UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

obcinać

Chronologizacja

SPXVI, SKN, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	obcinam	obcinamy
2 os.	obcinasz	obcinacie
3 os.	obcina	obcinają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obcinałem +(e)m obcinał	obcinałam +(e)m obcinała	obcinałom +(e)m obcinało	obcinaliśmy +(e)śmy obcinali	obcinałyśmy +(e)śmy obcinały
2 os.	obcinałeś +(e)ś obcinał	obcinałaś +(e)ś obcinała	obcinałoś +(e)ś obcinało	obcinaliście +(e)ście obcinali	obcinałyście +(e)ście obcinały
3 os.	obcinał	obcinała	obcinało	obcinali	obcinały

bezosobnik: obcinano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę obcinał będę obcinać	będę obcinała będę obcinać	będę obcinało będę obcinać	będziemy obcinali będziemy obcinać	będziemy obcinały będziemy obcinać
2 os.	będziesz obcinał będziesz obcinać	będziesz obcinała będziesz obcinać	będziesz obcinało będziesz obcinać	będziecie obcinali będziecie obcinać	będziecie obcinały będziecie obcinać
3 os.	będzie obcinał będzie obcinać	będzie obcinała będzie obcinać	będzie obcinało będzie obcinać	będą obcinali będą obcinać	będą obcinały będą obcinać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		obcinajmy
2 os.	obcinaj	obcinajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obcinałbym bym obcinał	obcinałabym bym obcinała	obcinałobym bym obcinało	obcinalibyśmy byśmy obcinali	obcinałybyśmy byśmy obcinały
2 os.	obcinałbyś byś obcinał	obcinałabyś byś obcinała	obcinałobyś byś obcinało	obcinalibyście byście obcinali	obcinałybyście byście obcinały
3 os.	obcinałby by obcinał	obcinałaby by obcinała	obcinałoby by obcinało	obcinaliby by obcinali	obcinałyby by obcinały

bezosobnik: obcinano by

bezokolicznik: obcinać

imiesłów przysłówkowy współczesny: obcinając

gerundium: obcinanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obcinanie	obcinania
D.	obcinania	obcinań
C.	obcinaniu	obcinaniom
B.	obcinanie	obcinania
N.	obcinaniem	obcinaniami
Ms.	obcinaniu	obcinaniach
W.	obcinanie	obcinania

imiesłów przymiotnikowy czynny: obcinający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	obcinający	obcinający	obcinający	obcinające	obcinająca
D.	obcinającego	obcinającego	obcinającego	obcinającego	obcinającej
C.	obcinającemu	obcinającemu	obcinającemu	obcinającemu	obcinającej
B.	obcinającego	obcinającego	obcinający	obcinające	obcinającą
N.	obcinającym	obcinającym	obcinającym	obcinającym	obcinającą
Ms.	obcinającym	obcinającym	obcinającym	obcinającym	obcinającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	obcinający	obcinający	obcinające	obcinające
D.	obcinających	obcinających	obcinających	obcinających
C.	obcinającym	obcinającym	obcinającym	obcinającym
B.	obcinających	obcinających	obcinających	obcinające
N.	obcinającymi	obcinającymi	obcinającymi	obcinającymi
Ms.	obcinających	obcinających	obcinających	obcinających

imiesłów przymiotnikowy bierny: obcinany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	obcinany	obcinany	obcinany	obcinane	obcinana
D.	obcinanego	obcinanego	obcinanego	obcinanego	obcinanej
C.	obcinanemu	obcinanemu	obcinanemu	obcinanemu	obcinanej
B.	obcinanego	obcinanego	obcinany	obcinane	obcinaną
N.	obcinanym	obcinanym	obcinanym	obcinanym	obcinaną
Ms.	obcinanym	obcinanym	obcinanym	obcinanym	obcinanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	obcinani	obcinani	obcinane	obcinane
D.	obcinanych	obcinanych	obcinanych	obcinanych
C.	obcinanym	obcinanym	obcinanym	obcinanym
B.	obcinanych	obcinanych	obcinanych	obcinane
N.	obcinanymi	obcinanymi	obcinanymi	obcinanymi
Ms.	obcinanych	obcinanych	obcinanych	obcinanych

odpowiednik aspektowy: obciąć

Pochodzenie

Zob. ciąć

1. gałęzie

Definicja

tnąc, skracać lub oddzielać od całości

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

oddzielać, skracać

Połączenia

obcinać lalkom, koniom, kotom, psu
obcinać ogon, paznokcie, pazurki, racice, skórę; brzegi, knoty, końce, końcówki; drzewa, gałązki, gałęzie, konary, korzenie, krzewy, liście, łodygi, pączki, pędy, żywopłot
obcinać nożem, nożyczkami, piłą, scyzorykiem, sekatorem, siekierą
obcinać co tydzień
obcinać po kolei
obcinać w połowie
obcinać częściowo, równo, starannie

Cytaty

	W okresie przedświątecznym ludzie powodują poważne szkody, obcinając gałęzie jodłom na obrzeżach lasu. źródło: NKJP: Warto Wiedzieć, Dziennik Polski - Nowy Sącz, 2003-12-18
	Na oczyszczoną z farby ramę nakładamy silikon (z nadmiarem). Następnie okrywamy ościeżnicę cienką folią i... zamykamy okno. Silikon wypełni szczelinę, a jego nadmiar obcinamy nożem. źródło: NKJP: Renowacja czy wymiana?, Dziennik Polski - Dom, 2003-01-29
	Młodzi Irakijczycy coraz częściej każą obcinać sobie włosy jak amerykańscy marines. źródło: NKJP: AMK: Dziennik Polski - Pejzaż - Tygodniówka, 2003-12-13
	Dziś prawdziwych zbójników już nie ma, no może poza tymi, którzy pracują jako kelnerzy w „Chacie Zbójnickiej” [...] w Zakopanem. Nie są groźni. Co najwyżej obcinają ceprom krawaty. źródło: NKJP: Beata Zalot: Zbójnicy, 1997, prasa

Składnia

Rz_osobowy

obcinać

CO + (KOMU|CZEMU) + (CZYM)

2. na pazia

Definicja

skracać komuś włosy, nadając fryzurze nową formę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty

Relacje znaczeniowe

synonimy:

skracać, strzyc, ścinać

Cytaty

Mój syn chodzi krzywo obcięty. Jak go pytają, kto go obcinał [...], z dumą odpowiada: mama.

źródło: Internet

Składnia

Rz_osobowy

obcinać

KOGO + (JAK)

3. budżet

Definicja

ograniczać wielkość czegoś, eliminując pewne tego części

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	ścinać
	hiperonimy:	zmniejszać

Połączenia

Kasa Chorych, minister, rząd obcina; politycy obcinają
obcinać budżetówce, dzieciom i młodzieży, inwalidom wojennym, najuboższym i najsłabszym, szpitalom, wojskowym, wszystkim
obcinać budżet, ceny, czas pracy, diety, dochody, dopłatę, eksport, etaty, fundusze, honoraria, kominy płacowe, kontrakty, koszty, nakłady, pensję, płace, pieniądze, premię, renty i emerytury, stawki, stopy procentowe, subwencje, środki na coś, świadczenia, ulgi, wydatki, wynagrodzenie, zamówienia, zapomogi, zarobki, zatrudnienie, żołd; ileś zer
obcinać co roku
obcinać o połowę, o ileś proc., zł...
obcinać przez kilka miesięcy
obcinać z roku na rok
obcinać dowolnie, drastycznie, stopniowo, systematycznie, trochę
nie chcieć obcinać; nie wolno, trzeba obcinać

Cytaty

	Nigdy nie cenzurował, nie obcinał moich tekstów, może dlatego, że byłem strasznie nerwowy, a nawet histeryczny i awanturniczy. źródło: KJ PWN: Rzeczpospolita, 1997-06-28
	Czasami didżej ingeruje w integralność kompozycji, dodając nową ścieżkę basu czy perkusji albo obcinając wysokie tony. źródło: NKJP: Tomasz Michniewicz: Drapią, miksują, królują, 2004, prasa
	Obiecanych przez Polkę wielkich pieniędzy nie zobaczyli. Zarobki były dużo niższe. Często je również obcinano. źródło: NKJP: Joanna Skrzypczak: Wrocławianka obiecywała pracę za duże pieniądze. Oszukane pomidory, 1999
	Jego zdaniem za ujemny bilans finansowy odpowiada zmniejszenie stawek za leczenie, co zrobił NFZ, obcinając szpitalowi dochody o milion złotych. źródło: NKJP: Krzysztof Strauchmann: Niesłusznie zwolniony, 2006, prasa
	Myślę też, że nie może być tak, iż najczęściej jedną z form restrukturyzacji polskich kolei jest tak naprawdę obcinanie kolejnych połączeń, szczególnie połączeń regionalnych. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 27.03.2003

Składnia

obcinać

CO + (KOMU)

4. rozmówcę

Definicja

pot.

odzywać się do kogoś ostro, zniechęcając do czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

obcinać brata

Cytaty

Znajdę tego wujka, kapujesz? - mówi mały prędkim, konspiracyjnym szeptem. - I powiem mu o Zenku. - Wykluczone - obcina brata Marian. - Babka ci nie pozwoli.

źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1990

Składnia

Rz_osobowy	+	obcinać	+	KOGO
Rz_osobowy	+	obcinać	+	KOGO + MOWA WPROST

5. wzrokiem

Definicja

pot.

oceniać czyjś wygląd jednym badawczym spojrzeniem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

obejmować

Połączenia

obcinać kogoś wzrokiem

Cytaty

Czasami tęsknię tak bardzo za spokojem, za tym, żeby idąc po ulicy, dziewczyny nie obcinały mnie wzrokiem, dając mi do zrozumienia, że mają mnie za szmatę…

źródło: Internet

Składnia

Rz_osobowy

obcinać

KOGO + CZYM

6. na egzaminie

Definicja

pot.

oblewać kogoś na egzaminie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata szkoła

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata studia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

oblewać, ścinać, ulewać

Cytaty

Co gorsza, kiedy rok później robiliśmy nabór, mieliśmy już średnio lat dwadzieścia pięć, a kandydaci ciągle dziewiętnaście. Przy naborze najbardziej obcinał wszystkich Basiński; z trudem udało nam się przeforsować kandydaturę niejakiej Jadwigi Ćwik.

źródło: Internet: www.prus.art.p

Składnia

obcinać

KOGO

Data ostatniej modyfikacji: 04.01.2015