Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *kǫsati 'rozrywać, rozszarpywać, rozgryzać na kawałki'
1. gryźć
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt
Połączenia
- pies kąsa
- kąsać ludzi
- rana kąsana
Cytaty
Gnaty ich bolały, muchy kąsały, słońce piekło. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Błogosławiona wina, 1953 |
|
Targali się za włosy, ssali nawzajem swoje języki, gryźli wargi i policzki, kąsali nos i brodę (czasem nawet do krwi). źródło: NKJP: mah: A to ciekawe..., Trybuna Śląska, 2004-09-17 |
|
Wieczorem dokładnie sprawdzałem śpiwór - czysty, kładłem się, pięć minut później czułem, że kąsają mnie trzy albo cztery. Nic nie możesz wtedy zrobić. źródło: NKJP: Marcin Bosacki: Kolacja z papuaskimi przodkami, Gazeta Wyborcza, 1995-10-20 |
|
Stałym utrapieniem mieszkańców są pchły. Roznoszone przez bezpańskie koty dostają się do mieszkań i kąsają w łydki. źródło: NKJP: (sk): Pchły kąsają w łydki, Co Tydzień Jaworzno, 2005-01-01 |
|
Nim połaskotał bok klaczy ostrogą, skoczyła w płynny galop, kładąc uszy, wyrzucając pysk do przodu, jakby chciała kąsać. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
kąsam |
kąsamy |
|||
2 os. |
kąsasz |
kąsacie |
|||
3 os. |
kąsa |
kąsają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
kąsałem +(e)m kąsał |
kąsałam +(e)m kąsała |
kąsałom +(e)m kąsało |
kąsaliśmy +(e)śmy kąsali |
kąsałyśmy +(e)śmy kąsały |
2 os. |
kąsałeś +(e)ś kąsał |
kąsałaś +(e)ś kąsała |
kąsałoś +(e)ś kąsało |
kąsaliście +(e)ście kąsali |
kąsałyście +(e)ście kąsały |
3 os. |
kąsał |
kąsała |
kąsało |
kąsali |
kąsały |
bezosobnik: kąsano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę kąsał będę kąsać |
będę kąsała będę kąsać |
będę kąsało będę kąsać |
będziemy kąsali będziemy kąsać |
będziemy kąsały będziemy kąsać |
2 os. |
będziesz kąsał będziesz kąsać |
będziesz kąsała będziesz kąsać |
będziesz kąsało będziesz kąsać |
będziecie kąsali będziecie kąsać |
będziecie kąsały będziecie kąsać |
3 os. |
będzie kąsał będzie kąsać |
będzie kąsała będzie kąsać |
będzie kąsało będzie kąsać |
będą kąsali będą kąsać |
będą kąsały będą kąsać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
kąsajmy |
|
2 os. |
kąsaj |
kąsajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
kąsałbym bym kąsał |
kąsałabym bym kąsała |
kąsałobym bym kąsało |
kąsalibyśmy byśmy kąsali |
kąsałybyśmy byśmy kąsały |
2 os. |
kąsałbyś byś kąsał |
kąsałabyś byś kąsała |
kąsałobyś byś kąsało |
kąsalibyście byście kąsali |
kąsałybyście byście kąsały |
3 os. |
kąsałby by kąsał |
kąsałaby by kąsała |
kąsałoby by kąsało |
kąsaliby by kąsali |
kąsałyby by kąsały |
bezosobnik: kąsano by
bezokolicznik: kąsać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
kąsając
gerundium: kąsanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | kąsanie |
kąsania |
D. | kąsania |
kąsań |
C. | kąsaniu |
kąsaniom |
B. | kąsanie |
kąsania |
N. | kąsaniem |
kąsaniami |
Ms. | kąsaniu |
kąsaniach |
W. | kąsanie |
kąsania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: kąsający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | kąsający |
kąsający |
kąsający |
kąsające |
kąsająca |
D. | kąsającego |
kąsającego |
kąsającego |
kąsającego |
kąsającej |
C. | kąsającemu |
kąsającemu |
kąsającemu |
kąsającemu |
kąsającej |
B. | kąsającego |
kąsającego |
kąsający |
kąsające |
kąsającą |
N. | kąsającym |
kąsającym |
kąsającym |
kąsającym |
kąsającą |
Ms. | kąsającym |
kąsającym |
kąsającym |
kąsającym |
kąsającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | kąsający |
kąsający |
kąsające |
kąsające |
D. | kąsających |
kąsających |
kąsających |
kąsających |
C. | kąsającym |
kąsającym |
kąsającym |
kąsającym |
B. | kąsających |
kąsających |
kąsających |
kąsające |
N. | kąsającymi |
kąsającymi |
kąsającymi |
kąsającymi |
Ms. | kąsających |
kąsających |
kąsających |
kąsających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: kąsany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | kąsany |
kąsany |
kąsany |
kąsane |
kąsana |
D. | kąsanego |
kąsanego |
kąsanego |
kąsanego |
kąsanej |
C. | kąsanemu |
kąsanemu |
kąsanemu |
kąsanemu |
kąsanej |
B. | kąsanego |
kąsanego |
kąsany |
kąsane |
kąsaną |
N. | kąsanym |
kąsanym |
kąsanym |
kąsanym |
kąsaną |
Ms. | kąsanym |
kąsanym |
kąsanym |
kąsanym |
kąsanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | kąsani |
kąsani |
kąsane |
kąsane |
D. | kąsanych |
kąsanych |
kąsanych |
kąsanych |
C. | kąsanym |
kąsanym |
kąsanym |
kąsanym |
B. | kąsanych |
kąsanych |
kąsanych |
kąsane |
N. | kąsanymi |
kąsanymi |
kąsanymi |
kąsanymi |
Ms. | kąsanych |
kąsanych |
kąsanych |
kąsanych |
odpowiednik aspektowy: pokąsać
Składnia
+ | kąsać | + |
(KOGO/CO) +
(w CO)
|
2. dokuczać
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
Połączenia
- mróz kąsa
Cytaty
W samym księciu walczą ze sobą lekkość i powaga, lubi rozrywki, lecz życie go kąsa obowiązkami państwowymi, wśród których jest wiele spraw trudnych, jak wojny z Neapolem i papiestwem, jak bunty i spiski. źródło: NKJP: Eugeniusz Kabatc: Vinum sacrum et profanum: wino w kulturze, wino w naturze, wino na naszym stole, 2003 |
|
Woń spalonego prochu kąsała w nozdrza. źródło: NKJP: Stanisław Lem: Pamiętnik znaleziony w wannie, 1961 |
|
Zjadliwe miraże myśli, które kąsały me sumienie, odpychała spokojna, bijąca z niej pewność. źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997 |
|
Obawy, że hermetyczna struktura policyjna wymknie się spod kontroli i zacznie kąsać przeciwników politycznych, w takim kontekście są uprawnione. źródło: NKJP: Piotr Pytlakowski: My podejrzewamy, nas podejrzewają, Polityka, nr 2427, 2003-11-15 |
|
Sen, krótki, lecz intensywny, pozwalający na jaką taką regenerację sił, nagłe przebudzenie, bo kąsa mróz, bo zdrętwiały nogi, bo lina uciska uda. źródło: NKJP: Michał Jagiełło: Wołanie w górach: wypadki i akcje ratunkowe w Tatrach, 1979 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
kąsam |
kąsamy |
|||
2 os. |
kąsasz |
kąsacie |
|||
3 os. |
kąsa |
kąsają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
kąsałem +(e)m kąsał |
kąsałam +(e)m kąsała |
kąsałom +(e)m kąsało |
kąsaliśmy +(e)śmy kąsali |
kąsałyśmy +(e)śmy kąsały |
2 os. |
kąsałeś +(e)ś kąsał |
kąsałaś +(e)ś kąsała |
kąsałoś +(e)ś kąsało |
kąsaliście +(e)ście kąsali |
kąsałyście +(e)ście kąsały |
3 os. |
kąsał |
kąsała |
kąsało |
kąsali |
kąsały |
bezosobnik: kąsano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę kąsał będę kąsać |
będę kąsała będę kąsać |
będę kąsało będę kąsać |
będziemy kąsali będziemy kąsać |
będziemy kąsały będziemy kąsać |
2 os. |
będziesz kąsał będziesz kąsać |
będziesz kąsała będziesz kąsać |
będziesz kąsało będziesz kąsać |
będziecie kąsali będziecie kąsać |
będziecie kąsały będziecie kąsać |
3 os. |
będzie kąsał będzie kąsać |
będzie kąsała będzie kąsać |
będzie kąsało będzie kąsać |
będą kąsali będą kąsać |
będą kąsały będą kąsać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
kąsajmy |
|
2 os. |
kąsaj |
kąsajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
kąsałbym bym kąsał |
kąsałabym bym kąsała |
kąsałobym bym kąsało |
kąsalibyśmy byśmy kąsali |
kąsałybyśmy byśmy kąsały |
2 os. |
kąsałbyś byś kąsał |
kąsałabyś byś kąsała |
kąsałobyś byś kąsało |
kąsalibyście byście kąsali |
kąsałybyście byście kąsały |
3 os. |
kąsałby by kąsał |
kąsałaby by kąsała |
kąsałoby by kąsało |
kąsaliby by kąsali |
kąsałyby by kąsały |
bezosobnik: kąsano by
bezokolicznik: kąsać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
kąsając
gerundium: kąsanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | kąsanie |
kąsania |
D. | kąsania |
kąsań |
C. | kąsaniu |
kąsaniom |
B. | kąsanie |
kąsania |
N. | kąsaniem |
kąsaniami |
Ms. | kąsaniu |
kąsaniach |
W. | kąsanie |
kąsania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: kąsający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | kąsający |
kąsający |
kąsający |
kąsające |
kąsająca |
D. | kąsającego |
kąsającego |
kąsającego |
kąsającego |
kąsającej |
C. | kąsającemu |
kąsającemu |
kąsającemu |
kąsającemu |
kąsającej |
B. | kąsającego |
kąsającego |
kąsający |
kąsające |
kąsającą |
N. | kąsającym |
kąsającym |
kąsającym |
kąsającym |
kąsającą |
Ms. | kąsającym |
kąsającym |
kąsającym |
kąsającym |
kąsającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | kąsający |
kąsający |
kąsające |
kąsające |
D. | kąsających |
kąsających |
kąsających |
kąsających |
C. | kąsającym |
kąsającym |
kąsającym |
kąsającym |
B. | kąsających |
kąsających |
kąsających |
kąsające |
N. | kąsającymi |
kąsającymi |
kąsającymi |
kąsającymi |
Ms. | kąsających |
kąsających |
kąsających |
kąsających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: kąsany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | kąsany |
kąsany |
kąsany |
kąsane |
kąsana |
D. | kąsanego |
kąsanego |
kąsanego |
kąsanego |
kąsanej |
C. | kąsanemu |
kąsanemu |
kąsanemu |
kąsanemu |
kąsanej |
B. | kąsanego |
kąsanego |
kąsany |
kąsane |
kąsaną |
N. | kąsanym |
kąsanym |
kąsanym |
kąsanym |
kąsaną |
Ms. | kąsanym |
kąsanym |
kąsanym |
kąsanym |
kąsanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | kąsani |
kąsani |
kąsane |
kąsane |
D. | kąsanych |
kąsanych |
kąsanych |
kąsanych |
C. | kąsanym |
kąsanym |
kąsanym |
kąsanym |
B. | kąsanych |
kąsanych |
kąsanych |
kąsane |
N. | kąsanymi |
kąsanymi |
kąsanymi |
kąsanymi |
Ms. | kąsanych |
kąsanych |
kąsanych |
kąsanych |
Składnia
+ | kąsać | + |
(KOGO/CO) +
(CZYM)
|
|
+ | kąsać | + |
(KOGO/CO) +
(w CO)
|