Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *tělesьnъ
1. fizyczny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Relacje znaczeniowe
synonimy: | fizyczny |
Połączenia
- w wymiarze cielesnym; egzystencja, forma, integralność, istota, kara, natura, nienaruszalność, nietykalność, obecność, postać, rzeczywistość, sfera, śmierć cielesna; piękno, uszkodzenie, zmartwychwstanie, życie cielesne; cechy, choroby, ćwiczenia, dolegliwości, doznania, obrażenia, potrzeby, przyjemności, siły, sprawy, uciechy, zmysły cielesne
- czysto cielesny
- cielesny i duchowy
- bardzo cielesny; w pełni cielesny; pod względem cielesnym
Cytaty
Stały robotnik rolny był teraz nieco lepiej płatny. Od 1900r. nie podlegał już karze cielesnej ze strony właściciela, nadal jeszcze jednak miał większe trudności, w porównaniu do robotnika z przemysłu, przy zmianie miejsca pracy lub dochodzeniu swoich należności. źródło: NKJP: Stefan Kieniewicz: Historia Polski 1795-1918, 1996 |
|
Czy chrześcijanin musi wierzyć w dosłowność cielesnego zmartwychwstania? źródło: NKJP: Przemyśleć zmartwychwstanie, Gazeta Wyborcza, 1996-04-04 |
|
Jest tu wszystko, czego mieszczuchowi brak: olbrzymia tafla wody (po prawdzie na wspomnienie o kąpieli miejscowi pukają się w czoło - woda w zalewie niezbyt nadaje się do bezpośredniego kontaktu cielesnego), rozległe łąki, wzgórza i gęste bukowe lasy. źródło: NKJP: Aneta Augustyn, Współpraca Leszek Dlouchy: Kadyny Palace Hotel, Gazeta Wyborcza - Dodatek, 1997-06-06 |
|
23 lutego na terenie powiatu doszło do dwóch przypadków naruszenia nietykalności cielesnej policjanta wykonującego czynności służbowe. źródło: NKJP: Ł. Ś.: 997, Czas Ostrzeszowski, 2005 |
|
Wiek chłopców, z którymi dzieliłem sypialnię, wahał się w granicach od kilku do kilkunastu lat. [...] Mimo cielesnych defektów, niekiedy bardzo poważnych, z jakimi żyli od urodzenia lub od wypadku zakończonego operacją, przewyższali mnie siłą i wytrzymałością. źródło: NKJP: Adam Wiśniewski-Snerg: Dzikus, 1997 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | cielesny |
cielesny |
cielesny |
cielesne |
cielesna |
D. | cielesnego |
cielesnego |
cielesnego |
cielesnego |
cielesnej |
C. | cielesnemu |
cielesnemu |
cielesnemu |
cielesnemu |
cielesnej |
B. | cielesnego |
cielesnego |
cielesny |
cielesne |
cielesną |
N. | cielesnym |
cielesnym |
cielesnym |
cielesnym |
cielesną |
Ms. | cielesnym |
cielesnym |
cielesnym |
cielesnym |
cielesnej |
W. | cielesny |
cielesny |
cielesny |
cielesne |
cielesna |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | cieleśni |
cieleśni |
cielesne |
cielesne |
D. | cielesnych |
cielesnych |
cielesnych |
cielesnych |
C. | cielesnym |
cielesnym |
cielesnym |
cielesnym |
B. | cielesnych |
cielesnych |
cielesnych |
cielesne |
N. | cielesnymi |
cielesnymi |
cielesnymi |
cielesnymi |
Ms. | cielesnych |
cielesnych |
cielesnych |
cielesnych |
W. | cieleśni |
cieleśni |
cielesne |
cielesne |
2. seksualny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność
Połączenia
- stosunek, związek cielesny; czystość, miłość, rozkosz cielesna; obcowanie, pożądanie, współżycie, zbliżenie cielesne; doznania, pragnienia, potrzeby, przyjemności, usługi, żądze cielesne
- cielesny i duchowy, cielesny i zmysłowy
Cytaty
Pewien dawny przepis głosi, że muzułmanin, który przerwie post poprzez stosunek cielesny, zobowiązany jest pościć na nowo po ramadanie, a ponadto wyzwolić niewolnika. źródło: NKJP: Paweł Siwiec: Post i miłosierdzie, Dziennik Polski, 2001-11-16 |
|
Najpełniejszy etap miłości łączy w sobie związek cielesny z głębokim poczuciem jedności duchowej. źródło: NKJP: Dekalog po Świecku przeczytany, Gazeta Wyborcza, 1997-12-24 |
|
Obowiązujący u nas kodeks rodzinny z 1964 roku (art. 24) zobowiązuje małżonków do wspólnego pożycia, a komentatorzy podkreślają obowiązek utrzymania stosunków cielesnych. źródło: NKJP: Ariadna Machowska, Jacek Kalabiński: Jak pisać o czymś, o czym się nie mówi, Gazeta Wyborcza - Dodatek, 1993-10-15 |
|
Papież Pius XII w przemówieniu z 29 października 1951 r. stwierdził: „Sam Stwórca sprawił, że małżonkowie we wspólnym, całkowitym oddaniu się fizycznym doznają przyjemności i szczęścia cielesnego i duchowego. źródło: NKJP: Ciało i seks, Cosmopolitan, 1999 |
|
W rozważaniach tak zwanego jarzma małżeńskiego Mrowiński obcowanie cielesne traktuje jako niezbywalny element każdego związku erotycznego [...]. źródło: NKJP: Dziełko zatytułowane „Stadło małżeńskie”, Dziennik Polski, 1999-10-23 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | cielesny |
cielesny |
cielesny |
cielesne |
cielesna |
D. | cielesnego |
cielesnego |
cielesnego |
cielesnego |
cielesnej |
C. | cielesnemu |
cielesnemu |
cielesnemu |
cielesnemu |
cielesnej |
B. | cielesnego |
cielesnego |
cielesny |
cielesne |
cielesną |
N. | cielesnym |
cielesnym |
cielesnym |
cielesnym |
cielesną |
Ms. | cielesnym |
cielesnym |
cielesnym |
cielesnym |
cielesnej |
W. | cielesny |
cielesny |
cielesny |
cielesne |
cielesna |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | cieleśni |
cieleśni |
cielesne |
cielesne |
D. | cielesnych |
cielesnych |
cielesnych |
cielesnych |
C. | cielesnym |
cielesnym |
cielesnym |
cielesnym |
B. | cielesnych |
cielesnych |
cielesnych |
cielesne |
N. | cielesnymi |
cielesnymi |
cielesnymi |
cielesnymi |
Ms. | cielesnych |
cielesnych |
cielesnych |
cielesnych |
W. | cieleśni |
cieleśni |
cielesne |
cielesne |