Chronologizacja
XV w., Bor
Zob. przełożyć
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | przełożony |
przełożeni |
ndepr |
przełożone |
depr | ||
D. | przełożonego |
przełożonych |
|
C. | przełożonemu |
przełożonym |
|
B. | przełożonego |
przełożonych |
|
N. | przełożonym |
przełożonymi |
|
Ms. | przełożonym |
przełożonych |
|
W. | przełożony |
przełożeni |
ndepr |
przełożone |
depr |
Inne uwagi
Zwykle lm
Pochodzenie
Pierwotnie imiesłów bierny od przełożyć w dawnym znaczeniu 'uczynić zwierzchnikiem, powierzyć władzę, urząd, obowiązek, sprawę do wykonania'; zob. przełożyć (z szuflady na półkę), łożyć
Definicja
Noty o użyciu
W odniesieniu do kobiet używa się wyrazu przełożona.
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe
Relacje znaczeniowe
synonimy: | zwierzchnik | |
antonimy: | podwładny |
Połączenia
- bezpośredni, wyższy przełożony; przełożony dyscyplinarny, kościelny, wojskowy, zakonny
- przełożony klasztoru, zakonu; policjanta, pracowników; przełożona pielęgniarek
- polecenie, uznanie, wniosek, zaufanie, zgoda, żądanie przełożonego
- przełożony decyduje, pyta
- powiadomić, słuchać, zawiadomić przełożonego
- zgłosić przełożonemu
- siostra przełożona
Cytaty
Nie był właściwie przełożonym Klossa, tylko szefem grupy, z którą Kloss współpracował. źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Stawka większa niż życie, 1967 |
|
Swoją myśl przekazała wychowawczyni i koleżankom w klasztorze. Mimo że pomysł od razu przypadł wszystkim do gustu, najważniejsze było słowo przełożonej klasztoru. źródło: NKJP: Monotonia ma sens, Dziennik Bałtycki, 2003-06-29 |
|
Człowiek nie radzi sobie z emocjami, staje się agresywny albo zbyt lękliwy, nie może odnaleźć się w rodzinie. Pytanie: co z nim zrobić? Ukrywać jego lęki przed nim samym i jego przełożonymi? źródło: NKJP: Zuzanna Kucharska: Poparzone dusze, Ozon, nr 2, 2005 |
|
Nowicjat w zakonie jezuitów trwał dwa lata, ale Skardze ten okres nadzwyczajnie skrócono do sześciu miesięcy. Przekonał bowiem przełożonych, że dokonał świadomego wyboru, ujawnił nieprzeciętne zdolności, a poza tym nie był już młodzieńcem, więc skierowano go na studia do rzymskiego kolegium jezuickiego. źródło: NKJP: Marek Borucki: Polacy w Rzymie: od czasów Mieszka I do Jana Pawła II, 1995 |
|
Bezpośredni przełożony pracownika jest obowiązany na jego żądanie lub na żądanie strony albo z urzędu wyłączyć go od udziału w postępowaniu, jeżeli zostanie uprawdopodobnione istnienie okoliczności nie wymienionych w § 1, które mogą wywołać wątpliwości co do bezstronności pracownika. źródło: NKJP: Kodeks Postepowania Administracyjnego |
Składnia
![]() |
+ | przełożony | + |
(KOGO/CZEGO)
|
![]() |
+ | przełożony | + |
(CZYJ)
|