Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
zapłaczę |
zapłaczemy |
|||
2 os. |
zapłaczesz |
zapłaczecie |
|||
3 os. |
zapłacze |
zapłaczą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zapłakałem +(e)m zapłakał |
zapłakałam +(e)m zapłakała |
zapłakałom +(e)m zapłakało |
zapłakaliśmy +(e)śmy zapłakali |
zapłakałyśmy +(e)śmy zapłakały |
2 os. |
zapłakałeś +(e)ś zapłakał |
zapłakałaś +(e)ś zapłakała |
zapłakałoś +(e)ś zapłakało |
zapłakaliście +(e)ście zapłakali |
zapłakałyście +(e)ście zapłakały |
3 os. |
zapłakał |
zapłakała |
zapłakało |
zapłakali |
zapłakały |
bezosobnik: zapłakano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
zapłaczmy |
|
2 os. |
zapłacz |
zapłaczcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zapłakałbym bym zapłakał |
zapłakałabym bym zapłakała |
zapłakałobym bym zapłakało |
zapłakalibyśmy byśmy zapłakali |
zapłakałybyśmy byśmy zapłakały |
2 os. |
zapłakałbyś byś zapłakał |
zapłakałabyś byś zapłakała |
zapłakałobyś byś zapłakało |
zapłakalibyście byście zapłakali |
zapłakałybyście byście zapłakały |
3 os. |
zapłakałby by zapłakał |
zapłakałaby by zapłakała |
zapłakałoby by zapłakało |
zapłakaliby by zapłakali |
zapłakałyby by zapłakały |
bezosobnik: zapłakano by
bezokolicznik: zapłakać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zapłakawszy
gerundium: zapłakanie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | zapłakanie |
zapłakania |
D. | zapłakania |
zapłakań |
C. | zapłakaniu |
zapłakaniom |
B. | zapłakanie |
zapłakania |
N. | zapłakaniem |
zapłakaniami |
Ms. | zapłakaniu |
zapłakaniach |
W. | zapłakanie |
zapłakania |
odpowiednik aspektowy: płakać
Pochodzenie
Zob. płakać
1. z bezsilności
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
Połączenia
- dziecko, niemowlę zapłakało
- zapłakać nad grobem; nad sobą
- zapłakać z bezsilności, z bólu, z radości, z rozczarowania, z rozczulenia, z rozpaczy, ze szczęścia
- zapłakać za matką, za ojcem
- zapłakać rzewnie, żałośnie
- zapłakany mężczyzna, zapłakana żona
Cytaty
Jakieś dziecko zapłakało, stropiona matka próbowała je uspokoić. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003 |
|
Ledwie znalazł w sobie siły, by dowlec się do ławki. Siadł na niej, ukrył twarz w dłoniach i zapłakał. źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz: Diabeł na dzwonnicy, 1998 |
|
Usiadł na ziemi, z sercem przepełnionym żałością, i zapłakał nad swoim oraz jej losem. Szlochał tak głośno, że nawet nie usłyszał, kiedy podeszli czterej rabusie. źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999 |
|
Jesteśmy zżytą rodziną, więc te rozłąki bardzo żonie doskwierały. Jak patrzyła na puste krzesła, to nie raz, nie dwa zapłakała za swoimi synkami. źródło: NKJP: Ewa Dobrowolska: Pięciu ich miała, armii ich wydała, Dziennik Łódzki, 2004-12-24 |
Składnia
Rzosobowy | + | zapłakać | + |
(nad KIM/CZYM | za KIM/CZYM)
|
2. na swój los
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
Relacje znaczeniowe
synonimy: | zaszlochać |
Cytaty
- To przeze mnie - zapłakał. - Przepraszam, to wszystko moja wina. źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Skarb w glinianym naczyniu, 2008 |
|
- Wszystko mnie boli - zapłakała Zandina. źródło: NKJP: Beata Ostrowicka: Kraina kolorów: księga intryg, 1999 |
Składnia
Rzosobowy | + | zapłakać | + |
MOWA WPROST
|