UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ledwie II

I

ledwo II

Chronologizacja

Zob. ledwie I

Pochodzenie

psł. *ed(ъ)va 'tylko, ledwie, zaledwie'

pierwotnie st.pol. jedwe 'ledwie, z trudnością'; wtórne nagłosowe l- zapewne pod wpływem partykuły *le / *lě

1. ledwie trzy

Definicja

to, o czym mowa, ma daną cechę w małym stopniu, nie większym niż zostało powiedziane; można było sądzić, że natężenie tej cechy nie będzie tak małe

Warianty

  • ledwo II

Kategoria znaczeniowa

wykładnik granicy cechy

Relacje znaczeniowe

(quasi)synonimy:  zaledwie
(quasi)antonimy:  aż

Cytaty

Wyglądała wprawdzie jak dwunastoletnia dziewczynka, ważyła ledwie czterdzieści sześć kilogramów [...].

źródło: NKJP: Elżbieta Baniewicz: Anna Dymna - ona to ja, 1997

A zresztą, rozmawialiśmy ledwie pół godziny.

źródło: NKJP: Michał Komar: O obrotach losów i ciał, 1998

Mam ledwie napoczętą flaszkę.

źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Obłęd, 1983

Ledwie parę futer z matką uratowały.

źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1998

Wszystko to jednak ledwie przygrywka, bo najważniejsza pozostaje zagadka, zakorzenione w niemal każdym dzieciństwie poszukiwanie skarbów, magnetyczny ciąg do odkrycia nieznanego.

źródło: NKJP: Przemysław Romański: O aniołach i rozrywce, Esensja, 2009-07-02

Odmiana

część mowy: operator metapredykatywny

podklasa: operator limitacji

Składnia

ledwie _
Licz., Rz. - cecha nazywająca ilość, wielkość lub zakres czegoś
szyk: stały: antepozycja

2. ledwie usiadł, zadzwonił telefon

Definicja

to, o czym mowa w Zd.Podrz., stało się krótko przed tym, o czym mowa w Zd.Nadrz., i mało brakowało, by te dwa zdarzenia nastąpiły w tym samym czasie

Warianty

  • ledwo II

Kategoria znaczeniowa

wykładnik następstwa

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zaledwie

Cytaty

I cud się zdarzył: ledwie wyszedł z kościoła, został aresztowany.

źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz, Diabeł na dzwonnicy, 1998

Ledwie poznaliśmy się, już pan Zenon sięgnął po Biblię.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1995

Ledwie otworzył drzwi, Judyta wstała zza biurka i rzuciła mu się na szyję jak uratowanemu.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1994

Więc skorzystał żwawo z chwili ciszy, ledwie markiz skończył swoją diatrybę.

źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Obłęd, 1983

W sobotę, dwudziestego drugiego, zachód słońca siedemnasta zero dwie, mama wróciła, ledwie zaszło, a Dominika, zastygła nad wizją Itaki Saroyana [...].

źródło: NKJP: Maria Borowa: Dominika znaczy niedziela, 1993

Odmiana

część mowy: spójnik

podklasa: niewłaściwy

Składnia

ledwie _: Zd.Podrz., _: Zd.Nadrz.
Zd. ozn.
ograniczenia zakresu użycia:
nie: Cz. t. rozk., przyp.
szyk: zmienny: pozycja centralna lub początkowa
Data ostatniej modyfikacji: 01.09.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj