UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zastrzelić

Chronologizacja

1399, SStp
Inne znaczenie: 'ugodzić strzałą'

Pochodzenie

Zob. strzelić

1. z pistoletu

Definicja

zabić, używając broni palnej

Wymowa

[zastrzelić] lub pot. [zasczszelić], lub pot. [zaszczszelić]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	puknąć, rąbnąć, stuknąć
	hiperonimy:	zabić

Połączenia

chłopak, facet, mężczyzna; morderca, napastnik; myśliwy, policjant, snajper; student, uczeń; szaleniec zastrzelił; mafia; milicja, policja zastrzeliła; wojsko zastrzeliło; bandyci, nieznani sprawcy, przestępcy, terroryści, zabójcy, zamachowcy; partyzanci, żandarmi, żołnierze; Niemcy, Palestyńczycy, Rosjanie zastrzelili
zastrzelić człowieka, dziecko, dziewczynę, kobietę, kolegę, matkę, męża, niewinnego mężczyznę, sąsiadów, studenta, ojca, przesłuchiwanego człowieka, żonę; cywila, dowódcę, dyrektora, generała, komendanta, króla, milicjanta, ministra, nauczyciela, oficera, premiera, prezydenta, pułkownika, taksówkarza, włamywacza, właściciela kantoru, zakładnika, złodzieja; Żyda; arcyksięcia Ferdynanda, Kennedy'ego, Narutowicza, Papałę; jelenia, kaczkę, kota, lisa, lwa, niedźwiedzia, sarnę, tygrysa
zastrzelić z broni maszynowej, z dubeltówki, z kałasznikowa, z karabinu, z pistoletu
zastrzelić w czasie ucieczki
zastrzelić osobiście, własnoręcznie; omyłkowo;
przypadkowo zastrzelony
zastrzelić jak psa
próbować, usiłować, zdążyć; kazać zastrzelić
zastrzelić i spalić
zostać zastrzelonym
zastrzelony górnik, ochroniarz, strażnik; zastrzeleni więźniowie
zastrzelony strzałem w plecy, w tył głowy...

Cytaty

	Jednego z terrorystów zastrzelił z pistoletu wracający z przepustki oficer. źródło: NKJP: Rakietowy odwet, Dziennik Polski, 2002-02-11
	w Skurowie koło Grójca bandyci zastrzelili właściciela posesji. źródło: NKJP: /pok/: Pierwsi skazani, Echo Dnia, 2004-12-15
	Lokatora w zeszłym tygodniu osobiście zastrzeliłem. źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005
	Nigdy też mieszkańcy osiedla nie znaleźli zastrzelonego ptaka lub śladów po nim. [...] Jak ktoś zastrzeli kaczkę, to przecież nie zostawi. źródło: NKJP: Piotr Michalski: Huk wystrzałów budzi mieszkańców osiedla Górniczego, Gazeta Wrocławska, 1999
	Jeśli mi się jeszcze raz pokażesz, daję słowo, zastrzelę jak psa. źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz: Korytarz, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zastrzelę	zastrzelimy
2 os.	zastrzelisz	zastrzelicie
3 os.	zastrzeli	zastrzelą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zastrzeliłem +(e)m zastrzelił	zastrzeliłam +(e)m zastrzeliła	zastrzeliłom +(e)m zastrzeliło	zastrzeliliśmy +(e)śmy zastrzelili	zastrzeliłyśmy +(e)śmy zastrzeliły
2 os.	zastrzeliłeś +(e)ś zastrzelił	zastrzeliłaś +(e)ś zastrzeliła	zastrzeliłoś +(e)ś zastrzeliło	zastrzeliliście +(e)ście zastrzelili	zastrzeliłyście +(e)ście zastrzeliły
3 os.	zastrzelił	zastrzeliła	zastrzeliło	zastrzelili	zastrzeliły

bezosobnik: zastrzelono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zastrzelmy
2 os.	zastrzel	zastrzelcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zastrzeliłbym bym zastrzelił	zastrzeliłabym bym zastrzeliła	zastrzeliłobym bym zastrzeliło	zastrzelilibyśmy byśmy zastrzelili	zastrzeliłybyśmy byśmy zastrzeliły
2 os.	zastrzeliłbyś byś zastrzelił	zastrzeliłabyś byś zastrzeliła	zastrzeliłobyś byś zastrzeliło	zastrzelilibyście byście zastrzelili	zastrzeliłybyście byście zastrzeliły
3 os.	zastrzeliłby by zastrzelił	zastrzeliłaby by zastrzeliła	zastrzeliłoby by zastrzeliło	zastrzeliliby by zastrzelili	zastrzeliłyby by zastrzeliły

bezosobnik: zastrzelono by

bezokolicznik: zastrzelić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zastrzeliwszy

gerundium: zastrzelenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zastrzelenie	zastrzelenia
D.	zastrzelenia	zastrzeleń
C.	zastrzeleniu	zastrzeleniom
B.	zastrzelenie	zastrzelenia
N.	zastrzeleniem	zastrzeleniami
Ms.	zastrzeleniu	zastrzeleniach
W.	zastrzelenie	zastrzelenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zastrzelony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zastrzelony	zastrzelony	zastrzelony	zastrzelone	zastrzelona
D.	zastrzelonego	zastrzelonego	zastrzelonego	zastrzelonego	zastrzelonej
C.	zastrzelonemu	zastrzelonemu	zastrzelonemu	zastrzelonemu	zastrzelonej
B.	zastrzelonego	zastrzelonego	zastrzelony	zastrzelone	zastrzeloną
N.	zastrzelonym	zastrzelonym	zastrzelonym	zastrzelonym	zastrzeloną
Ms.	zastrzelonym	zastrzelonym	zastrzelonym	zastrzelonym	zastrzelonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zastrzeleni	zastrzeleni	zastrzelone	zastrzelone
D.	zastrzelonych	zastrzelonych	zastrzelonych	zastrzelonych
C.	zastrzelonym	zastrzelonym	zastrzelonym	zastrzelonym
B.	zastrzelonych	zastrzelonych	zastrzelonych	zastrzelone
N.	zastrzelonymi	zastrzelonymi	zastrzelonymi	zastrzelonymi
Ms.	zastrzelonych	zastrzelonych	zastrzelonych	zastrzelonych

Składnia

zastrzelić

KOGO/CO

2. pytaniem

Definicja

pot.

zaskoczyć rozmówcę swoją wypowiedzią albo pytaniem

Wymowa

[zastrzelić] lub pot. [zasczszelić], lub pot. [zaszczszelić]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

zaskoczyć

Połączenia

zastrzelić informacją, pytaniem, stwierdzeniem, wiadomością

Cytaty

	Pan poseł [...] trochę mnie zastrzelił pytaniem, bo ja nie prowadzę badań porównawczych w dziedzinie prawa karnego. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 17.07.1998
	Pewnego dnia Stroop oświadczył, że był niegdyś dziennikarzem. Przyznaję, że zastrzelił mnie tym wyznaniem. źródło: NKJP: Kazimierz Moczarski: Rozmowy z katem, 1977
	Gdy Maurycy był już przekonany, że dobrze mu poszło, zastrzelił go pytaniem: - A co jednym zdaniem powiesz o mnie? źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006
	Mój rozmówca natychmiast zastrzelił mnie cytatami z dzieł koryfeuszy ludzkości. źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zastrzelę	zastrzelimy
2 os.	zastrzelisz	zastrzelicie
3 os.	zastrzeli	zastrzelą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zastrzeliłem +(e)m zastrzelił	zastrzeliłam +(e)m zastrzeliła	zastrzeliłom +(e)m zastrzeliło	zastrzeliliśmy +(e)śmy zastrzelili	zastrzeliłyśmy +(e)śmy zastrzeliły
2 os.	zastrzeliłeś +(e)ś zastrzelił	zastrzeliłaś +(e)ś zastrzeliła	zastrzeliłoś +(e)ś zastrzeliło	zastrzeliliście +(e)ście zastrzelili	zastrzeliłyście +(e)ście zastrzeliły
3 os.	zastrzelił	zastrzeliła	zastrzeliło	zastrzelili	zastrzeliły

bezosobnik: zastrzelono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zastrzelmy
2 os.	zastrzel	zastrzelcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zastrzeliłbym bym zastrzelił	zastrzeliłabym bym zastrzeliła	zastrzeliłobym bym zastrzeliło	zastrzelilibyśmy byśmy zastrzelili	zastrzeliłybyśmy byśmy zastrzeliły
2 os.	zastrzeliłbyś byś zastrzelił	zastrzeliłabyś byś zastrzeliła	zastrzeliłobyś byś zastrzeliło	zastrzelilibyście byście zastrzelili	zastrzeliłybyście byście zastrzeliły
3 os.	zastrzeliłby by zastrzelił	zastrzeliłaby by zastrzeliła	zastrzeliłoby by zastrzeliło	zastrzeliliby by zastrzelili	zastrzeliłyby by zastrzeliły

bezosobnik: zastrzelono by

bezokolicznik: zastrzelić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zastrzeliwszy

gerundium: zastrzelenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zastrzelenie	zastrzelenia
D.	zastrzelenia	zastrzeleń
C.	zastrzeleniu	zastrzeleniom
B.	zastrzelenie	zastrzelenia
N.	zastrzeleniem	zastrzeleniami
Ms.	zastrzeleniu	zastrzeleniach
W.	zastrzelenie	zastrzelenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zastrzelony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zastrzelony	zastrzelony	zastrzelony	zastrzelone	zastrzelona
D.	zastrzelonego	zastrzelonego	zastrzelonego	zastrzelonego	zastrzelonej
C.	zastrzelonemu	zastrzelonemu	zastrzelonemu	zastrzelonemu	zastrzelonej
B.	zastrzelonego	zastrzelonego	zastrzelony	zastrzelone	zastrzeloną
N.	zastrzelonym	zastrzelonym	zastrzelonym	zastrzelonym	zastrzeloną
Ms.	zastrzelonym	zastrzelonym	zastrzelonym	zastrzelonym	zastrzelonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zastrzeleni	zastrzeleni	zastrzelone	zastrzelone
D.	zastrzelonych	zastrzelonych	zastrzelonych	zastrzelonych
C.	zastrzelonym	zastrzelonym	zastrzelonym	zastrzelonym
B.	zastrzelonych	zastrzelonych	zastrzelonych	zastrzelone
N.	zastrzelonymi	zastrzelonymi	zastrzelonymi	zastrzelonymi
Ms.	zastrzelonych	zastrzelonych	zastrzelonych	zastrzelonych

Składnia

zastrzelić

KOGO + CZYM

Data ostatniej modyfikacji: 07.06.2024