UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

obdarzać

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	obdarzam	obdarzamy
2 os.	obdarzasz	obdarzacie
3 os.	obdarza	obdarzają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obdarzałem +(e)m obdarzał	obdarzałam +(e)m obdarzała	obdarzałom +(e)m obdarzało	obdarzaliśmy +(e)śmy obdarzali	obdarzałyśmy +(e)śmy obdarzały
2 os.	obdarzałeś +(e)ś obdarzał	obdarzałaś +(e)ś obdarzała	obdarzałoś +(e)ś obdarzało	obdarzaliście +(e)ście obdarzali	obdarzałyście +(e)ście obdarzały
3 os.	obdarzał	obdarzała	obdarzało	obdarzali	obdarzały

bezosobnik: obdarzano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę obdarzał będę obdarzać	będę obdarzała będę obdarzać	będę obdarzało będę obdarzać	będziemy obdarzali będziemy obdarzać	będziemy obdarzały będziemy obdarzać
2 os.	będziesz obdarzał będziesz obdarzać	będziesz obdarzała będziesz obdarzać	będziesz obdarzało będziesz obdarzać	będziecie obdarzali będziecie obdarzać	będziecie obdarzały będziecie obdarzać
3 os.	będzie obdarzał będzie obdarzać	będzie obdarzała będzie obdarzać	będzie obdarzało będzie obdarzać	będą obdarzali będą obdarzać	będą obdarzały będą obdarzać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		obdarzajmy
2 os.	obdarzaj	obdarzajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obdarzałbym bym obdarzał	obdarzałabym bym obdarzała	obdarzałobym bym obdarzało	obdarzalibyśmy byśmy obdarzali	obdarzałybyśmy byśmy obdarzały
2 os.	obdarzałbyś byś obdarzał	obdarzałabyś byś obdarzała	obdarzałobyś byś obdarzało	obdarzalibyście byście obdarzali	obdarzałybyście byście obdarzały
3 os.	obdarzałby by obdarzał	obdarzałaby by obdarzała	obdarzałoby by obdarzało	obdarzaliby by obdarzali	obdarzałyby by obdarzały

bezosobnik: obdarzano by

bezokolicznik: obdarzać

imiesłów przysłówkowy współczesny: obdarzając

gerundium: obdarzanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obdarzanie	obdarzania
D.	obdarzania	obdarzań
C.	obdarzaniu	obdarzaniom
B.	obdarzanie	obdarzania
N.	obdarzaniem	obdarzaniami
Ms.	obdarzaniu	obdarzaniach
W.	obdarzanie	obdarzania

imiesłów przymiotnikowy czynny: obdarzający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	obdarzający	obdarzający	obdarzający	obdarzające	obdarzająca
D.	obdarzającego	obdarzającego	obdarzającego	obdarzającego	obdarzającej
C.	obdarzającemu	obdarzającemu	obdarzającemu	obdarzającemu	obdarzającej
B.	obdarzającego	obdarzającego	obdarzający	obdarzające	obdarzającą
N.	obdarzającym	obdarzającym	obdarzającym	obdarzającym	obdarzającą
Ms.	obdarzającym	obdarzającym	obdarzającym	obdarzającym	obdarzającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	obdarzający	obdarzający	obdarzające	obdarzające
D.	obdarzających	obdarzających	obdarzających	obdarzających
C.	obdarzającym	obdarzającym	obdarzającym	obdarzającym
B.	obdarzających	obdarzających	obdarzających	obdarzające
N.	obdarzającymi	obdarzającymi	obdarzającymi	obdarzającymi
Ms.	obdarzających	obdarzających	obdarzających	obdarzających

imiesłów przymiotnikowy bierny: obdarzany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	obdarzany	obdarzany	obdarzany	obdarzane	obdarzana
D.	obdarzanego	obdarzanego	obdarzanego	obdarzanego	obdarzanej
C.	obdarzanemu	obdarzanemu	obdarzanemu	obdarzanemu	obdarzanej
B.	obdarzanego	obdarzanego	obdarzany	obdarzane	obdarzaną
N.	obdarzanym	obdarzanym	obdarzanym	obdarzanym	obdarzaną
Ms.	obdarzanym	obdarzanym	obdarzanym	obdarzanym	obdarzanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	obdarzani	obdarzani	obdarzane	obdarzane
D.	obdarzanych	obdarzanych	obdarzanych	obdarzanych
C.	obdarzanym	obdarzanym	obdarzanym	obdarzanym
B.	obdarzanych	obdarzanych	obdarzanych	obdarzane
N.	obdarzanymi	obdarzanymi	obdarzanymi	obdarzanymi
Ms.	obdarzanych	obdarzanych	obdarzanych	obdarzanych

odpowiednik aspektowy: obdarzyć

Pochodzenie

Zob. darzyć

1. klejnotami

Definicja

dawać komuś coś w prezencie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:

obdarowywać, ofiarowywać

Cytaty

Dotychczasowy prezes był jedynym kandydatem na szefa partii i jeszcze przed głosowaniem składano mu gratulacje. Po wyborze mężczyźni ściskali mu dłoń, a kobiety całowały i obdarzały kwiatami.

źródło: NKJP: Artur Domosławski: Lustrować i samolustrować, Gazeta Wyborcza, 1992-06-15

Tuż obok oficjalnej poczty Świętego Mikołaja mieści się jego dom. Przed nim czerwone sanie. Przez okno widzimy jak gwiazdor wyciąga z worka prezenty i obdarza nimi grupę dzieci z Japonii.

źródło: NKJP: Krzysztof Smura: Starego Mikołaja, Gazeta Poznańska, 2002-12-06

Składnia

obdarzać

KOGO + CZYM

2. tytułem szlacheckim

Definicja

nadawać komuś jakiś tytuł, stanowisko, godność

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

Relacje znaczeniowe

antonimy:

pozbawiać

Połączenia

obdarzać jakimś przywilejem, jakimś tytułem

Cytaty

	Podczas gdy sprowadzani do kraju koloniści niemieccy byli obdarzani różnymi przywilejami i zachowywali wolność, polskiego chłopa osadzanego w dobrach na wschodnich rubieżach Rzeczpospolitej zrównywano z miejscowymi niewolnymi chłopami ruskimi. źródło: NKJP: Izabella Bukraba-Rylska: Socjologia wsi polskiej, 2008
	Witold Lutosławski był postacią niezwykłą. Miał talent, sławę i pieniądze. Wielokrotnie nagradzany i wyróżniany, obdarzany godnością doktora honoris causa wielu uniwersytetów, w tym Uniwersytetu Jagiellońskiego, pozostawał w cieniu innych, cichy, czuły na ludzkie nieszczęścia. - Kto nie jest skromny, jest śmieszny - mawiał. źródło: NKJP: To mistrz prawdziwy, Dziennik Polski, 2004-02-07
	Pojęcie świętości w Kościele ewangelicko-reformowanym jest inne niż w katolicyzmie. Nie obdarzamy tym tytułem nawet najpobożniejszych ludzi. źródło: NKJP: Krzysztof Wojciechowski, bp Zdzisław Tranda: Ekumenista w działaniu, Ozon, nr 19, 2005
	[...] w Rzeczpospolitej nie można było nikogo obdarzać sakrą biskupią bez zgody króla. źródło: NKJP: Zbigniew Mikołejko: Żywoty świętych poprawione, 2004

Składnia

obdarzać

KOGO + CZYM

3. zaufaniem

Definicja

okazywać komuś swoje pozytywne uczucia lub przychylne nastawienie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

obdarzać jakimiś względami, przyjaźnią, szacunkiem, uczuciem czegoś, zaufaniem

Cytaty

	Wychowywała go matka wraz z trzema siostrami, obdarzając miłością i troskliwością, o jakiej można marzyć. źródło: NKJP: Barbara Labuda: Poszukiwania, 2005
	Okazało się, że Wanda obdarzała swymi względami nie tylko Dzidka, ale była także flamą Roberta. źródło: NKJP: Ryszard Sługocki: Na przekór i na bakier, 2008
	- Szczególną sympatią obdarzałem oficera policji, którego nazwisko już panowie znają. źródło: NKJP: Kazimierz Moczarski: Rozmowy z katem, 1977
	Uznanie, jakim obdarzają mnie kibice, jest bardzo ważne dla mnie. Można chyba powiedzieć, że jest wyznacznikiem tego, co robię. źródło: NKJP: Paweł Bednarczyk: To był udany rok, Dziennik Bałtycki, 2000-01-03

Składnia

obdarzać

KOGO + CZYM

4. talentem

Definicja

sprawiać, że ktoś ma określoną cechę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie prawdy i wartości życiowe

Relacje znaczeniowe

antonimy:

pozbawiać

Cytaty

- Zgodzi się Pan z twierdzeniem, że Stwórca obdarza talentem nie tylko ludzi mądrych, lecz także - na własna szkodę - głupców? I co z nimi zrobić?

źródło: NKJP: Nie nadaję się na moralistę, Dziennik Polski, 2000-10-30

Umiłowany Ojcze Święty! Trwamy z Tobą w modlitwie i jedności. Niech Bóg obdarza Cię zdrowiem i siłą, abyś mógł przez długie lata służyć Kościołowi.

źródło: NKJP: Nie dla rekordu, ale dla papieża, Dziennik Bałtycki, 2002-05-20

Miłośnicy wiedzy Wschodu zbierają nieraz figurki Buddy wierząc, że posążki dobrotliwego twórcy jednej z największych religii świata przyciągają do domu dobre energie, obdarzają pogodą ducha i spokojem.

źródło: NKJP: Kolekcje szczęścia, Dziennik Polski, 2000-05-13

Składnia

obdarzać

KOGO + CZYM

Frazeologizmy

ktoś daruje wolność komuś
ktoś obdarza wolnością kogoś

Data ostatniej modyfikacji: 06.03.2017