiednik aspektowy: wbudowywać
Składnia
|
+ | wbudować | + |
CO +
w CO
|
|
|
+ | wbudować | + |
CO +
do CZEGO
|
2. w strukturę czegoś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | włączyć |
Połączenia
- wbudować coś do struktury, do systemu
- wbudować coś w strukturę, w system
Cytaty
|
Znacząca rola przypada sterowaniu numerycznemu, ponieważ układy diagnostyczne poprawności działania z reguły są wbudowane do sterowań numerycznych. źródło: NKJP: Jan Kosmol: Automatyzacja obrabiarek i obróbki skrawaniem, 1995 |
|
|
Zdaniem prof. Janiny Jóźwiak z SGH, proces starzenia się ludności jest procesem nieodwracalnym, wbudowanym w strukturę wieku ludności. źródło: NKJP: Marek Henzler: Więcej dziadków niż wnuków, Polityka, 2002-12-07 |
|
|
Za pomocą tego enzymu udało się amerykańskiej grupie Petera Schultza z San Diego wbudować nowy aminokwas w łańcuch białkowy i opublikować te wyniki w „Science” w kwietniu 2001 r. źródło: NKJP: Jacek Kubiak: Zwierzęta nie z tej Ziemi, Polityka, 2003-10-25 |
|
|
W Rosji cały wielki biznes wbudowany jest w strukturę państwa w sposób kryminalny lub quasi-kryminalny. źródło: NKJP: (PAP): „Światowy spisek” oligarchów, Dziennik Polski, 2000-07-14 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
wbuduję |
wbudujemy |
|||
| 2 os. |
wbudujesz |
wbudujecie |
|||
| 3 os. |
wbuduje |
wbudują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wbudowałem +(e)m wbudował |
wbudowałam +(e)m wbudowała |
wbudowałom +(e)m wbudowało |
wbudowaliśmy +(e)śmy wbudowali |
wbudowałyśmy +(e)śmy wbudowały |
| 2 os. |
wbudowałeś +(e)ś wbudował |
wbudowałaś +(e)ś wbudowała |
wbudowałoś +(e)ś wbudowało |
wbudowaliście +(e)ście wbudowali |
wbudowałyście +(e)ście wbudowały |
| 3 os. |
wbudował |
wbudowała |
wbudowało |
wbudowali |
wbudowały |
bezosobnik: wbudowano
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
wbudujmy |
|
| 2 os. |
wbuduj |
wbudujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wbudowałbym bym wbudował |
wbudowałabym bym wbudowała |
wbudowałobym bym wbudowało |
wbudowalibyśmy byśmy wbudowali |
wbudowałybyśmy byśmy wbudowały |
| 2 os. |
wbudowałbyś byś wbudował |
wbudowałabyś byś wbudowała |
wbudowałobyś byś wbudowało |
wbudowalibyście byście wbudowali |
wbudowałybyście byście wbudowały |
| 3 os. |
wbudowałby by wbudował |
wbudowałaby by wbudowała |
wbudowałoby by wbudowało |
wbudowaliby by wbudowali |
wbudowałyby by wbudowały |
bezosobnik: wbudowano by
bezokolicznik: wbudować
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wbudowawszy
gerundium: wbudowanie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | wbudowanie |
wbudowania |
| D. | wbudowania |
wbudowań |
| C. | wbudowaniu |
wbudowaniom |
| B. | wbudowanie |
wbudowania |
| N. | wbudowaniem |
wbudowaniami |
| Ms. | wbudowaniu |
wbudowaniach |
| W. | wbudowanie |
wbudowania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wbudowany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | wbudowany |
wbudowany |
wbudowany |
wbudowane |
wbudowana |
| D. | wbudowanego |
wbudowanego |
wbudowanego |
wbudowanego |
wbudowanej |
| C. | wbudowanemu |
wbudowanemu |
wbudowanemu |
wbudowanemu |
wbudowanej |
| B. | wbudowanego |
wbudowanego |
wbudowany |
wbudowane |
wbudowaną |
| N. | wbudowanym |
wbudowanym |
wbudowanym |
wbudowanym |
wbudowaną |
| Ms. | wbudowanym |
wbudowanym |
wbudowanym |
wbudowanym |
wbudowanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | wbudowani |
wbudowani |
wbudowane |
wbudowane |
| D. | wbudowanych |
wbudowanych |
wbudowanych |
wbudowanych |
| C. | wbudowanym |
wbudowanym |
wbudowanym |
wbudowanym |
| B. | wbudowanych |
wbudowanych |
wbudowanych |
wbudowane |
| N. | wbudowanymi |
wbudowanymi |
wbudowanymi |
wbudowanymi |
| Ms. | wbudowanych |
wbudowanych |
wbudowanych |
wbudowanych |
odpowiednik aspektowy: wbudowywać
Składnia
|
|
+ | wbudować | + |
CO +
w CO
|
|
|
+ | wbudować | + |
CO +
do CZEGO
|