UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

bydło

Chronologizacja

1386, SStp

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. bydło
bydła
D. bydła
bydeł
C. bydłu
bydłom
B. bydło
bydła
N. bydłem
bydłami
Ms. bydle
bydłach
W. bydło
bydła

Inne uwagi

Zwykle lp

Pochodzenie

zach. psł. *bydlo 'miejsce pobytu, zamieszkania'

Polskie znaczenie 'zwierzęta domowe' pochodzi wtórnie od sensu 'posiadłość, majątek', rozwiniętego z pierwotnego znaczenia prasłowiańskiego.

1. zwierzęta

Definicja

duże zwierzęta rogate, hodowane przez człowieka dla mleka, mięsa, skór oraz siły fizycznej, pomocnej przy wykonywaniu czynności związanych z uprawą ziemi i prowadzeniem gospodarstwa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwierzęta domowe i hodowlane

Relacje znaczeniowe

synonimy:  skot

Połączenia

  • bydło mięsne, mleczne, rzeźne; rogate; młode; chore; polskie bydło
  • bydło rasy jakiejś
  • bydło i kozy, bydło i owce, bydło i świnie, bydło i trzoda chlewna; konie i bydło
  • hodowca, producent; chów, hodowla; ubój, wypas; pogłowie; stado; ryk; choroby; produkcja, rejestracja, skup; cena; kradzież bydła
  • targ bydłem
  • łąka, obora, pastwisko, pole, zagroda; pasza dla bydła
  • karmienie, żywienie bydła
  • hodować; pasać, paść, pędzić, wypasać; karmić, poić; kolczykować, znakować; badać bydło
  • traktować; ładować; pędzić, prowadzić; trzymać kogoś jak bydło
  • ileś sztuk bydła

Cytaty

Poszukałem w pamięci, kto też może wypasać bydło właśnie w tej okolicy.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004

Witia objechał rowerem kilka wsi, księdza nie znalazł, za to rower stracił, bo go od niego wyzwolili radzieccy żołnierze, którzy konwojowali z zachodu na wschód ogromne stada bydła.

źródło: NKJP: Andzrzej Mularczyk: Sami swoi, 1997

W powiecie kłobuckim 4 grudnia ub.r. rozpoczęło się bezpłatne kolczykowanie bydła i potrwa ono do końca 2003 roku.

źródło: NKJP: Jacek Popęda: Żółte kolczyki, Dziennik Zachodni, 2002-01-03

Brygadzista poinformował, że zboże w większości, zwłaszcza gorszej jakości jest przeznaczone na pasze dla bydła.

źródło: NKJP: STK: Rawicz, Gazeta Poznańska, 2002-07-30

Liczyło się tylko wydobycie. I to wszystkich bolało najbardziej. Nie dość, że byliśmy traktowani jak bydło, to jeszcze wszystkiego brakowało. Nawet podstawowych narzędzi do napraw – mówi.

źródło: NKJP: Jacek Bombor: Walczyli o godność, Dziennik Zachodni, 2006-09-02

2. o ludziach

Definicja

pot. 
duża grupa niekulturalnie zachowujących się osób, wobec której mówiący odczuwa pogardę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

Cytaty

On chętnie pokazuje obandażowaną głowę. Krew na czole i szyi zdążyła już zaschnąć. Nie pozwolił jej wytrzeć. - Niech widzą, co zrobili, polskie bydło.

źródło: NKJP: Dariusz Kortko, Lidia Ostałowska: Polskie bydło - angielskie psy, Gazeta Wyborcza, 1993-05-31

Cholerni menele. Taka okolica, niby centrum miasta. I weź to bydło ucz kultury.

źródło: NKJP: Marek Kochan: Ballada o dobrym dresiarzu, 2005

Nie jest dobrze, bo nie po to wyprowadzasz się z osiedla, by dostać po mordzie od osiedlowej hołoty. Po co jest Huta, skoro nie potrafi tego bydła trzymać z daleka?

źródło: NKJP: Grzegorz Kopaczewski: Huta, 2007

Powinni podnieść ceny – powiedział do Igora na tyle głośno, żeby mieć pewność, że jest słyszany przez młodą parkę. – Tak to byle bydło może tu siedzieć godzinami.

źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Uwikłanie, 2007

Frazeologizmy

gąbczasta encefalopatia bydła
ktoś robi bydło
Data ostatniej modyfikacji: 13.03.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj