Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł.
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | utarczka |
utarczki |
|
D. | utarczki |
utarczek |
|
C. | utarczce |
utarczkom |
|
B. | utarczkę |
utarczki |
|
N. | utarczką |
utarczkami |
|
Ms. | utarczce |
utarczkach |
|
W. | utarczko |
utarczki |
Pochodzenie
Dawniej także z innymi przedrostkami: potarczka , wtarczka , wytarczka ‘wypad, wycieczka zbrojna’, zatarczka ‘niesnaska, zatarg’.
Rzeczowniki pozostające w etymologicznym związku z psł. *(s)tr̥kati ‘popychać, szturchać; wtykać' oraz (prawdopodobnie) *(s)tr̥čati ‘pionowo tkwić, sterczeć; przeszkadzać’
1. słowna
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
synonimy: | potyczka |
Połączenia
- słowna; domowa, polityczna, sądowa; ostra, poważna bezsensowna, niepotrzebna; utarczka; drobne; ciągłe, codzienne, wieczne; wzajemne utarczki
- utarczki polityków
- utarczki z sąsiadem, z urzędnikami, z wójtem
- utarczki i konflikty, utarczki i potyczki, utarczki i przepychanki, utarczki i spory, utarczki i waśnie; dyskusje i utarczki
- utarczki trwały
- unikać utarczek
- wdać się/wdawać się w utarczkę; prowadzić, toczyć utarczki
- doszło/dochodzi; doprowadzić/doprowadzać do utarczek
Cytaty
Na pomeczowej konferencji prasowej było bardzo gorąco. Doszło do utarczek słownych trenera gości z dziennikarzami. źródło: NKJP: (ZAB): Gdzie jest Woźnicki?, Dziennik Polski, 2005-03-05 |
|
Kierowcy przejeżdżający przez miasto mają już dość dziur w jezdniach i utarczek z ubezpieczycielami o wypłatę odszkodowań. źródło: NKJP: (PAS): W kolejce do remontu, Dziennik Zachodni, 2005-06-16 |
|
[...] sejmik zamiast dać przykład kolegom z Wiejskiej, że w samorządzie zamiast pyskówek jest praca, szczególnie na początku dał się ponieść bezsensownym utarczkom i politycznym rozgrywkom [...] źródło: NKJP: Agata Pustułka: Rozliczamy samorząd wojewódzki, Trybuna Śląska, 2002-10-24 |
|
Według ustaleń policji utarczka słowna dwóch osób przerodziła się w poważną bijatykę. źródło: NKJP: X: Napad z kijami bejsbolowymi, Polska Głos Wielkopolski, 2005-07-20 |
|
Przewodniczący [...]na każdej sesji doprowadza do niepotrzebnych utarczek między radnymi [...] źródło: NKJP: (just): Chcą odwołać przewodniczącego, Dziennik Łódzki, 2006-03-08 |
Składnia
![]() |
+ | utarczka | + |
(KOGO) +
(z KIM)
|
![]() |
+ | utarczka | + |
między/pomiędzy KIM
|
2. zbrojna
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną
Relacje znaczeniowe
synonimy: | potyczka |
Połączenia
- krwawe, zbrojne utarczki
- utarczka kibiców
- utarczka z policją
- utarczki i wojny
- utarczki trwały
- toczyć utarczki
- doszło/dochodzi do utarczek
- zginąć w utarczkach
Cytaty
Pierwsza informacja o wsi Ujeścisko pochodzi z okresu kampanii napoleońskiej 1807 r. Miała tu miejsce utarczka oddziału armii francuskiej z wycofującymi się niedobitkami armii pruskiej. źródło: NKJP: (xx): Korzenie osiedli, Dziennik Bałtycki, 2000-10-23 |
|
[...] snuł ciekawe opowieści o zbójnikach z Janosikiem na czele, którzy prowadzili zbrojne utarczki z zamkowymi hajdukami. źródło: NKJP: (ZACH): Pan na zamku Dunajec, Gazeta Krakowska, 2006-01-06 |
|
Na ulicach wybuchają krwawe utarczki pomiędzy faszystami a komunistami, szaleje bezrobocie, panuje nędza. źródło: NKJP: Życie na niby, Dziennik Polski, 1999-11-19 |
|
W utarczkach zginęło [...] około 100 osób. źródło: NKJP: Adam Synowiec: Przed nami era ulicznych bojów o tańszą benzynę, Dziennik Zachodni, 2008-05-27 |
Składnia
![]() |
+ | utarczka | + |
(KOGO) +
(z KIM)
|
![]() |
+ | utarczka | + |
między/pomiędzy KIM
|