UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

chadzać

Chronologizacja

1 połowa XVI w., SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	chadzam	chadzamy
2 os.	chadzasz	chadzacie
3 os.	chadza	chadzają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	chadzałem +(e)m chadzał	chadzałam +(e)m chadzała	chadzałom +(e)m chadzało	chadzaliśmy +(e)śmy chadzali	chadzałyśmy +(e)śmy chadzały
2 os.	chadzałeś +(e)ś chadzał	chadzałaś +(e)ś chadzała	chadzałoś +(e)ś chadzało	chadzaliście +(e)ście chadzali	chadzałyście +(e)ście chadzały
3 os.	chadzał	chadzała	chadzało	chadzali	chadzały

bezosobnik: chadzano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę chadzał będę chadzać	będę chadzała będę chadzać	będę chadzało będę chadzać	będziemy chadzali będziemy chadzać	będziemy chadzały będziemy chadzać
2 os.	będziesz chadzał będziesz chadzać	będziesz chadzała będziesz chadzać	będziesz chadzało będziesz chadzać	będziecie chadzali będziecie chadzać	będziecie chadzały będziecie chadzać
3 os.	będzie chadzał będzie chadzać	będzie chadzała będzie chadzać	będzie chadzało będzie chadzać	będą chadzali będą chadzać	będą chadzały będą chadzać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		chadzajmy
2 os.	chadzaj	chadzajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	chadzałbym bym chadzał	chadzałabym bym chadzała	chadzałobym bym chadzało	chadzalibyśmy byśmy chadzali	chadzałybyśmy byśmy chadzały
2 os.	chadzałbyś byś chadzał	chadzałabyś byś chadzała	chadzałobyś byś chadzało	chadzalibyście byście chadzali	chadzałybyście byście chadzały
3 os.	chadzałby by chadzał	chadzałaby by chadzała	chadzałoby by chadzało	chadzaliby by chadzali	chadzałyby by chadzały

bezosobnik: chadzano by

bezokolicznik: chadzać

imiesłów przysłówkowy współczesny: chadzając

gerundium: chadzanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	chadzanie	chadzania
D.	chadzania	chadzań
C.	chadzaniu	chadzaniom
B.	chadzanie	chadzania
N.	chadzaniem	chadzaniami
Ms.	chadzaniu	chadzaniach
W.	chadzanie	chadzania

imiesłów przymiotnikowy czynny: chadzający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	chadzający	chadzający	chadzający	chadzające	chadzająca
D.	chadzającego	chadzającego	chadzającego	chadzającego	chadzającej
C.	chadzającemu	chadzającemu	chadzającemu	chadzającemu	chadzającej
B.	chadzającego	chadzającego	chadzający	chadzające	chadzającą
N.	chadzającym	chadzającym	chadzającym	chadzającym	chadzającą
Ms.	chadzającym	chadzającym	chadzającym	chadzającym	chadzającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	chadzający	chadzający	chadzające	chadzające
D.	chadzających	chadzających	chadzających	chadzających
C.	chadzającym	chadzającym	chadzającym	chadzającym
B.	chadzających	chadzających	chadzających	chadzające
N.	chadzającymi	chadzającymi	chadzającymi	chadzającymi
Ms.	chadzających	chadzających	chadzających	chadzających

Pochodzenie

psł. *chaďati

1. piechotą

Definicja

od czasu do czasu przemieszczać się za pomocą nóg

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

chadzać na nogach; po ulicy
chadzać piechotą

Cytaty

	Wieczorami chadza tamtędy mało ludzi. źródło: NKJP: Marcin Zasada: Ciemności!, Dziennik Zachodni, 2003-01-08
	Chociaż grywał u samego Coppoli i Spielberga był niezwykle skromny. Wszędzie chadzał na piechotę. Odmówił wożenia limuzyną, stał karnie w kolejce do bankietowego stołu. źródło: NKJP: Ryszarda Wojciechowska: Hollywood nad Wisłą Bob Hoskins x jest jedną z nielicznych hollywoodzkich gwiazd, które zagrały w polskim filmie. Na zdjęciu - z Sergiuszem Żymełko x w obrazie Tam gdzie żyją Eskimosi, Gazeta Krakowska, 2006-08-26
	[...] czasami naprawdę dobrze bawiła się w tym towarzystwie i było jej całkiem miło, kiedy chadzała z „artystami” nocą na brzeg rzeki, włóczyła się po Starym Mieście [...]. źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Rynek w Smyrnie, 2007
	Niemal 40 lat temu słynna twierdza kłodzka wystąpiła w przygodach „Czterech pancernych i psa”, a niedawno po uliczkach miasteczka chadzał Bogusław Linda, reżyserując sensacyjny „Sezon na leszcza”. źródło: NKJP: Małgorzata Matuszewska: Daleko od Hollywood, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2005-01-13
	Nocą po placu Tysiąclecia w Chrzanowie lepiej nie chadzać samotnie, zwłaszcza z gotówką i telefonem komórkowym. źródło: NKJP: (AF): Nocny rozbój na placu, Gazeta Krakowska, 2007-01-18

Składnia

chadzać

(GDZIE)

2. po drzewach

Definicja

wspinać się od czasu do czasu po czymś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Cytaty

Przedstawiciele gmin powiatu limanowskiego zastanawiali się, jak w najgodniejszy sposób uczcić pamięć Jana Pawła II w swoim regionie. [...] Wszak po tych górach często chadzał.

