UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zużywać się

Chronologizacja

1861, SJPWil

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zużywam się
zużywamy się
2 os. zużywasz się
zużywacie się
3 os. zużywa się
zużywają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zużywałem się
+(e)m się zużywał
zużywałam się
+(e)m się zużywała
zużywałom się
+(e)m się zużywało
zużywaliśmy się
+(e)śmy się zużywali
zużywałyśmy się
+(e)śmy się zużywały
2 os. zużywałeś się
+(e)ś się zużywał
zużywałaś się
+(e)ś się zużywała
zużywałoś się
+(e)ś się zużywało
zużywaliście się
+(e)ście się zużywali
zużywałyście się
+(e)ście się zużywały
3 os. zużywał się
zużywała się
zużywało się
zużywali się
zużywały się

bezosobnik: zużywano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się zużywał
będę się zużywać
będę się zużywała
będę się zużywać
będę się zużywało
będę się zużywać
będziemy się zużywali
będziemy się zużywać
będziemy się zużywały
będziemy się zużywać
2 os. będziesz się zużywał
będziesz się zużywać
będziesz się zużywała
będziesz się zużywać
będziesz się zużywało
będziesz się zużywać
będziecie się zużywali
będziecie się zużywać
będziecie się zużywały
będziecie się zużywać
3 os. będzie się zużywał
będzie się zużywać
będzie się zużywała
będzie się zużywać
będzie się zużywało
będzie się zużywać
będą się zużywali
będą się zużywać
będą się zużywały
będą się zużywać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zużywajmy się
2 os. zużywaj się
zużywajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zużywałbym się
bym się zużywał
zużywałabym się
bym się zużywała
zużywałobym się
bym się zużywało
zużywalibyśmy się
byśmy się zużywali
zużywałybyśmy się
byśmy się zużywały
2 os. zużywałbyś się
byś się zużywał
zużywałabyś się
byś się zużywała
zużywałobyś się
byś się zużywało
zużywalibyście się
byście się zużywali
zużywałybyście się
byście się zużywały
3 os. zużywałby się
by się zużywał
zużywałaby się
by się zużywała
zużywałoby się
by się zużywało
zużywaliby się
by się zużywali
zużywałyby się
by się zużywały

bezosobnik: zużywano by się

bezokolicznik: zużywać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: zużywając się

gerundium: zużywanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zużywanie się
zużywania się
D. zużywania się
zużywań się
C. zużywaniu się
zużywaniom się
B. zużywanie się
zużywania się
N. zużywaniem się
zużywaniami się
Ms. zużywaniu się
zużywaniach się
W. zużywanie się
zużywania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: zużywający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zużywający się
zużywający się
zużywający się
zużywające się
zużywająca się
D. zużywającego się
zużywającego się
zużywającego się
zużywającego się
zużywającej się
C. zużywającemu się
zużywającemu się
zużywającemu się
zużywającemu się
zużywającej się
B. zużywającego się
zużywającego się
zużywający się
zużywające się
zużywającą się
N. zużywającym się
zużywającym się
zużywającym się
zużywającym się
zużywającą się
Ms. zużywającym się
zużywającym się
zużywającym się
zużywającym się
zużywającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zużywający się
zużywający się
zużywające się
zużywające się
D. zużywających się
zużywających się
zużywających się
zużywających się
C. zużywającym się
zużywającym się
zużywającym się
zużywającym się
B. zużywających się
zużywających się
zużywających się
zużywające się
N. zużywającymi się
zużywającymi się
zużywającymi się
zużywającymi się
Ms. zużywających się
zużywających się
zużywających się
zużywających się

odpowiednik aspektowy: zużyć się

Pochodzenie

Zob. użyć

1. ubranie

Definicja

niszczyć się lub przestawać być użytecznym wskutek długiego lub intensywnego używania

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  niszczyć się

Cytaty

Jeżeli koła nie są odpowiednio ustawione, silnik musi pokonać dodatkowe opory toczenia, a opony zużywają się szybciej i nierównomiernie.

źródło: NKJP: Lech Baczyński: Tania jazda samochodem, 2008

Kręgosłup każdego człowieka zużywa się.

źródło: NKJP: Elżbieta Cichocka: Jak się leczyć?, Gazeta Wyborcza, 1996-09-09

Kolarstwo nie jest tanim sportem. Sprzęt ciągle się zużywa. Klub nie ma mechanika, dlatego większość prac trener wykonuje samodzielnie.

źródło: NKJP: (LuS): Rzeźbią mięśnie i charaktery, Gazeta Krakowska, 2003-02-21

Organizm człowieka zużywa się przedwcześnie, jest niszczony przez choroby, takie jak np. zwyrodnienie stawów, kręgosłupa, miażdżycę, chorobę niedokrwienną serca, choroby układu oddechowego, zaburzenia pamięci i wiele innych.

źródło: NKJP: (DD): Czy bać się starości?, Dziennik Polski, 2005-04-28

2. dawny model rodziny

Definicja

stawać się przestarzałym, niedopasowanym do współczesnych oczekiwań, potrzeb lub poglądów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przeżywać się

Cytaty

Słowa, także najbardziej szlachetne, stosowane na co dzień przez polityków i przez media, zużywają się lub zaczynają wyglądać na zużyte.

źródło: NKJP: Andrzej Osęka: Platerki, próba tradycji, Gazeta Wyborcza, 1996-06-08

Zużywa się formuła rządów liberalnej partii. Nadchodzi czas dla lewicy społecznej, tylko ona sama musi tę swoją wyrazistość zaadresować do części społeczeństwa w sposób zrozumiały i przekonujący.

źródło: Internet: polskatimes.pl › Opinie

3. człowiek

Definicja

tracić zdrowie, siły lub energię do działania z powodu intensywnego wysiłku lub upływu lat

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

Cytaty

- W górnictwie nie ma lekkiej pracy, nawet w dozorze, mało tlenu w powietrzu, okropnie się tam człowiek zużywa.

źródło: NKJP: (JeG): Baczyn - siedem wieków tradycji, Gazeta Krakowska, 2004-06-23

[...] ci co poszli na wschód, na wygnanie, również nie mogli oddziałać na ducha narodowego, zużywali się w ciężkich warunkach bytu, na który byli skazani, lub wkładali swoją niepohamowaną żywotność, swój nadmiar energii w taką czynność, jakiej się chwycić dało.

źródło: Kultura, Wydania 5-8, 1997 (books.google.pl)

Soliści zużywają się szybciej niż zespół, bo częściej muszą zdobyć się na wysiłek na olimpijskim poziomie.

źródło: NKJP: Jowita Flankowska: Jezioro samotności, Polityka, 2000-03-18

[...] mimo swoich sukcesów społecznych kobiety u nas starzeją się dwa razy szybciej niż w innych, zasobniejszych krajach i przeważnie zużywają się szybciej niż mężczyźni nawet wtedy, gdy nie podejmują „męskich” obowiązków.

źródło: NKJP: Teodor Krzysztof Toeplitz: Mój wybór: rzeczy mniejsze, 1998

Składnia

bez ograniczeń + zużywać się +
(JAK)
Data ostatniej modyfikacji: 11.07.2019
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj