Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
obezwładnię |
obezwładnimy |
|||
| 2 os. |
obezwładnisz |
obezwładnicie |
|||
| 3 os. |
obezwładni |
obezwładnią |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
obezwładniłem +(e)m obezwładnił |
obezwładniłam +(e)m obezwładniła |
obezwładniłom +(e)m obezwładniło |
obezwładniliśmy +(e)śmy obezwładnili |
obezwładniłyśmy +(e)śmy obezwładniły |
| 2 os. |
obezwładniłeś +(e)ś obezwładnił |
obezwładniłaś +(e)ś obezwładniła |
obezwładniłoś +(e)ś obezwładniło |
obezwładniliście +(e)ście obezwładnili |
obezwładniłyście +(e)ście obezwładniły |
| 3 os. |
obezwładnił |
obezwładniła |
obezwładniło |
obezwładnili |
obezwładniły |
bezosobnik: obezwładniono
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
obezwładnijmy |
|
| 2 os. |
obezwładnij |
obezwładnijcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
obezwładniłbym bym obezwładnił |
obezwładniłabym bym obezwładniła |
obezwładniłobym bym obezwładniło |
obezwładnilibyśmy byśmy obezwładnili |
obezwładniłybyśmy byśmy obezwładniły |
| 2 os. |
obezwładniłbyś byś obezwładnił |
obezwładniłabyś byś obezwładniła |
obezwładniłobyś byś obezwładniło |
obezwładnilibyście byście obezwładnili |
obezwładniłybyście byście obezwładniły |
| 3 os. |
obezwładniłby by obezwładnił |
obezwładniłaby by obezwładniła |
obezwładniłoby by obezwładniło |
obezwładniliby by obezwładnili |
obezwładniłyby by obezwładniły |
bezosobnik: obezwładniono by
bezokolicznik: obezwładnić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
obezwładniwszy
gerundium: obezwładnienie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | obezwładnienie |
obezwładnienia |
| D. | obezwładnienia |
obezwładnień |
| C. | obezwładnieniu |
obezwładnieniom |
| B. | obezwładnienie |
obezwładnienia |
| N. | obezwładnieniem |
obezwładnieniami |
| Ms. | obezwładnieniu |
obezwładnieniach |
| W. | obezwładnienie |
obezwładnienia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: obezwładniony
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | obezwładniony |
obezwładniony |
obezwładniony |
obezwładnione |
obezwładniona |
| D. | obezwładnionego |
obezwładnionego |
obezwładnionego |
obezwładnionego |
obezwładnionej |
| C. | obezwładnionemu |
obezwładnionemu |
obezwładnionemu |
obezwładnionemu |
obezwładnionej |
| B. | obezwładnionego |
obezwładnionego |
obezwładniony |
obezwładnione |
obezwładnioną |
| N. | obezwładnionym |
obezwładnionym |
obezwładnionym |
obezwładnionym |
obezwładnioną |
| Ms. | obezwładnionym |
obezwładnionym |
obezwładnionym |
obezwładnionym |
obezwładnionej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | obezwładnieni |
obezwładnieni |
obezwładnione |
obezwładnione |
| D. | obezwładnionych |
obezwładnionych |
obezwładnionych |
obezwładnionych |
| C. | obezwładnionym |
obezwładnionym |
obezwładnionym |
obezwładnionym |
| B. | obezwładnionych |
obezwładnionych |
obezwładnionych |
obezwładnione |
| N. | obezwładnionymi |
obezwładnionymi |
obezwładnionymi |
obezwładnionymi |
| Ms. | obezwładnionych |
obezwładnionych |
obezwładnionych |
obezwładnionych |
odpowiednik aspektowy: obezwładniać
Pochodzenie
Zob. bezwładny, władać
1. ciosem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | uwolnić, wyzwolić | |
| hiperonimy: | unieruchomić |
Połączenia
- kobieta obezwładniła; funkcjonariusze, policjanci obezwładnili
- obezwładnić bandytę, kierowcę, napastnika, przestępcę, rabusia, sprawcę czegoś, strażnika, złodzieja
- obezwładnić (jednym) ciosem, gazem
- obezwładnić skutecznie, szybko
- musieć, próbować obezwładnić
- obezwładnić i okraść, obezwładnić i odwieźć, obezwładnić i przewieźć, obezwładnić i skuć, obezwładnić i zatrzymać
Cytaty
|
- Jest nas czterech - tłumaczył - a ich dwóch [...]. Więc moglibyśmy całkiem zwyczajnie na nich napaść i obezwładnić. źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zorro, załóż okulary!, 2001 |
|
|
Schorowane biedactwo, które nie miało siły przekręcić klucza w zamku, obezwładniło Stenię jednym ruchem, drugim zakneblowało, trzecim przywiązało do krzesła. źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Czarna wdowa atakuje, 2009 |
|
|
Tylko dzięki refleksowi pana od WF udało się obezwładnić napastnika. źródło: NKJP: Dorota Abramowicz: Guzik czasu, 2006 |
|
|
Zastałem go przy tej czynności, zacząłem śledzić, więc obezwładnił mnie chloroformem. źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1967 |
|
|
[...] ten moment zawahania wystarczył, aby go obezwładniono i wyrwano z ręki pistolet. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: zdrada, 1991 |
Składnia
|
+ | obezwładnić | + |
KOGO +
(CZYM)
|
2. spojrzeniem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | sparaliżować | |
| hiperonimy: | osłabić |
Połączenia
- strach obezwładnił; panika obezwładniła; wzruszenie obezwładniło kogoś
- obezwładnić spojrzeniem
Cytaty
|
Odetchnęłam. Jej płomienna energia obezwładniła mnie na chwilę. źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006 |
|
|
Kinga stała niemo, bez ruchu, pierwszy raz w życiu doznając wzruszenia, które zupełnie ją obezwładniło, bezradna w obliczu dobra takiej miary, iż wszelkie gesty i słowa dziękczynne wydawały się żenująco niestosowne [...]. źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005 |
|
|
Stojąc nieruchomo, obezwładniona strachem, słyszała wokół siebie ostrożne stąpania i szmery. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952 |
Składnia
|
+ | obezwładnić | + |
KOGO +
(CZYM)
|