Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. stanowić
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Połączenia
- chłopak, człowiek, ojciec, syn; rząd, sejm postanawia; komisja, rada postanawia; rodzice postanawiają
- postanawiać o przeprowadzeniu (referendum, wyborów), o przyjęciu (zawiadomienia, zgłoszenia), o usunięciu czegoś
- postanawiać wspólnie; nagle postanawiać
- postanawiać jechać, uciec, wyruszyć; opuścić, pozbyć się kogoś, zerwać z czymś
Cytaty
[...] jeden z dyżurujących akurat doktorów [...] postanawia zatelefonować do KIN-u. źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Miazga, 1981 |
|
Po przyjęciu chrześcijaństwa złożyła ślub czystości, postanawiając żyć w dziewictwie. źródło: NKJP: Hezmik: Mikstacka opiekunka kobiet, Czas Ostrzeszowski, 2007 |
|
W listopadzie 1995 r. sąd postanawia o tymczasowym aresztowaniu. źródło: NKJP: Barbara Chybalska, Tomasz Kucharski, Jarosław Sobkowski: Opowieści częstochowskie, Gazeta Wyborcza, 1996-03-22 |
|
A... Frank... Dziennik - udaje się odczytać Annie. I natychmiast postanawia, że musi to przeczytać. źródło: NKJP: Monika Rakusa: Żona Adama, 2010 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
postanawiam |
postanawiamy |
|||
2 os. |
postanawiasz |
postanawiacie |
|||
3 os. |
postanawia |
postanawiają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
postanawiałem +(e)m postanawiał |
postanawiałam +(e)m postanawiała |
postanawiałom +(e)m postanawiało |
postanawialiśmy +(e)śmy postanawiali |
postanawiałyśmy +(e)śmy postanawiały |
2 os. |
postanawiałeś +(e)ś postanawiał |
postanawiałaś +(e)ś postanawiała |
postanawiałoś +(e)ś postanawiało |
postanawialiście +(e)ście postanawiali |
postanawiałyście +(e)ście postanawiały |
3 os. |
postanawiał |
postanawiała |
postanawiało |
postanawiali |
postanawiały |
bezosobnik: postanawiano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę postanawiał będę postanawiać |
będę postanawiała będę postanawiać |
będę postanawiało będę postanawiać |
będziemy postanawiali będziemy postanawiać |
będziemy postanawiały będziemy postanawiać |
2 os. |
będziesz postanawiał będziesz postanawiać |
będziesz postanawiała będziesz postanawiać |
będziesz postanawiało będziesz postanawiać |
będziecie postanawiali będziecie postanawiać |
będziecie postanawiały będziecie postanawiać |
3 os. |
będzie postanawiał będzie postanawiać |
będzie postanawiała będzie postanawiać |
będzie postanawiało będzie postanawiać |
będą postanawiali będą postanawiać |
będą postanawiały będą postanawiać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
postanawiajmy |
|
2 os. |
postanawiaj |
postanawiajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
postanawiałbym bym postanawiał |
postanawiałabym bym postanawiała |
postanawiałobym bym postanawiało |
postanawialibyśmy byśmy postanawiali |
postanawiałybyśmy byśmy postanawiały |
2 os. |
postanawiałbyś byś postanawiał |
postanawiałabyś byś postanawiała |
postanawiałobyś byś postanawiało |
postanawialibyście byście postanawiali |
postanawiałybyście byście postanawiały |
3 os. |
postanawiałby by postanawiał |
postanawiałaby by postanawiała |
postanawiałoby by postanawiało |
postanawialiby by postanawiali |
postanawiałyby by postanawiały |
bezosobnik: postanawiano by
bezokolicznik: postanawiać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
postanawiając
gerundium: postanawianie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | postanawianie |
postanawiania |
D. | postanawiania |
postanawiań |
C. | postanawianiu |
postanawianiom |
B. | postanawianie |
postanawiania |
N. | postanawianiem |
postanawianiami |
Ms. | postanawianiu |
postanawianiach |
W. | postanawianie |
postanawiania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: postanawiający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | postanawiający |
postanawiający |
postanawiający |
postanawiające |
postanawiająca |
D. | postanawiającego |
postanawiającego |
postanawiającego |
postanawiającego |
postanawiającej |
C. | postanawiającemu |
postanawiającemu |
postanawiającemu |
postanawiającemu |
postanawiającej |
B. | postanawiającego |
postanawiającego |
postanawiający |
postanawiające |
postanawiającą |
N. | postanawiającym |
postanawiającym |
postanawiającym |
postanawiającym |
postanawiającą |
Ms. | postanawiającym |
postanawiającym |
postanawiającym |
postanawiającym |
postanawiającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | postanawiający |
postanawiający |
postanawiające |
postanawiające |
D. | postanawiających |
postanawiających |
postanawiających |
postanawiających |
C. | postanawiającym |
postanawiającym |
postanawiającym |
postanawiającym |
B. | postanawiających |
postanawiających |
postanawiających |
postanawiające |
N. | postanawiającymi |
postanawiającymi |
postanawiającymi |
postanawiającymi |
Ms. | postanawiających |
postanawiających |
postanawiających |
postanawiających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: postanawiany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | postanawiany |
postanawiany |
postanawiany |
postanawiane |
postanawiana |
D. | postanawianego |
postanawianego |
postanawianego |
postanawianego |
postanawianej |
C. | postanawianemu |
postanawianemu |
postanawianemu |
postanawianemu |
postanawianej |
B. | postanawianego |
postanawianego |
postanawiany |
postanawiane |
postanawianą |
N. | postanawianym |
postanawianym |
postanawianym |
postanawianym |
postanawianą |
Ms. | postanawianym |
postanawianym |
postanawianym |
postanawianym |
postanawianej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | postanawiani |
postanawiani |
postanawiane |
postanawiane |
D. | postanawianych |
postanawianych |
postanawianych |
postanawianych |
C. | postanawianym |
postanawianym |
postanawianym |
postanawianym |
B. | postanawianych |
postanawianych |
postanawianych |
postanawiane |
N. | postanawianymi |
postanawianymi |
postanawianymi |
postanawianymi |
Ms. | postanawianych |
postanawianych |
postanawianych |
postanawianych |
odpowiednik aspektowy: postanowić
Składnia
Rzosobowy | + | postanawiać | + |
(CO) +
(o CZYM)
|
Rzosobowy | + | postanawiać | + |
że ZDANIE|ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|
Rzosobowy | + | postanawiać | + |
BEZOKOLICZNIK
|