UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wystrzelić

Chronologizacja

1421, SStp
Inne znaczenie: 'wybić, przebić wystrzałem'

Pochodzenie

Zob. strzelić

1.a z karabinu

Definicja

spowodować wydostanie się pocisku z broni palnej lub miotającej

Wymowa

[wystszelić] lub pot. [wysczszelić], lub pot. [wyszczszelić]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Relacje znaczeniowe

synonimy:

strzelić, wykopcić, wykropić, wypalić

Połączenia

policjant; Irak wystrzelił; żołnierze wystrzelili
wystrzelić racę, rakietę; salwę; strzałę
wystrzelić z broni, z karabinu, z pistoletu, z rewolweru; z łuku
zdążyć, zdołać wystrzelić
wystrzelony nabój, pocisk, śrut; wystrzelona kula, łuska, torpeda

Cytaty

	Tej nocy ktoś we wsi wystrzelił z karabinu do rosyjskiego wartownika. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Wieże z kamienia, 2004
	W Sochaczewie posterunkowy wystrzelił z pistoletu gazowego w powietrze, próbując zatrzymać samochody, które złamały przepisy drogowe. źródło: NKJP: Katarzyna Kęsicka: Pod presją pani premier, Gazeta Wyborcza, 1993-08-28
	Milicjanci wystrzelili łącznie 180 tys. pocisków. źródło: NKJP: IA: Pamiętamy o czerwcu, Super Express, 2006
	Marzena wystrzeliła jeszcze dwa razy i prawdopodobnie zaczęła zmieniać magazynek. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Kisuny, 2008
	SS-mani osuwali się na ziemię, żaden z nich nie zdążył wystrzelić. źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Stawka większa niż życie, 1967

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wystrzelę	wystrzelimy
2 os.	wystrzelisz	wystrzelicie
3 os.	wystrzeli	wystrzelą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wystrzeliłem +(e)m wystrzelił	wystrzeliłam +(e)m wystrzeliła	wystrzeliłom +(e)m wystrzeliło	wystrzeliliśmy +(e)śmy wystrzelili	wystrzeliłyśmy +(e)śmy wystrzeliły
2 os.	wystrzeliłeś +(e)ś wystrzelił	wystrzeliłaś +(e)ś wystrzeliła	wystrzeliłoś +(e)ś wystrzeliło	wystrzeliliście +(e)ście wystrzelili	wystrzeliłyście +(e)ście wystrzeliły
3 os.	wystrzelił	wystrzeliła	wystrzeliło	wystrzelili	wystrzeliły

bezosobnik: wystrzelono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wystrzelmy
2 os.	wystrzel	wystrzelcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wystrzeliłbym bym wystrzelił	wystrzeliłabym bym wystrzeliła	wystrzeliłobym bym wystrzeliło	wystrzelilibyśmy byśmy wystrzelili	wystrzeliłybyśmy byśmy wystrzeliły
2 os.	wystrzeliłbyś byś wystrzelił	wystrzeliłabyś byś wystrzeliła	wystrzeliłobyś byś wystrzeliło	wystrzelilibyście byście wystrzelili	wystrzeliłybyście byście wystrzeliły
3 os.	wystrzeliłby by wystrzelił	wystrzeliłaby by wystrzeliła	wystrzeliłoby by wystrzeliło	wystrzeliliby by wystrzelili	wystrzeliłyby by wystrzeliły

bezosobnik: wystrzelono by

bezokolicznik: wystrzelić

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

wystrzeliwszy

gerundium: wystrzelenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wystrzelenie	wystrzelenia
D.	wystrzelenia	wystrzeleń
C.	wystrzeleniu	wystrzeleniom
B.	wystrzelenie	wystrzelenia
N.	wystrzeleniem	wystrzeleniami
Ms.	wystrzeleniu	wystrzeleniach
W.	wystrzelenie	wystrzelenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wystrzelony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wystrzelony	wystrzelony	wystrzelony	wystrzelone	wystrzelona
D.	wystrzelonego	wystrzelonego	wystrzelonego	wystrzelonego	wystrzelonej
C.	wystrzelonemu	wystrzelonemu	wystrzelonemu	wystrzelonemu	wystrzelonej
B.	wystrzelonego	wystrzelonego	wystrzelony	wystrzelone	wystrzeloną
N.	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzeloną
Ms.	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzelonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wystrzeleni	wystrzeleni	wystrzelone	wystrzelone
D.	wystrzelonych	wystrzelonych	wystrzelonych	wystrzelonych
C.	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzelonym
B.	wystrzelonych	wystrzelonych	wystrzelonych	wystrzelone
N.	wystrzelonymi	wystrzelonymi	wystrzelonymi	wystrzelonymi
Ms.	wystrzelonych	wystrzelonych	wystrzelonych	wystrzelonych

odpowiednik aspektowy: wystrzeliwać

Składnia

	+	wystrzelić	+	CO
	+	wystrzelić	+	z CZEGO + (do KOGO/CZEGO)

1.b pistolet

Definicja

wyrzucić pocisk

Wymowa

[wystszelić] lub pot. [wysczszelić], lub pot. [wyszczszelić]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Relacje znaczeniowe

synonimy:

strzelić

Połączenia

pistolet wystrzelił; armata, broń wystrzeliła; niszczyciele wystrzeliły
wystrzelić pocisk
wystrzelić przypadkowo
potrafić wystrzelić
wystrzelony pocisk

Cytaty

	Każdy już pojmuje, że wystrzelił pistolet startowy. źródło: NKJP: Magdalena Tulli: Tryby, 2003
	Karabin wystrzelił, zabijając w tłumie chłopca i dziewczynkę. źródło: NKJP: (PAP): Największe piłkarskie tragedie, Dziennik Polski, 2001-04-13
	Myśliwska broń wystrzeliła raz jeszcze. źródło: NKJP: /minos/: Samobójstwo po ataku, Echo Dnia, 2006-10-04
	Moździerz kalibru około osiemdziesięciu milimetrów - na tyle go oceniałem - potrafi wystrzelić do trzydziestu pocisków na minutę. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wystrzelę	wystrzelimy
2 os.	wystrzelisz	wystrzelicie
3 os.	wystrzeli	wystrzelą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wystrzeliłem +(e)m wystrzelił	wystrzeliłam +(e)m wystrzeliła	wystrzeliłom +(e)m wystrzeliło	wystrzeliliśmy +(e)śmy wystrzelili	wystrzeliłyśmy +(e)śmy wystrzeliły
2 os.	wystrzeliłeś +(e)ś wystrzelił	wystrzeliłaś +(e)ś wystrzeliła	wystrzeliłoś +(e)ś wystrzeliło	wystrzeliliście +(e)ście wystrzelili	wystrzeliłyście +(e)ście wystrzeliły
3 os.	wystrzelił	wystrzeliła	wystrzeliło	wystrzelili	wystrzeliły

bezosobnik: wystrzelono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wystrzelmy
2 os.	wystrzel	wystrzelcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wystrzeliłbym bym wystrzelił	wystrzeliłabym bym wystrzeliła	wystrzeliłobym bym wystrzeliło	wystrzelilibyśmy byśmy wystrzelili	wystrzeliłybyśmy byśmy wystrzeliły
2 os.	wystrzeliłbyś byś wystrzelił	wystrzeliłabyś byś wystrzeliła	wystrzeliłobyś byś wystrzeliło	wystrzelilibyście byście wystrzelili	wystrzeliłybyście byście wystrzeliły
3 os.	wystrzeliłby by wystrzelił	wystrzeliłaby by wystrzeliła	wystrzeliłoby by wystrzeliło	wystrzeliliby by wystrzelili	wystrzeliłyby by wystrzeliły

bezosobnik: wystrzelono by

bezokolicznik: wystrzelić

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

wystrzeliwszy

gerundium: wystrzelenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wystrzelenie	wystrzelenia
D.	wystrzelenia	wystrzeleń
C.	wystrzeleniu	wystrzeleniom
B.	wystrzelenie	wystrzelenia
N.	wystrzeleniem	wystrzeleniami
Ms.	wystrzeleniu	wystrzeleniach
W.	wystrzelenie	wystrzelenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wystrzelony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wystrzelony	wystrzelony	wystrzelony	wystrzelone	wystrzelona
D.	wystrzelonego	wystrzelonego	wystrzelonego	wystrzelonego	wystrzelonej
C.	wystrzelonemu	wystrzelonemu	wystrzelonemu	wystrzelonemu	wystrzelonej
B.	wystrzelonego	wystrzelonego	wystrzelony	wystrzelone	wystrzeloną
N.	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzeloną
Ms.	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzelonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wystrzeleni	wystrzeleni	wystrzelone	wystrzelone
D.	wystrzelonych	wystrzelonych	wystrzelonych	wystrzelonych
C.	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzelonym
B.	wystrzelonych	wystrzelonych	wystrzelonych	wystrzelone
N.	wystrzelonymi	wystrzelonymi	wystrzelonymi	wystrzelonymi
Ms.	wystrzelonych	wystrzelonych	wystrzelonych	wystrzelonych

odpowiednik aspektowy: wystrzeliwać

Składnia

wystrzelić

(CO)

2. satelitę

Definicja

spowodować start obiektu, który ma znaleźć się w przestrzeni kosmicznej

Wymowa

[wystszelić] lub pot. [wysczszelić], lub pot. [wyszczszelić]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat badanie i podbój kosmosu

Połączenia

NASA wystrzeliła; Amerykanie, Rosjanie wystrzelili
wystrzelić pojazd kosmiczny, sondę; wystrzelenie satelity, sputnika, statku kosmicznego, teleskopu, wahadłowca
wystrzelić w kosmos
pomyślnie wystrzelić
zamierzać wystrzelić
wystrzelony z ziemi

Cytaty

	4 X - Związek Radziecki wystrzelił Sputnika 1. źródło: NKJP: Kalendarium XX wieku, Dziennik Polski - 2000-12-29
	Przecież to Rosjanie pierwsi wystrzelili w kosmos sztucznego satelitę Ziemi. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Rosja ma nowy pomysł na ratowanie prestiżu potęgi kosmicznej, Gazeta Wyborcza, 1997-10-01
	[...] wystrzelili rakietę na Księżyc, zbudowali laboratorium kosmiczne. Gdzie nam do nich? źródło: NKJP: Sprawozdanie z 15. posiedzenia Senatu RP w dniu 10 marca 1994 r.
	NASA niemal do ostatnich chwil apelowała o przesunięcie terminu wystrzelenia statku o 48 godzin. źródło: NKJP: (PAP): Dzisiaj na Alfie, Dziennik Polski, 2001-04-30

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wystrzelę	wystrzelimy
2 os.	wystrzelisz	wystrzelicie
3 os.	wystrzeli	wystrzelą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wystrzeliłem +(e)m wystrzelił	wystrzeliłam +(e)m wystrzeliła	wystrzeliłom +(e)m wystrzeliło	wystrzeliliśmy +(e)śmy wystrzelili	wystrzeliłyśmy +(e)śmy wystrzeliły
2 os.	wystrzeliłeś +(e)ś wystrzelił	wystrzeliłaś +(e)ś wystrzeliła	wystrzeliłoś +(e)ś wystrzeliło	wystrzeliliście +(e)ście wystrzelili	wystrzeliłyście +(e)ście wystrzeliły
3 os.	wystrzelił	wystrzeliła	wystrzeliło	wystrzelili	wystrzeliły

bezosobnik: wystrzelono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wystrzelmy
2 os.	wystrzel	wystrzelcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wystrzeliłbym bym wystrzelił	wystrzeliłabym bym wystrzeliła	wystrzeliłobym bym wystrzeliło	wystrzelilibyśmy byśmy wystrzelili	wystrzeliłybyśmy byśmy wystrzeliły
2 os.	wystrzeliłbyś byś wystrzelił	wystrzeliłabyś byś wystrzeliła	wystrzeliłobyś byś wystrzeliło	wystrzelilibyście byście wystrzelili	wystrzeliłybyście byście wystrzeliły
3 os.	wystrzeliłby by wystrzelił	wystrzeliłaby by wystrzeliła	wystrzeliłoby by wystrzeliło	wystrzeliliby by wystrzelili	wystrzeliłyby by wystrzeliły

bezosobnik: wystrzelono by

bezokolicznik: wystrzelić

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

wystrzeliwszy

gerundium: wystrzelenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wystrzelenie	wystrzelenia
D.	wystrzelenia	wystrzeleń
C.	wystrzeleniu	wystrzeleniom
B.	wystrzelenie	wystrzelenia
N.	wystrzeleniem	wystrzeleniami
Ms.	wystrzeleniu	wystrzeleniach
W.	wystrzelenie	wystrzelenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wystrzelony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wystrzelony	wystrzelony	wystrzelony	wystrzelone	wystrzelona
D.	wystrzelonego	wystrzelonego	wystrzelonego	wystrzelonego	wystrzelonej
C.	wystrzelonemu	wystrzelonemu	wystrzelonemu	wystrzelonemu	wystrzelonej
B.	wystrzelonego	wystrzelonego	wystrzelony	wystrzelone	wystrzeloną
N.	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzeloną
Ms.	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzelonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wystrzeleni	wystrzeleni	wystrzelone	wystrzelone
D.	wystrzelonych	wystrzelonych	wystrzelonych	wystrzelonych
C.	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzelonym	wystrzelonym
B.	wystrzelonych	wystrzelonych	wystrzelonych	wystrzelone
N.	wystrzelonymi	wystrzelonymi	wystrzelonymi	wystrzelonymi
Ms.	wystrzelonych	wystrzelonych	wystrzelonych	wystrzelonych

odpowiednik aspektowy: wystrzeliwać

Składnia

wystrzelić

3. o korkach

Definicja

wydać odgłos podobny do dźwięku towarzyszącego wydostawaniu się pocisku z broni palnej

Wymowa

[wystszelić] lub pot. [wysczszelić], lub pot. [wyszczszelić]

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Relacje znaczeniowe

synonimy:

strzelić

Połączenia

szampan wystrzelił; korki wystrzeliły

Cytaty

Wystrzelił korek i wszyscy musieliśmy pić ten kwaskowy trunek.

źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958

Po ostatnim gwizdku sędziego wystrzelił szampan, a zawodnicy odtańczyli taniec radości.

źródło: NKJP: SŁ: Piłkarze GLZS Sadki mistrzami w C-klasie, Nakielski Czas, 2007-06-20

O północy wystrzeliły korki od szampanów, a huk petard oraz wrzaski oznajmiły nadejście nowego 2007 roku.

źródło: NKJP: Kazimierz Cuch: Szampańskie powitanie, Echo Dnia, 2007-01-02

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wystrzelę	wystrzelimy
2 os.	wystrzelisz	wystrzelicie
3 os.	wystrzeli	wystrzelą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wystrzeliłem +(e)m wystrzelił	wystrzeliłam +(e)m wystrzeliła	wystrzeliłom +(e)m wystrzeliło	wystrzeliliśmy +(e)śmy wystrzelili	wystrzeliłyśmy +(e)śmy wystrzeliły
2 os.	wystrzeliłeś +(e)ś wystrzelił	wystrzeliłaś +(e)ś wystrzeliła	wystrzeliłoś +(e)ś wystrzeliło	wystrzeliliście +(e)ście wystrzelili	wystrzeliłyście +(e)ście wystrzeliły
3 os.	wystrzelił	wystrzeliła	wystrzeliło	wystrzelili	wystrzeliły

bezosobnik: wystrzelono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wystrzelmy
2 os.	wystrzel	wystrzelcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wystrzeliłbym bym wystrzelił	wystrzeliłabym bym wystrzeliła	wystrzeliłobym bym wystrzeliło	wystrzelilibyśmy byśmy wystrzelili	wystrzeliłybyśmy byśmy wystrzeliły
2 os.	wystrzeliłbyś byś wystrzelił	wystrzeliłabyś byś wystrzeliła	wystrzeliłobyś byś wystrzeliło	wystrzelilibyście byście wystrzelili	wystrzeliłybyście byście wystrzeliły
3 os.	wystrzeliłby by wystrzelił	wystrzeliłaby by wystrzeliła	wystrzeliłoby by wystrzeliło	wystrzeliliby by wystrzelili	wystrzeliłyby by wystrzeliły

bezosobnik: wystrzelono by

bezokolicznik: wystrzelić

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

wystrzeliwszy

gerundium: wystrzelenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wystrzelenie	wystrzelenia
D.	wystrzelenia	wystrzeleń
C.	wystrzeleniu	wystrzeleniom
B.	wystrzelenie	wystrzelenia
N.	wystrzeleniem	wystrzeleniami
Ms.	wystrzeleniu	wystrzeleniach
W.	wystrzelenie	wystrzelenia

odpowiedniki aspektowe: wystrzeliwać , wystrzelać

4. jak z procy

Definicja

opuścić jakieś miejsce z dużą szybkością

Wymowa

[wystszelić] lub pot. [wysczszelić], lub pot. [wyszczszelić]

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

wybiec

Połączenia

wystrzelić jak z katapulty, jak z procy

Cytaty

Janek w pierwszym starcie wystrzelił do przodu i tyle go widzieli.

źródło: NKJP: Byłem samoukiem, Dziennik Polski - 2001-01-24

Alex nagle zerwał się z sofy, wystrzelił jak z katapulty, wbiegł do części kuchennej.

źródło: NKJP: Dawid Bieńkowsk: Biało-czerwony, 2007

Mój pies, który jeszcze przed chwilą z najwyższym trudem dawał się przesuwać na chodniku, nagle wystrzelił jak z procy.

źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wystrzelę	wystrzelimy
2 os.	wystrzelisz	wystrzelicie
3 os.	wystrzeli	wystrzelą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wystrzeliłem +(e)m wystrzelił	wystrzeliłam +(e)m wystrzeliła	wystrzeliłom +(e)m wystrzeliło	wystrzeliliśmy +(e)śmy wystrzelili	wystrzeliłyśmy +(e)śmy wystrzeliły
2 os.	wystrzeliłeś +(e)ś wystrzelił	wystrzeliłaś +(e)ś wystrzeliła	wystrzeliłoś +(e)ś wystrzeliło	wystrzeliliście +(e)ście wystrzelili	wystrzeliłyście +(e)ście wystrzeliły
3 os.	wystrzelił	wystrzeliła	wystrzeliło	wystrzelili	wystrzeliły

bezosobnik: wystrzelono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wystrzelmy
2 os.	wystrzel	wystrzelcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wystrzeliłbym bym wystrzelił	wystrzeliłabym bym wystrzeliła	wystrzeliłobym bym wystrzeliło	wystrzelilibyśmy byśmy wystrzelili	wystrzeliłybyśmy byśmy wystrzeliły
2 os.	wystrzeliłbyś byś wystrzelił	wystrzeliłabyś byś wystrzeliła	wystrzeliłobyś byś wystrzeliło	wystrzelilibyście byście wystrzelili	wystrzeliłybyście byście wystrzeliły
3 os.	wystrzeliłby by wystrzelił	wystrzeliłaby by wystrzeliła	wystrzeliłoby by wystrzeliło	wystrzeliliby by wystrzelili	wystrzeliłyby by wystrzeliły

bezosobnik: wystrzelono by

bezokolicznik: wystrzelić

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

wystrzeliwszy

gerundium: wystrzelenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wystrzelenie	wystrzelenia
D.	wystrzelenia	wystrzeleń
C.	wystrzeleniu	wystrzeleniom
B.	wystrzelenie	wystrzelenia
N.	wystrzeleniem	wystrzeleniami
Ms.	wystrzeleniu	wystrzeleniach
W.	wystrzelenie	wystrzelenia

odpowiedniki aspektowe: wystrzelać , wystrzeliwać

5. do góry

Definicja

książk.

gwałtownie przemieścić się w górę

Wymowa

[wystszelić] lub pot. [wysczszelić], lub pot. [wyszczszelić]

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni kierunek

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	strzelić
	hiperonimy:	przemieścić się

Połączenia

płomienie wystrzeliły
wystrzelić do góry
wystrzelić w niebo

Cytaty

Pióropusz jasnych włosów wystrzelił w górę, jak aureola otoczył głowę bezwładnie opadającą na bok.

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Dziewczyny z Portofino, 2005

Przez dach osmalonej willi wystrzelił słup dymu i ognia i zakłębił się rudo-czarną chmurą.

źródło: NKJP: Joanna Szymczyk: Ewa i złoty kot, 2004

Spod maski fiata numer dwadzieścia jeden wystrzelił gejzer pary.

źródło: NKJP: Janusz Płoński: Góralskie tango, 1978

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wystrzelę	wystrzelimy
2 os.	wystrzelisz	wystrzelicie
3 os.	wystrzeli	wystrzelą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wystrzeliłem +(e)m wystrzelił	wystrzeliłam +(e)m wystrzeliła	wystrzeliłom +(e)m wystrzeliło	wystrzeliliśmy +(e)śmy wystrzelili	wystrzeliłyśmy +(e)śmy wystrzeliły
2 os.	wystrzeliłeś +(e)ś wystrzelił	wystrzeliłaś +(e)ś wystrzeliła	wystrzeliłoś +(e)ś wystrzeliło	wystrzeliliście +(e)ście wystrzelili	wystrzeliłyście +(e)ście wystrzeliły
3 os.	wystrzelił	wystrzeliła	wystrzeliło	wystrzelili	wystrzeliły

bezosobnik: wystrzelono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wystrzelmy
2 os.	wystrzel	wystrzelcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wystrzeliłbym bym wystrzelił	wystrzeliłabym bym wystrzeliła	wystrzeliłobym bym wystrzeliło	wystrzelilibyśmy byśmy wystrzelili	wystrzeliłybyśmy byśmy wystrzeliły
2 os.	wystrzeliłbyś byś wystrzelił	wystrzeliłabyś byś wystrzeliła	wystrzeliłobyś byś wystrzeliło	wystrzelilibyście byście wystrzelili	wystrzeliłybyście byście wystrzeliły
3 os.	wystrzeliłby by wystrzelił	wystrzeliłaby by wystrzeliła	wystrzeliłoby by wystrzeliło	wystrzeliliby by wystrzelili	wystrzeliłyby by wystrzeliły

bezosobnik: wystrzelono by

bezokolicznik: wystrzelić

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

wystrzeliwszy

gerundium: wystrzelenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wystrzelenie	wystrzelenia
D.	wystrzelenia	wystrzeleń
C.	wystrzeleniu	wystrzeleniom
B.	wystrzelenie	wystrzelenia
N.	wystrzeleniem	wystrzeleniami
Ms.	wystrzeleniu	wystrzeleniach
W.	wystrzelenie	wystrzelenia

odpowiedniki aspektowe: wystrzelać , wystrzeliwać

Składnia

wystrzelić

GDZIE

6. pojawić się

Definicja

książk.

nagle się pojawić na znacznej wysokości lub w dużej odległości od mówiącego

Wymowa

[wystszelić] lub pot. [wysczszelić], lub pot. [wyszczszelić]

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni

Połączenia

wystrzelić na horyzoncie

Cytaty

Po lewej stronie ukazała się bezkresna Pustynia Syryjska, po prawej zaś wystrzelił Hermon, potężny masyw górski, z którego bierze początek Jordan.

źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963

Gdzieniegdzie wystrzelił jakiś maleńki folwarczek w szczerym polu, jakaś przydrożna kapliczka.

źródło: NKJP: Internet

Raz wystrzeliła na horyzoncie ostra smuga rakiety, trupio sina w księżycowym blasku.

źródło: NKJP: Jan Józef Szczepański: Polska jesień, 1955

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wystrzelę	wystrzelimy
2 os.	wystrzelisz	wystrzelicie
3 os.	wystrzeli	wystrzelą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wystrzeliłem +(e)m wystrzelił	wystrzeliłam +(e)m wystrzeliła	wystrzeliłom +(e)m wystrzeliło	wystrzeliliśmy +(e)śmy wystrzelili	wystrzeliłyśmy +(e)śmy wystrzeliły
2 os.	wystrzeliłeś +(e)ś wystrzelił	wystrzeliłaś +(e)ś wystrzeliła	wystrzeliłoś +(e)ś wystrzeliło	wystrzeliliście +(e)ście wystrzelili	wystrzeliłyście +(e)ście wystrzeliły
3 os.	wystrzelił	wystrzeliła	wystrzeliło	wystrzelili	wystrzeliły

bezosobnik: wystrzelono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wystrzelmy
2 os.	wystrzel	wystrzelcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wystrzeliłbym bym wystrzelił	wystrzeliłabym bym wystrzeliła	wystrzeliłobym bym wystrzeliło	wystrzelilibyśmy byśmy wystrzelili	wystrzeliłybyśmy byśmy wystrzeliły
2 os.	wystrzeliłbyś byś wystrzelił	wystrzeliłabyś byś wystrzeliła	wystrzeliłobyś byś wystrzeliło	wystrzelilibyście byście wystrzelili	wystrzeliłybyście byście wystrzeliły
3 os.	wystrzeliłby by wystrzelił	wystrzeliłaby by wystrzeliła	wystrzeliłoby by wystrzeliło	wystrzeliliby by wystrzelili	wystrzeliłyby by wystrzeliły

bezosobnik: wystrzelono by

bezokolicznik: wystrzelić

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

wystrzeliwszy

gerundium: wystrzelenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wystrzelenie	wystrzelenia
D.	wystrzelenia	wystrzeleń
C.	wystrzeleniu	wystrzeleniom
B.	wystrzelenie	wystrzelenia
N.	wystrzeleniem	wystrzeleniami
Ms.	wystrzeleniu	wystrzeleniach
W.	wystrzelenie	wystrzelenia

odpowiedniki aspektowe: wystrzelać , wystrzeliwać

Składnia

wystrzelić

GDZIE

7. urosnąć

Definicja

urosnąć niezwykle szybko

Wymowa

[wystszelić] lub pot. [wysczszelić], lub pot. [wyszczszelić]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	strzelić
	hiperonimy:	urosnąć

Połączenia

wystrzelić w górę

Cytaty

W niektórych miejscach rzepak tak wystrzelił, że rolnicy myśleli, że zdąży zakwitnąć przed zimą.

źródło: NKJP: Agnieszka Kukiełka: Rolnicy znowu liczą straty, Echo Dnia, 2006-12-14

Nazwano ją Muszką, jeszcze zanim urosła, zanim wystrzeliła nagle w ciągu jednych wakacji.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Wielką miłość tanio sprzedam, 2003

Zielsko porastające brzegi wystrzeliło w górę tak wysoko, że idący [...] mężczyzna nie był widoczny z poziomu pól.

źródło: Artur Baniewicz: Kisuny, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wystrzelę	wystrzelimy
2 os.	wystrzelisz	wystrzelicie
3 os.	wystrzeli	wystrzelą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wystrzeliłem +(e)m wystrzelił	wystrzeliłam +(e)m wystrzeliła	wystrzeliłom +(e)m wystrzeliło	wystrzeliliśmy +(e)śmy wystrzelili	wystrzeliłyśmy +(e)śmy wystrzeliły
2 os.	wystrzeliłeś +(e)ś wystrzelił	wystrzeliłaś +(e)ś wystrzeliła	wystrzeliłoś +(e)ś wystrzeliło	wystrzeliliście +(e)ście wystrzelili	wystrzeliłyście +(e)ście wystrzeliły
3 os.	wystrzelił	wystrzeliła	wystrzeliło	wystrzelili	wystrzeliły

bezosobnik: wystrzelono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wystrzelmy
2 os.	wystrzel	wystrzelcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wystrzeliłbym bym wystrzelił	wystrzeliłabym bym wystrzeliła	wystrzeliłobym bym wystrzeliło	wystrzelilibyśmy byśmy wystrzelili	wystrzeliłybyśmy byśmy wystrzeliły
2 os.	wystrzeliłbyś byś wystrzelił	wystrzeliłabyś byś wystrzeliła	wystrzeliłobyś byś wystrzeliło	wystrzelilibyście byście wystrzelili	wystrzeliłybyście byście wystrzeliły
3 os.	wystrzeliłby by wystrzelił	wystrzeliłaby by wystrzeliła	wystrzeliłoby by wystrzeliło	wystrzeliliby by wystrzelili	wystrzeliłyby by wystrzeliły

bezosobnik: wystrzelono by

bezokolicznik: wystrzelić

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

wystrzeliwszy

gerundium: wystrzelenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wystrzelenie	wystrzelenia
D.	wystrzelenia	wystrzeleń
C.	wystrzeleniu	wystrzeleniom
B.	wystrzelenie	wystrzelenia
N.	wystrzeleniem	wystrzeleniami
Ms.	wystrzeleniu	wystrzeleniach
W.	wystrzelenie	wystrzelenia

odpowiednik aspektowy: wystrzeliwać

8. powiedzieć

Definicja

pot.

powiedzieć coś niespodziewanego

Wymowa

[wystszelić] lub pot. [wysczszelić], lub pot. [wyszczszelić]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	wyskoczyć
	hiperonimy:	powiedzieć

Połączenia

wystrzelić z tekstem
wystrzelić nagle

Cytaty

	- Jak ksiądz uważa, co najczęściej niszczy miłość małżeńską? - Brud - wystrzeliłem dość nieoczekiwanie, może nawet dla samego siebie. źródło: NKJP: „I nie opuszczę cię” (5), Dziennik Polski - 2001-03-16
	– Oddałem broń, zarejestrowałem się, ja sobie wypraszam! – wystrzeliłem wreszcie. źródło: NKJP: Henryk Rozpędowski: Charleston, 2002
	Do mnie napisał wczoraj koleś [...], nie wiem, czy ten sam, co do was, bo wystrzelił z trochę inną gadką. źródło: NKJP: Internet
	Krzysiek Kolberger [...] wystrzelił, że pod koniec sezonu otrzymał propozycję roli Romea w Teatrze Telewizji. źródło: NKJP: Byłem szczęściarzem, Dziennik Polski, 2002-10-26

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wystrzelę	wystrzelimy
2 os.	wystrzelisz	wystrzelicie
3 os.	wystrzeli	wystrzelą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wystrzeliłem +(e)m wystrzelił	wystrzeliłam +(e)m wystrzeliła	wystrzeliłom +(e)m wystrzeliło	wystrzeliliśmy +(e)śmy wystrzelili	wystrzeliłyśmy +(e)śmy wystrzeliły
2 os.	wystrzeliłeś +(e)ś wystrzelił	wystrzeliłaś +(e)ś wystrzeliła	wystrzeliłoś +(e)ś wystrzeliło	wystrzeliliście +(e)ście wystrzelili	wystrzeliłyście +(e)ście wystrzeliły
3 os.	wystrzelił	wystrzeliła	wystrzeliło	wystrzelili	wystrzeliły

bezosobnik: wystrzelono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wystrzelmy
2 os.	wystrzel	wystrzelcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wystrzeliłbym bym wystrzelił	wystrzeliłabym bym wystrzeliła	wystrzeliłobym bym wystrzeliło	wystrzelilibyśmy byśmy wystrzelili	wystrzeliłybyśmy byśmy wystrzeliły
2 os.	wystrzeliłbyś byś wystrzelił	wystrzeliłabyś byś wystrzeliła	wystrzeliłobyś byś wystrzeliło	wystrzelilibyście byście wystrzelili	wystrzeliłybyście byście wystrzeliły
3 os.	wystrzeliłby by wystrzelił	wystrzeliłaby by wystrzeliła	wystrzeliłoby by wystrzeliło	wystrzeliliby by wystrzelili	wystrzeliłyby by wystrzeliły

bezosobnik: wystrzelono by

bezokolicznik: wystrzelić

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

wystrzeliwszy

gerundium: wystrzelenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wystrzelenie	wystrzelenia
D.	wystrzelenia	wystrzeleń
C.	wystrzeleniu	wystrzeleniom
B.	wystrzelenie	wystrzelenia
N.	wystrzeleniem	wystrzeleniami
Ms.	wystrzeleniu	wystrzeleniach
W.	wystrzelenie	wystrzelenia

odpowiednik aspektowy: wystrzeliwać

Składnia

+	wystrzelić	+	z CZYM
+	wystrzelić	+	że ZDANIE
+	wystrzelić	+	MOWA WPROST

Data ostatniej modyfikacji: 18.02.2025