UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dama serca

1. w średniowieczu

Definicja

w średniowieczu kobieta adorowana i darzona szczególnym szacunkiem przez rycerza

Warianty

  • pani serca

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Połączenia

  • dama serca rycerza

Cytaty

To uzależnienie od mężczyzn i brak większych perspektyw na polu naukowym przejawiało się w każdej klasie społecznej. Jego może najbardziej humanitarną wersją była kultura dworska i etos rycerski. Tu też faworyzowano mężatki – damą serca rycerza zostawała jedynie kobieta zamężna, bo taka niewiasta wiedziała już, na czym miłość polega.

źródło: NKJP: Magda Jurowicz: Kobiety na traktory! (1): Esensja, 2007-03

[...] epoka średniowiecza to także wspaniałe ideały rycerza, który broni swojej damy serca. Jednakże ostatecznie uważam, że był to okres zacofania, i to wielkiego.

źródło: NKJP: Internet

Tak jak dawniej sposobem na osiągnięcie szczęścia były: śmierć w obronie ojczyzny, walka z niewiernymi czy zdobyte dla damy serca w turnieju rycerskim trofea, tak dziś sposobem tym jest zakup perfum, proszku czy telefonu komórkowego [...]

źródło: NKJP: Ewa Szczęsna: Poetyka reklamy, 2001

Nie wytrzymał pierwszej próby: zjawił się ktoś inny i błędny rycerz Filip Niemcewicz wdeptał w błoto wstążkę, którą obdarowała go pani jego serca, szalony z zazdrości myślał nie o niej, a o sobie.

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Jeżeli ze mną pojedziesz, 1993

Odmiana

typ frazy: fraza rzeczownikowa

ż, odmienny: dama

2. współcześnie

Definicja

żart. 
kobieta, którą kocha dany mężczyzna

Warianty

  • pani serca
  • wybranka serca

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

Połączenia

  • nowa, obecna dama serca

Cytaty

Na ulicy, w parku, szedł pan z damą serca. Kłaniał się pan, uśmiechał. Wszyscy się za panem oglądali, skąd ma pan taki kapelusz.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007

Dziewuchy ze wsi, uciekinierki z domów rodzicielskich i inne pragnące mocnych wrażeń - snuły się po hali, i wystarczyło trochę pieniędzy i elokwencji, żeby zdobyć sobie damę serca na dłuższy lub krótszy czas.

źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Powidoki, 2010

W tym roku mieszkają razem w wynajętym domu obok Wimbledonu. Dama serca rewanżuje się siedząc na trybunie podczas meczu Andrieja. Wystarczy, że ich wzrok się spotka. Miłość wzmacnia człowieka.

źródło: NKJP: Dariusz Wołowski: Tenis: Wimbledon, Gazeta Wyborcza, 1994-06-29

Nelson twierdzi, że zakochał się w Evelyn od pierwszego wejrzenia (w ten sam sposób zakochiwał się później we wszystkich swoich damach serca). Pobrali się w czterdziestym pierwszym, niespełna rok od ich pierwszego spotkania.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: On i one, Gazeta Wyborcza, 1998-08-13

Nie tylko Dzień Zakochanych, ale każda inna okazja jest dobra, aby panią swego serca obdarować różanymi kosmetykami.

źródło: NKJP: Różana przyjemność, Dziennik Polski, 2006-02-16

- [...] Ponoć niedługo zmieniasz stan cywilny. Kim jest wybranka serca?
- Nazywa się Kasia i jest moją największą miłością.

źródło: NKJP: Lubię grać przeciwko faworytom, Dziennik Polski, 2001-07-18

Odmiana

typ frazy: fraza rzeczownikowa

ż, odmienny: dama
Data ostatniej modyfikacji: 06.10.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj