UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

strzałka

Chronologizacja

SStp, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. strzała

1. znak

Definicja

znak złożony z jednej długiej kreski i zakończenia w postaci dwóch krótkich skośnych kresek bądź trójkąta, wskazujący jakiś kierunek

Wymowa

[stszałka] lub pot. [sczszałka], lub pot. [szczszałka]

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni kierunek

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

znak

Połączenia

biała, czarna..., pionowa, pozioma, przerywana; namalowana, narysowana; zielona strzałka; strzałka skierowana gdzieś, umieszczona gdzieś, kierunkowa; malowane strzałki; strzałki świetlne; umieszczane gdzieś; informacyjne
grot; kierunek strzałki
strzałka kieruje, oznacza, wskazuje; strzałki pokazują coś
rysować strzałki
wskazać, zaznaczyć strzałką;
oznaczony strzałką, oznakowany strzałkami
coś w kształcie strzałki

Cytaty

	Solidna bariera uniemożliwiała wejście na schody. Widniała na niej strzałka, która w sposób niepozostawiający najmniejszych wątpliwości kierowała wszystkich wchodzących do dyżurki. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Widma w mieście Breslau, 2005
	Niejednokrotnie stoimy na pustym skrzyżowaniu, nie mogąc skręcić w prawo, bo nie pali się zielona strzałka. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 25.09.2002
	Kupując bilet, rysowałam strzałkę między miastami i znak zapytania, by dowiedzieć się o połączenie. źródło: NKJP: Grzegorz Pyrka: Zupa z jamnika, Dziennik Polski, 2001-03-10
	Siebie samego, odnalezionego na skraju drugiego rzędu, bosego i ściśniętego w pasie sznurkiem chudzinę, zaznaczył strzałką. źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	strzałka	strzałki
D.	strzałki	strzałek

C.	strzałce	strzałkom
B.	strzałkę	strzałki
N.	strzałką	strzałkami
Ms.	strzałce	strzałkach
W.	strzałko	strzałki

2. wskazówka

Definicja

ruchomy element przyrządu pomiarowego, wyznaczający określoną wartość na tarczy zawierającej podziałkę

Wymowa

[stszałka] lub pot. [sczszałka], lub pot. [szczszałka]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wskazówka

Połączenia

strzałka prędkościomierza, sekundnika, szybkościomierza, !?zegara
strzałka wskazuje

Cytaty

	Pomału, pomału opada strzałka szybkościomierza. źródło: NKJP: Witold Horwath: Seans, 1997
	Spoglądał na drgającą strzałkę sekundnika: jeszcze trzydzieści sekund, jeszcze dwadzieścia. źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Stawka większa niż życie, 1967
	Na szczęście w samochodzie jest zerwany prędkościomierz i cały czas strzałka wskazuje zero. źródło: NKJP: Rafał Stanowski: „Puma” z megane, Dziennik Polski, 1999-04-09
	Jeżeli strzałka dynamometru dojdzie do granicy nominalnego udźwigu żurawia lub suwnicy, a element nie zostanie podniesiony, należy natychmiast wstrzymać dalsze podnoszenie. źródło: NKJP: Rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu robót budowlano-montażowych i rozbiórkowych z dnia 28 marca 1972

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	strzałka	strzałki
D.	strzałki	strzałek

C.	strzałce	strzałkom
B.	strzałkę	strzałki
N.	strzałką	strzałkami
Ms.	strzałce	strzałkach
W.	strzałko	strzałki

Informacja normatywna

Uznawane za niepoprawne w połączeniu: strzałka zegara

3. rzucana do tarczy

Definicja

przedmiot przypominający małą strzałę (pocisk), służący do rzucania do tarczy lub innego celu

Wymowa

[stszałka] lub pot. [sczszałka], lub pot. [szczszałka]

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

zabawka

Połączenia

rzucać strzałkami

Cytaty

Dla zaproszonych gości zorganizowano [...] zawody w strzelaniu i rzucaniu strzałkami do tarczy.

źródło: NKJP: Lech Lewcun: Nowe wyzwania, Dziennik Polski, 1999-05-24

Dyrektor rozwijał z kolorowego papieru sporą tarczę z plecionki [...]. Obok rozłożył zakończone ciężkim stalowym ostrzem nylonowe strzałki z barwnymi lotkami.

źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997

Trzeba było wykazać się umiejętnością zakładania hełmu strażackiego, rzucania strzałkami do celu, kopania piłki oraz rzucania ringo.

źródło: NKJP: Strażak pod wodą, Dziennik Polski, 2000-05-15

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	strzałka	strzałki
D.	strzałki	strzałek

C.	strzałce	strzałkom
B.	strzałkę	strzałki
N.	strzałką	strzałkami
Ms.	strzałce	strzałkach
W.	strzałko	strzałki

4. kość

Definicja

anat.

kość równoległa do piszczeli, umiejscowiona w podudziu

Wymowa

[stszałka] lub pot. [sczszałka], lub pot. [szczszałka]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

kość

Połączenia

strzałka i piszczel
złamanie strzałki

Cytaty

W meczu ligowym doznał złamania obu kości podudzia - strzałki i piszczeli, i do dziś chodzi o kulach.

źródło: NKJP: Wielkie zmiany, Dziennik Polski, 2003-04-25

Na drugi dzień pojechałem do [...] szpitala, prześwietlenie wykazało ponowne złamanie strzałki.

źródło: Internet

W tym roku miałem wypadek i złamałem piszczel i strzałkę.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	strzałka	strzałki
D.	strzałki	strzałek

C.	strzałce	strzałkom
B.	strzałkę	strzałki
N.	strzałką	strzałkami
Ms.	strzałce	strzałkach
W.	strzałko	strzałki

5. u konia

Definicja

pasek białej sierści umiejscowiony na czole konia

Wymowa

[stszałka] lub pot. [sczszałka], lub pot. [szczszałka]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwierzęta domowe i hodowlane

Połączenia

biała strzałka
strzałka na czole

Cytaty

Dorodny koń. Kiedyś nawet pod wierzchem chodził. Też nie chcecie? [...] To może tego ze strzałką, żeby już was zadowolić.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Nagi sad, 1967

Oczywiście były konie do karety i do bryczki. I dwa pod wierzch, półkrwi kasztany ze strzałką na czole, w białych skarpetkach, dobrane dla nas obojga.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995

To była Gala, piękna gniada klacz z białą strzałką i białą pończoszką do kolana przedniej prawej nogi.

źródło: NKJP: Jan Józef Szczepański: Polska jesień, 1955

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	strzałka	strzałki
D.	strzałki	strzałek

C.	strzałce	strzałkom
B.	strzałkę	strzałki
N.	strzałką	strzałkami
Ms.	strzałce	strzałkach
W.	strzałko	strzałki

6. styl pływania

Definicja

styl pływania, w którym człowiek znajduje się w pozycji wyprostowanej, brzuchem do dna, ze złożonymi dłońmi i rękami wyciągniętymi do przodu, i wykonuje delikatne ruchy nogami

Wymowa

[stszałka] lub pot. [sczszałka], lub pot. [szczszałka]

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Połączenia

płynąć, pływać strzałką

Cytaty

	Nauczyłem się pływać pieskiem i strzałką - oświadcza Kamil. źródło: NKJP: Anna Zygor: Pieskiem i strzałką, Tygodnik Podhalański, 1999
	Naukę właściwego oddechu najlepiej zacząć od klasycznego pływania strzałką. źródło: Pływanie, Polityka, 2007-07-07
	Strzałka [...] mi jakoś idzie. Ogólnie już raczej nie powinnam się utopić. źródło: Internet
	Zacznij naukę od strzałki - odbijasz się nogami od ściany i ręce przed siebie (pracują tylko nogi). źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	strzałka	strzałki
D.	strzałki	strzałek

C.	strzałce	strzałkom
B.	strzałkę	strzałki
N.	strzałką	strzałkami
Ms.	strzałce	strzałkach
W.	strzałko	strzałki

7. dźwięk

Definicja

pot.

krótki dźwięk telefonu, sygnalizujący świadomie przerwaną próbę połączenia

Wymowa

[stszałka] lub pot. [sczszałka], lub pot. [szczszałka]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Komunikacja na odległość telefon/telegraf

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Połączenia

puścić strzałkę; puszczać strzałki

Cytaty

	Jakoś tak wyszło, że zagadałem do niej w szkole, wziąłem numer telefonu. Na początku były strzałki, następnie esemesy. źródło: NKJP: Internet
	Małgorzata [...] ciągle sprawdza telefon, bo słyszy strzałkę. źródło: Monika Adamowska: Nie ma zabójstwa jest pogrzeb, Gazeta Wyborcza - Szczecin, 2007-09-23
	Cały dzień puszczał mi strzałki. Później zagadał na GG. źródło: NKJP: Internet
	Puść mi strzałkę, jak dojedziesz do domu, żebym wiedziała, że wszystko w porządku. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	strzałka	strzałki
D.	strzałki	strzałek

C.	strzałce	strzałkom
B.	strzałkę	strzałki
N.	strzałką	strzałkami
Ms.	strzałce	strzałkach
W.	strzałko	strzałki

Data ostatniej modyfikacji: 25.01.2011