UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

kolczuga

Chronologizacja

1599, SPXVI

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. kolczuga
kolczugi
D. kolczugi
kolczug
C. kolczudze
kolczugom
B. kolczugę
kolczugi
N. kolczugą
kolczugami
Ms. kolczudze
kolczugach
W. kolczugo
kolczugi

Pochodzenie

Od: st.pol. kolce 'kółko, kółeczko, ogniwo' - zdrobnienia od koło (zob.).

Definicja

część zbroi okrywająca tułów, zrobiona z wielu małych metalowych kółeczek

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kolczatka, koszulka
hiperonimy:  pancerz, zbroja

Połączenia

  • żelazne; ciężkie kolczugi
  • kolczuga i tunika; kolczugi i hełmy, kolczugi i zbroje; miecze i kolczugi
  • rycerz w kolczudze
  • nosić kolczugi

Cytaty

Grot jednego z pocisków otarł się o osłonięte kolczugą ramię Henryka Kota, nie czyniąc mu żadnej krzywdy.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003

Nasze obawy prędko się na szczęście rozwiały, kiedy z mgieł wynurzył się kolejny rycerz w śląskich barwach. Widać było również ślady walki na jego kolczudze, nie był jednak poważnie poraniony.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004

Z reguły walczyli pieszo, uzbrojeni w miecze i topory, mieli krótkie kolczugi [...], hełmy i tarcze [...].

źródło: NKJP: Internet

Kolczuga powstaje z przewleczonych przez siebie metalowych kółeczek o średnicy ok. pół centymetra. Robi się ją miesiącami. Lekka waży mniej więcej dziesięć kilo i jest to już całkiem niezła ochrona przed uderzeniami.

źródło: NKJP: Marta Piętka: Nie ma w Polsce dobrych mieczy, Gazeta Krakowska, 2001-08-04

Na pierwszych zlotach rycerskich na początku lat 90. nikt się jeszcze nie przejmował historycznymi realiami. Wystarczyło mieć miecz, byle jaką kolczugę i cokolwiek udającego hełm.

źródło: NKJP: Wojciech Orliński: Dlaczego całkiem dorośli ludzie przebrani za rycerzy spotykają się w średniowiecznych zamkach?, Gazeta Wyborcza, 1997-11-20

Data ostatniej modyfikacji: 10.05.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj