UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

otrzeć się

Chronologizacja

SPXVI, SJPXVII, STR, SL, SWil: otrzéć się, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. trzeć

1. z potu

Definicja

przesunąwszy czymś z naciskiem, usunąć z ciała brud lub wilgoć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty

Relacje znaczeniowe

synonimy:

obetrzeć się, wytrzeć się

Cytaty

Pewnie dopiero teraz otarł się z potu i serce przestało mu walić.

źródło: Internet

Kiedy wstała i otarła się z kurzu, oczom Słonecznika ukazał się osobliwy widok: tajemnicza osoba była całkiem dobrze zbudowana, a jej krępe ciało zostało wciśnięte w obcisłą sukienkę w kolorze krzykliwego różu.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	otrę się	otrzemy się
2 os.	otrzesz się	otrzecie się
3 os.	otrze się	otrą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	otarłem się +(e)m się otarł	otarłam się +(e)m się otarła	otarłom się +(e)m się otarło	otarliśmy się +(e)śmy się otarli	otarłyśmy się +(e)śmy się otarły
2 os.	otarłeś się +(e)ś się otarł	otarłaś się +(e)ś się otarła	otarłoś się +(e)ś się otarło	otarliście się +(e)ście się otarli	otarłyście się +(e)ście się otarły
3 os.	otarł się	otarła się	otarło się	otarli się	otarły się

bezosobnik: otarto się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		otrzyjmy się
2 os.	otrzyj się	otrzyjcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	otarłbym się bym się otarł	otarłabym się bym się otarła	otarłobym się bym się otarło	otarlibyśmy się byśmy się otarli	otarłybyśmy się byśmy się otarły
2 os.	otarłbyś się byś się otarł	otarłabyś się byś się otarła	otarłobyś się byś się otarło	otarlibyście się byście się otarli	otarłybyście się byście się otarły
3 os.	otarłby się by się otarł	otarłaby się by się otarła	otarłoby się by się otarło	otarliby się by się otarli	otarłyby się by się otarły

bezosobnik: otarto by się

bezokolicznik: otrzeć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: otarłszy się

gerundium: otarcie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	otarcie się	otarcia się
D.	otarcia się	otarć się
C.	otarciu się	otarciom się
B.	otarcie się	otarcia się
N.	otarciem się	otarciami się
Ms.	otarciu się	otarciach się
W.	otarcie się	otarcia się

odpowiednik aspektowy: ocierać się

Składnia

Rz_żywotny

otrzeć się

(CZYM) + Z CZEGO

2. o drzewo

Definicja

będąc w ruchu, dotknąć kogoś lub czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii cechy dotykowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:

potrzeć, potrzeć się

Połączenia

otrzeć się o drzewo, o mur, o nogę, o poprzeczkę, o słupek

Cytaty

	Sekretarka biustem prawie otarła się o łysinę mężczyzny (z parapetu za plecami inżyniera zabrała pustą szklankę po herbacie). źródło: KWSJP: Kazimierz Orłoś: Cudowna melina, 1988
	Dwie niewiasty jadące z dzieckiem na ośle otarły się o stojących. źródło: KWSJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952
	Tył samochodu prawie otarł się o szpaler drzew rosnących na poboczu. źródło: KWSJP: Janusz Płoński, Maciej Rybiński: Góralskie tango, 1978
	Kiedy się zrównali, odstąpiła może ćwierć kroku. Otarli się ramionami i dopiero z tej odległości wyczuł jej zapach. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004
	Samochody otarły się, a kierowca zastawy, lawirując po jezdni, pojechał dalej. źródło: NKJP: Na masce Zastawy, NTN Żuławy, 2011

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	otrę się	otrzemy się
2 os.	otrzesz się	otrzecie się
3 os.	otrze się	otrą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	otarłem się +(e)m się otarł	otarłam się +(e)m się otarła	otarłom się +(e)m się otarło	otarliśmy się +(e)śmy się otarli	otarłyśmy się +(e)śmy się otarły
2 os.	otarłeś się +(e)ś się otarł	otarłaś się +(e)ś się otarła	otarłoś się +(e)ś się otarło	otarliście się +(e)ście się otarli	otarłyście się +(e)ście się otarły
3 os.	otarł się	otarła się	otarło się	otarli się	otarły się

bezosobnik: otarto się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		otrzyjmy się
2 os.	otrzyj się	otrzyjcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	otarłbym się bym się otarł	otarłabym się bym się otarła	otarłobym się bym się otarło	otarlibyśmy się byśmy się otarli	otarłybyśmy się byśmy się otarły
2 os.	otarłbyś się byś się otarł	otarłabyś się byś się otarła	otarłobyś się byś się otarło	otarlibyście się byście się otarli	otarłybyście się byście się otarły
3 os.	otarłby się by się otarł	otarłaby się by się otarła	otarłoby się by się otarło	otarliby się by się otarli	otarłyby się by się otarły

bezosobnik: otarto by się

bezokolicznik: otrzeć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: otarłszy się

gerundium: otarcie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	otarcie się	otarcia się
D.	otarcia się	otarć się
C.	otarciu się	otarciom się
B.	otarcie się	otarcia się
N.	otarciem się	otarciami się
Ms.	otarciu się	otarciach się
W.	otarcie się	otarcia się

odpowiednik aspektowy: ocierać się

Składnia

	+	otrzeć się	+	(CZYM) + o KOGO/CO
Rz_pl	+	otrzeć się	+	(CZYM)

3. o śmierć

Definicja

nawiązać z kimś lub czymś przelotny kontakt

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

zapoznać się

Połączenia

otrzeć się o śmierć

Cytaty

	Co czują ludzie, którzy otarli się o śmierć? źródło: KWSJP: Otarli się o śmierć, Trybuna, 2006
	Trudno właściwie wymienić tych wyższych duchownych polskich, którzy nie otarli się o rzymskie uczelnie. źródło: KWSJP: Marek Borucki: Polacy w Rzymie: od czasów Mieszka I do Jana Pawła II, 1995
	I w tym przypadku „poszło” o ustalenie ponownego terminu egzaminu sprawdzającego, tak samo sprawa otarła się o MEN. źródło: KWSJP: BZ: Ku przestrodze dyrekcji... czyli o szeroko pojętej demokracji, Tygodnik Podhalański, 1997, nr 43
	Grę rozpoczynamy jako zwykły taksówkarz, który poprzez pomoc w ucieczce dwóm członkom rodziny Salieri otarł się o mafię. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	otrę się	otrzemy się
2 os.	otrzesz się	otrzecie się
3 os.	otrze się	otrą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	otarłem się +(e)m się otarł	otarłam się +(e)m się otarła	otarłom się +(e)m się otarło	otarliśmy się +(e)śmy się otarli	otarłyśmy się +(e)śmy się otarły
2 os.	otarłeś się +(e)ś się otarł	otarłaś się +(e)ś się otarła	otarłoś się +(e)ś się otarło	otarliście się +(e)ście się otarli	otarłyście się +(e)ście się otarły
3 os.	otarł się	otarła się	otarło się	otarli się	otarły się

bezosobnik: otarto się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		otrzyjmy się
2 os.	otrzyj się	otrzyjcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	otarłbym się bym się otarł	otarłabym się bym się otarła	otarłobym się bym się otarło	otarlibyśmy się byśmy się otarli	otarłybyśmy się byśmy się otarły
2 os.	otarłbyś się byś się otarł	otarłabyś się byś się otarła	otarłobyś się byś się otarło	otarlibyście się byście się otarli	otarłybyście się byście się otarły
3 os.	otarłby się by się otarł	otarłaby się by się otarła	otarłoby się by się otarło	otarliby się by się otarli	otarłyby się by się otarły

bezosobnik: otarto by się

bezokolicznik: otrzeć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: otarłszy się

gerundium: otarcie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	otarcie się	otarcia się
D.	otarcia się	otarć się
C.	otarciu się	otarciom się
B.	otarcie się	otarcia się
N.	otarciem się	otarciami się
Ms.	otarciu się	otarciach się
W.	otarcie się	otarcia się

odpowiednik aspektowy: ocierać się

Składnia

otrzeć się

o KOGO/CO

4. o medal

Definicja

znaleźć się bardzo blisko celu, ale nie osiągnąć go

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

liznąć

Połączenia

otrzeć się o awans, o medal, o podium

Cytaty

W tym samym biegu jej koleżanka klubowa, Monika Jaranowska, zajęła 6 miejsce, zaś Agnieszka Wiśniewska w biegu juniorek młodszych na dystansie 2000 m otarła się o medal i zajęła 4 miejsce.

źródło: KWSJP: Klaus Migga: Sport, Gminne Wieści, 1997, nr 1-2

W tym sezonie już kilkakrotnie był Pan w czołowej dziesiątce Pucharu Świata, dwa razy otarł się o podium, zajmując dwukrotnie w Anterselvie 4. miejsce.

źródło: Dwa w jednym, Dziennik Polski - Sport, 2004-02-03

Mimo że wielokrotnie otarł się o tytuł mistrzowski, to nigdy nie został indywidualnym mistrzem Polski w narciarstwie.

źródło: Wojciech Szatkowski: Stanisław Skupień - narciarz i gazda schroniska na Kondratowej (cz.1), Tygodnik Podhalański, 1999, nr 38

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	otrę się	otrzemy się
2 os.	otrzesz się	otrzecie się
3 os.	otrze się	otrą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	otarłem się +(e)m się otarł	otarłam się +(e)m się otarła	otarłom się +(e)m się otarło	otarliśmy się +(e)śmy się otarli	otarłyśmy się +(e)śmy się otarły
2 os.	otarłeś się +(e)ś się otarł	otarłaś się +(e)ś się otarła	otarłoś się +(e)ś się otarło	otarliście się +(e)ście się otarli	otarłyście się +(e)ście się otarły
3 os.	otarł się	otarła się	otarło się	otarli się	otarły się

bezosobnik: otarto się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		otrzyjmy się
2 os.	otrzyj się	otrzyjcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	otarłbym się bym się otarł	otarłabym się bym się otarła	otarłobym się bym się otarło	otarlibyśmy się byśmy się otarli	otarłybyśmy się byśmy się otarły
2 os.	otarłbyś się byś się otarł	otarłabyś się byś się otarła	otarłobyś się byś się otarło	otarlibyście się byście się otarli	otarłybyście się byście się otarły
3 os.	otarłby się by się otarł	otarłaby się by się otarła	otarłoby się by się otarło	otarliby się by się otarli	otarłyby się by się otarły

bezosobnik: otarto by się

bezokolicznik: otrzeć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: otarłszy się

gerundium: otarcie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	otarcie się	otarcia się
D.	otarcia się	otarć się
C.	otarciu się	otarciom się
B.	otarcie się	otarcia się
N.	otarciem się	otarciami się
Ms.	otarciu się	otarciach się
W.	otarcie się	otarcia się

Składnia

Rz_osobowy

otrzeć się

o CO

5. w świecie

Definicja

nabrać ogłady i doświadczenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wyrobić się

Cytaty

Mianem kolonii określano nie tyle dawniejszą emigrację przybyłą do Paryża głównie z przyczyn politycznych, ile napływające tu nieustannie, by kontynuować studia, w poszukiwaniu natchnienia lub po prostu, aby otrzeć się w świecie, rzesze polskich artystów.

źródło: NKJP: Maria Rostworowska: Portret za mgłą opowieść o Oldze Boznańskiej, Warszawa, 2003

Często podróżując, otarł się już między ludźmi.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	otrę się	otrzemy się
2 os.	otrzesz się	otrzecie się
3 os.	otrze się	otrą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	otarłem się +(e)m się otarł	otarłam się +(e)m się otarła	otarłom się +(e)m się otarło	otarliśmy się +(e)śmy się otarli	otarłyśmy się +(e)śmy się otarły
2 os.	otarłeś się +(e)ś się otarł	otarłaś się +(e)ś się otarła	otarłoś się +(e)ś się otarło	otarliście się +(e)ście się otarli	otarłyście się +(e)ście się otarły
3 os.	otarł się	otarła się	otarło się	otarli się	otarły się

bezosobnik: otarto się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		otrzyjmy się
2 os.	otrzyj się	otrzyjcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	otarłbym się bym się otarł	otarłabym się bym się otarła	otarłobym się bym się otarło	otarlibyśmy się byśmy się otarli	otarłybyśmy się byśmy się otarły
2 os.	otarłbyś się byś się otarł	otarłabyś się byś się otarła	otarłobyś się byś się otarło	otarlibyście się byście się otarli	otarłybyście się byście się otarły
3 os.	otarłby się by się otarł	otarłaby się by się otarła	otarłoby się by się otarło	otarliby się by się otarli	otarłyby się by się otarły

bezosobnik: otarto by się

bezokolicznik: otrzeć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: otarłszy się

gerundium: otarcie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	otarcie się	otarcia się
D.	otarcia się	otarć się
C.	otarciu się	otarciom się
B.	otarcie się	otarcia się
N.	otarciem się	otarciami się
Ms.	otarciu się	otarciach się
W.	otarcie się	otarcia się

Składnia

Rz_osobowy	+	otrzeć się	+	GDZIE
Rz_osobowy	+	otrzeć się	+	między KIM

Data ostatniej modyfikacji: 12.03.2014