Chronologizacja
Pochodzenie
Z przedrostkiem s- od dawnego pożywać, pozostającego w etymologicznym związku z żyć (zob.)
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem
Relacje znaczeniowe
synonimy: | karmić się |
Połączenia
- spożywać alkohol, piwo, wino, wódkę, trunki; chleb, grzyby, jajka, owoce, pieczywo, mięso, miód, nabiał, napoje, płyny, ryby, ser, słodycze, warzywa; kolację, obiad, śniadanie, wieczerzę; dania, jadło, jedzenie, pokarm, posiłek, potrawę, pożywienie, strawę, żywność; jakieś artykuły, produkty, wyroby; białka, cukier, tłuszcze, węglowodany
- spożywać na miejscu, na mieście, na ulicy
- spożywać przy stole
- spożywać w jakimś gronie, w czyimś towarzystwie; w pracy
- spożywać codziennie, regularnie, sporadycznie, wspólnie; na surowo; w nadmiarze
- móc spożywać; należy spożywać coś, nie wolno spożywać czegoś
- gotować i spożywać, podawać i spożywać
Cytaty
Były poborca spożywał właśnie śniadanie, kiedy mu doniesiono o przybyciu zięcia. źródło: KWSJP: Teodor Jeske-Choiński: Gasnące słońce, 1958 |
|
Marysia pamiętała, że sprawdzał niesłychanie skrupulatnie rachunki w restauracji, gdzie spożywali posiłki. źródło: KWSJP: Wilhelmina Skulska: Bez skrupułów, 1979 |
|
Prawie połowa spożywanego tłuszczu znajduje się w postaci ukrytej w produktach białkowych. źródło: KWSJP: Helena Ciborowska: Diety w chorobach dzieci, 1996 |
|
Badania zależności częstości występowania schizofrenii od sposobu odżywiania [...] wskazywały, że w społeczeństwach spożywających więcej ryżu lub kukurydzy [...] schizofrenia występuje rzadziej niż w społeczeństwach odżywiających się przede wszystkim mąką pszenną. źródło: KWSJP: Danuta Myłek: Alergie, 2001 |
|
Mimo iż już od bardzo dawna [...] istnieją surowe zakazy spożywania mięsa ludzkiego, kanibalizm pojawia się regularnie wszędzie tam, gdzie społeczność znajduje się w sytuacji krańcowej. źródło: KWSJP: Kazimierz Żygulski: Wartości i wzory kultury. Rozważania socjologa, 1975 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
spożywam |
spożywamy |
|||
2 os. |
spożywasz |
spożywacie |
|||
3 os. |
spożywa |
spożywają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
spożywałem +(e)m spożywał |
spożywałam +(e)m spożywała |
spożywałom +(e)m spożywało |
spożywaliśmy +(e)śmy spożywali |
spożywałyśmy +(e)śmy spożywały |
2 os. |
spożywałeś +(e)ś spożywał |
spożywałaś +(e)ś spożywała |
spożywałoś +(e)ś spożywało |
spożywaliście +(e)ście spożywali |
spożywałyście +(e)ście spożywały |
3 os. |
spożywał |
spożywała |
spożywało |
spożywali |
spożywały |
bezosobnik: spożywano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę spożywał będę spożywać |
będę spożywała będę spożywać |
będę spożywało będę spożywać |
będziemy spożywali będziemy spożywać |
będziemy spożywały będziemy spożywać |
2 os. |
będziesz spożywał będziesz spożywać |
będziesz spożywała będziesz spożywać |
będziesz spożywało będziesz spożywać |
będziecie spożywali będziecie spożywać |
będziecie spożywały będziecie spożywać |
3 os. |
będzie spożywał będzie spożywać |
będzie spożywała będzie spożywać |
będzie spożywało będzie spożywać |
będą spożywali będą spożywać |
będą spożywały będą spożywać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
spożywajmy |
|
2 os. |
spożywaj |
spożywajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
spożywałbym bym spożywał |
spożywałabym bym spożywała |
spożywałobym bym spożywało |
spożywalibyśmy byśmy spożywali |
spożywałybyśmy byśmy spożywały |
2 os. |
spożywałbyś byś spożywał |
spożywałabyś byś spożywała |
spożywałobyś byś spożywało |
spożywalibyście byście spożywali |
spożywałybyście byście spożywały |
3 os. |
spożywałby by spożywał |
spożywałaby by spożywała |
spożywałoby by spożywało |
spożywaliby by spożywali |
spożywałyby by spożywały |
bezosobnik: spożywano by
bezokolicznik: spożywać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
spożywając
gerundium: spożywanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | spożywanie |
spożywania |
D. | spożywania |
spożywań |
C. | spożywaniu |
spożywaniom |
B. | spożywanie |
spożywania |
N. | spożywaniem |
spożywaniami |
Ms. | spożywaniu |
spożywaniach |
W. | spożywanie |
spożywania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: spożywający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | spożywający |
spożywający |
spożywający |
spożywające |
spożywająca |
D. | spożywającego |
spożywającego |
spożywającego |
spożywającego |
spożywającej |
C. | spożywającemu |
spożywającemu |
spożywającemu |
spożywającemu |
spożywającej |
B. | spożywającego |
spożywającego |
spożywający |
spożywające |
spożywającą |
N. | spożywającym |
spożywającym |
spożywającym |
spożywającym |
spożywającą |
Ms. | spożywającym |
spożywającym |
spożywającym |
spożywającym |
spożywającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | spożywający |
spożywający |
spożywające |
spożywające |
D. | spożywających |
spożywających |
spożywających |
spożywających |
C. | spożywającym |
spożywającym |
spożywającym |
spożywającym |
B. | spożywających |
spożywających |
spożywających |
spożywające |
N. | spożywającymi |
spożywającymi |
spożywającymi |
spożywającymi |
Ms. | spożywających |
spożywających |
spożywających |
spożywających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: spożywany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | spożywany |
spożywany |
spożywany |
spożywane |
spożywana |
D. | spożywanego |
spożywanego |
spożywanego |
spożywanego |
spożywanej |
C. | spożywanemu |
spożywanemu |
spożywanemu |
spożywanemu |
spożywanej |
B. | spożywanego |
spożywanego |
spożywany |
spożywane |
spożywaną |
N. | spożywanym |
spożywanym |
spożywanym |
spożywanym |
spożywaną |
Ms. | spożywanym |
spożywanym |
spożywanym |
spożywanym |
spożywanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | spożywani |
spożywani |
spożywane |
spożywane |
D. | spożywanych |
spożywanych |
spożywanych |
spożywanych |
C. | spożywanym |
spożywanym |
spożywanym |
spożywanym |
B. | spożywanych |
spożywanych |
spożywanych |
spożywane |
N. | spożywanymi |
spożywanymi |
spożywanymi |
spożywanymi |
Ms. | spożywanych |
spożywanych |
spożywanych |
spożywanych |
odpowiednik aspektowy: spożyć
Składnia
Rzosobowy | + | spożywać | + |
CO
|