UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

opanowany

Chronologizacja

SPXVI, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. panować

1.a człowiek

Definicja

taki, który nie okazuje zdenerwowania i zachowuje się spokojnie w każdej sytuacji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Relacje znaczeniowe

	antonimy:	nieopanowany
	hiperonimy:	spokojny

Połączenia

opanowany człowiek; opanowana osoba
opanowany i chłodny, opanowany i małomówny, opanowany i pewny siebie, opanowany i rozważny, opanowany i spokojny; cierpliwy i opanowany, zimny i opanowany
bardzo, niezwykle, wyjątkowo opanowany

Cytaty

Czech, dotąd spokojny i opanowany, zaczął się nerwowo zachowywać.

źródło: NKJP: 997, Nowiny Raciborskie, 2007-11-06

Wszyscy, którzy się z nim stykali i pracowali, przedstawiają go jako człowieka opanowanego, chłodno analizującego problemy, podejmującego decyzje po dojrzałym namyśle [...].

źródło: NKJP: Marcin Zaremba: Ojciec cięty, Polityka, 2008-10-25

Na widok całujących ziemię Polaków, wygnanych kiedyś przez sowieckich najeźdźców w głąb Rosji, nawet najbardziej opanowane osoby z trudem powstrzymywały cisnące się do oczu łzy.

źródło: NKJP: Świętość tej ziemi, Dziennik Polski, 1998-12-24

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	opanowany	opanowany	opanowany	opanowane	opanowana
D.	opanowanego	opanowanego	opanowanego	opanowanego	opanowanej
C.	opanowanemu	opanowanemu	opanowanemu	opanowanemu	opanowanej
B.	opanowanego	opanowanego	opanowany	opanowane	opanowaną
N.	opanowanym	opanowanym	opanowanym	opanowanym	opanowaną
Ms.	opanowanym	opanowanym	opanowanym	opanowanym	opanowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	opanowani	opanowani	opanowane	opanowane
D.	opanowanych	opanowanych	opanowanych	opanowanych
C.	opanowanym	opanowanym	opanowanym	opanowanym
B.	opanowanych	opanowanych	opanowanych	opanowane
N.	opanowanymi	opanowanymi	opanowanymi	opanowanymi
Ms.	opanowanych	opanowanych	opanowanych	opanowanych

1.b głos

Definicja

świadczący o tym, że ktoś nie okazuje zdenerwowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Relacje znaczeniowe

	antonimy:	nieopanowany
	hiperonimy:	spokojny

Połączenia

opanowany głos; opanowane ruchy

Cytaty

[...] zmieszał się trochę, lecz mimo to zaraz zaczął mówić opanowanym głosem [...].

źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek wśród łowców głów, 1996

Pęd powietrza wciska się w każdą szczelinę ubioru i próbuje zepchnąć kierowcę z pojazdu [...], a jednak opanowane ruchy motocyklisty [...] pozwalają panować nad bestią.

źródło: NKJP: Bolesław Prus: Pogromca stalowego rumaka, Tygodnik Ciechanowski, 2008-01-15

Spokojnym głosem, bez łez, z opanowaną twarzą zwraca się do Kasi [...].

źródło: NKJP: Krzysztof Jedliński i inni: Trening interpersonalny, 1997

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	opanowany	opanowany	opanowany	opanowane	opanowana
D.	opanowanego	opanowanego	opanowanego	opanowanego	opanowanej
C.	opanowanemu	opanowanemu	opanowanemu	opanowanemu	opanowanej
B.	opanowanego	opanowanego	opanowany	opanowane	opanowaną
N.	opanowanym	opanowanym	opanowanym	opanowanym	opanowaną
Ms.	opanowanym	opanowanym	opanowanym	opanowanym	opanowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	opanowani	opanowani	opanowane	opanowane
D.	opanowanych	opanowanych	opanowanych	opanowanych
C.	opanowanym	opanowanym	opanowanym	opanowanym
B.	opanowanych	opanowanych	opanowanych	opanowane
N.	opanowanymi	opanowanymi	opanowanymi	opanowanymi
Ms.	opanowanych	opanowanych	opanowanych	opanowanych

Data ostatniej modyfikacji: 30.01.2014