UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

okowy

Chronologizacja

XV w., Bor

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: p3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. okowy
D. okowów
rzadziej oków
C. okowom
B. okowy
N. okowami
Ms. okowach
W. okowy

Pochodzenie

Od psł. *o(b)kova lub *o(b)kovъ 'okucie, okuwanie', z tego 'to, czym się okuwa, skuwa; coś okutego', rzeczownik odczasownikowy od prasłowiańskiego czasownika przedrostkowego *o(b)kovati 'okuć' (od psł. *kovati 'kuć, okuwać'); zob. kuć

1. obręcze

Definicja

książk. 
żelazne obręcze połączone łańcuchem, zakładane na nogi lub ręce więźniów, by uniemożliwić im ucieczkę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kajdany

Połączenia

  • zakuć kogoś w okowy

Cytaty

Spuścił tylko wzrok i dłuższy czas patrzył na czarne okowy na swych rękach, spięte łańcuchem.

źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1949

Obydwie mają ręce skute okowami. Starsza z rezygnacją patrzy na spętanie dłonie [...].

źródło: NKJP: Anna Matuchniak-Krasuska: Publiczność wobec metafory plastycznej: o recepcji groteski Jerzego Dudy – Gracza, 1999

2. ograniczenia

Definicja

książk. 
to, co ogranicza jakąś osobę lub rzecz w określonego rodzaju sposób, charakterystyczny dla rzeczy lub zjawiska wskazanego za pomocą sąsiadującego rzeczownika lub przymiotnika

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dyby, kajdany

Połączenia

  • okowy niewoli, religii, systemu; materii
  • zerwać okowy
  • uwolnić się, wyzwolić się z okowów czegoś

Cytaty

Resztki śniegu skrzypiały pod stopami, zerwał się wiatr i pośród chłodnych powiewów odkryliśmy też sygnały budzącej się wiosny, ziemi budzącej się do życia, zwolnionej z okowów zimy.

źródło: NKJP: Zdzisław Skrok: Wielkie Rozdroże: ćwiczenia terenowe z archeologii wyobraźni, 2008

Przed południem wygłaszają referaty lub tylko ich słuchają, oglądają wystawy, coś sprzedają, nad czymś dyskutują, cały czas myśląc o tym, jak by tu zerwać okowy sztywnego profesjonalizmu, zdjąć garnitur, służbową garsonkę i zaszaleć.

źródło: NKJP: Tadeusz Wójciak: Chemistry - szaleństwo zmysłów, Detektyw nr 5 (153), 1999

Ratownicy [..] szybko uwolnili ptaka z lodowych okowów.

źródło: NKJP: (ever): Brodnica: Ratunek dla łabędzia, Gazeta Pomorska, 2010-01-21

To zwycięstwo pozwalało też optymistycznie twierdzić, że nie przyjdzie nam długo czekać na wyzwolenie się również z oków religii [...].

źródło: NKJP: Edwin Bendyk: Zatruta studnia: rzecz o władzy i wolności, 2002

Składnia

bez ograniczeń + okowy +
CZEGO
bez ograniczeń + okowy +
JAKIE
Data ostatniej modyfikacji: 20.05.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj