Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. krajać
1. cebulę
Definicja
Warianty
- częściej pokroić
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia
Połączenia
- pokrajać baraninę, flaki, kiełbasę, mięso, pieczeń, rybę, słoninę, szynkę, wędzonkę, wieprzowinę, wołowinę; cebulę, cytrynę, czosnek, jabłka, jarzyny, kapustę, marchew, ogórki, pora, selera, włoszczyznę, ziemniaki; talarki
- pokrajać nożem
- pokrajać na cząstki, na części, na ćwiartki, na kawałki, na listki, na plasterki, na plastry, na połówki, na pół
- pokrajać w cząstki, w ćwiartki, w kawałki, w kosteczkę, w kostkę, w krążki, w ósemki, w paseczki, w pasemka, w paski, w plasterki, w plastry, w półplasterki, w słupki, w talarki
- pokrajać cienko, drobno, misternie, nierówno, ukośnie, wzdłuż, w poprzek
- można pokrajać
- pokrajać i nasolić, pokrajać i odstawić na bok, pokrajać i udusić na maśle, tłuszczu..., pokrajać i ułożyć na półmisku, pokrajać i wrzucić do zupy, pokrajać i zalać octem; oczyścić i pokrajać; pokrajana i podana potrawa, pokrajana i podduszona cebula
Cytaty
Pani Szymbartowa postawiła na stole jakieś mizerne jadło, pokrajała cienkie kromki chleba i smarowała je masłem, czyniąc to w sposób przedziwny [...]. źródło: NKJP: Kornel Makuszyński: Szaleństwa Panny Ewy, 1957 |
|
Dzidzia energicznie zakręciła łyżką w garnku: kluski miały dosyć. Zestawiła je i postawiła małą patelenkę: akurat słonina stopi się, zanim ona pokraje mięso. źródło: NKJP: Zofia Chądzyńska: Przez ciebie, Drabie!, 1969 |
|
Posypać ciasto gęsto surowymi poziomkami, malinami, gotowanymi z cukrem wiśniami, lub agrestem bez soku i pokryć sztywną pianą z 6 białek, wymieszaną z pół funtem przesianego cukru i wstawić na 15 minut w piec, aby z wierzchu ogień złapał. Wtedy, póki gorące, pokrajać ostrym nożem na kawałki, podając następnie na zimno. źródło: NKJP: Smakosz: Wiosenne owoce, Dziennik Polski - Pejzaż, 2001-06-16 |
|
Z piekarni, też jedynej, przytaszczono w koszach wiklinowych kilka bochenków chleba i pokrajano go w pośpiechu w grube pajdy. źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: Półbaśnie, 1976 |
|
Pieczywo podaje się na ogół do wyboru w kilku gatunkach, a co najmniej w dwóch [...]. Pieczywo powinno być świeże i równo pokrajane. źródło: NKJP: Tadeusz Rojek: Jak to się je: savoir-vivre przy stole, 1994 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
pokraję |
pokrajemy |
|||
2 os. |
pokrajesz |
pokrajecie |
|||
3 os. |
pokraje |
pokrają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
pokrajałem +(e)m pokrajał |
pokrajałam +(e)m pokrajała |
pokrajałom +(e)m pokrajało |
pokrajaliśmy +(e)śmy pokrajali |
pokrajałyśmy +(e)śmy pokrajały |
2 os. |
pokrajałeś +(e)ś pokrajał |
pokrajałaś +(e)ś pokrajała |
pokrajałoś +(e)ś pokrajało |
pokrajaliście +(e)ście pokrajali |
pokrajałyście +(e)ście pokrajały |
3 os. |
pokrajał |
pokrajała |
pokrajało |
pokrajali |
pokrajały |
bezosobnik: pokrajano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
pokrajmy |
|
2 os. |
pokraj |
pokrajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
pokrajałbym bym pokrajał |
pokrajałabym bym pokrajała |
pokrajałobym bym pokrajało |
pokrajalibyśmy byśmy pokrajali |
pokrajałybyśmy byśmy pokrajały |
2 os. |
pokrajałbyś byś pokrajał |
pokrajałabyś byś pokrajała |
pokrajałobyś byś pokrajało |
pokrajalibyście byście pokrajali |
pokrajałybyście byście pokrajały |
3 os. |
pokrajałby by pokrajał |
pokrajałaby by pokrajała |
pokrajałoby by pokrajało |
pokrajaliby by pokrajali |
pokrajałyby by pokrajały |
bezosobnik: pokrajano by
bezokolicznik: pokrajać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
pokrajawszy
gerundium: pokrajanie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | pokrajanie |
pokrajania |
D. | pokrajania |
pokrajań |
C. | pokrajaniu |
pokrajaniom |
B. | pokrajanie |
pokrajania |
N. | pokrajaniem |
pokrajaniami |
Ms. | pokrajaniu |
pokrajaniach |
W. | pokrajanie |
pokrajania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: pokrajany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | pokrajany |
pokrajany |
pokrajany |
pokrajane |
pokrajana |
D. | pokrajanego |
pokrajanego |
pokrajanego |
pokrajanego |
pokrajanej |
C. | pokrajanemu |
pokrajanemu |
pokrajanemu |
pokrajanemu |
pokrajanej |
B. | pokrajanego |
pokrajanego |
pokrajany |
pokrajane |
pokrajaną |
N. | pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajaną |
Ms. | pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | pokrajani |
pokrajani |
pokrajane |
pokrajane |
D. | pokrajanych |
pokrajanych |
pokrajanych |
pokrajanych |
C. | pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajanym |
B. | pokrajanych |
pokrajanych |
pokrajanych |
pokrajane |
N. | pokrajanymi |
pokrajanymi |
pokrajanymi |
pokrajanymi |
Ms. | pokrajanych |
pokrajanych |
pokrajanych |
pokrajanych |
odpowiednik aspektowy: krajać
Inne uwagi
Spotykane użycia form aspektu niedokonanego: pokrajam , pokrajasz , pokraja , pokrajamy , pokrajacie , pokrajają , pokrajaj , pokrajajmy , pokrajajcie , które uważane są za niepoprawne
Składnia
![]() |
+ | pokrajać | + |
CO +
(na CO | w CO) +
(CZYM)
|
2. pacjenta
Definicja
Warianty
- częściej pokroić
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne
Cytaty
Gdy po paru godzinach wzięto mnie na stół, konował tak mi palec pokrajał, że do dziś mam koślawy. źródło: NKJP: Ewa Berberyusz: Moja teczka, 2006 |
|
„Pan by kazał pokrajać mamusię - doradzała mu Melania. - Na pewno wykryliby truciznę, którą jej dosypywała ta opiekunka”. źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997 |
|
Pewien Niemiec nazwiskiem Robert Koch wyruszył do Kalkuty. W pokrajanych przez siebie zwłokach czterdziestu zmarłych na cholerę znalazł dziwne bakterie w kształcie przecinków, chociaż właściwie były one raczej kropkami, znakami przestankowymi, które zamykały życie. źródło: NKJP: Lucjan Wolanowski: Upał i gorączka, 1970 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
pokraję |
pokrajemy |
|||
2 os. |
pokrajesz |
pokrajecie |
|||
3 os. |
pokraje |
pokrają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
pokrajałem +(e)m pokrajał |
pokrajałam +(e)m pokrajała |
pokrajałom +(e)m pokrajało |
pokrajaliśmy +(e)śmy pokrajali |
pokrajałyśmy +(e)śmy pokrajały |
2 os. |
pokrajałeś +(e)ś pokrajał |
pokrajałaś +(e)ś pokrajała |
pokrajałoś +(e)ś pokrajało |
pokrajaliście +(e)ście pokrajali |
pokrajałyście +(e)ście pokrajały |
3 os. |
pokrajał |
pokrajała |
pokrajało |
pokrajali |
pokrajały |
bezosobnik: pokrajano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
pokrajmy |
|
2 os. |
pokraj |
pokrajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
pokrajałbym bym pokrajał |
pokrajałabym bym pokrajała |
pokrajałobym bym pokrajało |
pokrajalibyśmy byśmy pokrajali |
pokrajałybyśmy byśmy pokrajały |
2 os. |
pokrajałbyś byś pokrajał |
pokrajałabyś byś pokrajała |
pokrajałobyś byś pokrajało |
pokrajalibyście byście pokrajali |
pokrajałybyście byście pokrajały |
3 os. |
pokrajałby by pokrajał |
pokrajałaby by pokrajała |
pokrajałoby by pokrajało |
pokrajaliby by pokrajali |
pokrajałyby by pokrajały |
bezosobnik: pokrajano by
bezokolicznik: pokrajać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
pokrajawszy
gerundium: pokrajanie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | pokrajanie |
pokrajania |
D. | pokrajania |
pokrajań |
C. | pokrajaniu |
pokrajaniom |
B. | pokrajanie |
pokrajania |
N. | pokrajaniem |
pokrajaniami |
Ms. | pokrajaniu |
pokrajaniach |
W. | pokrajanie |
pokrajania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: pokrajany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | pokrajany |
pokrajany |
pokrajany |
pokrajane |
pokrajana |
D. | pokrajanego |
pokrajanego |
pokrajanego |
pokrajanego |
pokrajanej |
C. | pokrajanemu |
pokrajanemu |
pokrajanemu |
pokrajanemu |
pokrajanej |
B. | pokrajanego |
pokrajanego |
pokrajany |
pokrajane |
pokrajaną |
N. | pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajaną |
Ms. | pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | pokrajani |
pokrajani |
pokrajane |
pokrajane |
D. | pokrajanych |
pokrajanych |
pokrajanych |
pokrajanych |
C. | pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajanym |
B. | pokrajanych |
pokrajanych |
pokrajanych |
pokrajane |
N. | pokrajanymi |
pokrajanymi |
pokrajanymi |
pokrajanymi |
Ms. | pokrajanych |
pokrajanych |
pokrajanych |
pokrajanych |
odpowiednik aspektowy: krajać
Inne uwagi
Spotykane użycia form aspektu niedokonanego: pokrajam , pokrajasz , pokraja , pokrajamy , pokrajacie , pokrajają , pokrajaj , pokrajajmy , pokrajajcie , które uważane są za niepoprawne
Składnia
Rzosobowy | + | pokrajać | + |
KOGO/CO
|
3. kraj
Definicja
Warianty
- częściej pokroić
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Relacje znaczeniowe
synonimy: | podzielić |
Cytaty
[Artykuł] piąty traktatu północnoatlantyckiego zakłada, że „każdy atak na jedno lub kilka państw sojuszu będzie traktowany jako atak przeciwko wszystkim”. Takiego zobowiązania nie można [...] lekkomyślnie rozciągać na tak grząski i śliski teren, jak pokrajana w etniczną szachownicę Europa Wschodnia. źródło: NKJP: Leopold Unger: Więdnąca róża wiatrów, Gazeta Wyborcza, 1993-10-30/1993-11-01 |
|
Czyżewski w gimnazjum także nastał później. Pamiętajmy przede wszystkim, że nalewanie własnej treści do butelek znanych tylko z etykiety było w latach końca pierwszej wojny światowej, w Europie pokrajanej frontami, bez cyrkulacji książek i czasopism, nie tylko możliwe, lecz praktykowane. źródło: NKJP: Kazimierz Wyka: Rzecz wyobraźni, 1959 |
|
Można się zabawić metodą, jaką ścigano pomyłki Homera, i z jej pomocą pokrajać na kawałki i rozdzielić między kilku autorów każdy z poematów epickich w literaturze. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
pokraję |
pokrajemy |
|||
2 os. |
pokrajesz |
pokrajecie |
|||
3 os. |
pokraje |
pokrają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
pokrajałem +(e)m pokrajał |
pokrajałam +(e)m pokrajała |
pokrajałom +(e)m pokrajało |
pokrajaliśmy +(e)śmy pokrajali |
pokrajałyśmy +(e)śmy pokrajały |
2 os. |
pokrajałeś +(e)ś pokrajał |
pokrajałaś +(e)ś pokrajała |
pokrajałoś +(e)ś pokrajało |
pokrajaliście +(e)ście pokrajali |
pokrajałyście +(e)ście pokrajały |
3 os. |
pokrajał |
pokrajała |
pokrajało |
pokrajali |
pokrajały |
bezosobnik: pokrajano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
pokrajmy |
|
2 os. |
pokraj |
pokrajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
pokrajałbym bym pokrajał |
pokrajałabym bym pokrajała |
pokrajałobym bym pokrajało |
pokrajalibyśmy byśmy pokrajali |
pokrajałybyśmy byśmy pokrajały |
2 os. |
pokrajałbyś byś pokrajał |
pokrajałabyś byś pokrajała |
pokrajałobyś byś pokrajało |
pokrajalibyście byście pokrajali |
pokrajałybyście byście pokrajały |
3 os. |
pokrajałby by pokrajał |
pokrajałaby by pokrajała |
pokrajałoby by pokrajało |
pokrajaliby by pokrajali |
pokrajałyby by pokrajały |
bezosobnik: pokrajano by
bezokolicznik: pokrajać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
pokrajawszy
gerundium: pokrajanie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | pokrajanie |
pokrajania |
D. | pokrajania |
pokrajań |
C. | pokrajaniu |
pokrajaniom |
B. | pokrajanie |
pokrajania |
N. | pokrajaniem |
pokrajaniami |
Ms. | pokrajaniu |
pokrajaniach |
W. | pokrajanie |
pokrajania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: pokrajany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | pokrajany |
pokrajany |
pokrajany |
pokrajane |
pokrajana |
D. | pokrajanego |
pokrajanego |
pokrajanego |
pokrajanego |
pokrajanej |
C. | pokrajanemu |
pokrajanemu |
pokrajanemu |
pokrajanemu |
pokrajanej |
B. | pokrajanego |
pokrajanego |
pokrajany |
pokrajane |
pokrajaną |
N. | pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajaną |
Ms. | pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | pokrajani |
pokrajani |
pokrajane |
pokrajane |
D. | pokrajanych |
pokrajanych |
pokrajanych |
pokrajanych |
C. | pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajanym |
pokrajanym |
B. | pokrajanych |
pokrajanych |
pokrajanych |
pokrajane |
N. | pokrajanymi |
pokrajanymi |
pokrajanymi |
pokrajanymi |
Ms. | pokrajanych |
pokrajanych |
pokrajanych |
pokrajanych |
Inne uwagi
Spotykane użycia form aspektu niedokonanego: pokrajam , pokrajasz , pokraja , pokrajamy , pokrajacie , pokrajają , pokrajaj , pokrajajmy , pokrajajcie , które uważane są za niepoprawne
Składnia
![]() |
+ | pokrajać | + |
CO +
(na CO | w CO)
|