UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

odbudować się

Chronologizacja

SJPWar, SJPDor, SJPSz, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. budować

1. kraj

Definicja

zostać odbudowanym ze zniszczeń

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

Połączenia

odbudował się kraj; odbudowała się stolica, Warszawa, wieś; odbudowało się miasto
odbudować się po powodzi, po pożarze, po trzęsieniu ziemi, po wojnie; z gruzów, z ruin

Cytaty

	Po wojnie osada odbudowała się, utworzono m.in. liceum ogólnokształcące. źródło: NKJP: Lech Szaraniec: Górny Śląsk, 1997
	Kraków nawet po powodzi odbuduje się szybko. źródło: Internet
	Wieś szybko odbudowała się, ale uraz do silnych wiatrów pozostał na długie lata. źródło: Internet
	Po wojnie ulica odbudowała się szybko i znowu nabrała blasku. źródło: Internet
	Pyskowice bardzo szybko odbudowały się ze zniszczeń. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odbuduję się	odbudujemy się
2 os.	odbudujesz się	odbudujecie się
3 os.	odbuduje się	odbudują się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odbudowałem się +(e)m się odbudował	odbudowałam się +(e)m się odbudowała	odbudowałom się +(e)m się odbudowało	odbudowaliśmy się +(e)śmy się odbudowali	odbudowałyśmy się +(e)śmy się odbudowały
2 os.	odbudowałeś się +(e)ś się odbudował	odbudowałaś się +(e)ś się odbudowała	odbudowałoś się +(e)ś się odbudowało	odbudowaliście się +(e)ście się odbudowali	odbudowałyście się +(e)ście się odbudowały
3 os.	odbudował się	odbudowała się	odbudowało się	odbudowali się	odbudowały się

bezosobnik: odbudowano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odbudujmy się
2 os.	odbuduj się	odbudujcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odbudowałbym się bym się odbudował	odbudowałabym się bym się odbudowała	odbudowałobym się bym się odbudowało	odbudowalibyśmy się byśmy się odbudowali	odbudowałybyśmy się byśmy się odbudowały
2 os.	odbudowałbyś się byś się odbudował	odbudowałabyś się byś się odbudowała	odbudowałobyś się byś się odbudowało	odbudowalibyście się byście się odbudowali	odbudowałybyście się byście się odbudowały
3 os.	odbudowałby się by się odbudował	odbudowałaby się by się odbudowała	odbudowałoby się by się odbudowało	odbudowaliby się by się odbudowali	odbudowałyby się by się odbudowały

bezosobnik: odbudowano by się

bezokolicznik: odbudować się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odbudowawszy się

gerundium: odbudowanie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odbudowanie się	odbudowania się
D.	odbudowania się	odbudowań się
C.	odbudowaniu się	odbudowaniom się
B.	odbudowanie się	odbudowania się
N.	odbudowaniem się	odbudowaniami się
Ms.	odbudowaniu się	odbudowaniach się
W.	odbudowanie się	odbudowania się

odpowiednik aspektowy: odbudowywać się

Składnia

Rz_nieżywotny

odbudować się

2. przemysł

Definicja

zostać przywróconym do poprzedniego stanu funkcjonowania czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

odbudował się handel, przemysł, rynek wewnętrzny; odbudowała się gospodarka; odbudowało się rolnictwo

Cytaty

Nie od dziś wiadomo, że polski przemysł nie odbuduje się sam, że przede wszystkim nie odbuduje się bez poważnego wkładu kapitałowego.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 25.08.1995

Odbudowała się produkcja przemysłowa, w ostatnich miesiącach dynamika wyniosła ponad 9% w październiku i 16% - w listopadzie.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 21.12.1999

Fundusz szacuje, że światowa gospodarka potrzebuje trzech lat, aby odbudować się po kryzysie.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odbuduję się	odbudujemy się
2 os.	odbudujesz się	odbudujecie się
3 os.	odbuduje się	odbudują się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odbudowałem się +(e)m się odbudował	odbudowałam się +(e)m się odbudowała	odbudowałom się +(e)m się odbudowało	odbudowaliśmy się +(e)śmy się odbudowali	odbudowałyśmy się +(e)śmy się odbudowały
2 os.	odbudowałeś się +(e)ś się odbudował	odbudowałaś się +(e)ś się odbudowała	odbudowałoś się +(e)ś się odbudowało	odbudowaliście się +(e)ście się odbudowali	odbudowałyście się +(e)ście się odbudowały
3 os.	odbudował się	odbudowała się	odbudowało się	odbudowali się	odbudowały się

