UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przeciwnie I

II

przysłówek

Chronologizacja

SPXVI: 147, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP 1534, SPXVI

Odmiana

część mowy: przysłówek

Pochodzenie

Zob. przeciwny

1. inaczej

Definicja

tak bardzo inaczej niż w innych wypadkach, o jakich mowa, że nie ma między tymi wypadkami niczego takiego samego

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  na odwrót II, odwrotnie I, wspak
hiperonimy:  inaczej I

Połączenia

  • myśleć przeciwnie, sądzić przeciwnie, stało się przeciwnie, uważać przeciwnie, zakładać przeciwnie
  • całkiem przeciwnie, dokładnie przeciwnie, wprost przeciwnie, zupełnie przeciwnie

Cytaty

U nas to, co w tamtych latach wypisywano, nigdy chyba nie miało większego znaczenia i oddziaływało wręcz przeciwnie, niż pragnęli szefowie ówczesnej propagandy.

źródło: NKJP: Stanisław Głąbiński: Polityka po amerykańsku, 1996

- Zwłaszcza - dodał Yarpen Zigrin - że czary też pewnikiem mają swoje granice możliwości, których, przeciwnie do naszych, nie znamy.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992

Pomiędzy radzieckością a rosyjskością nikt tam - przeciwnie niż w Polsce - nie czynił znaku równania.

źródło: NKJP: Janusz Rolicki: Edward Gierek: życie i narodziny legendy, 2002

Chociaż niekiedy dzieje się wręcz przeciwnie, niż zamierzasz.

źródło: NKJP: Andrzej Zaniewski: Król Tanga, 1997

Stwierdzono, że żaden z tych czynników się nie zmienia w wyniku stosowania gestagenów, przeciwnie niż pod wpływem syntetycznych.

źródło: NKJP: Marek Pawlikowski: Leczenie hormonami i pochodnymi hormonów, 1996

Składnia

bez ograniczeń + przeciwnie +
do KOGO/CZEGO | niż KTO/CO

2. w przeciwnym kierunku

Definicja

w takim kierunku, że to, o czym mowa, jest zwrócone tyłem do pewnego obiektu w pewnej odległości od niego

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni kierunek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  odwrotnie I

Połączenia

  • skierować przeciwnie, uciekać przeciwnie, zorientować przeciwnie

Cytaty

Sala ta była grawitacyjnie zorientowana przeciwnie do kopuły kinetyków i po drodze trafili na przegub ciążenia, pułkownikowi rozsypał się tytoń z fajki, musiał go myślą ściągać z powrotem grudka po grudce, wszedł do mesy klnąc pod nosem.

źródło: NKJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2005

Przeciwnie do kierunku jazdy, w strefie ograniczonego postoju, przed przejściem dla pieszych, blokując wjazd na parking, w zatoce, na przystanku, wzdłuż żółtej zygzakowatej linii.

źródło: NKJP: Zbigniew Kruszyński: Na lądach i morzach: opisy i opowiadania, 1999

Składnia

bez ograniczeń + przeciwnie +
do CZEGO
Data ostatniej modyfikacji: 26.01.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj