Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. tępić
1. terror
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Połączenia
- autor, biskup, Kościół, Papież; rząd, sejm; świat; NATO potępia coś; ludzie, Polacy potępiają coś;
- dekret; wiec potępiający coś; deklaracja, dokument, encyklika, rezolucja, uchwała, ustawa potępiająca coś; oświadczenie potępiające coś; głosy, słowa; transparenty potępiające coś
- potępiać aborcję, agresję, antysemityzm, komunizm, korupcję, łamanie praw człowieka, niewolnictwo, przemoc, system komunistyczny, terroryzm, wojnę, zamach, zbrodnie; akcję (milicji, rewolucyjną...), akt (barbarzyństwa, ludobójstwa, terroru...), jakąś decyzję, jakąś działalność, jakieś działania, jakieś metody, jakąś politykę, jakieś postępowanie, jakieś praktyki, jakąś ustawę, jakieś zachowanie; Izrael, Rosję; ludzi, rząd
- z całą mocą, z całą stanowczością potępiać
- bardzo; absolutnie, bezwzględnie, jednoznacznie, kategorycznie, stanowczo, zdecydowanie; głośno, gwałtownie; ostro, surowo; oficjalnie, powszechnie, publicznie; zgodnie; często, wielokrotnie; łatwo
- potępiany przez Kościół
Cytaty
Biskupi potępiali przejawy terroru stosowanego przez aparat bezpieczeństwa i nawoływali do pracy na rzecz odbudowy zniszczonej ojczyzny. źródło: NKJP: Alicja Dybkowska, Jan Żaryn, Małgorzata Żaryn: Polskie dzieje od czasów najdawniejszych do współczesności, 1994 |
|
Mimo słownych deklaracji potępiających korupcję, obywatele naszego państwa bardzo opieszale eliminują z życia publicznego osoby uwikłane w niejasne interesy. źródło: NKJP: K. Kowalski: Na bezdrożach prawa: Korupcję potępiamy, ale..., Tygodnik Ciechanowski , 2003-09-27 |
|
Kościół z całą mocą potępia akty nienawiści, prześladowania, akty antysemityzmu, które kiedykolwiek i przez kogokolwiek skierowane były przeciw Żydom. źródło: NKJP: Pod flagą Korczaka, Gazeta Wyborcza, 1992-12-12 |
|
Grudzień 1990 r. Sejm potępia stan wojenny i przed Trybunałem Stanu stawia autorów stanu wojennego. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 21.10.1999 |
|
Komunistyczne Chiny są powszechnie potępiane za masowe karanie śmiercią drobnych nawet przestępstw kryminalnych, publiczne egzekucje skazańców, masowe wykorzystywanie pracy przymusowej w obozach koncentracyjnych, przymusową sterylizację kobiet, handel organami ludzkimi oraz represje w Tybecie. źródło: NKJP: Partyjni przywódcy wezwani pilnie do Pekinu, Gazeta Wyborcza, 1997-02-18 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
potępiam |
potępiamy |
|||
2 os. |
potępiasz |
potępiacie |
|||
3 os. |
potępia |
potępiają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
potępiałem +(e)m potępiał |
potępiałam +(e)m potępiała |
potępiałom +(e)m potępiało |
potępialiśmy +(e)śmy potępiali |
potępiałyśmy +(e)śmy potępiały |
2 os. |
potępiałeś +(e)ś potępiał |
potępiałaś +(e)ś potępiała |
potępiałoś +(e)ś potępiało |
potępialiście +(e)ście potępiali |
potępiałyście +(e)ście potępiały |
3 os. |
potępiał |
potępiała |
potępiało |
potępiali |
potępiały |
bezosobnik: potępiano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę potępiał będę potępiać |
będę potępiała będę potępiać |
będę potępiało będę potępiać |
będziemy potępiali będziemy potępiać |
będziemy potępiały będziemy potępiać |
2 os. |
będziesz potępiał będziesz potępiać |
będziesz potępiała będziesz potępiać |
będziesz potępiało będziesz potępiać |
będziecie potępiali będziecie potępiać |
będziecie potępiały będziecie potępiać |
3 os. |
będzie potępiał będzie potępiać |
będzie potępiała będzie potępiać |
będzie potępiało będzie potępiać |
będą potępiali będą potępiać |
będą potępiały będą potępiać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
potępiajmy |
|
2 os. |
potępiaj |
potępiajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
potępiałbym bym potępiał |
potępiałabym bym potępiała |
potępiałobym bym potępiało |
potępialibyśmy byśmy potępiali |
potępiałybyśmy byśmy potępiały |
2 os. |
potępiałbyś byś potępiał |
potępiałabyś byś potępiała |
potępiałobyś byś potępiało |
potępialibyście byście potępiali |
potępiałybyście byście potępiały |
3 os. |
potępiałby by potępiał |
potępiałaby by potępiała |
potępiałoby by potępiało |
potępialiby by potępiali |
potępiałyby by potępiały |
bezosobnik: potępiano by
bezokolicznik: potępiać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
potępiając
gerundium: potępianie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | potępianie |
potępiania |
D. | potępiania |
potępiań |
C. | potępianiu |
potępianiom |
B. | potępianie |
potępiania |
N. | potępianiem |
potępianiami |
Ms. | potępianiu |
potępianiach |
W. | potępianie |
potępiania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: potępiający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | potępiający |
potępiający |
potępiający |
potępiające |
potępiająca |
D. | potępiającego |
potępiającego |
potępiającego |
potępiającego |
potępiającej |
C. | potępiającemu |
potępiającemu |
potępiającemu |
potępiającemu |
potępiającej |
B. | potępiającego |
potępiającego |
potępiający |
potępiające |
potępiającą |
N. | potępiającym |
potępiającym |
potępiającym |
potępiającym |
potępiającą |
Ms. | potępiającym |
potępiającym |
potępiającym |
potępiającym |
potępiającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | potępiający |
potępiający |
potępiające |
potępiające |
D. | potępiających |
potępiających |
potępiających |
potępiających |
C. | potępiającym |
potępiającym |
potępiającym |
potępiającym |
B. | potępiających |
potępiających |
potępiających |
potępiające |
N. | potępiającymi |
potępiającymi |
potępiającymi |
potępiającymi |
Ms. | potępiających |
potępiających |
potępiających |
potępiających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: potępiany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | potępiany |
potępiany |
potępiany |
potępiane |
potępiana |
D. | potępianego |
potępianego |
potępianego |
potępianego |
potępianej |
C. | potępianemu |
potępianemu |
potępianemu |
potępianemu |
potępianej |
B. | potępianego |
potępianego |
potępiany |
potępiane |
potępianą |
N. | potępianym |
potępianym |
potępianym |
potępianym |
potępianą |
Ms. | potępianym |
potępianym |
potępianym |
potępianym |
potępianej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | potępiani |
potępiani |
potępiane |
potępiane |
D. | potępianych |
potępianych |
potępianych |
potępianych |
C. | potępianym |
potępianym |
potępianym |
potępianym |
B. | potępianych |
potępianych |
potępianych |
potępiane |
N. | potępianymi |
potępianymi |
potępianymi |
potępianymi |
Ms. | potępianych |
potępianych |
potępianych |
potępianych |
odpowiednik aspektowy: potępić
Składnia
Rz osobowy | + | potępiać | + |
KOGO +
(za CO)
|
Rz osobowy | + | potępiać | + |
CO
|
2. karać
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół wyznania: zasady i prawdy wiary
Cytaty
[...] bez żadnej współpracy duszy daje jej Bóg swą ostateczną łaskę. Jeżeli nią wzgardzi, już ją Bóg pozostawi w stanie, w jakim sama chce być na wieki. [...] dusza będzie potępiona tylko ta, która sama chce, bo Bóg nikogo nie potępia. źródło: NKJP: Apostołka Miłosierdzia, Dziennik Polski - Magazyn, 2000-04-29 |
|
Grzech, którego człowiek nie poddał miłosierdziu Boga, posiada straszliwą moc pogrążenia grzesznika w wiecznym cierpieniu i rozpaczy. To nie Bóg potępia człowieka, ale człowiek sam siebie potępia nie przyjmując ofiarowanego mu przebaczenia. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
potępiam |
potępiamy |
|||
2 os. |
potępiasz |
potępiacie |
|||
3 os. |
potępia |
potępiają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
potępiałem +(e)m potępiał |
potępiałam +(e)m potępiała |
potępiałom +(e)m potępiało |
potępialiśmy +(e)śmy potępiali |
potępiałyśmy +(e)śmy potępiały |
2 os. |
potępiałeś +(e)ś potępiał |
potępiałaś +(e)ś potępiała |
potępiałoś +(e)ś potępiało |
potępialiście +(e)ście potępiali |
potępiałyście +(e)ście potępiały |
3 os. |
potępiał |
potępiała |
potępiało |
potępiali |
potępiały |
bezosobnik: potępiano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę potępiał będę potępiać |
będę potępiała będę potępiać |
będę potępiało będę potępiać |
będziemy potępiali będziemy potępiać |
będziemy potępiały będziemy potępiać |
2 os. |
będziesz potępiał będziesz potępiać |
będziesz potępiała będziesz potępiać |
będziesz potępiało będziesz potępiać |
będziecie potępiali będziecie potępiać |
będziecie potępiały będziecie potępiać |
3 os. |
będzie potępiał będzie potępiać |
będzie potępiała będzie potępiać |
będzie potępiało będzie potępiać |
będą potępiali będą potępiać |
będą potępiały będą potępiać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
potępiajmy |
|
2 os. |
potępiaj |
potępiajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
potępiałbym bym potępiał |
potępiałabym bym potępiała |
potępiałobym bym potępiało |
potępialibyśmy byśmy potępiali |
potępiałybyśmy byśmy potępiały |
2 os. |
potępiałbyś byś potępiał |
potępiałabyś byś potępiała |
potępiałobyś byś potępiało |
potępialibyście byście potępiali |
potępiałybyście byście potępiały |
3 os. |
potępiałby by potępiał |
potępiałaby by potępiała |
potępiałoby by potępiało |
potępialiby by potępiali |
potępiałyby by potępiały |
bezosobnik: potępiano by
bezokolicznik: potępiać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
potępiając
gerundium: potępianie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | potępianie |
potępiania |
D. | potępiania |
potępiań |
C. | potępianiu |
potępianiom |
B. | potępianie |
potępiania |
N. | potępianiem |
potępianiami |
Ms. | potępianiu |
potępianiach |
W. | potępianie |
potępiania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: potępiający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | potępiający |
potępiający |
potępiający |
potępiające |
potępiająca |
D. | potępiającego |
potępiającego |
potępiającego |
potępiającego |
potępiającej |
C. | potępiającemu |
potępiającemu |
potępiającemu |
potępiającemu |
potępiającej |
B. | potępiającego |
potępiającego |
potępiający |
potępiające |
potępiającą |
N. | potępiającym |
potępiającym |
potępiającym |
potępiającym |
potępiającą |
Ms. | potępiającym |
potępiającym |
potępiającym |
potępiającym |
potępiającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | potępiający |
potępiający |
potępiające |
potępiające |
D. | potępiających |
potępiających |
potępiających |
potępiających |
C. | potępiającym |
potępiającym |
potępiającym |
potępiającym |
B. | potępiających |
potępiających |
potępiających |
potępiające |
N. | potępiającymi |
potępiającymi |
potępiającymi |
potępiającymi |
Ms. | potępiających |
potępiających |
potępiających |
potępiających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: potępiany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | potępiany |
potępiany |
potępiany |
potępiane |
potępiana |
D. | potępianego |
potępianego |
potępianego |
potępianego |
potępianej |
C. | potępianemu |
potępianemu |
potępianemu |
potępianemu |
potępianej |
B. | potępianego |
potępianego |
potępiany |
potępiane |
potępianą |
N. | potępianym |
potępianym |
potępianym |
potępianym |
potępianą |
Ms. | potępianym |
potępianym |
potępianym |
potępianym |
potępianej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | potępiani |
potępiani |
potępiane |
potępiane |
D. | potępianych |
potępianych |
potępianych |
potępianych |
C. | potępianym |
potępianym |
potępianym |
potępianym |
B. | potępianych |
potępianych |
potępianych |
potępiane |
N. | potępianymi |
potępianymi |
potępianymi |
potępianymi |
Ms. | potępianych |
potępianych |
potępianych |
potępianych |
odpowiednik aspektowy: potępić
Składnia
Rz osobowy | + | potępiać | + |
KOGO
|