Chronologizacja
XV w., Bańk
Pochodzenie
psł. *mǫžьščina
W języku polskim przyrostek -ina został zastąpiony przez ekspansywny -izna
1. dojrzały
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka płeć
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | dżentelmen, facet, facio |
Połączenia
- czterdziestoletni, pięćdziesięcioletni; dojrzały, młodszy, młody, starszy; barczysty, postawny, rosły, tęgi, szczupły, wielki; niski, przystojny, wysoki; łysawy; brodaty, wąsaty, zarośnięty; ogolony, nieogolony; silny; pijany mężczyzna
- mężczyzna około czterdziestki, około pięćdziesiątki...
- mężczyzna z brodą, z wąsami; z fajką, z papierosem
- mężczyzna po czterdziestce, po pięćdziesiątce...; mężczyzna w kamizelce, w kapeluszu, w mundurze, w okularach
- kobieta i mężczyzna
- sylwetka; ideał, wzór mężczyzny; grupka, towarzystwo mężczyzn
- moda, pismo, sport dla mężczyzn
- palący, pijący, prowadzący samochód mężczyzna
- rozumieć, uwielbiać, zaczepiać mężczyzn
- przyjaźnić się, pracować z mężczyznami
Cytaty
|
Dyrektor [...] był przystojnym mężczyzną lat około czterdziestu, o ogorzałej twarzy [...] i kruczo ciemnych włosach. źródło: NKJP: Antoni Libera: Madame, 2003 |
|
|
Po kilku minutach do stolika podszedł mężczyzna w dżinsach i koszulce bez rękawów, miał bicepsy pokryte tatuażami. źródło: NKJP: Paulina Grych: Numer zerowy, 2007 |
|
|
Po wyjściu z samochodu mężczyzna chwiał się na nogach i czuć było od niego alkohol. źródło: NKJP: (mg): Zygzakiem przez miasto, Mazowieckie To i Owo, 2004-10-28 |
|
|
Ustawowy wiek emerytalny dla mężczyzn i kobiet zostanie ustalony prawdopodobnie na 65 lat. źródło: NKJP: Jolanta Koral: Gazeta Wyborcza, 1997-05-08 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | mężczyzna |
mężczyźni |
ndepr |
| mężczyzny |
depr | ||
| D. | mężczyzny |
mężczyzn |
|
| C. | mężczyźnie |
mężczyznom |
|
| B. | mężczyznę |
mężczyzn |
|
| N. | mężczyzną |
mężczyznami |
|
| Ms. | mężczyźnie |
mężczyznach |
|
| W. | mężczyzno |
mężczyźni |
ndepr |
| mężczyzny |
depr |
2. partner
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie
Połączenia
- pierwszy; mój mężczyzna
- mężczyzna czyjegoś życia
- zmieniać mężczyzn
Cytaty
|
Roman był jej pierwszym mężczyzną w pełnym tego słowa znaczeniu. źródło: NKJP: Jacek Santorski: Jak żyć, żeby nie zwariować, 2003 |
|
|
Gdy jestem zakochana, bywam zazdrosna o kontakty mojego mężczyzny z innymi kobietami, o czas spędzany z innymi i o uczucia wobec innych. źródło: NKJP: Sonia Raduńska: Kartki z białego zeszytu, 2008 |
|
|
Po roku wiedziała już, że to mężczyzna jej życia, po siedmiu - wyszła za niego. źródło: NKJP: Maria Kruczkowska: Ciekawa Świata, Gazeta Wyborcza, 1998-09-25 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | mężczyzna |
mężczyźni |
ndepr |
| mężczyzny |
depr | ||
| D. | mężczyzny |
mężczyzn |
|
| C. | mężczyźnie |
mężczyznom |
|
| B. | mężczyznę |
mężczyzn |
|
| N. | mężczyzną |
mężczyznami |
|
| Ms. | mężczyźnie |
mężczyznach |
|
| W. | mężczyzno |
mężczyźni |
ndepr |
| mężczyzny |
depr |