UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

obetrzeć

Chronologizacja

2 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obetrę
 obetrzemy
2 os. obetrzesz
 obetrzecie
3 os. obetrze
 obetrą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obtarłem
+(e)m obtarł
 obtarłam
+(e)m obtarła
 obtarłom
+(e)m obtarło
 obtarliśmy
+(e)śmy obtarli
 obtarłyśmy
+(e)śmy obtarły
2 os. obtarłeś
+(e)ś obtarł
 obtarłaś
+(e)ś obtarła
 obtarłoś
+(e)ś obtarło
 obtarliście
+(e)ście obtarli
 obtarłyście
+(e)ście obtarły
3 os. obtarł
 obtarła
 obtarło
 obtarli
 obtarły

bezosobnik: obtarto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obetrzyjmy
2 os. obetrzyj
 obetrzyjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obtarłbym
bym obtarł
 obtarłabym
bym obtarła
 obtarłobym
bym obtarło
 obtarlibyśmy
byśmy obtarli
 obtarłybyśmy
byśmy obtarły
2 os. obtarłbyś
byś obtarł
 obtarłabyś
byś obtarła
 obtarłobyś
byś obtarło
 obtarlibyście
byście obtarli
 obtarłybyście
byście obtarły
3 os. obtarłby
by obtarł
 obtarłaby
by obtarła
 obtarłoby
by obtarło
 obtarliby
by obtarli
 obtarłyby
by obtarły

bezosobnik: obtarto by

bezokolicznik: obetrzeć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obtarłszy

gerundium: obtarcie

imiesłów przymiotnikowy bierny: obtarty

odpowiednik aspektowy: obcierać

Pochodzenie

Zob. trzeć

1. pot z czoła

Definicja

usunąć z powierzchni czegoś jakąś substancję, przesunąwszy czymś po niej

Wymowa

[obetszeć] lub pot. [obeczszeć]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  otrzeć, przetrzeć, wytrzeć

Cytaty

Wyjęła chusteczkę i obtarła nią twarz.

źródło: NKJP: Ireneusz Iredyński: Dzień oszusta. Człowiek epoki, 1962

Obtarłem listek i wysuszony kwiatek kawałkiem mokrej bibuły, niby dla usunięcia jakiegoś niewidocznego zabrudzenia. Ani śladu fluorescencji.

źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000

Nie zdążył nawet obetrzeć krwi z ucha i szyi, gdy zaatakował go mały i ruchliwy jak łasica typek o nienaturalnie błyszczących oczach, [...].

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Wieża Jaskółki, 1997

Składnia

bez ograniczeń + obetrzeć +
CO + (CZYM) + (SKĄD)

2. nogę

Definicja

spowodować skaleczenie skóry poprzez tarcie jej jakąś szorstką powierzchnią

Wymowa

[obetszeć] lub pot. [obeczszeć]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Relacje znaczeniowe

synonimy:  obeżreć, otrzeć
hiperonimy:  zranić

Cytaty

Nowe buty trzeba po trochu zachodzić, inaczej obetrą ci nogi. Bąbli ci tylko narobią.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996

[...] pasy od wyładowanego plecaka obtarły mi ramiona, ale później zaczęła się gehenna.

źródło: NKJP: Tomasz Domaniewski: Niedaleko od prawdy, 1975

Przeszliśmy zaledwie kilka kilometrów, a mnie już noga boli, bo wzięłam sobie nowe buty. Chciałam ładnie wyglądać, a one mnie obtarły.

źródło: NKJP: (PS): Z Golgoty na Jasną Górę, Trybuna Śląska, 2001-08-24

Nie była matką - kwoką. Gdy obtarłam kolano, nie użalała się nade mną, ale kiedy miałam problem w szkole, zakochałam się, albo chciałam jej coś ważnego powiedzieć, zawsze miała dla mnie czas.

źródło: NKJP: Sonia Ross: Ring rodzinny, Dziennik Zachodni, 2009-04-04

Składnia

bez ograniczeń + obetrzeć +
KOGO
bez ograniczeń + obetrzeć +
CO + (KOMU)
Data ostatniej modyfikacji: 07.03.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN