UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nabyć

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *nabyti 'osiągnąć coś, zdobyć, nabyć'

Zob.  być 

1. nieruchomość

Definicja

urzęd. 
uzyskać własność czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes handel i usługi

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność

Połączenia

  • inwestor, klient, konsument, właściciel; koncern nabył; gmina, spółdzielnia, spółka nabyła coś; miasto nabyło; rodzice nabyli coś
  • nabyć żywność; bilet; alkohol; budynki, dom, działkę, gmach, gospodarstwo, grunt, lokal, mieszkanie, nieruchomość, parcelę, ziemię; paliwo; odkurzacz, samochód, wóz; rzecz, towar; akcje, udziały
  • nabyć drogą kupna, licytacji...
  • nabyć na giełdzie, na rynku wtórnym; na własność
  • nabyć od agencji, od gminy, od miasta, od skarbu państwa
  • nabyć przez zasiedzenie
  • nabyć w księgarniach, w piekarni, w sklepie; w drodze kupna, spadku..., w wyniku reformy, umowy...
  • nabyć za bony, za gotówkę, za grosze, za pieniądze, za połowę ceny, za złotówkę
  • chętnie, łatwo, tanio; legalnie, uczciwie nabyć
  • nabyć i sprzedać
  • nabycie i zbycie

Cytaty

Ostatnio nabyliśmy dwa nowoczesne zestawy sprzętu ratownictwa drogowego.

źródło: NKJP: S. Żagiel: Lasy najbardziej zagrożone, Tygodnik Ciechanowski, 2007-02-05

[...] te same akcje można po kilku miesiącach nabyć na giełdzie, gdzie nie ma możliwości sprawdzania tożsamości inwestora.

źródło: NKJP: Paweł Wujec: Nowe plany giełdowe ministra Kaczmarka, Gazeta Wyborcza, 1994-07-15

[...] zgodnie z umową nabycia od miasta nieruchomości przy ul. Długiej 43-45, obecny właściciel ma czas na rozpoczęcie modernizacji.

źródło: NKJP: W skrócie, Nowiny Raciborskie, 2006-06-27

Natomiast użytkownik nieruchomości, najemca, dzierżawca lub osoba mająca do nieruchomości inny tytuł prawny [...] są posiadaczami zależnymi i jako tacy nie nabędą nieruchomości przez zasiedzenie.

źródło: NKJP: Zasiedzenie nieruchomości, Dziennik Polski, 2003-11-12

Interesują mnie nie tylko książki polskie ale i zagraniczne. Chętnie nabędę też numery czasopism: Naval Architecture i Motor Ship z ostatnich 2 lat.

źródło: NKJP: Usenet, 2001-10-10

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nabędę
 nabędziemy
2 os. nabędziesz
 nabędziecie
3 os. nabędzie
 nabędą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nabyłem
+(e)m nabył
 nabyłam
+(e)m nabyła
 nabyłom
+(e)m nabyło
 nabyliśmy
+(e)śmy nabyli
 nabyłyśmy
+(e)śmy nabyły
2 os. nabyłeś
+(e)ś nabył
 nabyłaś
+(e)ś nabyła
 nabyłoś
+(e)ś nabyło
 nabyliście
+(e)ście nabyli
 nabyłyście
+(e)ście nabyły
3 os. nabył
 nabyła
 nabyło
 nabyli
 nabyły

bezosobnik: nabyto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nabądźmy
2 os. nabądź
 nabądźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nabyłbym
bym nabył
 nabyłabym
bym nabyła
 nabyłobym
bym nabyło
 nabylibyśmy
byśmy nabyli
 nabyłybyśmy
byśmy nabyły
2 os. nabyłbyś
byś nabył
 nabyłabyś
byś nabyła
 nabyłobyś
byś nabyło
 nabylibyście
byście nabyli
 nabyłybyście
byście nabyły
3 os. nabyłby
by nabył
 nabyłaby
by nabyła
 nabyłoby
by nabyło
 nabyliby
by nabyli
 nabyłyby
by nabyły

bezosobnik: nabyto by

bezokolicznik: nabyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nabywszy

gerundium: nabycie

imiesłów przymiotnikowy bierny: nabyty

odpowiednik aspektowy: nabywać

Składnia

Rzosobowy + nabyć +
CO

2. obywatelstwo

Definicja

urzęd. 
uzyskać coś na podstawie przepisów prawnych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa regulacje prawne

Połączenia

  • pracownik nabył coś; osoba nabyła coś; cudzoziemcy nabyli coś
  • nabyć obywatelstwo, prawa emerytalne, spadkowe..., prawa do kwartalnej waloryzacji, do zasiłku...; uprawnienia emerytalne, kombatanckie...
  • nabyć na mocy przepisów, ustawy..., na podstawie koncesji, ustawy...
  • nabyć w wyniku reformy, umowy...
  • legalnie nabyć

Cytaty

Jeśli udałoby się nam uzyskać zaliczenie służby wojskowej do stażu, wówczas w ciągu pięciu lat jeszcze 4 tys. pracowników nabyłoby uprawnienia emerytalne.

źródło: NKJP: Barbara Warpechowska i Marek Dreszer: Rozmowa z wiceministrem przemysłu Jerzym Markowskim, Gazeta Wyborcza, 1995-12-05

Nabycie obywatelstwa polskiego na podstawie ust. 1 i 2 przez małoletniego, który ukończył 16 lat, może nastąpić jedynie za jego zgodą.

źródło: NKJP: Ustawa o repatriacji, Dziennik Ustaw, 2000

Już od początku działalności koła, jego zarząd przystąpił do kompletowania dokumentów potrzebnych do nabycia praw kombatanckich, czego efektem był szybki wzrost liczby członków do siedemdziesięciu.

źródło: NKJP: (E. Wa): Wspomnienie „nieludzkiej ziemi”, Nowiny Raciborskie, 2002-09-04

[...] wiele grup bezrobotnych pozbawiono nabytego prawa do zasiłku, co ­ zdaniem wnioskodawcy i Trybunału Konstytucyjnego ­ narusza zasady konstytucyjne.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 03.02.1994

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nabędę
 nabędziemy
2 os. nabędziesz
 nabędziecie
3 os. nabędzie
 nabędą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nabyłem
+(e)m nabył
 nabyłam
+(e)m nabyła
 nabyłom
+(e)m nabyło
 nabyliśmy
+(e)śmy nabyli
 nabyłyśmy
+(e)śmy nabyły
2 os. nabyłeś
+(e)ś nabył
 nabyłaś
+(e)ś nabyła
 nabyłoś
+(e)ś nabyło
 nabyliście
+(e)ście nabyli
 nabyłyście
+(e)ście nabyły
3 os. nabył
 nabyła
 nabyło
 nabyli
 nabyły

bezosobnik: nabyto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nabądźmy
2 os. nabądź
 nabądźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nabyłbym
bym nabył
 nabyłabym
bym nabyła
 nabyłobym
bym nabyło
 nabylibyśmy
byśmy nabyli
 nabyłybyśmy
byśmy nabyły
2 os. nabyłbyś
byś nabył
 nabyłabyś
byś nabyła
 nabyłobyś
byś nabyło
 nabylibyście
byście nabyli
 nabyłybyście
byście nabyły
3 os. nabyłby
by nabył
 nabyłaby
by nabyła
 nabyłoby
by nabyło
 nabyliby
by nabyli
 nabyłyby
by nabyły

bezosobnik: nabyto by

bezokolicznik: nabyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nabywszy

gerundium: nabycie

imiesłów przymiotnikowy bierny: nabyty

odpowiednik aspektowy: nabywać

Składnia

Rzosobowy + nabyć +
CO

3. doświadczenia

Definicja

książk. 
uzyskać cechę wyrażoną podrzędnym rzeczownikiem

Noty o użyciu

Uznawane za niepoprawne:  nabyć + co .

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • absolwenci nabyli czegoś
  • nabyć kwalifikacji, umiejętności, wiedzy, wprawy, zdolności; niepełnosprawności

Cytaty

Pracodawca będzie mógł używać różnych argumentów po to, żeby nakłonić osobę niepełnosprawną, która nabyła niepełnosprawności w zakładzie, do zawarcia takiej ugody.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 27.08.1997

To ważne zwłaszcza na początku, dopóki nie nabędziesz zdolności koncentracji i wyciszenia w każdych warunkach.

źródło: NKJP: Jolanta Sokół-Jedlińska: Duchowość na co dzień, 2004

Przede wszystkim muszą zwrócić uwagę na skutki działania alkoholu, aby mogli nabyć wprawy w ocenie stopnia upojenia alkoholowego.

źródło: NKJP: Wayne Bartz, Roger Vogler: Nastolatki i alkohol: Kiedy nie wystarczy powiedzieć „nie”, 1999

Dzięki nabyciu umiejętności obsługiwania Internetu, beneficjentom będzie łatwiej szukać pracy w sieci oraz zamieszczać własne oferty.

źródło: NKJP: (Sok): Bezpłatne szkolenia dla rolników, Echo Dnia, 2006-12-06

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nabędę
 nabędziemy
2 os. nabędziesz
 nabędziecie
3 os. nabędzie
 nabędą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nabyłem
+(e)m nabył
 nabyłam
+(e)m nabyła
 nabyłom
+(e)m nabyło
 nabyliśmy
+(e)śmy nabyli
 nabyłyśmy
+(e)śmy nabyły
2 os. nabyłeś
+(e)ś nabył
 nabyłaś
+(e)ś nabyła
 nabyłoś
+(e)ś nabyło
 nabyliście
+(e)ście nabyli
 nabyłyście
+(e)ście nabyły
3 os. nabył
 nabyła
 nabyło
 nabyli
 nabyły

bezosobnik: nabyto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nabądźmy
2 os. nabądź
 nabądźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nabyłbym
bym nabył
 nabyłabym
bym nabyła
 nabyłobym
bym nabyło
 nabylibyśmy
byśmy nabyli
 nabyłybyśmy
byśmy nabyły
2 os. nabyłbyś
byś nabył
 nabyłabyś
byś nabyła
 nabyłobyś
byś nabyło
 nabylibyście
byście nabyli
 nabyłybyście
byście nabyły
3 os. nabyłby
by nabył
 nabyłaby
by nabyła
 nabyłoby
by nabyło
 nabyliby
by nabyli
 nabyłyby
by nabyły

bezosobnik: nabyto by

bezokolicznik: nabyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nabywszy

gerundium: nabycie

imiesłów przymiotnikowy bierny: nabyty

odpowiednik aspektowy: nabywać

Składnia

Rz osobowy + nabyć +
CZEGO
Data ostatniej modyfikacji: 03.01.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN