UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pogański

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Od: poganin

1. związany z poganinem

Definicja

związany z poganinem - człowiekiem, który wierzył w wielu bogów w okresie poprzedzającym wprowadzenie chrześcijaństwa

Cytaty

Odmiana

część mowy: przymiotnik

1.a lud

Definicja

składający się z pogan

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Połączenia

  • pogańskie ludy, narody, plemiona

Cytaty

Prusy (dawne niemieckie Prusy Wschodnie, a obecnie Warmia i Mazury) zamieszkałe były we wczesnym średniowieczu przez drobne, pogańskie plemiona pruskie, pokrewne Litwinom.

źródło: NKJP: Mariusz Kulesza: Morfogeneza miast na obszarze Polski Środkowej w okresie przedrozbiorowym : dawne województwa łęczyckie i sieradzkie, 2001

Podziwu godne były natomiast zainteresowanie i ofiarność Towarzystwa Najświętszego Sakramentu, jeśli chodzi o pracę na misjach wśród pogańskich ludów Azji i Ameryki.

źródło: NKJP: Zbigniew Mikołejko: Żywoty świętych poprawione, 2000

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pogański
pogański
pogański
pogańskie
pogańska
D. pogańskiego
pogańskiego
pogańskiego
pogańskiego
pogańskiej
C. pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiej
B. pogańskiego
pogańskiego
pogański
pogańskie
pogańską
N. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańską
Ms. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskiej
W. pogański
pogański
pogański
pogańskie
pogańska
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pogańscy
pogańscy
pogańskie
pogańskie
D. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskich
C. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
B. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskie
N. pogańskimi
pogańskimi
pogańskimi
pogańskimi
Ms. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskich
W. pogańscy
pogańscy
pogańskie
pogańskie

1.b władca

Definicja

będący poganinem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Połączenia

  • pogański książę, mędrzec, władca; pogańscy sąsiedzi; Litwini, Prusowie, Słowianie, Szwedzi; kapłan pogański

Cytaty

Ostatni pogańscy władcy Bułgarii są mocno przywiązani do religii swych przodków i starają się poprzez prześladowania chrześcijan uniemożliwić chrystianizację swoich poddanych [...].

źródło: NKJP: Mirosław J. Leszka: Wizerunek władców pierwszego państwa bułgarskiego w bizantyńskich źródłach pisanych VIII- I połowa XII w, 2003

Biblijny opis narodzin Chrystusa ukazuje nam jeszcze przedziwną solidarność, w której jednoczą się aniołowie, pasterze i pogańscy mędrcy.

źródło: NKJP: Józef Życiński: Ziarno samotności, 1997

Zaduszki wywodzą się z uroczystości pogańskich Słowian, które obchodzono cztery razy w ciągu roku.

źródło: NKJP: Zaduma, nostalgia, wspomnienia, Dziennik Polski - Proszowice, 2002-11-04

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pogański
pogański
pogański
pogańskie
pogańska
D. pogańskiego
pogańskiego
pogańskiego
pogańskiego
pogańskiej
C. pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiej
B. pogańskiego
pogańskiego
pogański
pogańskie
pogańską
N. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańską
Ms. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskiej
W. pogański
pogański
pogański
pogańskie
pogańska
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pogańscy
pogańscy
pogańskie
pogańskie
D. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskich
C. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
B. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskie
N. pogańskimi
pogańskimi
pogańskimi
pogańskimi
Ms. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskich
W. pogańscy
pogańscy
pogańskie
pogańskie

1.c kraj

Definicja

zamieszkany przez pogan

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Połączenia

  • pogański kraj, świat; Rzym; pogańska kraina; Bułgaria, Europa, Litwa, Słowiańszczyzna; pogańskie państwa, ziemie; Prusy

Cytaty

[...] miasta pogańskie, nie żydowskie, stawały się żywotnymi ośrodkami chrześcijaństwa aż do jego zahamowania i zniszczenia na skutek inwazji arabskiej w VII wieku.

źródło: NKJP: Jan Gać: Ziemia Święta Kulturowy przewodnik śladami Jezusa, 2009

Zamiast wyprawy krzyżowej do Ziemi Świętej Leszek Biały proponował więc Honoriuszowi III wyprawę do pogańskich Prus.

źródło: NKJP: W Palestynie piwa nie ma, Dziennik Polski - Magazyn, 2003-09-26

W drugiej połowie XIV wieku Krzyżacy rozpoczęli drugi rozdział podbojów - zwrócili się ku pogańskiej Litwie.

źródło: NKJP: Tomasz Ejtminowicz: Największa kupa cegieł w Europie, Gazeta Wyborcza - Magazyn, 1998-03-06

Co sobie myślał w 966 r. władca państwa Polan, pogański książę Mieszko, gdy decydował się na ożenek z Dobrawą i przyjęcie chrztu? Przecież to była rewolucja w pogańskim państwie przepełnionym tradycją, bożkami, zwyczajami, zabobonami, gestami.

źródło: NKJP: Na dobre i na złe, Dziennik Polski - Magazyn, 2002-12-20

Dzieła legendarnego Teorikusa dokonali Dewinowie - ojciec i syn, którzy wznieśli pierwszą w Żarach budowlę ze znakiem Krzyża, a sprowadzeni przez nich franciszkanie pogańską krainę przywrócili jedynemu Bogu.

źródło: NKJP:Jerzy Piotr Majchrzak:HISTORIA, Kronika Ziemi Żarskiej, 4, 1997

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pogański
pogański
pogański
pogańskie
pogańska
D. pogańskiego
pogańskiego
pogańskiego
pogańskiego
pogańskiej
C. pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiej
B. pogańskiego
pogańskiego
pogański
pogańskie
pogańską
N. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańską
Ms. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskiej
W. pogański
pogański
pogański
pogańskie
pogańska
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pogańscy
pogańscy
pogańskie
pogańskie
D. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskich
C. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
B. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskie
N. pogańskimi
pogańskimi
pogańskimi
pogańskimi
Ms. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskich
W. pogańscy
pogańscy
pogańskie
pogańskie

1.d bożek

Definicja

będący przedmiotem kultu dla pogan

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Połączenia

  • pogański bałwan, bóg; pogańska bogini, pogańscy bogowie; pogańskie bóstwa, bożki

Cytaty

[...] Konstantyn Wielki zbudował Bazylikę Narodzenia w Betlejem i Grobu Pańskiego w Jerozolimie. Tam właśnie, gdzie znajdowały się posągi trzech pogańskich bożków wzniesione przez Hadriana.

źródło: NKJP: Jan Nowak-Jeziorański; Zbigniew Mikołejko, Gazeta Wyborcza - Listy, 1994-05-06

Marzanna uosabiana jest ze śmiercią i chorobą. [...] Z tym pogańskim zwyczajem, odczytywanym jako czczenie pogańskich bałwanów, przez wiele wieków walczył Kościół, o czym świadczą zachowane teksty kazań.

źródło: NKJP: Ewa Halewska: Skarb na Lipkach, Nowiny Raciborskie, 2003-04-16

Dziś, gdy położone w sercu Gór Świętokrzyskich wzniesienie odwiedzają tysiące pielgrzymów, aż trudno sobie wyobrazić, że przed wiekami czczono tu pogańskie bóstwa.

źródło: NKJP: Agata Niebudek: Na tysiąc lat zabrzmią nowe dzwony, Echo Dnia, 2006-01-20

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pogański
pogański
pogański
pogańskie
pogańska
D. pogańskiego
pogańskiego
pogańskiego
pogańskiego
pogańskiej
C. pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiej
B. pogańskiego
pogańskiego
pogański
pogańskie
pogańską
N. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańską
Ms. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskiej
W. pogański
pogański
pogański
pogańskie
pogańska
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pogańscy
pogańscy
pogańskie
pogańskie
D. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskich
C. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
B. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskie
N. pogańskimi
pogańskimi
pogańskimi
pogańskimi
Ms. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskich
W. pogańscy
pogańscy
pogańskie
pogańskie

2. związany z poganinem współczesnym

Definicja

związany z poganinem - człowiekiem, który za najważniejsze w życiu uznaje inne wartości, niż te, które głosi chrześcijaństwo

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • pogański świat, Zachód; pogańska Europa

Cytaty

Chrześcijaninem jest się w postawie, zasadach, zachowaniach. Nasze miejsce w pogańskiej Europie jest dlatego, że my jesteśmy - jak i Europa - pogańscy.

źródło: NKJP: Skąd te lęki?, Dziennik Polski - Podhale, 2003-04-25

[...] relatywizm uczy, że ludziom popełniającym zło nie grożą konsekwencje, bo wszystko jest względne, a prawda nie istnieje. Taka postawa pochodzi ze świata pogańskiego [...].

źródło: NKJP: Piotr Polechoński: Przybyłem śladami Jana Pawła II, prasa, 2006

W Paryżu mają Montmartre, w Amsterdamie Dzielnicę Czerwonych Świateł. [...] Zepsuty, pogański Zachód nie wstydzi się swoich domów publicznych, wybitych bordowym aksamitem sal [...]

źródło: NKJP: Katarzyna Sowula: Fototerapia, 2004

Wizja Polski jako misjonarza pogańskiej Europy spędza sen z oczu niejednemu politykowi unijnemu.

źródło: NKJP: Adam Szostkiewicz: Firma Kościół, Polityka, 2004-03-13

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pogański
pogański
pogański
pogańskie
pogańska
D. pogańskiego
pogańskiego
pogańskiego
pogańskiego
pogańskiej
C. pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiej
B. pogańskiego
pogańskiego
pogański
pogańskie
pogańską
N. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańską
Ms. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskiej
W. pogański
pogański
pogański
pogańskie
pogańska
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pogańscy
pogańscy
pogańskie
pogańskie
D. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskich
C. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
B. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskie
N. pogańskimi
pogańskimi
pogańskimi
pogańskimi
Ms. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskich
W. pogańscy
pogańscy
pogańskie
pogańskie

3. związany z pogaństwem - wiarą

Definicja

związany z pogaństwem - wiarą w wielu bogów w okresie poprzedzającym wprowadzenie chrześcijaństwa

Cytaty

Odmiana

część mowy: przymiotnik

3.a wiara

Definicja

będący pogaństwem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Połączenia

  • pogańska religia, wiara; pogańskie wierzenia

Cytaty

Pomorze uniezależniło się od Polski jeszcze w początkowym okresie panowania Bolesława Śmiałego. Część jego mieszkańców zachowała pogańską religię i obyczaje.

źródło: NKJP: Dariusz Piwowarczyk: Słynni rycerze Europy. Rycerze Chrystusa, 2007

Barbara została pojmana i poddana okrutnym torturom za odstąpienie od pogańskiej wiary. Chrystusowej nauki nie wyparła się nawet w obliczu śmierci.

źródło: NKJP: Iwona KAMIEŃSKA: Barbara nie tylko górnicza, Gazeta Krakowska, 2001-12-05

Według pogańskich wierzeń dusza przez trzy dni pozostawała przy zwłokach zmarłego, przez dalsze dni (do siódmego) – przy jego grobie, zaś dnia trzydziestego (lub czterdziestego) opuszczała ten świat.

źródło: NKJP: Joanna Lamparska: Śmierć w wielkim mieście, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2005-04-23

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pogański
pogański
pogański
pogańskie
pogańska
D. pogańskiego
pogańskiego
pogańskiego
pogańskiego
pogańskiej
C. pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiej
B. pogańskiego
pogańskiego
pogański
pogańskie
pogańską
N. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańską
Ms. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskiej
W. pogański
pogański
pogański
pogańskie
pogańska
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pogańscy
pogańscy
pogańskie
pogańskie
D. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskich
C. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
B. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskie
N. pogańskimi
pogańskimi
pogańskimi
pogańskimi
Ms. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskich
W. pogańscy
pogańscy
pogańskie
pogańskie

3.b kult

Definicja

charakterystyczny dla pogaństwa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Połączenia

  • pogański kult, obrządek; chram, ołtarz; pogańska ceremonia; gontyna, świątynia; pogańskie misterium, święto; sanktuarium; pogańskie praktyki, zabobony

Cytaty

Archeolodzy sądzą, że na ziemiach polskich nie było budowli związanych z kultami pogańskimi, lecz tylko „święte miejsca”, święte drzewa, w których zamieszkiwały bóstwa.

źródło: NKJP: Aleksander Jackowski: Polska sztuka ludowa, 1974

Szliśmy za Konstantynem i za wzgórzem odkryliśmy niewielką pogańską świątynię wzniesioną na cześć dwunastu bóstw [...]

źródło: NKJP: Max Gallo: Konstantyn Wielki Imperium Chrystusa, 2009

Rozdział drugi opowiada o wybuchu powstania przeciw Syryjczykom. Zaczął je w Modiin kapłan Matatiasz, [...] burząc pogański ołtarz i zabijając chcącego na nim złożyć ofiarę Judejczyka, nie chciał bowiem dopuścić do znieważenia Prawa Jahwe.

źródło: NKJP: Witold Tyloch: Dzieje ksiąg Starego Testamentu : szkice z krytyki biblijnej, 1981

Data grudniowa odpowiadała pogańskiemu świętu narodzin Słońca Niezwyciężonego (dies natalis Solis invicti), które zostaje wyparte przez chrześcijańskie święto Bożego Narodzenia.

źródło: NKJP: Daniel Olszewski: Dzieje chrześcijaństwa w zarysie, 1996

Upowszechnienie cmentarzy przykościelnych pomogło wyeliminować inny zwyczaj pogański, tj. urządzania zabawy właśnie w miejscu pochówku.

źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce : od średniowiecza do czasów współczesnych : praca zbiorowa, 2004

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pogański
pogański
pogański
pogańskie
pogańska
D. pogańskiego
pogańskiego
pogańskiego
pogańskiego
pogańskiej
C. pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiej
B. pogańskiego
pogańskiego
pogański
pogańskie
pogańską
N. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańską
Ms. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskiej
W. pogański
pogański
pogański
pogańskie
pogańska
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pogańscy
pogańscy
pogańskie
pogańskie
D. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskich
C. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
B. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskie
N. pogańskimi
pogańskimi
pogańskimi
pogańskimi
Ms. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskich
W. pogańscy
pogańscy
pogańskie
pogańskie

3.c kultura

Definicja

wynikający z pogaństwa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Połączenia

  • pogański charakter, rodowód; mit; obrzęd, obyczaj, rytuał, zwyczaj; pogańska cywilizacja, filozofia, kultura, myśl, religijność, tradycja; pogańskie imię; pogańskie legendy, pieśni; literatura pogańska

Cytaty

Kościół starożytny nie sformułował oficjalnie swojego stanowiska wobec kultury pogańskiej grecko-rzymskiej. Religia chrześcijańska wchłaniała z kultury grecko-rzymskiej różne elementy, które nie były sprzeczne z jej zasadami, natomiast swoimi wartościami duchowymi nasycała różne dziedziny życia.

źródło: NKJP: Waldemar Ceran: Historia i bibliografia rozumowana bizantologii polskiej (1800-1998), 1999

W inne święto kościelne - Zielone Świątki i wigilię św. Jana - na terenie całej Słowiańszczyzny urządzano nocne zabawy wokół rozpalonych ognisk, wypełnione tańcem i śpiewem. Ich prastary pogański charakter zgodnie podkreślają przekazy średniowieczne.

źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce : od średniowiecza do czasów współczesnych : praca zbiorowa, 2004

Skąd takie „dowartościowanie” ludzkiej subiektywności przez myśl chrześcijańską, jakie obce było myśli pogańskiej?

źródło: NKJP: Józef Tischner : W krainie schorowanej wyobraźni, 1998

[...]w Prawie salickim czy w edykcie Rotariego tak wiele jest norm i rytuałów o ewidentnie pogańskim rodowodzie.

źródło: NKJP: Karol Modzelewski: Barbarzyńska Europa, 2004

Upowszechnienie cmentarzy przykościelnych pomogło wyeliminować inny zwyczaj pogański, tj. urządzania zabawy właśnie w miejscu pochówku.

źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce : od średniowiecza do czasów współczesnych : praca zbiorowa, 2004

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pogański
pogański
pogański
pogańskie
pogańska
D. pogańskiego
pogańskiego
pogańskiego
pogańskiego
pogańskiej
C. pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiej
B. pogańskiego
pogańskiego
pogański
pogańskie
pogańską
N. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańską
Ms. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskiej
W. pogański
pogański
pogański
pogańskie
pogańska
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pogańscy
pogańscy
pogańskie
pogańskie
D. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskich
C. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
B. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskie
N. pogańskimi
pogańskimi
pogańskimi
pogańskimi
Ms. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskich
W. pogańscy
pogańscy
pogańskie
pogańskie

3.d rodzina

Definicja

wyznający pogaństwo

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Połączenia

  • pogański kraj, świat; pogańska Bułgaria, Litwa; pogańskie państwa; Prusy

Cytaty

[...] Stefan zdecydował się na chrystianizację Węgier, gdyż wiedział, że chrześcijańskie mocarstwa nie będą tolerować w Europie pogańskiego państwa.

źródło: NKJP: Grzegorz Górny; Philip Earl Steele: Władcy nawróceni, Ozon, 24, 2005

Święty Marcin z Tours, biskup. Urodził się pomiędzy rokiem 316 i 317, w pogańskiej rodzinie. Rodzice nadali mu imię pochodzące od boga wojny Marsa.

źródło: NKJP:mm/red.: Marcin z Tours, Głos Ojca Pio, 2000

[...] system moralny sprowadzający się do przykazania „miłuj bliźniego swego” przeorał pogański świat na lepsze, nawet jeżeli jego głosiciel - Kościół - nieraz zaprzeczał mu swą praktyczną działalnością.

źródło: NKJP:Zdzisław Morawski: Watykan bez tajemnic, 1997

Jadwiga rozumiała, że sam akt chrztu nie wystarczy, by pogański kraj naprawdę schrystianizować. Z odległego Krakowa pilnowała prac misyjnych na Litwie [...].

źródło: NKJP: Włodzimierz Kalicki: Pierścionek Jagiełły, Gazeta Wyborcza- Magazyn, 1997-06-06

Sam Bolesław wyprawił się w tym czasie przeciwko pogańskim Prusom, niedawnym sprzymierzeńcom Władysława Wygnańca.

źródło: NKJP: Tadeusz Wasilewski: Poczet Królów Polskich, 1978

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pogański
pogański
pogański
pogańskie
pogańska
D. pogańskiego
pogańskiego
pogańskiego
pogańskiego
pogańskiej
C. pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiej
B. pogańskiego
pogańskiego
pogański
pogańskie
pogańską
N. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańską
Ms. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskiej
W. pogański
pogański
pogański
pogańskie
pogańska
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pogańscy
pogańscy
pogańskie
pogańskie
D. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskich
C. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
B. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskie
N. pogańskimi
pogańskimi
pogańskimi
pogańskimi
Ms. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskich
W. pogańscy
pogańscy
pogańskie
pogańskie

3.e czasy

Definicja

taki, w którym było wyznawane pogaństwo

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Połączenia

  • pogański okres; pogańskie czasy

Cytaty

Odkryty przez polskich naukowców kościół z cegły i kamienia jest budowlą, która spina okres pogański w dziejach Nubii z okresem chrześcijańskim.

źródło: NKJP: Leszek K. Talko: Nauka, Gazeta Wyborcza - Magazyn, 1994-11-18

Niegdyś wierzono, że martenica, którą otrzymuje się z reguły od najbliższej osoby, chroni przed złymi czarami i przynosi urodzaj. Twierdzi się, że obyczaj pochodzi z zamierzchłych, jeszcze pogańskich czasów.

źródło: NKJP: Paweł Janowski: Biało-czerwone martenice, Dziennik Polski - Świat, 1999-03-02

[...]nowa stolica wzorowana jest na Rzymie, lecz nie na Rzymie papieskim, a Rzymie pogańskim, cesarskim (zwracał na to uwagę również markiz de Custine, wytykając petersburskiej architekturze pretensjonalność i wtórność wobec pogańskiego antyku).

źródło: NKJP: Sonia Szostakiewicz: Święta Ruś i Trzeci Rzym, prasa, 1999

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pogański
pogański
pogański
pogańskie
pogańska
D. pogańskiego
pogańskiego
pogańskiego
pogańskiego
pogańskiej
C. pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiej
B. pogańskiego
pogańskiego
pogański
pogańskie
pogańską
N. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańską
Ms. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskiej
W. pogański
pogański
pogański
pogańskie
pogańska
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pogańscy
pogańscy
pogańskie
pogańskie
D. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskich
C. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
B. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskie
N. pogańskimi
pogańskimi
pogańskimi
pogańskimi
Ms. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskich
W. pogańscy
pogańscy
pogańskie
pogańskie

4. związany z pogaństwem - życiem

Definicja

związany z pogaństwem - życiem bez wartości, które głosi chrześcijaństwo

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

Tak zwani zewnętrzni neopoganie to ludzie niewierzący, którzy otwarcie odrzucają wiarę i moralność chrześcijańską, a w ich miejsce głoszą wartości pogańskie.

źródło: NKJP: Internet

Książka Kisielewskiego nie jest katolicka, jest pogańska, niemal antykatolicka (...) z punktu widzenia katolickiego jest szkodliwa„ - pisał Jerzy Turowicz, [...]

źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Kisielewscy : Jan August, Zygmunt, Stefan, Wacek, 2006

Z cywilizacją pogańską będziemy mieć do czynienia wówczas, gdy liczba bałwochwalców stanie się na tyle znacząca, że to oni wyznaczać będą nowe kierunki kulturowe i narzucać je społeczeństwu. Bożkami mogą być nie tylko Behemot czy Belzebub, ale także rozum, pieniądze, władza, sława, dobra materialne [...]

źródło: NKJP: Sonia Szostakiewicz: Fronda, prasa, 1998

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pogański
pogański
pogański
pogańskie
pogańska
D. pogańskiego
pogańskiego
pogańskiego
pogańskiego
pogańskiej
C. pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiemu
pogańskiej
B. pogańskiego
pogańskiego
pogański
pogańskie
pogańską
N. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańską
Ms. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskiej
W. pogański
pogański
pogański
pogańskie
pogańska
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pogańscy
pogańscy
pogańskie
pogańskie
D. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskich
C. pogańskim
pogańskim
pogańskim
pogańskim
B. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskie
N. pogańskimi
pogańskimi
pogańskimi
pogańskimi
Ms. pogańskich
pogańskich
pogańskich
pogańskich
W. pogańscy
pogańscy
pogańskie
pogańskie
Data ostatniej modyfikacji: 25.03.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj