Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. gospodarz
1. system gospodarczy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa
CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł
Połączenia
- silna, słaba, stabilna; planowa; prywatna; krajowa, lokalna, narodowa, państwowa, regionalna, rodzima, własna; europejska, obca; amerykańska, niemiecka, polska...; nowa, nowoczesna, współczesna; liberalna, wolna, wolnorynkowa; komunistyczna, socjalistyczna; otwarta; normalna gospodarka; gospodarka światowa; rynkowa; komunalna
- gospodarka gospodarka gminy, kraju, miasta, państwa, powiatu, regionu; Polski, Unii Europejskiej, USA...; jakiegoś sektora
- gospodarka i administracja, gospodarka i budżet, gospodarka i finanse, gospodarka i handel, gospodarka i infrastruktura, gospodarka i kultura, gospodarka i polityka, gospodarka i praca, gospodarka i rolnictwo, gospodarka i skarb, gospodarka i system prawny; nauka i gospodarka, prawo i gospodarka, przemysł i gospodarka
- dział; kierunek gospodarka
- rozwój, stan, wzrost; minister; ministerstwo, resort, sektor, wydział; dziedzina, gałąź; reforma, restrukturyzacja gospodarki
- konsekwencje, korzyści, skutki, straty, szkody; ciężar, zagrożenie; kredyt dla gospodarki; eksperci, fachowcy, specjaliści od gospodarki; dochody, przychody, środki z gospodarki
- wydatki; wpływ na gospodarkę; ingerencja w gospodarkę; odpowiedzialność za gospodarkę
- kraj o jakiejś gospodarce; płace, wynagrodzenia; korupcja, patologia; kryzys, recesja; zmiany w gospodarce
- dobry, korzystny, pozytywny, ważny; fatalny, groźny, niebezpieczny, niekorzystny, szkodliwy; istotny, kluczowy dla gospodarki
- gospodarka rozwija się
- pomagać, służyć; szkodzić, zaszkodzić gospodarce
- ożywić, pobudzić/pobudzać, reformować, rozwijać, zreformować; chronić, niszczyć gospodarkę
- kierować, sterować gospodarką
- wpłynąć na gospodarkę; ingerować, inwestować w gospodarkę
- znać się na gospodarce
Cytaty
Firma współpracuje z wieloma przedsiębiorstwami, które poszukują pracowników w różnych dziedzinach gospodarki i przemysłu na terenie Unii Europejskiej. źródło: NKJP: (MB): Przyszłość w Holandii, Nakielski Czas, 2005-01-12 |
|
Po raz kolejny okazało się, że nie dość, że rząd właściwie nie ma pomysłu na reformę gospodarki, to jeszcze istnieje konflikt między dwoma najważniejszymi Ministerstwami: Gospodarki i Finansów. źródło: NKJP: „Liniowe” nieporozumienia, Dziennik Polski, 2003-07-11 |
|
Zdaniem ministerstwa gospodarki obecne załamanie produkcji dóbr konsumpcyjnych zagraża ekonomicznej niezależności kraju i stwarza ryzyko społecznej eksplozji. źródło: NKJP: Rosja przed katastrofą?, Gazeta Wyborcza, 1994-05-11 |
|
W gospodarce rynkowej kluczowe znaczenie ma zależność między oszczędnościami i inwestycjami. źródło: NKJP: Stanisław Owsiak: Finanse publiczne, 1998 |
|
Spróbujmy wczuć się w atmosferę roku 1992. Związek Radziecki nagle przestaje istnieć, w USA kończy się recesja i amerykańska gospodarka rusza z kopyta, ciągnąc za sobą resztę świata [...]. źródło: NKJP: Edwin Bendyk: Zatruta studnia: rzecz o władzy i wolności, 2002 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | gospodarka |
gospodarki |
|
D. | gospodarki |
gospodarek |
|
C. | gospodarce |
gospodarkom |
|
B. | gospodarkę |
gospodarki |
|
N. | gospodarką |
gospodarkami |
|
Ms. | gospodarce |
gospodarkach |
|
W. | gospodarko |
gospodarki |
Inne uwagi
Zwykle lp
2. zarządzanie czymś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes
CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł
Połączenia
- dobra, efektywna, oszczędna, prawidłowa, racjonalna, sprawna, właściwa, zdrowa, zrównoważona; chora, nieracjonalna, niewłaściwa, rabunkowa, zła; samodzielna gospodarka; gospodarka finansowa, pieniężna; budżetowa, pozabudżetowa; mieszkaniowa; hodowlana, łowiecka, rybacka, rybna; leśna, morska, przestrzenna, rolna, wodna; ściekowa; cieplna, energetyczna, żywnościowa
- gospodarka człowieka
- gospodarka finansami, funduszami, majątkiem, mieniem, środkami; rezerwami, zasobami; lokalami, mieszkaniami, nieruchomościami; gruntami, terenami, ziemią; drewnem, energią, kopalinami, paliwami, surowcami, węglem, wodą, złożem; odpadami, ściekami, śmieciami; lekami
- model, plan, program, strategia, system, zasady; kontrola gospodarki
- kontrola, nadzór nad gospodarką
- nieprawidłowości w gospodarce
- prowadzić; kontrolować, nadzorować; uporządkować gospodarkę
- kierować, zarządzać gospodarką
- wpłynąć na gospodarkę
Cytaty
W licznych opracowaniach z zakresu finansów przedsiębiorstwa podkreśla się szczególną rolę zysku w gospodarce finansowej przedsiębiorstwa. źródło: NKJP: Bogusław Pietrzak, Zbigniew Polański (red.): System finansowy w Polsce, 1997 |
|
W grudniu 1999 roku, pracownicy służby nadzoru gospodarki drewnem wspólnie z pracownikami nadleśnictw, głównie leśniczymi, przystąpili do wybierania drewna pochodzącego z planowanego wyrębu. źródło: NKJP: (ST): Największa w Europie Środkowej aukcja drewna, Dziennik Polski, 2008-02-21 |
|
Intencją mojego zapytania [...] jest troska o to, żeby wszelkie działania w zakresie gospodarki energetycznej, niezależnie od stanu finansowego i technicznego państwa, podejmować odpowiednio wcześniej [...]. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 24.04.1992 |
|
Ekologia [...] tworzy naukowe podstawy do formułowania programów ochrony i gospodarki zasobami przyrody (inżynierii środowiskowej). źródło: NKJP: Krystyna Falińska: Ekologia roślin, 1997 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | gospodarka |
gospodarki |
|
D. | gospodarki |
gospodarek |
|
C. | gospodarce |
gospodarkom |
|
B. | gospodarkę |
gospodarki |
|
N. | gospodarką |
gospodarkami |
|
Ms. | gospodarce |
gospodarkach |
|
W. | gospodarko |
gospodarki |
Inne uwagi
Zwykle lp
Składnia
![]() |
+ | gospodarka | + |
CZYM
|
![]() |
+ | gospodarka | + |
JAKA
|
3. gospodarstwo rolne
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka wieś
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia rolnictwo
Relacje znaczeniowe
synonimy: | gospodarstwo |
Połączenia
- odziedziczyć gospodarkę
- pozostać, zostać na gospodarce
Cytaty
A chłopcy? Większość i tak wie, że odziedziczy gospodarkę po ojcu i zostanie na wsi - komentuje nauczycielka jednej z wiejskich szkół. źródło: NKJP: Jacek Sypień, Katarzyna Górska: Gdzie te baby..., Dziennik Polski, 2006-01-06 |
|
Dariusz Raczkiewicz też przyjechał po dopłaty [...]. Ma 16 ha pod Sokółką, przy Szmurle jest maluczki. Typowa mieszana gospodarka: parę krów, świniaków. źródło: NKJP: Jan Bielski: Żywią i biorą, Polityka, 2007-11-17 |
|
Milicjant z parteru, którego wylano ze służby za to, że poszedł z pielgrzymką do Częstochowy, wrócił na wieś, na gospodarkę [...]. źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998 |
|
Mój ojciec, Antoni, miał zostać na gospodarce. Był wysoki, dobrze zbudowany, chętny do pracy i dziadek upatrzył go sobie na następcę - opowiada Wanda Ziaja. źródło: NKJP: Tomasz Tosza: Mały Dratwa gra dla Marii Dąbrowskiej, Gazeta Wyborcza, 1997-01-24 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | gospodarka |
gospodarki |
|
D. | gospodarki |
gospodarek |
|
C. | gospodarce |
gospodarkom |
|
B. | gospodarkę |
gospodarki |
|
N. | gospodarką |
gospodarkami |
|
Ms. | gospodarce |
gospodarkach |
|
W. | gospodarko |
gospodarki |