bezosobnik: odbudowano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odbudujmy się
2 os.	odbuduj się	odbudujcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odbudowałbym się bym się odbudował	odbudowałabym się bym się odbudowała	odbudowałobym się bym się odbudowało	odbudowalibyśmy się byśmy się odbudowali	odbudowałybyśmy się byśmy się odbudowały
2 os.	odbudowałbyś się byś się odbudował	odbudowałabyś się byś się odbudowała	odbudowałobyś się byś się odbudowało	odbudowalibyście się byście się odbudowali	odbudowałybyście się byście się odbudowały
3 os.	odbudowałby się by się odbudował	odbudowałaby się by się odbudowała	odbudowałoby się by się odbudowało	odbudowaliby się by się odbudowali	odbudowałyby się by się odbudowały

bezosobnik: odbudowano by się

bezokolicznik: odbudować się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odbudowawszy się

gerundium: odbudowanie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odbudowanie się	odbudowania się
D.	odbudowania się	odbudowań się
C.	odbudowaniu się	odbudowaniom się
B.	odbudowanie się	odbudowania się
N.	odbudowaniem się	odbudowaniami się
Ms.	odbudowaniu się	odbudowaniach się
W.	odbudowanie się	odbudowania się

odpowiednik aspektowy: odbudowywać się

Składnia

Rz_nieżywotny

odbudować się

3. odrosnąć

Definicja

zostać odtworzonym przez naturę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

odnowić się

Połączenia

odbudował się układ odpornościowy; odbudowała się flora bakteryjna, skóra; odbudowały się czerwone ciałka krwi, kości
odbudować się samoistnie, w sposób naturalny

Cytaty

	Raz odessana tkanka tłuszczowa w danym miejscu nie odbuduje się już nigdy w takiej ilości jak przed zabiegiem, ponieważ komórki tłuszczowe powstają tylko w okresie dzieciństwa i dojrzewania. źródło: Internet
	[...] wzory linii papilarnych nie ulegają zmianom w ciągu życia i potrafią odbudować się w uprzednim kształcie nawet po zniszczeniu, na przykład wskutek oparzenia. źródło: NKJP: Adam Pisarek: Znane nieznane, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1994-12-23
	[...] populacja nie jest w stanie odbudować się w szybkim tempie ze względu na jednoczesny zły stan całych ekosystemów morskich [...]. źródło: NKJP: Dorsz atlantycki, Wikipedia.pl, 2009-05-01
	[...] może twój synek miał kurację antybiotykową i nie odbudowała się mikroflora w jelitach? źródło: NKJP: Notoryczne krwawienie z nosa (2,5 roku), Usenet , 2004-08-16
	Powiedzieli mi, że za 2 lata kości odbudują się całkowicie. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odbuduję się	odbudujemy się
2 os.	odbudujesz się	odbudujecie się
3 os.	odbuduje się	odbudują się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odbudowałem się +(e)m się odbudował	odbudowałam się +(e)m się odbudowała	odbudowałom się +(e)m się odbudowało	odbudowaliśmy się +(e)śmy się odbudowali	odbudowałyśmy się +(e)śmy się odbudowały
2 os.	odbudowałeś się +(e)ś się odbudował	odbudowałaś się +(e)ś się odbudowała	odbudowałoś się +(e)ś się odbudowało	odbudowaliście się +(e)ście się odbudowali	odbudowałyście się +(e)ście się odbudowały
3 os.	odbudował się	odbudowała się	odbudowało się	odbudowali się	odbudowały się

bezosobnik: odbudowano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odbudujmy się
2 os.	odbuduj się	odbudujcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odbudowałbym się bym się odbudował	odbudowałabym się bym się odbudowała	odbudowałobym się bym się odbudowało	odbudowalibyśmy się byśmy się odbudowali	odbudowałybyśmy się byśmy się odbudowały
2 os.	odbudowałbyś się byś się odbudował	odbudowałabyś się byś się odbudowała	odbudowałobyś się byś się odbudowało	odbudowalibyście się byście się odbudowali	odbudowałybyście się byście się odbudowały
3 os.	odbudowałby się by się odbudował	odbudowałaby się by się odbudowała	odbudowałoby się by się odbudowało	odbudowaliby się by się odbudowali	odbudowałyby się by się odbudowały

bezosobnik: odbudowano by się

bezokolicznik: odbudować się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odbudowawszy się

gerundium: odbudowanie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odbudowanie się	odbudowania się
D.	odbudowania się	odbudowań się
C.	odbudowaniu się	odbudowaniom się
B.	odbudowanie się	odbudowania się
N.	odbudowaniem się	odbudowaniami się
Ms.	odbudowaniu się	odbudowaniach się
W.	odbudowanie się	odbudowania się

odpowiednik aspektowy: odbudowywać się

Składnia

Rz_nieżywotny

odbudować się

4. psychicznie

Definicja

pot.

przywrócić siebie do poprzedniego stanu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

odbudować się fizycznie; duchowo, psychicznie

Cytaty

	Musimy do tego czasu odbudować się fizycznie, żeby wróciły siły - dodaje szkoleniowiec. źródło: NKJP: (PIM): Przed testami prawdy, Dziennik Polski, 2001-05-02
	Ważne, żebyśmy odbudowali się psychicznie. Dla nas porażki na Wembley i w Chorzowie były potwornymi ciosami. źródło: NKJP: PIŁKA NOŻNA. Dziś mecz Polska - Czechy, Gazeta Wyborcza, 1999-04-28
	Odbuduj się, zapomnij o małych ludziach, pomyśl o nas, którzy chcą Cię słyszeć. Trzymam kciuki chociaż czasami potrzebny jest czas na przemyślenia i zmiany. źródło: Internet
	Jeśli potraktujemy odpoczynek jako formę medytacji, odbudujemy się fizycznie, psychicznie i duchowo. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odbuduję się	odbudujemy się
2 os.	odbudujesz się	odbudujecie się
3 os.	odbuduje się	odbudują się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odbudowałem się +(e)m się odbudował	odbudowałam się +(e)m się odbudowała	odbudowałom się +(e)m się odbudowało	odbudowaliśmy się +(e)śmy się odbudowali	odbudowałyśmy się +(e)śmy się odbudowały
2 os.	odbudowałeś się +(e)ś się odbudował	odbudowałaś się +(e)ś się odbudowała	odbudowałoś się +(e)ś się odbudowało	odbudowaliście się +(e)ście się odbudowali	odbudowałyście się +(e)ście się odbudowały
3 os.	odbudował się	odbudowała się	odbudowało się	odbudowali się	odbudowały się

bezosobnik: odbudowano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odbudujmy się
2 os.	odbuduj się	odbudujcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odbudowałbym się bym się odbudował	odbudowałabym się bym się odbudowała	odbudowałobym się bym się odbudowało	odbudowalibyśmy się byśmy się odbudowali	odbudowałybyśmy się byśmy się odbudowały
2 os.	odbudowałbyś się byś się odbudował	odbudowałabyś się byś się odbudowała	odbudowałobyś się byś się odbudowało	odbudowalibyście się byście się odbudowali	odbudowałybyście się byście się odbudowały
3 os.	odbudowałby się by się odbudował	odbudowałaby się by się odbudowała	odbudowałoby się by się odbudowało	odbudowaliby się by się odbudowali	odbudowałyby się by się odbudowały

bezosobnik: odbudowano by się

bezokolicznik: odbudować się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odbudowawszy się

gerundium: odbudowanie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odbudowanie się	odbudowania się
D.	odbudowania się	odbudowań się
C.	odbudowaniu się	odbudowaniom się
B.	odbudowanie się	odbudowania się
N.	odbudowaniem się	odbudowaniami się
Ms.	odbudowaniu się	odbudowaniach się
W.	odbudowanie się	odbudowania się

odpowiednik aspektowy: odbudowywać się

Składnia

Rz_osobowy

odbudować się

JAK

5. swój dom

Definicja

postawić na nowo własny dom

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

Połączenia

odbudować się po powodzi, po pożarze, po wojnie

Cytaty

	Najprędzej po wojnie odbudował się tu Gugała. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996
	Mają dość budowania się po górach. - Odbudujemy się - zapewnia desperacko pani Danuta - choć zdrowia ciężko pracującemu mężowi nikt nie wróci. źródło: NKJP: Pozostał mi zakaz wstępu do domu..., Dziennik Polski, 2001-10-02
	Pogorzelcy utworzyli zespół odbudowy i dzięki pomocy Państwa w okresie jednego roku odbudowali się prawie całkowicie. źródło: Internet
	Dużym wysiłkiem rodziny odbudowaliśmy się – dom, chlew, obora. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odbuduję się	odbudujemy się
2 os.	odbudujesz się	odbudujecie się
3 os.	odbuduje się	odbudują się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odbudowałem się +(e)m się odbudował	odbudowałam się +(e)m się odbudowała	odbudowałom się +(e)m się odbudowało	odbudowaliśmy się +(e)śmy się odbudowali	odbudowałyśmy się +(e)śmy się odbudowały
2 os.	odbudowałeś się +(e)ś się odbudował	odbudowałaś się +(e)ś się odbudowała	odbudowałoś się +(e)ś się odbudowało	odbudowaliście się +(e)ście się odbudowali	odbudowałyście się +(e)ście się odbudowały
3 os.	odbudował się	odbudowała się	odbudowało się	odbudowali się	odbudowały się

bezosobnik: odbudowano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odbudujmy się
2 os.	odbuduj się	odbudujcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odbudowałbym się bym się odbudował	odbudowałabym się bym się odbudowała	odbudowałobym się bym się odbudowało	odbudowalibyśmy się byśmy się odbudowali	odbudowałybyśmy się byśmy się odbudowały
2 os.	odbudowałbyś się byś się odbudował	odbudowałabyś się byś się odbudowała	odbudowałobyś się byś się odbudowało	odbudowalibyście się byście się odbudowali	odbudowałybyście się byście się odbudowały
3 os.	odbudowałby się by się odbudował	odbudowałaby się by się odbudowała	odbudowałoby się by się odbudowało	odbudowaliby się by się odbudowali	odbudowałyby się by się odbudowały

bezosobnik: odbudowano by się

bezokolicznik: odbudować się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odbudowawszy się

gerundium: odbudowanie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odbudowanie się	odbudowania się
D.	odbudowania się	odbudowań się
C.	odbudowaniu się	odbudowaniom się
B.	odbudowanie się	odbudowania się
N.	odbudowaniem się	odbudowaniami się
Ms.	odbudowaniu się	odbudowaniach się
W.	odbudowanie się	odbudowania się

odpowiednik aspektowy: odbudowywać się

Składnia

Rz_osobowy

odbudować się

6. przyjaźń

Definicja

zostać przywróconym do poprzedniego stanu, zwłaszcza w odniesieniu do wartości i relacji społecznych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie prawdy i wartości życiowe

Połączenia

odbudowała się przyjaźń, relacja, więź (z kimś), odbudowały się dobre relacje, dobre stosunki, kontakty przyjacielskie

Cytaty

Ambasador wspomniał słowa Jeziorańskiego: spełniły się moje dwa największe marzenia - odbudowała się przyjaźń polsko-litewska i oba kraje przystąpiły do NATO.

źródło: Internet

Po tragedii utraty żony i dziecka Taylor powrócił do życia z ojcem i relacje między nimi odbudowały się.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odbuduję się	odbudujemy się
2 os.	odbudujesz się	odbudujecie się
3 os.	odbuduje się	odbudują się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odbudowałem się +(e)m się odbudował	odbudowałam się +(e)m się odbudowała	odbudowałom się +(e)m się odbudowało	odbudowaliśmy się +(e)śmy się odbudowali	odbudowałyśmy się +(e)śmy się odbudowały
2 os.	odbudowałeś się +(e)ś się odbudował	odbudowałaś się +(e)ś się odbudowała	odbudowałoś się +(e)ś się odbudowało	odbudowaliście się +(e)ście się odbudowali	odbudowałyście się +(e)ście się odbudowały
3 os.	odbudował się	odbudowała się	odbudowało się	odbudowali się	odbudowały się

bezosobnik: odbudowano się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odbudujmy się
2 os.	odbuduj się	odbudujcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odbudowałbym się bym się odbudował	odbudowałabym się bym się odbudowała	odbudowałobym się bym się odbudowało	odbudowalibyśmy się byśmy się odbudowali	odbudowałybyśmy się byśmy się odbudowały
2 os.	odbudowałbyś się byś się odbudował	odbudowałabyś się byś się odbudowała	odbudowałobyś się byś się odbudowało	odbudowalibyście się byście się odbudowali	odbudowałybyście się byście się odbudowały
3 os.	odbudowałby się by się odbudował	odbudowałaby się by się odbudowała	odbudowałoby się by się odbudowało	odbudowaliby się by się odbudowali	odbudowałyby się by się odbudowały

bezosobnik: odbudowano by się

bezokolicznik: odbudować się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odbudowawszy się

gerundium: odbudowanie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odbudowanie się	odbudowania się
D.	odbudowania się	odbudowań się
C.	odbudowaniu się	odbudowaniom się
B.	odbudowanie się	odbudowania się
N.	odbudowaniem się	odbudowaniami się
Ms.	odbudowaniu się	odbudowaniach się
W.	odbudowanie się	odbudowania się

odpowiednik aspektowy: odbudowywać się

Składnia

Rz_nieżywotny

odbudować się

Data ostatniej modyfikacji: 28.06.2013