źródło: NKJP: Jerzy Wideł: Tam, gdzie chadzał kardynał Wojtyła, Gazeta Krakowska, 2005-08-01

Kot, który kiedyś chadzał po drzewach, nigdy nie będzie szczęśliwy nie mogąc spróbować tego znowu.

źródło: Internet: forum.gazeta.pl

Składnia

chadzać

po CZYM

3. na grzyby

Definicja

udawać się od czasu do czasu w jakieś miejsce, żeby wykonywać tam określonego rodzaju czynności

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

chodzić

Połączenia

chadzać wieczorami
chadzać do kina, do kościoła, do lasu, do teatru; na dyskoteki, na koncerty, na mecze, na msze, na ryby, na spacery
chadzać regularnie, zawsze

Cytaty

	Na niedzielę czekał przez cały tydzień. W święty dzień rano chadzał do kościoła, za najbliższych, żonę i synów się modlił. źródło: NKJP: Daniel Weimer: Sandecja trzyma mnie przy życiu, Dziennik Polski, 2008-04-19
	Ku mojemu zaskoczeniu studenci co wieczór chadzali na dyskotekę do namiotu jednego z browarów (notabene bawili się świetnie). źródło: NKJP: Jam: Crime Story – Rowy 2000, Magazyn Puls Studenta nr 24, 2000-09
	Chadzam na przedstawienia młodych reżyserów i często odnoszę wrażenie, że oglądam w kółko to samo, co nie ma nic wspólnego z treścią. źródło: NKJP: Regina Gowarzewska - Griessgraber, Śpiew jest moim życiem, Dziennik Zachodni, 2007-03-16
	[...] od dziecka chadzałem łasować do cudzych sadów, więc moja nagrzana skóra była przyzwyczajona do tych kul z cyny czy też z miedzi. źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: A jak królem, a jak katem będziesz, 1968

Składnia

+	chadzać	+	DOKĄD
+	chadzać	+	na CO
+	chadzać	+	BEZOKOLICZNIK

4. do szkoły

Definicja

udawać się od czasu do czasu i w niepełnym obowiązującym wymiarze w jakieś miejsce, żeby wykonywać tam określonego rodzaju czynności

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Cytaty

	Co prawda chadzałem do szkoły muzycznej, ale nie doszedłem do końca. źródło: NKJP: Ryszarda Wojciechowska: Jestem z Piwnicy, Dziennik Bałtycki, 2006-03-08
	Mój siostrzeniec (podobnie jak moja siostra) katolikiem nie jest (ale jest chrześcijaninem), ale na zajęcia z religii chadza i aktywnie uczestniczy w dyskusjach. źródło: NKJP: Internet
	[...] gdy piłkarze Piechniczka zdobywali trzecie miejsce na świecie, chadzałem jeszcze do przedszkola. źródło: NKJP: Rafał Nagórski: Piękny dzień, Głos Pomorza, 2006
	Mając trochę starszego niemowlaka cieszyłam się że przesypia większość nocy w naszym łóżku. Po jakimś czasie cieszyłam się że w ogóle chadza spać (czasem o 23, czasem o 1, czasem o drugiej nad ranem) i to tylko na podłodze koło naszego łóżka. źródło: NKJP: Internet

Składnia

+	chadzać	+	DOKĄD
+	chadzać	+	na CO
+	chadzać	+	BEZOKOLICZNIK

5. w dżinsach

Definicja

nosić od czasu do czasu określony rodzaj ubrania

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ubierać się

Połączenia

chadzać w dresie, w dżinsach, w garniturze

Cytaty

	Obecnie słucham, jak znajomi biadolą, że ich osiemnastoletnia córka nakłada do szkoły bluzkę odsłaniającą pępek, a do kościoła w największe święta chadza w postrzępionych dżinsach i rozciągniętej bluzie, kiedyś rzecz nie do pomyślenia. źródło: NKJP: Adam: Zdaniem taty, Dziennik Polski, 2005-05-12
	Chłopcem był grzecznym, nosił się z krótką grzywką, najchętniej chadzał w krótkich spodenkach. źródło: NKJP: Polityka i obyczaje, Polityka, 2000-09-23
	- Powiedz, Basiu - pytam kiedyś - jak myślisz, skąd się one brały, te nasze praprababki, prababki, praciotki, które pod krynoliną przewoziły księży przez granice zaborów, ukrywały zbiegów i chadzały na bale w żałobnych jedwabiach? źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Lala, 2008
	Pamiętam naszego Nikifora, jak chadzał w obszernym, długim płaszczu po zduńskowolskim rynku. źródło: NKJP: Ewa Dobrowolska: Zduńskowolski Nikifor, Dziennik Łódzki, 2002-07-19

Składnia

chadzać

w CZYM

Frazeologizmy

ktoś chodzi własnymi drogami
ktoś chadza własnymi drogami
ktoś chadza własnymi ścieżkami
tam, gdzie król piechotą chodzi
tam, gdzie król piechotą chadza

Data ostatniej modyfikacji: 08.01.2018